Overleg:Paranormaliteit

Een waarschuwing tegen oplichters die zich voor paranormaal begaafd uitgeven, en vermelden dat er geen wetenschappelijke basis is voor paranormale verschijnselen is één ding, vervolgens warrige omschrijvingen geven van helderziendheid e.d. is wat anders. Eigenlijk verdient dit artikel wiu.

"Helder voelen: het meer voelen dan met de tast mogelijk is"

Sorry voor wie dit heeft opgeschreven, maar het beschriijft niet. Floris V 18 aug 2006 14:56 (CEST)

Voor wie het zo niet snapte: het legt niet uit wat er gevoeld wordt. Het gaat er in alle gevallen om dat het medium op een tot op heden niet verklaarde manier indrukken of beelden doorkrijgt over iets of iemand. Floris V 21 aug 2006 15:28 (CEST)

Het was ook niet de bedoeling om uit te leggen wat er precies gevoeld wordt, maar uit te leggen dat er mensen aangeven dat ze iets voelen wat niet stoffelijke begrepen wordt. --Romaine 21 jan 2007 16:33 (CET)

Om niet in een bewerkingsoorlog te verzeilen

Ik heb de laatste bewerking teruggedraaid want die was nogal pov. Hopelijk kunnen de bijdragers aan dit artikel de gulden middelweg bewandelen, dus niet roepen "het is niets" of "het is alles" MoiraMoira _overleg 5 jan 2007 18:04 (CET)

De wijzigingen van MoiraMoira komen spijtig genoeg neer op een bepaalde mate van desinformatie zolang zij daar geen argumenten voor geeft. De bewijslast ligt bij diegene die denkt dat er meer is tussen hemel en aarde: ik kan nooit aantonen dat er géén kabouters op Mars ronddwalen; het is aan de believer om aan te tonen dàt ze er ronddwalen. De stand van de wetenschap is dat paranormale fenomenen én gaven nog nooit op wetenschappelijke wijze als feitelijk zijn aangetoond. Indien MoiraMoira meent van wel dan zal zij met bewijzen voor de dag moeten komen alvorens ze dit artikel naar haar hand zet. Evenmin kan zij aantonen dat "gnostische wetenschap" bestaat, en de parapsychologie is wel degelijk controversieel: dit is een aantoonbaar feit. "Naar eigen zeggen" kan derhalve niet worden geschrapt: debeweringen van zulke gaven te hebben komen van believers zelf. Thomass 5 jan 2007 18:20 (CET)

Hoi Thomas, Ik heb geen rol in deze, enkel dan een bemiddelende toen ik zag bij het nalopen van de recente wijzigingen dat voor en tegenstanders elkaars beweringen aan het weghalen waren vandaar een eerdere poging tot inhoudelijk neutraliseren en dan nu een pov-bijdrage de ene kant op reverten. Mijn oproep is simpel - maak er iets moois van maar vermijdt stellige beweringen pro of contra zonder bronvermeldingen of referenties! Groet, MoiraMoira _overleg 5 jan 2007 18:53 (CET)

Dit artikel was oorspronkelijk redelijk neutraal geschreven omdat het puur en alleen aangaf wat mensen (zeggen te) ervaren als ze aangeven paranormaal te zijn. Of dit inhoudelijk juist is (=klopt het wat men zegt) en met wetenschappelijke methode te controleren valt, is een andere benadering van dit onderwerp.--Romaine 21 jan 2007 16:33 (CET)

Waarom zet niemand de gevaren van jezelf bezighouden met paranormale activiteiten hier op de pagina? --IGOR 17 april 2007 12.55 (CET)

Artikel is een samenraapsel

Het artikel kan zoals het er staat niet gehandhaafd worden omdat het duidelijk is dat het geschreven is door verschillende bewerkers, believers en niet believers. Er moet in elk geval één samenhangend artikel komen en zowel believers als not believers zullen het ermee eens moeten zijn. Dat betekent dat het artikel geschreven moet worden in de trent van: "wordt beweerd" "men zegt te voelen", "zou" etc. Ik denk dat believers en not believers het ermee eens zijn dat het hele paranormale (evenals de godsdiensten overigens) niet wetenschappelijk bewezen kan worden. Claim je als een van beide partijen teveel, dan mondt dit uit in een bewerkingsoorlog. Dat is wat niemand wil. Jeff 28 jan 2007 17:08 (CET) Met alle respect, maar dit is niet terecht. Er is meer dan voldoende wetenschappelijk bewijs voor het bestaan van paranormale zaken. Bovendien: Vraag aan honderd mensen of ze al dan niet in paranormale zaken geloven en de meerderheid zegt ja. Dat een aantal koppige materialisten van scepsis daar anders over denkt is hun goed recht, maar ze moeten zich hier buiten houden. Je gaat toch ook geen artikel over de evolutie schrijven waarbij je rekening houdt met streng gelovigen, die beweren dat de evolutie niet bestaat? Er is zelfs een vereniging van mensen die geloven dat de aarde plat is. ik bedoel maar! roos31

Wat de meeste mensen zeggen is niet meteen de waarheid... dat de aarde rond is is bewezen, en dus waar, maar het is niet "waar" "omdat de meeste mensen dat zeggen"... Er zijn op aarde meer mensen die in een God geloven dan mensen die dat niet doen, maar dat is nog geen bewijs voor het bestaan van een God... Houd het neutraal: persoon1 zegt blabla te ervaren, persoon2 zegt blaabla...

verder wil ik er even op wijzen dat de genoemde evolutietheorie niet voor niets het label "theorie" heeft gekregen...

Mensen mensen wat een gejengel. Dit artikel kan zo simpel goed worden. Geef aan wat er verstaan wordt onder de bepaalde zaken. Geef aan dat er believers zijn en non-believers en je bent klaar. Verder blijft iedereen dan met zn poten van het artikel af. Stel ouwe sokken. Robbie36

POV

Dit artikel is een verzameling van lichtzinnige para-interpretaties waar een hoop dingen worden verteld zonder één referentie: wie claimt die "mogelijke indeling", waar komt de uitleg bij elk subhoofdstuk vandaan en is daar een bepaalde graad van eensgezindheid over? Wikipedia is geen para-platform waar iedereen zijn eigengereide zweef-ideetje zomaar op kwijt kan. Ik weet dat dat een probleem is: precies de para-wereld gaat uit van de leuze "ieder z'n waarheid" en stellen de persoonlijke ervaringen boven de resultaten van meer dan 2.500 jaar kennisontwikkeling. De meeste para-websites getuigen daarbij van een lichtzinnigheid wat onderzoek en bronvermelding betreft. Een verzameling "eigen ideeën en interpretaties" kan hier niet zomaar. Ik zou daar dus wel paal en perk aan stellen. Wat je analogie naar evolutie betreft, Roos. Als je de evolutheorie aanvaardt, hoe kun je dan zoiets als telepathie aanvaarden? Zij die tijdens onze jagers-verzamelaars-periode deze gaven hadden, zouden meer mogelijkheid tot survival hebben gehad: ze konden immers meer anticiperen op gevaar, hadden daardoor meer overlevingskansen en zouden deze gave uiteraard ook doorgeven aan hun nakomelingen. Het fenomeneen telepathie zou heden dan ook een overduidelijke zintuiglijke gave moeten zijn. Voorts moet je niet bij Skepsis zijn om veel plausibelere verklaringen te vinden voor die fenomenen die als "paranormaal" geïnterpreteerd worden, bijvoorbeeld met behulp van de psychologie en de logica. Wat mensen daarover denken, is niet relevant voor de wetenschap om er enige waarheid uit af te leiden. Miljoenen geloven ook dat bidden helpt om mensen te genezen. Ik bedoel maar... Thomass 28 okt 2007 15:54 (CET)

Neutraliteit laat te wensen over

M.n. de inleiding van het artikel is niet neutraal. De eerste zin: ´..of vermogens die niet wetenschappelijk kunnen worden verklaard´ zou moeten luiden: ´...verschijnselen die niet wetenschappelijk zijn aangetoond.´ We weten immers niet of het echt om bovennatuurlijke vermogens gaat. Bij de zin over testen, zou er iets moeten komen in de trant van: ´Tests hebben geen resultaten opgeleverd die de claims bevestigen. Het is daardoor moeilijk vast te stellen wat de achtergrond van de claims is.´ Immers, de stelling dat ´wetenschappelijk tests niet toereikend zijn´ gaat uit van de veronderstelling dat de verschijnselen bovennatuurlijk zijn, en daarom niet door wetenschappelijk tests te onderzoeken. Maar dat weten we niet. De verschijnselen zouden ook niet aantoonbaar kunnen zijn omdat het bv. psychologische waanbeelden zijn. Tot slot: sceptici kunnen ook niet- wetenschappers zijn. Het is onzin de twee groepen in één adem te noemen. Ik weet niet zo goed wat de gewoonte is op Wiki, ik heb de tekst dus nu gewoon aangepast. Als dat helemaal tegen regels is, dan merk ik het wel. HdeHoon

Ik heb het nog niet allemaal zo goed bekeken, maar dit artikel is niet altijd correct en te suggestief om als neutraal encyclopedisch artikel te kunnen doorgaan.

Er wordt gezegd dat het paranormale nooit bewezen werd, maar er wordt volstrekt geen aandacht besteed aan de meer of minder geslaagde pogingen om één en ander wetenschappelijk te onderzoeken. Er zijn in het verleden verscheidene onderzoeken gedaan die op zich een positief resultaat opleverden. De problemen bij onderzoeken stellen zich voornamelijk bij de herhaalbaarheid van de proeven, de beïnvloeding door de personen die de testen afnemen en de problemen van de proefpersonen om op commando bepaalde prestaties te kunnen leveren. (Ter verduidelijking : een wielrenner rijdt de ene dag ook beter dan de andere.)

In het perspectief van het streven naar een wetenschappelijke basis voor het paranormale is het werk van Rupert Sheldrake het meest interessante dat mij bekend is.(Te vinden op wwww.sheldrake.org)

Het gaat niet op om in een tekst die neutraliteit moet nastreven een definitie te geven voor mediums en paragnosten en daar onmiddellijk misbruiken achter te plakken. Dit lijkt te suggereren dat alle paragnosten bedriegers zijn. Zo'n suggestie is in een neutraal artikel misplaatst. Als je dat wil schrijven moet je dat eerst aantonen.

Later volgt een punt over extensies van zintuigelijk waarnemen. Daar worden een aantal vormen opgesomd met een poging om ze te definiëren. Daar gaat wel een zin aan vooraf die het heeft over een ziekelijke vorm van paranormaal waarnemen. De manier waarop één en ander op elkaar volgt laat vermoeden dat de rest ook ziekelijk is. Zolang dat niet bewezen is, zou het volgens mij wijzer en vriendelijker zijn om de schijn van suggestie in die zin ook weg te nemen.

Het lijkt me ook dat het onderscheid tussen empathie en heldervoelen kunstmatig is. Maar misschien zijn voorgevoelens iets anders ?

Poging

Ik heb een poging gedaan wat meer neutraliteit en wat meer duidelijkheid in de tekst aan te brengen, alsmede wat kleine aanvullinkjes. Wellicht helpt het al iets. Toth 23 feb 2008 03:28 (CET)

Gehele artikel heeft meer objectiviteit nodig

In mijn beleving wordt het begrip paranormaal teveel als individueel vermogen beschreven, en de beschrijvingen worden daardoor nogal onduidelijk. Het paranormale is eenvoudig datgene dat niet aan het normale, te verwachten patroon beantwoordt, en dat niet eenduidig verklaard kan worden. Het is daarmee een bijzonder, want niet verklaard, gebied voor de wetenschap. Ik heb een (kleine) poging ondernomen iets meer te objectiveren. Zou graag alle alinea's doorwerken, maar heb daar even tijd voor nodig.

Bewijzen

Wat betekent "een waarneming bewijzen"??Madyno 5 aug 2008 22:09 (CEST)

vandalisme door Toth

Toth toch, en je hebt zo'n mooie naam. Tot twee maal toe mijn prachtige bijdrage weggehaald !!!!!! en dan erbij zetten: "Oh please, "Paranormale verschijnselen worden in het westers wetenschappelijk materialistisch paradigma ontkend" is zuiver?)" Wat een emotie ! "Oh please". Het begin wat ik heb gemaakt is al beter omdat het over "para-normaal" gaat. Daarvoor werd het meteen al "bovennatuurlijk" genoemd. Hoezo "boven natuurlijk" ? Snap je niet dat een filosofisch materialistisch uitgangspunt, uit der aard der zaak alles ontkend wat bijvoorbeeld niet causaal is, zoals procognitie? Daarom is wat ik geschreven heb zuiver. Verbeteringen lijkt me goed, maar alles meteen deleten omdat je het er niet mee eens bent, is vandalisme. Met vriendelijke groet Jan Duimel (overleg) 9 apr 2014 21:58 (CEST)

• Met iemand die mij in twee zinnen tijd vandalist noemt en bespot, voer ik geen overleg. Toth (overleg) 10 apr 2014 00:51 (CEST)
  • Het is niet mijn intentie u te bespotten, zeker niet. Als u doelt op wat ik zeg over de naam "Toth"; daar heb ik veel respect voor vanuit de hoge waarde die ik heb voor de Egyptische God van kennis en wijsheid. Dat staat in contrast met uw uitspraak "Oh please". Dat vind ik niet erg respectvol en getuigen van wijsheid maar denigrerend naar mij toe alsof u de wijsheid in pacht heeft. Gebruikelijk is dat als men hele lappen tekst weghaalt, dat als vandalisme betiteld wordt. Dat is niet een kwalificatie die u persoonlijk dient op te vatten. Ik zeg niet dat u een vandaal bent: de titel is "vandalisme door Toth" Jan Duimel (overleg) 10 apr 2014 09:39 (CEST)

Recente wijzigingen

Allereerst zou ik graag een bron voor het verband dat gelegd wordt tussen het 'normaal' in paranormaal en de normale verdeling. Dat verband heb ik nog nooit ergens gelegd gezien. Iets is niet paranormaal enkel omdat het onwaarschijnlijk is of niet vaak voorkomt. Groet, Paul B (overleg) 10 apr 2014 00:56 (CEST) (disclosure: in de westerse materialistische wetenschappelijke traditie opgeleid).

Wat betreft para-normaal en para-psychologie en para-magnetisme enz. Daarbij heeft het woord "para" dezelfde betekenis. Bedoeld is zowel "behorend tot" zowel als "niet behorend tot" afhankelijk van het standpunt van de beschouwer. Dat maakt het ook moeilijk te definiëren als "voorbij- achter- naast". De relatie die ik leg met een normaalverdeling is ongewoon, dat geeft ik toe. Een bron: ik heb het op school geleerd. En ik vind het passen in het denken binnen het idealisme. Voorts verwijs graag naar mijn overlegpagina over dit onderwerp: de reactie op Klaas. Overigens wat betreft (mijn) opleiding Paul: Elektrotechnisch Ing, ik heb in mijn werkzame leven als systeemontwerper en uitvinder in een research organisatie/TU gewerkt: dus ik ken het westers denken erg goed vanwege mijn opleiding en vele collega's. Maar ik heb ook esoterische wijsbegeerte intensief bestudeerd, dus ken ook het oosters denken (een beetje). vriendelijke groet van Jan Duimel (overleg) 10 apr 2014 11:27 (CEST)

Paranormaliteit is een "eigenschap"?

Onzin. Het is een benaming (een 'parapluterm') voor fenomenen die wetenschappelijk niet verklaard kunnen worden en behoren tot het onderzoeksgebied van de parapsychologie die er ook naar verwijst als bovennatuurlijke verschijnselen. Zie voor de juiste definitie onder meer de andere Wikipedia's (hebben die het allemaal fout?) en

1. https://www.merriam-webster.com/dictionary/paranormality
2. https://www.britannica.com/dictionary/paranormal
3. De Dikke Van Dale
4. https://www.dictionary.com/browse/paranormal
5. https://www.almaany.com/en/dict/en-de/paranormalit%C3%A4t/

enz.

Van uw kant zou ik graag enkele bronnen zien die het benoemen als 'eigenschap'. Hieronder a.u.b. invullen:

#

#

#

2A02:1810:8C0F:A900:A78B:C1B4:B88D:3650 6 sep 2022 12:34 (CEST)

Zo'n beetje alles wat op heid eindigt is een eigenschap, ofwel abstractum of hoedanigheid. Het is niets op zichzelf, maar een attribuut van iets. — Zanaq (?) 6 sep 2022 12:37 (CEST)

Attribuut van wat? De eigenschap van bovennatuurlijke verschijnselen? Cirkelredenering: paranormaal verwijst dan naar bovennatuurlijk.

Zo het een eigenschap is, dan moet je het algemener omschrijven als 'dat wat buiten het normale, gewone valt.' Dit artikel gaat echter specifiek over bovennatuurlijke fenomenen.

Het is dus geen 'eigenschap' maar een studiegebied: Paranormality,The science of the Supernatural.

Graag dus bronnen in plaats van een vage eigenzinnige definitie die nergens te vinden is. 2A02:1810:8C0F:A900:A78B:C1B4:B88D:3650 6 sep 2022 12:52 (CEST)

Bovennatuurlijkheid is ook een eigenschap. Er valt bovendien weinig aan te bestuderen, aangezien het voornamelijk onverifieerbare onzin betreft. — Zanaq (?) 6 sep 2022 12:57 (CEST)

Ik wacht even andere, hopelijk zinniger reacties af. Wanneer geen referenties worden opgegeven zal ik mijn versie terugplaatsen, maar dan wel met referenties. 2A02:1810:8C0F:A900:A78B:C1B4:B88D:3650 6 sep 2022 13:02 (CEST)

Is goed, maar de referenties die ik hierboven zie, bijvoorbeeld very strange and not able to be explained by what scientists know about nature and the world, beschrijven een eigenschap. — Zanaq (?) 6 sep 2022 14:50 (CEST)

Titel

Ik ben niet erg tevreden met de titel 'paranormaliteit'. De Woordenlijst kent het woord niet, evenmin als de Van Dale. Het lijkt me bedacht door zo'n scherpslijper die per se zelfstandige naamwoorden als titel wil hebben. Beter lijkt me dan: paranormaal verschijnsel, dan zijn we ook af van dat 'eigenschap', alhoewel paranormaal ook een eigenchap van een persoon kan zijn. Madyno (overleg) 10 nov 2022 10:47 (CET)

Zie het archief voor de eerdere discussie over de titel (en de constatering dat het woord wel degelijk in de Van Dale staat). — Zanaq (?) 10 nov 2022 10:54 (CET)

Ik moet toegeven dat ik niet de meest recente druk van Van Dale heb. In mijn 13e druk staat het woord niet. Verder is het een woord dat, voor zover ik kan nagaan, zelden gebruikt wordt. Ik zal eens naar de oude discussie kijken. Madyno (overleg) 10 nov 2022 11:01 (CET)

Heb het nagelezen en het maakt dat ik de voorkeur geef aan alleen het bijvoeglijk naamwoord 'paranormaal' als titel. Madyno (overleg) 10 nov 2022 11:06 (CET)

Gruwelijke titel. In mijn Dikke Van Dale online, die uiteraard de meest recente is, staat het niet ("woord niet gevonden"). Paranormaal staat er wel in. Onbegrijpelijke ingreep om de titel te veranderen in deze miskleun. 2A02:1810:8C0F:A900:8ECD:1072:78C1:9054 10 nov 2022 12:14 (CET)

Madyno, mijn steun heb je voor een titelwijziging. Henk van Haandel (overleg) 10 nov 2022 19:19 (CET)

Ik heb geen echt zwaarwegend bezwaar, behalve dat de tekst daar ook bij moet aansluiten (en het lijkt het handigst om dat voorafgaand aan de titelwijziging waarvoor een moderator nodig is te doen) en de tekst dus begint met Paranormaal is... met Paranormaal vetgedrukt. Dus niet paranormaal verschijnsel of paranormaal fenomeen want dan zou dat de titel moeten worden, hetgeen mi suboptimaal is. En ook niet met frases als is een term en wordt bedoeld, want een encyclopedie beschrijft (in principe) geen termen maar concepten. (Mijn grootste bezwaar tegen Paranormaliteit was echter de niet-gangbaarheid obv mijn intuïtie, maar dat is zodanig ontkracht dat we dat argument mi niet kunnen gebruiken zonder sterkere onderbouwing, die hier mi nog niet gegeven is. Ik ping @Matroos Vos: even, omdat hij aldaar de sterkste argumenten inbracht.) — Zanaq (?) 11 nov 2022 09:48 (CET)

Hoezo, 'ontkracht'? Dat een term in de praktijk zelden wordt gebruikt (en zelfs niet voorkomt in de Dikke Van Dale), is dat geen reden genoeg om voor een encyclopedisch artikel een meer gangbare titel te zoeken? Ik dacht van wel. Noch in het dagelijks spraakgebruik, noch in Nederlandstalige literatuur over het onderwerp lijkt 'paranormaliteit' omarmd te worden. Ook de anderstalige Wikipedia's (FR,ENG,D,SP) houden het bij 'Paranormal'. 2A02:1810:8C0F:A900:EB7E:50EB:EB09:D920 11 nov 2022 10:20 (CET)

Er wordt dus gesteld - ik kan het niet controleren, maar ik heb geen reden om aan te nemen dat het niet zo is - dat het woord wel in (een editie van) de Dikke Van Dale staat. — Zanaq (?) 11 nov 2022 10:42 (CET)

Dank voor de ping. Zoals gezegd staat het woord paranormaliteit in de nieuwste (online) editie van het Van Dale Groot woordenboek hedendaags Nederlands, het hedendaagse broertje van de Dikke Van Dale. Daarnaast is paranormaliteit in elk geval al sinds de jaren vijftig een gangbare term in vele boeken, (vak)tijdschriften, kranten, wetenschappelijke publicaties etc. (zie bv. hier, hier, hier, hier, hier en hier). Ik zie het probleem dus niet. — Matroos Vos (overleg) 12 nov 2022 01:12 (CET)

Dat het zelfstandig naamwoord bestaat en gebruikt wordt was me duidelijk, zelfs als het niet in de Van Dale voorkomt - ook de Van Dale bevat bovendien niet alle "bestaande" woorden. Dat het gangbaarder is of er vaker op gezocht wordt dan het (kortere) bijvoeglijk naamwoord lijkt me wel betwijfelbaar. Na maanden discussie begrijp ik daarom nog steeds niet wat er mis was met de oude titel (voor juli 2022). Er werd aangedragen dat bijvoeglijk naamwoorden geen encyclopedische titels kunnen zijn. Dat argument valt vrij eenvoudig te weerleggen. Daarna werd de pagina verzet naar de huidige titel - een compromis waar geen compromis nodig was. Zonder aan te tonen dat de nieuwe titel correcter, beter, of gangbaarder is, was titelwijziging een overtreding van BTNI. Dan zou de logische gang van zaken zijn de titelwijziging te herstellen. Maar als voorstander van niet te strikte navolging van richtlijnen zal ik daar niet aan hangen, dus soit. Ik kan met de huidige situatie best leven, hoewel ik nog steeds vermoed dat de oude situatie beter was. Ik begrijp alleen niet waarom de oude situatie "suboptimaal" is, dus heb ik tegen Madyno's voorstel/voornemen om de zaak te herstellen zeker geen bezwaar.

Zanaq schrijft hierboven iets veel interessanters: dat een encyclopedie geen termen maar concepten beschrijft. Ik weet niet zeker of dat een universele regel is, en of de scheidslijn tussen "concept" en "term" altijd goed te leggen is. Verder lijkt me dat zowel een bijvoeglijk als een zelfstandig naamwoord goed als een concept te beschrijven is, en het dus geen argument in deze discussie is. Maar ik vind het wel een heel mooi idee, en van veel groter belang dan de naam van deze pagina. Bepaalde zaken ("termen") aan wiktionary.nl overlaten kan het resultaat hebben dat de artikelen op wikipedia.nl meer inhoud (en eigenwaarde) krijgen. Pure winst voor de encyclopedie lijkt me dat. Woudloper _overleg 12 nov 2022 04:49 (CET)

Zelfs als het niet helemaal ongebruikelijk is een bijvoeglijk naamwoord te nemen als artikeltitel, dan nog blijft een substantief als kernwoord in principe de vaste norm. Het is dan merkwaardig om er hier van af te wijken. Diverse collega's hebben er hierboven inmiddels al op gewezen dat paranormaliteit gewoon een bestaand Nederlands woord is. Een peiling o.i.d. hierover zou ik wat jammer van de tijd en energie van iedereen vinden. De Wikischim (overleg) 12 nov 2022 11:46 (CET)

Over het algemeen wordt de kern van een lemmatitel in een encyclopedie inderdaad gevormd door een zelfstandig naamwoord. Dat kun je al zien door simpelweg in een encyclopedie te bladeren, maar het wordt nog eens expliciet bevestigd door bijvoorbeeld de Duitse emeritus hoogleraar Christian Lehmann, die hier, in een hoofdstuk van een door hem samengestelde inleiding in de lexicografie, onomwonden stelt dat een artikel in een woordenboek any word class kan beschrijven, terwijl een artikel in een encyclopedie only nouns behandelt. Aangezien paranormaliteit, zoals ik hierboven heb laten zien, een gangbaar woord is, en het, als zelfstandig naamwoord, beter voldoet aan de conventies van een encyclopedie, lijkt me dat nog steeds een passender titel dan paranormaal.

Dat een woordenboek woorden/termen beschrijft, en een encyclopedie onderwerpen/begrippen/concepten, ben ik geheel met Zanaq en Woudloper eens, maar dat is toch geen revolutionaire gedachte, ook niet hier op Wikipedia? Volgens mij is dat nu al staande praktijk, en de algemeen aanvaarde taakverdeling tussen Wikipedia en het WikiWoordenboek. Een Wikipedia-lemma dat slechts een 'woordenboekdefinitie' zou zijn, eindigt dan ook meestal roemloos op TBP. — Matroos Vos (overleg) 12 nov 2022 20:43 (CET)

@ Matroos Vos: veel dank voor de verwijzing naar Lehmann, ik was niet op de hoogte van het bestaan van een dergelijke bron over lexicografie. Als je meer bronnen van deze soort kent, kun je me er een groot plezier mee doen!

Wat de scheiding tussen woordenboek en encyclopedie betreft, zie ik op Wikipedia vaak zaken die volgens mij in een woordenboek thuishoren. Niet alleen bedoel ik dan veel te korte definitie-artikelen, maar ook te lange verhandelingen over naamgeving en etymologie kunnen n.m.m. beter naar wikt.nl worden overgeplaatst.

Bladeren in encyclopedieën was precies wat ik gedaan had voor ik een bijdrage in deze discussie schreef. Verreweg de grote meerderheid van de lemmata in encyclopedieën bleken zelfstandige naamwoorden te zijn, maar ik ontdekte ook een klein aantal bijvoeglijk naamwoorden. Dit weerspreekt Lehmann volgens mij trouwens nog niet, omdat ik aanneem dat het om een algemene regel gaat waarvan kan worden afgeweken. Ik kan de voorkeur voor een zelfstandig naamwoord nu wel beter begrijpen. Woudloper _overleg 13 nov 2022 03:20 (CET)

Paranormale (in de betekenis van het paranormale) is perfect mogelijk bij gebruik als zelfstandig gebruikt adjectief. Klinkt in elk geval beter en vertrouwder dan 'paranormaliteit'. 2A02:1810:8C0F:A900:9F75:F01F:2AB8:E429 13 nov 2022 12:52 (CET)

Zo'n verbogen bijvoeglijk naamwoord lijkt mij niet geschikt en nogal gemarkeerd. Paranormaliteit is mi ook gemarkeerd, maar voldoet tenminste strikt aan de conventies. Het alternatief is mi Paranormaal (niet gemarkeerd, maar voldoet niet strikt aan de conventies) en niets anders. — Zanaq (?) 15 nov 2022 11:09 (CET)

Onjuist onderscheid?

• Daarbij moet onderscheid worden gemaakt tussen zaken waarvoor op dit moment geen geaccepteerde wetenschappelijke verklaringen bestaan, en zaken die niet onder wetenschappelijk gecontroleerde omstandigheden zijn aangetoond.

Zijn er zaken die wel onder wetenschappelijk gecontroleerde omstandigheden zijn aangetoond, waar wel geaccepteerde wetenschappelijke verklaringen voor bestaan én die (altijd) als paranormaal gezien worden? Bijvoorbeeld donkere materie zou onder deze definitie als paranormaal gezien worden, hetgeen onjuist lijkt. — Zanaq (?) 11 nov 2022 14:47 (CET)

Hoewel ik, anders dan jij gelooft, weet dat er wel paranormale verschijnselen bestaan, in de zin dat daarvoor geen wetenschappelijke verklaring in de gebruikeijke betekenis, voor is, snap ik ook niet wat de aangehaalde zin in het artikel doet. Madyno (overleg) 11 nov 2022 15:03 (CET)

Ter info:

Een waarneming kan volgens Dr. J.L.F. Gerding van het Parapsychologisch Instituut in Utrecht "paranormaal" genoemd worden als 1) er getuigen zijn; 2) er controle mogelijk is in een concrete situatie; 3) er voldoende specifieke overeenkomsten zijn met de werkelijkheid; 4) de ervaring niet kan berusten op normale waarneming; 5) het waargenomene niet op basis van redeneren of verwachting kon worden afgeleid; 6) het waargenomene niet door iemand zelf ‘waar gemaakt’ wordt; 7) er weinig tijd verloopt tussen de paranormale waarneming en de gebeurtenis; 8) er geen bedrog is. (uit 'Wikibooks' over Parapsychologie) 2A02:1810:8C0F:A900:452C:755:54E3:C307 11 nov 2022 15:17 (CET)

In elk geval voldoet donkere materie niet aan die definitie, itt tot wat in het artikel staat. (Het is overigens niet echt een kwestie van wat ik zelf geloof, maar een kwestie van wat aangetoond kan worden. Dat er geen wetenschappelijke verklaring voor iets is, betekent niet dat het paranormaal is, wat ook het bezwaar is tegen de huidige tekst.) — Zanaq (?) 11 nov 2022 16:02 (CET)

Definitie

Na een tijdje nadenken denk ik dat de huidige definitie minder geschikt is dan de vorige definitie.

• ....betreft verschijnselen die als bovennatuurlijk worden opgevat.

Het feit dat iets (door sommigen) als bovennatuurlijk worden opgevat, betekent niet dat het paranormaal is. Daarnaast vatten meer rationele mensen niets als bovennatuurlijk op: het bestaan van het bovennatuurlijke is niet aangetoond, en er is geen methodologie in zicht om het bovennatuurlijke aan te kunnen tonen. Daarnaast betekent het ontbreken van een (wetenschappelijke) verklaring niet dat iets bovennatuurlijk en/of paranormaal is. (Daarnaast begint het niet met X is ....) — Zanaq (?) 15 nov 2022 11:14 (CET)

Je stelt: "Het feit dat iets (door sommigen) als bovennatuurlijk worden wordt opgevat, betekent niet dat het paranormaal is." Daarover zegt de Merriam Webster nochtans het volgende:

Paranormal: not scientifically explainable : SUPERNATURAL.

Lijkt me duidelijk genoeg. 2A02:1810:8C0F:A900:3CDE:3DF3:2253:2C9A 15 nov 2022 11:40 (CET)

Lijkt me erg kort door de bocht. Wederom donkere materie is niet wetenschappelijk verklaard, en toch is het niet bovennatuurlijk en zeker niet paranormaal.

De Merriam heeft het bovendien niet over opgevat worden.

Daarnaast zegt de Merriam ook relating to an order of existence beyond the visible observable universe, appear to transcend the laws of nature en attributed to an invisible agent. Mi dekt de bron de definitie dus niet, hoewel de bron ook kort door de bocht gaat, maar dat is te verwachten van een woordenboek, en als je verder kijkt geeft dat woordenboek ook acceptabele definities. Merk ook op dat de "oorspronkelijke" definitie vermeende bovennatuurlijke verschijnselen, die niet wetenschappelijk verklaard kunnen worden ook ondersteund wordt door die bron. — Zanaq (?) 15 nov 2022 13:20 (CET)

Het is hoe dan ook geen "eigenschap", maar een categorie, overkoepelende term of benaming. 2A02:1810:8C0F:A900:9BE5:3B6D:B8F3:7BD7 15 nov 2022 15:24 (CET)

Mi is dat ongeveer hetzelfde. Betreft vind ik een zwaktebod tov is maar het is beter dan term. Ik kan leven met die versie. Ongeacht dat alles en ongeacht of we het opschrijven blijft vermeend bovennatuurlijk en zonder wetenschappelijke verklaring een eigenschap. — Zanaq (?) 15 nov 2022 15:55 (CET)

Omdat onderzoek van het paranormale tot het onderzoeksgebied van de parapsychologie behoort, dient de definitie daar gezocht te worden. Ik heb de inleiding bijgevolg aangepast, temeer omdat die geen onderscheid maakt tussen bovennatuurlijk en paranormaal, wat in de parapsychologie zeker wel gebeurt. 2A02:1810:8C0F:A900:9BE5:3B6D:B8F3:7BD7 15 nov 2022 21:25 (CET)