23 november

okt		november					dec
<<		1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14	15	16
17	18	19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30				>>

23 november is de 327ste dag van het jaar (328ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 38 dagen tot het einde van het jaar.

GebeurtenissenBewerken

Algemeen
- 1574 - Johan III van Nassau-Saarbrücken wordt opgevolgd door zijn achterneven Albrecht en Filips IV van Nassau-Weilburg. Ze volgen hem ook op als regent voor Johan Lodewijk I van Nassau-Idstein.
- 1788 - Begin van de strengste winter sinds in 1706 in Nederland met metingen werd begonnen.^[1]^[2]
- 1980 - Bij een serie aardbevingen in het zuiden van Italië komen ongeveer 4800 mensen om. Vooral Eboli wordt zwaar getroffen.
- 2000 - In Tsjechië wordt de Josef Lada-regio (Ladův Kraj) gesticht, een samenwerkingsverband tussen 24 plaatsen rondom het geboortedorp Hrusice van de illustrator.

Media
- 1923 - Eerste officiële en regelmatige uitzendingen van Radio Belgique.
- 1936 - Het eerste nummer van het tijdschrift Life wordt uitgebracht.
- 1940 - Het eerste (illegale) nummer van De Waarheid verschijnt in een oplage van 6.000 exemplaren.
- 1963 - De eerste aflevering van de populaire tv-serie Doctor Who wordt uitgezonden op de BBC.

Oorlog
- 1946 - De Vietnamoorlog wordt begonnen door Frankrijk. Franse oorlogsschepen beginnen met het bombarderen van de havenstad Haiphong (Tonkin).

Politiek
- 602 - In Constantinopel breekt een hongersnood uit. Phocas, jonge Byzantijnse officier, wordt in de kerk van Sint Johannes de Doper tot keizer gekroond van het Byzantijnse Rijk.
- 1245 - Graaf Willem II van Holland verleent Haarlem stadsrechten
- 1890 - Koning Willem III sterft zonder mannelijke nakomelingen. Zijn enige dochter, de 10-jarige prinses Wilhelmina, volgt hem op als Koningin der Nederlanden, onder het regentschap van haar moeder, koningin Emma.
- 1890 - Het Groothertogdom Luxemburg wordt losgemaakt uit de personele unie met Nederland.
- 1900 - Paul Kruger landt te Marseille.
- 1948 - In Venezuela zet Marcos Pérez Jiménez samen met Delgado Chalbaut de democratisch gekozen regering van Rómulo Gallegos af.
- 1975 - Begrafenis Francisco Franco (dictator Spanje).
- 1978 - Liechtenstein wordt lid van de Raad van Europa.
- 1989 - Minstens 300.000 mensen betogen op het Wenceslausplein in Praag voor democratische hervormingen.
- 1989 - Na protesten in Kosovo tegen de Servische beperkingspolitiek kondigt Servië de uitzonderingstoestand af.
- 2003 - In Georgië vindt de Rozenrevolutie plaats waarbij Micheil Saakasjvili aan de macht komt, en president Edoeard Sjevardnadze wordt afgezet, deze verlaat het land met onbekende bestemming.
- 2012 - In Sierra Leone maakt de kiescommissie de uitslag van de presidentsverkiezingen van 17 november bekend. Ernest Koroma wordt herverkozen als president.

Sport
- 2014 - Lewis Hamilton wint op het Yas Marina Circuit het wereldkampioenschap Formule 1. Dit is tevens zijn tweede titel.
- 2019 - In Minehead gooit Michael van Gerwen tijdens de Players Championship Finals een ninedarter.

Religie
- 1654 - Blaise Pascal heeft bijzondere metafysische ervaring.
- 1700 - Kardinaal Giovanni Francesco Albani wordt gekozen tot Paus Clemens XI.
- 1804 - Tijdens het verblijf van paus Pius VII in Lyon, onderweg naar de kroning van Napoleon in Parijs, sterft zijn reisgenoot kardinaal Stefano Borgia.
- 1832 - Stichting van de Congregatie van de Zusters van Liefde van Onze Lieve Vrouw Moeder van Barmhartigheid door pastoor Joannes Zwijsen in Tilburg.
- 1999 - Splitsing van de Rooms-katholieke Apostolische administratie Europees Rusland in de Apostolische administraties Noord-Europees Rusland en Zuid-Europees Rusland.

Wetenschap en technologie
- 1969 - Jonathan Beckwith en zijn team slagen in het isoleren van een enkel gen van de E.coli-bacterie

GeborenBewerken

Franklin Pierce,
geboren in 1804

Théo van Rysselberghe (zelfportret),
geboren in 1862

Kea Bouman,
geboren in 1903

Stefan Groothuis,
geboren in 1981

Mirte Roelvink,
geboren in 1985

Miley Cyrus,
geboren in 1992

1221 - Alfons X van Castilië (overleden 1284)
1616 - John Wallis, Brits wiskundige (overleden 1703)
1641 - Anthonie Heinsius, Nederlands politicus (overleden 1720)
1785 - Jan Roothaan, Nederlands generaal-overste van de Sociëteit van Jezus (overleden 1853)
1804 - Franklin Pierce, veertiende president van de Verenigde Staten (overleden 1869)
1815 - Fredrikke Egeberg, Noors componist (overleden 1861)
1837 - Johannes Diderik van der Waals, Nederlands natuurkundige (overleden 1923)
1859 - Billy the Kid, Amerikaans bandiet (overleden 1881)
1860 - Hjalmar Branting, Zweeds politicus (overleden 1925)
1862 - Théo van Rysselberghe, Belgisch schilder (overleden 1926)
1863 - János Hadik, Hongaars politicus (overleden 1933)
1869 - Valdemar Poulsen, Deens ingenieur en uitvinder (overleden 1942)
1874 - George Buff, Nederlands atleet (overleden 1955)
1887 - Boris Karloff, Brits acteur (overleden 1969)
1887 - Henry Moseley, Brits natuurkundige (overleden 1915)
1888 - Harpo Marx, Amerikaans acteur (overleden 1964)
1892 - Erté, Russisch-Frans ontwerper (overleden 1990)
1892 - Mieczysław Wiśniewski, Pools voetballer (overleden 1952)
1893 - Ernst Grünfeld, Oostenrijks schaker (overleden 1962)
1893 - Lou Onvlee, Nederlands taalkundige, hoogleraar en zendeling (overleden 1986)
1896 - Klement Gottwald, president van Tsjechoslowakije (overleden 1953)
1896 - Harry Prieste, Amerikaans schoonspringer (overleden 2001)
1896 - Jan Roos, Nederlands straatartiest (overleden 1979)
1897 - Ruth Etting, Amerikaans zangeres en actrice (overleden 1978)
1903 - Kea Bouman, Nederlands tennisster (overleden 1998)
1903 - Daniël de Blocq van Scheltinga, Nederlands politicus (overleden 1962)
1903 - Juan Jover, Spaans autocoureur (overleden 1960)
1904 - Aleksandr Vvedenski, Russisch schrijver en dichter (overleden 1941)
1909 - Jean Jadot, Belgisch curie-aartsbisschop (overleden 2009)
1910 - Evert Vermeer, Nederlands politicus (overleden 1960)
1916 - Albert Bourlon, Frans wielrenner (overleden 2013)
1919 - Peter Frederick Strawson, Brits filosoof (overleden 2006)
1921 - Hein Roethof, Nederlands ambtenaar, humanist, journalist en politicus (overleden 1996)
1922 - Manuel Fraga, Spaans politicus (overleden 2012)
1922 - Võ Văn Kiệt, premier van Vietnam (overleden 2008)
1924 - Anita Linda, Filipijns actrice (overleden 2020)
1924 - André Rosseel, Belgisch wielrenner (overleden 1965)
1935 - Marga Kerklaan, Nederlands kinderboekenschrijfster, publiciste en programmamaakster (overleden 2013)
1925 - Johnny Mandel, Amerikaans filmcomponist en arrangeur (overleden 2020)
1926 - Robert Lee Burnside, Amerikaans gitarist en blueszanger (overleden 2005)
1927 - Angelo Sodano, Italiaans kardinaal-staatssecretaris
1929 - Hal Lindsey, Amerikaans evangelist
1931 - Karel Boumans, Vlaams stripauteur (overleden 2003)
1931 - Jochem Douma, Nederlands theoloog en hoogleraar (overleden 2020)
1933 - Ferry Hoogendijk, Nederlands journalist en politicus (overleden 2014)
1933 - Krzysztof Penderecki, Pools componist (overleden 2020)
1934 - Robert Towne, Amerikaans scenarist/regisseur
1935 - Vladislav Volkov, Russisch kosmonaut (overleden 1971)
1939 - Betty Everett, Amerikaanse zangeres (overleden 2001)
1939 - Helen Shepherd, Nederlands zangeres (overleden 2018)
1940 - Gösta Pettersson, Zweeds wielrenner
1941 - Sipko Melissen, Nederlands schrijver
1941 - Franco Nero, Italiaans acteur
1943 - Günther Beckstein, Duits advocaat en politicus
1943 - Beer Wentink, Nederlands voetballer
1943 - José Toirkens, Nederlands journaliste (overleden 1993)
1945 - John Nielsen, Deens voetbalscheidsrechter
1946 - Ankie Broekers-Knol, Nederlands politica
1946 - Hans Hoekman, Nederlands hoorspelacteur (overleden 2017)
1947 - Marjolein Uitzinger, Nederlands (radio- en tv-)journaliste en schrijfster
1948 - Gabriele Seyfert, Oost-Duits kunstschaatsster
1949 - Marcia Griffiths, Jamaicaans zangeres
1949 - Charlotte Teske, Duits atlete
1949 - Eric Van Rompuy, Belgisch politicus
1953 - Johan de Meij, Nederlands trombonist, componist en dirigent
1954 - Bruce Hornsby, Amerikaans zanger en songwriter
1955 - Martine Tanghe, Vlaams journaliste en nieuwslezeres
1956 - Shane Gould, Australisch zwemster
1957 - Annet Malherbe, Nederlands actrice
1957 - Ben van Praag, Vlaams diskjockey
1960 - Peter Daenens, Belgisch atleet
1962 - Carlinhos Brown, Braziliaans percussionist en singer-songwriter
1962 - Nicolás Maduro, Venezolaans politicus
1963 - Chris Jolles, Nederlands actrice
1965 - Rodion Gataullin, Sovjet-Russisch/Russisch atleet
1966 - Kevin Gallacher, Schots voetballer
1966 - Wouter Kusters, Nederlands taalkundige en publicist
1970 - Huub Maas, Nederlands atleet en duatleet
1970 - René Verkerk, Nederlands diskjockey en programmamaker
1971 - Alex Roy, Amerikaans zakenman en rallyrijder
1972 - Alf-Inge Håland, Noors voetballer
1972 - Kurupt, Amerikaans rapper
1972 - Tonči Martić, Kroatisch voetballer en zaakwaarnemer
1973 - Marie Collonvillé, Frans atlete
1973 - Claudia Zwiers, Nederlands judoka
1974 - Saku Koivu, Fins ijshockeyer
1974 - Nathan O'Neill, Australisch wielrenner
1976 - Cüneyt Çakır, Turks voetbalscheidsrechter
1976 - Daniele Orsato, Italiaans voetbalscheidsrechter
1976 - Joe Sumner, Engels muzikant
1978 - Silke Müller, Duits hockeyster
1978 - Terrence Trammell, Amerikaans atleet
1979 - Ivica Kostelić, Kroatisch alpineskiër
1981 - Stefan Groothuis, Nederlands schaatser
1982 - Saïd Haddou, Frans wielrenner
1982 - Levi Risamasu, Nederlands voetballer
1983 - Siemen Mulder, Nederlands voetbalscheidsrechter
1984 - Lucas Grabeel, Amerikaans acteur, zanger, danser
1984 - Alexander Kops, Nederlands politicus
1985 - Viktor An, Koreaans/Russisch shorttracker
1985 - Scott Brash, Brits ruiter
1985 - Mirte Roelvink, Nederlands voetbalster
1986 - Ivan Bandalovski, Bulgaars voetballer
1988 - Jens Keukeleire, Belgisch wielrenner
1988 - Loes Zanderink, Nederlands zwemster
1990 - Alena Leonova, Russisch kunstschaatsster
1991 - Facu Regalia, Argentijns autocoureur
1992 - Miley Cyrus, Amerikaans zangeres en actrice
1995 - Brittany Broben, Australisch schoonspringster
1998 - Bradley Steven Perry, Amerikaans acteur
2001 - Tess Ledeux, Frans freestyleskiester
2001 - Nico Porteous, Nieuw-Zeelands freestyleskiër

OverledenBewerken

Boudewijn Büch,
overleden in 2002

Larry Hagman
overleden in 2012

Marion Barry
overleden in 2014

615 - Heilige Columbanus (ong. 72), Iers abt, missionaris en stichter van verschillende kloosters op het Europese vasteland
1307 - Diether III van Nassau (ong. 57), aartsbisschop en keurvorst van Trier
1572 - Agnolo Bronzino (69), Italiaans schilder
1574 - Johan III van Nassau-Saarbrücken (63), graaf van Saarbrücken en Saarwerden
1840 - Louis de Bonald (86), Frans politicus, schrijver en filosoof
1848 - John Barrow (84), Brits staatsman
1856 - Thomas Seddon (35), Engels kunstschilder
1890 - Willem III (73), Koning der Nederlanden
1894 - Eugène Maximiliaan August Alexander Karel Frackers (50), Nederlands militair
1912 - Charles Bourseul (83), Frans technicus en uitvinder
1916 - Eduard Nápravník (77), Tsjechisch componist en dirigent
1920 - Alfred Tepe (79), Nederlands architect
1942 - Stanisław Saks (44), Pools wiskundige
1952 - Albert van Raalte (62), Nederlands dirigent
1953 - Reinder Brolsma (71), Nederlands schrijver
1957 - Hermann Leibold (69), Duits voetballer
1962 - Han Friedericy (62), Nederlands schrijver en ambtenaar
1965 - Elisabeth in Beieren (89), Belgisch koningin
1974 - Cornelius Ryan (54), Iers-Amerikaans schrijver
1978 - Hanns Johst (88), Duits toneelschrijver
1980 - Jan Boots (68), Nederlands presentator
1982 - Carlyle (56), Braziliaans voetballer
1986 - Red Hamilton (65), Amerikaans autocoureur
1987 - Antonio Sastre (76), Argentijns voetballer
1989 - Guus Weitzel (85), Nederlands radio-omroeper en -verslaggever
1990 - Roald Dahl (74), Brits schrijver
1990 - Renate Rubinstein (61), Nederlands schrijfster en columniste
1991 - Klaus Kinski (65), Duits acteur
1995 - Louis Malle (63), Frans filmregisseur
1997 - Jacques Aarden (83), Nederlands politicus
2000 - Aslam Watanjer (54), Afghaans militair en politicus
2001 - Vendramino Bariviera (64), Italiaans wielrenner
2001 - Jan Ketelaar (93), Nederlands scheikundige
2001 - Krishnananda (79), Indiaas goeroe, oprichter van de Divine Life Society
2001 - Toon de Ruiter (66), Nederlands roeier
2001 - André Smit (85), Nederlands musicus
2001 - Gerhard Stoltenberg (73), Duits politicus
2002 - Boudewijn Büch (53), Nederlands schrijver
2002 - Roberto Matta (91), Chileens architect, schilder en beeldhouwer
2003 - Nick Carter (79), Nieuw-Zeelands wielrenner
2004 - Wim Rigter (37), Nederlands radiopresentator
2004 - Herman van Zwieten (63), Nederlands burgemeester en sportbestuurder
2005 - Robert Gallas (82), Nederlands burgemeester
2006 - Jesús Blancornelas (70), Mexicaans journalist
2006 - Aleksandr Litvinenko (43), Russisch medewerker veiligheidsdienst en dissident
2006 - Philippe Noiret (76), Frans acteur
2006 - Anita O'Day (87), Amerikaans jazzzangeres
2007 - Jan Beijert (79), Nederlands bestuurder, politicus en columnist
2007 - Vladimir Krjoetsjkov (83), Sovjet-russisch politicus
2007 - Coen Oort (78), Nederlands econoom en topambtenaar
2007 - Óscar Carmelo Sánchez (36), Boliviaans voetballer
2007 - Toon Steeghs (84), Nederlands burgemeester
2008 - Frits Böttcher (93), Nederlands hoogleraar en mede-oprichter van de Club van Rome
2008 - Richard Hickox (60), Engels dirigent
2008 - Jean Markale (80), Frans schrijver
2008 - Erik Silvester (66), Duits schlagerzanger
2009 - Pim Koopman (68), Nederlands drummer, producer en componist
2009 - Richard Meale (77), Australisch componist
2009 - Yang Xianyi (94), Chinees vertaler
2011 - Montserrat Figueras (63), Spaans sopraan
2011 - Frans Künen (81), Nederlands atleet
2011 - Jim Rathmann (83), Amerikaans autocoureur
2011 - Charles de Wolff (79), Nederlands dirigent en organist
2012 - Jan Bons (94), Nederlands kunstenaar
2012 - Larry Hagman (81), Amerikaans acteur
2012 - Nelson Prudêncio (68), Braziliaans atleet
2014 - Marion Barry (78), Amerikaans burgerrechtenactivist en burgemeester
2014 - Dorothy Cheney (98), Amerikaans tennisspeelster
2015 - Jouni Kaipainen (58), Fins componist
2015 - Douglass North (95), Amerikaans econoom
2016 - Robert Geesink (74), Nederlands kunstschilder
2016 - Ju Mi Jong (95), Noord-Koreaans politica
2016 - Rita Barberá Nolla (68), Spaans politica en burgemeester
2016 - Andrew Sachs (86), Brits acteur
2017 - Christiane Berkvens-Stevelinck (71), Nederlands theoloog en predikant
2017 - Maarten van den Toorn (88), Nederlands taalwetenschapper
2018 - Bernard Gauthier (94), Frans wielrenner
2018 - Bujor Hălmăgeanu (77), Roemeens voetballer en voetbalcoach
2018 - Nicolas Roeg (90), Brits filmregisseur
2018 - Martin Tissing (82), Nederlands kunstschilder
2018 - Gerard Unger (76), Nederlands letterontwerper
2020 - Jan Ceuleers (85), Belgisch journalist
2020 - Karl Dall (79), Duits acteur, zanger en komiek
2020 - Abby Dalton (88), Amerikaans actrice
2020 - David Dinkins (93), Amerikaans politicus
2020 - Otto Duintjer (88), Nederlands filosoof
2020 - Anele Ngcongca (33), Zuid-Afrikaans voetballer
2020 - Miriam Sterman (76), Nederlands cultureel antropoloog en surinamist

Viering/herdenkingBewerken

Rooms-katholieke kalender:
- Heilige Trudo van Haspengouw († 693)
- Heilige Columbaan († 615) - Vrije Gedachtenis
- Heilige Clemens I († 97) - Vrije Gedachtenis
- Heilige Lucretia van Mérida († c. 304)
- Heilige Felicitas van Rome († 165)
- Zalige Miguel Agustín Pro Juárez († 1927)
- Heilige Margaretha van Savoye († 1464)
- Heilige Wilfetrudis van Nijvel († 669)
- Heilige Menefrew, Welsh heilige

WeerextremenBewerken

NederlandBewerken

Dagrecords^[3]

1998 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur −5,1 °C
1980 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 13,3 °C
1993 - Laagste minimumtemperatuur −8,9 °C
1984 - Hoogste maximumtemperatuur 14,6 °C
1928 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 17,5 m/s
1983 - Langste zonneschijnduur 7,4 uur
1944 - Langste neerslagduur 8 uur
1944 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 19,3 mm
1930 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 72 %

BelgiëBewerken

Dagrecords^[4]

1858 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur −7,1 °C
2003 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 13,9 °C
1858 - Laagste minimumtemperatuur −10,5 °C
1984 - Hoogste maximumtemperatuur 15,9 °C
1977 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 14 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen^[5]

1998 - Zeer koud: tot −12,2 °C in Stavelot en −15,6 °C In Elsenborn (eerste maal in 10 jaar).

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Wat is de koudste winter in de Nederlandse geschiedenis, Quest.nl
↑ Eerste metingen, KNMI.nl
↑ Afgeleid uit de door het KNMI gepubliceerde klimatologische gegevens 1901-2006 meetstation De Bilt
↑ KMI-Gegevens Ukkel 1833-2009 (temperaturen vóór juni 1983 gecorrigeerd naar gesloten thermometerhut)
↑ KMI Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen

November

<< · 1 · 2 · 3 · 4 · 5 · 6 · 7 · 8 · 9 · 10 · 11 · 12 · 13 · 14 · 15 · 16 · 17 · 18 · 19 · 20 · 21 · 22 · 23 · 24 · 25 · 26 · 27 · 28 · 29 · 30 · >>

365-dagenschema · maandschema · decenniaschema · eeuwenschema

Zie de categorie 23 November van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Wat is de koudste winter in de Nederlandse geschiedenis, Quest.nl

[2] Eerste metingen, KNMI.nl

[KNMI-Bilt-3] Afgeleid uit de door het KNMI gepubliceerde klimatologische gegevens 1901-2006 meetstation De Bilt

[KMI-Ukkel-4] KMI-Gegevens Ukkel 1833-2009 (temperaturen vóór juni 1983 gecorrigeerd naar gesloten thermometerhut)

[KMI-Ukkel2-5] KMI Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]