Overleg:Elektrische spanning

Condensator

Op dit lemma staat vermeld dat een condensator een spanningsbron is. Is dit wel juist? De spanning neemt toch snel af bij ontladen? Of is er een gebied waarbij de spanning wel constant blijft? Elly 18 nov 2003 01:09 (CET)

dit is niet waar. bij een klassieke centrale wordt gebrukt gemaakt van condensator om het water af te koelen. maar een condensator maakt geen energie

reactie: in een stoomcentrale wordt een condensor gebruikt, dat is heel wat anders dan een condensator. Een condensator maakt overigens geen energie maar slaat het wel op, dus kan ook ontladen worden. En ook een niet-constante spanningsbron is een spanningsbron. Caseman 24 sep 2012 21:30 (CEST) (beter laat dan nooit)

zeer juist! En wat betreft de vraag van Ellywa van 18 nov 2003, het klopt: een condensator is geen "theoretische spanningsbron", en ook geen "theoretische stroombron", in de praktijk kan je een condensator wel als een spannings- of stroom-bron gebruiken vanwege de ladings-energie tegenwoordig bij de supercondensators merk je het verschil met een spanningsbron nauwelijks vanwege de hoge capaciteit waardoor de spanning erg langzaam zakt (bijvoorbeeld om een fietslampje te laten branden) Jan Duimel (overleg) 25 sep 2012 17:47 (CEST)

Doorslagspanning

Hallo Radoloo, Er is mi. gen verschil tussen doorslag en overslag. Bij overslag tussen twee punten vindt doorslag plaats in het tussenliggende medium. Nijdam 3 jan 2005 01:03 (CET)

Hierboven schreef ik al dat er geen verschil is tussen doorslag en overslag. Toch is in het artikel weer over beide als apart verschijnsel geschreven. Ik zou graag eerst commentaar horen.

Verder wordt bij doorslag gezegd: "dit is een materiaaleigenschap". De ontstane doorslag is dat zeker niet. Ik hoop dat de schrijver dat aanpast. Dan lijkt me de sectie over stroommmeting niet op z'n plaats in dit artikel. Te vaak merk ik dat, eenmaal aan het schrijven, er maar verder op los geschreven wordt, zonder i het achterhoofd te houden over welk onderwerp het eigenlijk gaat.Nijdam 19 jan 2005 00:12 (CET)

Water-analogie

Het is lastig een analogie echt goed te laten kloppen. Dit is goed te zien bij de analogie tussen elektriciteit en water. Hierbij zou een vernauwing in een stelsel van waterleidingen overeenkomen met een weerstand in een elektrische stroomkring. Zou kunnen, maar dan is er een probleem als je schrijft:

• Ook in formulevorm bestaat de analogie; de Wet van Ohm, U = I x R (spanning = stroom x weerstand) heeft voor water de formulie q = v x A (het debiet = snelheid (stroom) x doorstroomoppervlak (weerstand)).

Hier wordt namelijk de doorsnee A gelijk gesteld aan de weerstand, dus een vernauwing zou juist een kleinere weerstand hebben.

Je zou dus eerder denken: 1/A heeft iets met weerstand te maken (misschien is het analoog aan de weerstand per meter draad?). Het debiet q heeft meer te maken met de stroomsterkte I (beide slaan op een hoeveelheid per seconde die ergens doorheen gaat). De snelheid v = q/A zou dan dus analoog zijn met iets wat lijkt op I x V, wat in de elektriciteitsleer het vermogen P is... Iets te veel gevraagd van deze analogie! BvdG 22 okt 2006 22:01 (CEST)

Correctie, v komt natuurlijk overeen met I x R, wat de spanning U zou zijn. Dus:

• Debiet q ~ Stroom I
• Stroomsnelheid v ~ Spanning U
• Nauwheid 1/A ~ Weerstand(sdichtheid) R

Hiermee zijn de beperkingen van de analogie wel duidelijk: de begrippen uit de stromingsleer komen gewoon niet goed overeen met vergelijkbare begrippen uit de elektriciteitsleer (stroomsnelheid is wel erg anders dan elektrische spanning...). BvdG 22 okt 2006 22:09 (CEST)

Debiet ~ stroom I, drukverschil ~ spanning U, hydraulische weerstand: U = R * I. Dit klopt. Groeten, Imperator Caesar Augustus (overleg) 25 jun 2011 20:06 (CEST)

Analogieën??

Naar mijn mening zijn alle genoemde "analogieën" een belediging voor het begrip van Elektrische Spanning als Potentiaalverschil, dat in de grondslag geduid moet worden als Energie per Ladings-eenheid: {J/C}. Wat mij betreft mogen die dan ook verwijderd worden, maar die taak laat ik gaarne aan enige deskundigen over 😉. D.A. Borgdorff - e.i. per 86.83.155.44 28 jan 2009 19:18 (CET)

Er is wel degelijk een parallel: spanning is energie per ladingseenheid, druk is energie per volume-eenheid (1 Pa = 1Jm^-3). Josq 12 feb 2009 16:29 (CET)

• Zie meer in het bijzonder nog: Elektrisch veld en Potentiële energie

Voor wat betreft de bronspanning (voorheen: "EMK") wordt zowel U als E gebruikt, hoewel met de laatste verwarring met E = elektrisch veld mogelijk is. Hetzelfde geldt voor bovengenoemd (int.) symbool V voor een (singuliere) potentiaal-pool, wegens {V} voor de spanningseenheid "Volt". D.A. Borgdorff \ 86.83.155.44 28 jan 2009 19:18 (CET)

Voorbeelden van elektrische spanning

in Voorbeelden van elektrische spanning wordt gesteld dat het transport van elektrische gelijkspanningsenergie in vergelijking met wisselspanning over grote afstanden te grote verliezen oplevert. Wat ik van elektriciteitsleer weet zegt:

• Energieverlies ten gevolge van stroomdoorgang door een weerstand (of geleider) is onafhankelijk van het feit of het wissel- danwel gelijkstroom betreft.
• Energietransport via een wisselstroom door een geleider leidt tot capacitatieve en inductieve verliezen, welke bij een gelijkstroom niet optreden.

Als ik mij goed herinner, maar ik kan het niet echt nakijken, was de formule om de effectieve weerstand voor een wisselstroom te beschrijven iets in de trant van:
R_totaal = R_Ohm + 1 / (C * ω) + (L * ω) met:

• • R_totaal = de uiteindelijke weerstand die de doorgevoerde stroom ondervindt,
  • R_Ohm = de weerstand voor een gelijkstroom
  • C = de capaciteit van de geleider (condensator)
  • L = een grootheid die de inductiemogelijkheden beschrijft
  • ω = de frequentie van de gebruikte wisselstroom

Al met al klinkt voor mij dit argument om van gelijkstroom naar wisselstroom over te stappen niet geloofwaardig.
Nadelen van gelijkstroom zijn volgens mij wel:

• er wordt een continu vrij hoog en van de belasting afhankelijk magneetveld genereert dat lastig is af te schermen.
• transport van grote vermogens over grotere afstanden leidt inderdaad tot energieverlies dat alleen via een extra "oplaadpunt" gecompenseert kan worden. Dit vraagt m.i. echter grotere investeringen voor gelijkstroom dan voor wisselstroom. Met het gegeven dat in West-Europa een redelijk dicht (wisselspanning)hoogspanningsnet aanwezig is, en daarmee toegang tot een (relatief) betrouwbare en stabiele wisselstroomstroombron verzekerd, is die grotere investering niet verkoopbaar.T.vanschaik (overleg) 24 sep 2012 11:09 (CEST)

Je hebt gelijk als je het over gelijk- en wisselspanning van gelijke (effectieve) grootte hebt. Echter:

Een klassiek nadeel van gelijkspanning is dat het lastiger is te "transformeren". Een van de belangrijkste argumenten om ooit wisselspanning te gaan gebruiken is dat een transformator een eenvoudig middel is om de energie op een ander spannings/stroomniveau te brengen, waardoor de transportverliezen verkleind konden worden. De verliezen nemen immers kwadratisch af met de gebruikte spanning (stroom halveert bij verdubbeling, maar ook de relatieve spanningsval wordt kleiner, en de spanning in het hoogspanningsnet is zelfs 1000 keer zo hoog als bij de afnemers.)

Met de huidige vermogenselektronica is dat ook met gelijkspanning mogelijk, door de bestaande infrastructuur is het echter eenvoudiger om met wiselspanning te blijven werken. Alleen voor min of meer onafhankelijke systemen, zoals de NorNed-kabel wordt gelijkspanning toegepast.

Het omgekeerde geldt in de transportsector, historisch werd daar gelijkspanning gebruikt omdat een tractiemotor op gelijkspanning beter te regelen is en het toerental van een wisselspanningsmotor vooral van de frequentie afhangt. Ook hier is het de moderne vermogenselektronica die het tij doet keren, maar dan in de vorm van frequentieomvormers waarmee de toerentallen ook bij wisselspanning zijn te regelen. Caseman 24 sep 2012 13:49 (CEST)

Mijn punt is niet zozeer de historische keuze (zie ook de verwijzing in mijn eerste opmerking naar het bestaande hoogspanningsnet), maar meer de in Voorbeelden van elektrische spanning gegeven reden om naar wisselspanning over te stappen. Misschien dat je de argumentatie die je nu in deze discussierubriek meldt, kunt toevoegen? Heel eerlijk voel ik me net niet vertrouwd genoeg met de stof om het zelf te doen. Vast onder dankzegging, T.vanschaik (overleg) 24 sep 2012 20:37 (CEST)

Ahh, ik zie je punt. Misschien dat het voorbeeldstuk helemaal kan vervallen, of anders het hele verhaaltje over trams en treinen maar vervangen moet worden, of eenvoudigweg deel moet uitmaken van een langere lijst van "veel voorkomende spanningen", zonder uitleg waarom precies. De redenen waarom voor een bepaalde spanning is gekozen kunnen dan via een linkje elders uitgelegd worden. Caseman 24 sep 2012 21:25 (CEST)

Oorsprong van het symbool "U" voor "spanning" ?

Is U de afkorting van Utiliteit ?

Nee. Zie duitse wikipedia: "Das Formelzeichen der Spannung ist U – abgeleitet vom lat. urgere (drängen, treiben, drücken), – international wird überwiegend V (von Voltage) verwendet. Die SI-Einheit ist das Volt, benannt nach Alessandro Volta." B.E. Moeial 17 jul 2007 10:42 (CEST)

U

In het lemma staat al langere tijd dat het symbool U afkomstig is van het Latijse urgere. Op 27 mei 2015 heeft Denkhenk echter ook in de intro geschreven dat de U afkomstig zou zijn van het Duitse Unterschied, iets wat overigens niet in de Duitse Wikipedia vermeld wordt. Hoe zit dat nu? Madyno (overleg) 18 nov 2017 11:46 (CET)

Hallo Madyno,

Geen idee, zal toen wel verzopen zijn in een stuk Duitse tekst. Corrigeren is uiteraard prima. --Denkhenk (overleg) 18 nov 2017 16:25 (CET)

Het artikel stelt momenteel "Als symbool voor de elektrische spanning wordt vaak het symbool U gebruikt, afkomstig van het Latijnse urgere (dringen, drukken, duwen)". Twee opmerkingen daarover:

• voor 1998 was het symbool voor spanning V, in het Nederlandse middelbaar onderwijs. Dat blijkt uit oude schoolboeken, oude Binasboekjes en oude examens. De wet van Ohm was V = I R. Pas sinds een onderwijsvernieuwing in 1998 is het symbool voor spanning veranderd in U, alleen de elektrische potentiaal bleef V.
• De bewering dat de U afgeleid is van urgere is een verzinsel zonder betrouwbare bron, het is een bewering die verwijderd zou moeten worden uit dit wikipedia-artikel. De bewering is niet voor niets in 2013 verwijderd uit de Duitse wikipedia. (diff)

Ceinturion (overleg) 22 dec 2020 22:32 (CET)

dank u. ik heb dat verwijderd uit de tekst. dat vroeger V gebruikt werd kan ik bevestigen. ook op de universiteit trouwens. ik studeerde natuurkunde vanaf 1972. Elly (overleg) 23 dec 2020 08:56 (CET)

Ik meen dat ik ook wel eens een E heb gezien.

Het wordt onze studenten niet makkelijk gemaakt. Waarom gebruiken ze niet dezelfde letter als het eenheidssymbool? Dus V voor spanning, A voor stroom, Ω voor weerstand, W voor vermogen en J voor energie. Handige Harrie (overleg) 23 dec 2020 09:36 (CET)

Waarom zou je het de student makkelijk maken? Trouwens, ik kan me voorstellen dat een U juist gebruikt wordt om verwarring met V van volt te vermijden. Denk aan: de spanning is V=12V??? Madyno (overleg) 23 dec 2020 10:15 (CET)

Dat kun je lezen als Voltage is 12 volt. Niks mis mee. Trouwens, ik zeg liever spanning dan voltage, maar voltage is voor de gewone man duidelijker. Handige Harrie (overleg) 24 dec 2020 08:58 (CET)

Het is van groot belang dat studenten en ook middelbare scholieren goed het verschil kennen tussen de grootheid en de eenheid. misschien is om die reden juist het symbool in U gewijzigd. Omdat het moeilijk is. Om verwarring te voorkomen. Elly (overleg) 24 dec 2020 09:20 (CET)

Een docent die er in 1998 bij was heeft de vage herinnering dat het doel was om de symbolen van potentiaal en spanning te gaan onderscheiden, daarom behield de potentiaal het symbool V. Wiskundig gezien is U=ΔV minder problematisch dan V=ΔV, als symbolische weergave van "spanning = potentiaalverschil". De U/V verandering van 1998 ging niet om de eenheid, want dan had de potentiaal ook U moeten worden. Ceinturion (overleg) 25 dec 2020 00:41 (CET)

Was m'n intuïtie toch goed. Madyno (overleg) 25 dec 2020 00:54 (CET)

Referenties gevonden in artikelgeschiedenis

Hallo medebewerkers,

Om de kwaliteit van bronvermeldingen binnen Wikipedia te verbeteren hebben we gekeken of er in de artikelgeschiedenis van dit artikel links naar externe webpagina's of naar andere wikis staan. In het verleden werd veel gebruik gemaakt van deze optie om de bron van een bewerking aan te geven, maar tegenwoordig worden bronnen meestal in het artikel zelf getoond. Het zou dus kunnen dat in de geschiedenis waardevolle bronnen staan die in het artikel zelf kunnen worden meegenomen.

Meer informatie over dit project is terug te vinden in de FAQ.

In de artikelgeschiedenis van Elektrische_spanning zijn de volgende bewerkingen gevonden:

• 2012-01-30 17:03:21 Paul B (Redactie vertaling. Dit betreft een vertaling van en:Voltage, auteurs via http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Voltage&action=history)

Zouden jullie kunnen kijken of deze links geschikt zijn om in de bronvermelding in het artikel mee te nemen? Bij voorbaat dank.

Groet, Valhallasw-toolserver-botje (overleg) 16 feb 2022 06:13 (CET)

Als de bovenstaande bronnen zijn bekeken dan kan deze melding worden verwijderd. Als een lege overlegpagina overblijft dan kan deze met {{nuweg|afgehandelde botmelding}} voor verwijdering worden aangedragen.