Wikipedia:Etalage/Archief/Lodewijk XIV van Frankrijk

Archivering Etalagenominatie Lodewijk XIV van Frankrijk 8 november 2018

Zie ook de review

Lodewijk XIV is een van de bekendste koningen uit de geschiedenis, eentje die ook in zekere mate een rol in de Nederlandse geschiedenis heeft gespeeld. De afgelopen maanden heb ik hard gewerkt aan een zeer uitgebreid artikel over de Zonnekoning die recht doet aan alle facetten van zijn leven en koningschap. Na een uitgebreide behandeling in de review, waar ik geholpen ben door onder meer HT, Heinonlein en Druifkes, acht ik het artikel nu klaar voor een nominatie voor de Etalage. Mathijsloo (overleg) 8 okt 2018 15:54 (CEST)

Voor opname Lodewijk XIV van Frankrijk

1. heinnlein'' 8 okt 2018 15:56 (CEST) - Mooi geworden!
2. Leonidas1206 (overleg) 8 okt 2018 16:25 (CEST) Dit hoort zeker thuis in de etalage!
3. ✔ Rots61 Overleg 8 okt 2018 17:29 (CEST)
4. Gvinder (overleg) 8 okt 2018 23:59 (CEST)
5. Trijnstel (overleg) 9 okt 2018 00:39 (CEST) Zeker weten. Interessant artikel.
6. TheBartgry (overleg) 9 okt 2018 10:07 (CEST)
7. B kimmel _overleg 9 okt 2018 21:35 (CEST)
8. Magalhães (overleg) 10 okt 2018 13:43 (CEST)
9. DimiTalen 19 okt 2018 13:01 (CEST)
10. oSeveno (Overleg) 22 okt 2018 12:44 (CEST) Bedankt voor de aanvullingen en verbeteringen.
11. Saschaporsche (overleg) 31 okt 2018 23:03 (CET)
12. AnarchistiCookie Overleg 7 nov 2018 15:36 (CET) Een artikel dat zonder enige twijfel in de etalage hoort.
13. Sylhouet _contact 7 nov 2018 21:21 (CET)

Tegen opname Lodewijk XIV van Frankrijk

Sylhouet _contact 10 okt 2018 13:06 (CEST) – 31 okt 2018 21:36 (CET) , zie mijn commentaar

1. ...

Commentaar Lodewijk XIV van Frankrijk

1. Vraagje: wat wil je ermee zeggen dat de bewaker van de man met het ijzeren masker rijk stierf? Dat hij het in opdracht deed van de koning? Of dat het een belangrijke gevangene was? En wat me ook niet helemaal duidelijk is aan het verhaal: heeft die gevangene nu echt bestaan of niet? Wellicht dat je het iets zou kunnen verduidelijken? Trijnstel (overleg) 9 okt 2018 00:40 (CEST)

   Ik ben zo vrij geweest om de info over de bewaker uit de alinea te verwijderen, omdat ook het boek waar ik deze info uit heb hier niet helemaal duidelijk over is. De verduidelijking heb ik daarnaast ook toegevoegd. Mathijsloo (overleg) 9 okt 2018 14:07 (CEST)

2. Eerder gaf ik al een compliment over jouw bewerking van dit onderwerp. Vandaag viel mij ineens iets op: Jammer dat je over de Lodewijk XIV-stijl slechts een wikilink plaatst onder “Zie ook”. In het lemma Lodewijk XIV-stijl staat onder meer: „De koning voerde een heus monopolie, ook op kunstgebied. Hij wilde een specifieke Franse kunst creëren.” Dat de koning kunst gebruikte als politiek instrument, lijkt mij nogal significant. Zeker de schaal waarop dit tot uiting kwam, het succes van zijn beleid en de enorme invloed die er vanuit ging op de kunst in (vele) andere landen. Nu ben ik geen Louis XIV deskundige, maar het lijkt mij dat dit echt meer waard is dan een “Zie ook” verwijzing naar een overigens mager lemma. Ik zou hier geen punt van maken als ik niet van mening was dat het lemma Lodewijk XIV van Frankrijk voor het overige ontzettend compleet oogt. Dan is dit een gemiste kans, denk ik. oSeveno (Overleg) 10 okt 2018 10:53 (CEST)

   Terecht kritiekpuntje dat je aangesneden hebt, zeker aangezien het al eerder is opgemerkt. Ik ben er dan ook mee aan de slag gegaan en ik heb in een paar zinnen iets uitgelegd over de nationalisatie van de Franse kunst dat zich heeft ontwikkeld tot de Lodewijk XIV-stijl. Ik hoop dat dit voldoende is, want momenteel kan ik er niet meer uithalen vrees ik. Mathijsloo (overleg) 10 okt 2018 12:24 (CEST)

3. Beste Mathijsloo, het artikel heeft vele kwaliteiten. maar jammer genoeg hoort taalkundige kwaliteit daar niet bij. Ik heb de Inleiding opgepoetst, maar het hele artikel bewerken is voor mij een mer à boire. Enkele voorbeelden van taal- en stijlfouten:

   • In het jaar 1615 huwde Lodewijk XIII van Frankrijk met Anna van Oostenrijk, de latere ouders van Lodewijk XIV.
   • In een hoop de tekorten te dichten met nieuwe belastingen jaagde Mazarin de provinciale rechtscolleges tegen zich in het harnas.
   • In 1683 had Colbert de staatsschuld teruggebracht naar 10 miljoen Franse ponden, maar in september van dat jaar overleed de minister.
   • Door middel van de zogenaamde "herenigingskamers", die door middel van oude Franse claims de grensgebieden juridisch claimden, schoof de grens van Frankrijk tussen 1678 en 1680 verder naar het oosten op en werd de Elzas onderdeel van het rijk.
   • Het zou pas tot 1684 duren voordat Keizer Leopold I de gebiedsuitbreidingen van Frankrijk op zijn voormalige grondgebied had erkend.
   • Het eerste oogmerk van de Liga was defensief en zou daarom pas gaan handelen bij een eventuele Franse invasie.
   • Door zijn ouderdom was Lodewijk XIV veel minder alomtegenwoordig aanwezig als hij voorheen was geweest.
   • Ondanks zijn verhouding met haar bleef hij daarnaast ook nog andere minnaressen houden zoals Anne de Rohan-Chabot en Isabelle de Ludres, maar Athenaïs bleef aan het langste eind trekken.
   • Het paleis maakte deel uit van Lodewijks centralisatiepolitiek, vanwege dat hij vaak op en neer reisde tussen de andere drie koninklijke kastelen.
   • Lodewijk XIV liet zich ook vaak vereenzelvigen met de mythische held Hercules, dat een zinnebeeld was voor kracht en deugd.

   Zo kan ik nog even doorgaan, maar het lijkt me dat 10 citaten voldoende zijn om mijn punt te maken: ik vind het artikel zoals het nu is niet etalagewaardig. Ik wil je wel helpen met corrigeren, al zal dat mij alleen niet lukken binnen de gestelde tijd. Met vriendelijke groet, Sylhouet _contact 10 okt 2018 13:05 (CEST)

4. Doorwrocht artikel, maar stilistisch vind ik het nog niet overal optimaal. Vooral het grote aantal nevengeschikte zinnen met het voegwoord 'en' is opmerkelijk. Op zichzelf is er niets mis met zo'n constructie, maar zoals gezegd is de frequentie wel erg hoog en verdient een andere formulering vaak de voorkeur. Van "De zorgen van de pasgeboren Lodewijk werden toevertrouwd aan een min en in totaal zou hij zeven verschillende minnen hebben" zou je bijvoorbeeld "De zorg voor [niet 'zorgen van'] de pasgeboren Lodewijk werd toevertrouwd aan een min; in totaal zou hij zeven verschillende minnen hebben" kunnen maken. En "Het eerste oogmerk van de Liga was defensief en zou daarom pas gaan handelen bij een eventuele Franse invasie" (overigens een anakoloet) zou kunnen worden vervangen door "Aangezien de Liga vooral defensief was ingesteld, zou zij pas in actie komen bij een eventuele Franse invasie". Verder vraag ik me af wat de volgende zin precies betekent: "De eerste veroordelingen over de machtsovername van de Bourbons in Spanje bleven in 1701 uit (...)". Dat die machtsovername niet onmiddellijk werd veroordeeld? Ook vallen me bij een vlugge lezing nog tal van kleine ongerechtigheden op, zoals door monde van, drong aan tot, het vorstenpaar deed haar intrede, Holland vanwege haar rol in de Devolutieoorlog, hadden zich misrekent. Marrakech (overleg) 10 okt 2018 15:43 (CEST)
5. Wat betekent de zin Hij stelde de oude maarschalk Nicolas de Neufville de Villeroy als gouvernant aan over de opleiding van de koning, en Hardouin de Péréfixe de Beaumont als zijn leermeester.? Gouvernant betekent particulier onderwijzer, wat is het verschil met leermeester?
   Waarom kon Mazarin zijn kans grijpen na de overwinning van Lodewijk II? Zie: Na de overwinning van Lodewijk II van Bourbon-Condé in de slag bij Lens greep Mazarin zijn kans. Hij liet enkele regimenten toe tot de stad Parijs, ...? Sylhouet _contact 10 okt 2018 16:20 (CEST)

   Ik ben verder in die opvoeding gedoken omdat verschillende bronnen Villeroy aanduiden als "governor" en Beaumont als "tutor". Alleen Wilkinson noemt ook Villeroy als leermeester, dus om de nodige verwarring te voorkomen heb ik de tekst aangepast en beiden heren betiteld als "leermeester". Daarnaast heb ik ook de tekst verduidelijkt rondom Mazarin en de slag bij Lens. Ik hoop dat het nu duidelijker is. Mathijsloo (overleg) 11 okt 2018 14:53 (CEST)

   Beide passages zijn mij nu duidelijk. Sylhouet _contact 11 okt 2018 16:55 (CEST)

6. deze alinea is mij niet duidelijk: De Franse pairs vormden geen gezamenlijk front en Mazarin wist hier vanuit Brühl handig op in te spelen. In 1652 liet Anna van Oostenrijk haar veertienjarige zoon Lodewijk tijdens zijn afwezigheid meerderjarig verklaren. Het volk stond zo voor de keuze tussen het godsgeschonken koningskind en een aanmatigende vechtprins. De Grote Condé kwam niet gunstig uit deze vergelijking en moest de stad verlaten. Op 21 oktober 1652 maakte Lodewijk XIV zijn glorieuze rentree in Parijs.[28] Hoe speelde Mazarin hier handig op in? Tijdens wiens afwezigheid liet Anna van Oostenrijk Lodewijk meerderjarig verklaren? Waarom moest het volk een keuze maken tussen de godsgeschonken koningskind en een aanmatigende vechtprins? De Grote Condé (mag ik het artikel wel duidelijk gemaakt worden dat hiermee Lodewijk II van Bourbon-Condé bedoeld wordt) was uit op de positie van Mazarin toch, niet van Lodewijk of toch ook? Druifkes (overleg) 11 okt 2018 20:04 (CEST)

   • De jongen, nu gezalfde koning, bracht vervolgens enkele maanden aan het front van de Frans-Spaanse Oorlog door die al sinds 1635 woedde als van de Dertigjarige Oorlog. deze zin loopt niet.
   • in het hoofdstuk Devotieoorlog: Ook had de Zonnekoning zijn twee minnaressen meegenomen op veldtocht: Louise de La Vallière en Athenaïs de Montespan.[47] dit zou ik weglaten. Hoort meer thuis in een roddelblad.
   • Door het stimuleren van de binnenlandse economie en nijverheid en door het heffen van tarieven op Nederlandse producten wist Colbert in 1683 de staatsschuld terug te brengen naar 10 miljoen Franse ponden. In juli van dat jaar overleed Maria Theresia, de echtgenote van Lodewijk.[68] Kort na haar dood hertrouwde de koning in het geheim met zijn maîtresse Madame de Maintenon. Onder haar invloed richtte Lodewijk XIV in 1686 het Institut Saint-Cyr op waar jonge meisjes uit de verarmde adel opgeleid konden worden.[69] de alinea die de gifaffaire behandelt wordt afgesloten met deze zinnen die niks met de gifaffaire te maken hebben en onderling ook geen verband hebben.
   • Voorafgaand aan het conclaaf had Pietro Ottoboni al verklaard dat het verbeteren van de betrekkingen met Frankrijk zijn belangrijkste prioriteit was. wie is Pietro Ottoboni?
   • Pas onder diens opvolger Innocentius XII werd er tot een oplossing gekomen over de Gallicaanse Artikelen die in 1682 bijna tot een schisma hadden geleid.[95] naar wie wordt verwezen met diens opvolger?

   succes Druifkes (overleg) 11 okt 2018 20:04 (CEST)

   Ik ben druk bezig geweest met je commentaar. Ik heb de alinea over de Fronde her en der wat uitgebreid en ik hoop nu dat ik antwoord op je vragen heb kunnen geven. Het blijft een lastig stukje geschiedenis ;-). Ook ben ik met de rest van je commentaar aan de slag gegaan en ik hoop dat het nu allemaal duidelijk is. Mathijsloo (overleg) 12 okt 2018 11:52 (CEST)

7. De passage In 1652 liet Anna van Oostenrijk haar veertienjarige zoon Lodewijk tijdens de afwezigheid van Mazarin meerderjarig verklaren. Door de in ballingschap verkerende Mazarin vocht Lodewijk II van Condé tegen de troepen van Lodewijk XIV. Het volk stond zo voor de keuze tussen het door God geschonken koningskind en een aanmatigende vechtprins met een leger van huurlingen. De Grote Condé kwam niet gunstig uit deze vergelijking en moest de stad verlaten. Op 21 oktober 1652 maakte Lodewijk XIV zijn glorieuze rentree in Parijs is me nog steeds niet duidelijk. Wat is het verband tussen de ballingschap van M en het feit dat de GC vocht tegen de legers van L XIV? Was de inzet van het gevecht de meerderjarigheidsverklaring? Als er gevochten werd hoe kon het volk dan bepalen wie won? Sylhouet _contact 12 okt 2018 19:15 (CEST)
   

   Eveneens moeilijk te vatten is Door de inzet van Colbert wist de koning Fouquet zo ver te krijgen dat hij zijn positie als procureur-generaal verkocht. Hierdoor kon Fouquet vervolgens op 6 september opgepakt worden door D'Artagnan. Het wordt overigens wel duidelijk als je het artikel over Nicolas Fouquet leest. Sylhouet _contact 13 okt 2018 15:06 (CEST)

   De GC vocht voor het afzetten van Mazarin als eerste minister, omdat hij tijdens de minderjarigheid van Lodewijk het beleid in Frankrijk bepaalde. Met de ballingschap in Duitsland van Mazarin zou je kunnen stellen dat de GC al grotendeels in zijn plannen was geslaagd. De situatie veranderde door de meerderjarigheid van Lodewijk, omdat Lodewijk nu zelf het beleid kon gaan bepalen. Doordat GC door ging met zijn strijd nam de steun van de bevolking voor hem af en moest hij wijken. Ik hoop dat deze uitleg het een en ander verduidelijkt. Ik heb de tekst over Fouquet aangepast. Hoop dat dat voldoende is. Mathijsloo (overleg) 15 okt 2018 11:01 (CEST)

   Met deze uitleg begrijp ik het. Het zou goed zijn als je de tekst in het artikel ook zo zou verduidelijken. Het stukje over Fouquet heb ik nog wat aangescherpt. Sylhouet _contact 15 okt 2018 16:52 (CEST)

    Uitgevoerd Mathijsloo (overleg) 17 okt 2018 23:05 (CEST)

8. De huidige introductie van de Devolutieoorlog Vanwege de uitblijvende betaling van de Spaanse bruidsschat zetten drie Franse legers zich begin 1667 in beweging richting de Spaanse Nederlanden is echt veel te kort door de bocht. De Devolutieoorlog heet zo, omdat Lodewijk XIV zijn aanval op de Spaanse Nederlanden rechtvaardigde door een beroep te doen op het Devolutierecht. Dat zou in het artikel tot uiting moeten komen. Sylhouet _contact 17 okt 2018 21:39 (CEST)

    Uitgevoerd Mathijsloo (overleg) 17 okt 2018 23:05 (CEST)

9. Er staat De oorlog zette zich voort in de Spaanse Nederlanden en in de Duitse landen. Hier leidden de Grote Condé en Turenne de Franse legers. Wat bedoel je met hier? De Duitse landen? Of moet het zijn de Grote Condé respectievelijk Turenne? Sylhouet _contact 19 okt 2018 15:52 (CEST)

   Ik heb de zin iets anders verwoord. Het slaat terug op zowel de Duitse landen als de Spaanse Nederlanden. Mathijsloo (overleg) 20 okt 2018 11:56 (CEST)

10. In het stukje over de gifaffaire staat Verscheidene hooggeplaatste hovelingen zouden betrokken zijn bij complotten om hun echtgenoten te vergiftigen. Deze formulering roept verbazing op (hovelingen en hun echtgenoten?) en strookt niet helemaal met wat ik elders lees. Waarom niet formuleringen uit het betreffende artikel overgenomen. Suggestie: In 1677 werd het hof van Versailles opgeschrikt door de zogenaamde Gifaffaire, waarin verschillende leden van de Franse aristocratie beschuldigd werden van vergiftiging en hekserij. In een poging de onderste steen boven te krijgen … Sylhouet _contact 23 okt 2018 11:54 (CEST)

    Ik heb je suggestie overgenomen. Bedankt voor de taalkundige poets van het artikel. Mathijsloo (overleg) 24 okt 2018 11:01 (CEST)

11. Onder Buitenechtelijk kinderen vermeldt de lijst er 16. In de bron tel ik er 17 (C7 tot en met C23). Waarom ontbreekt er een in de lijst? Sylhouet _contact 26 okt 2018 14:06 (CEST)

    Ik denk dat die er tussenuit is gevallen. Staat er nu tussen. Mathijsloo (overleg) 26 okt 2018 15:20 (CEST)

    De nakomeling die je erbij gezet hebt is de zoon van Marie Angélique de Scorailles (C14) en die stond er al. De zoon van Madame de Montespan uit 1669 (C16) is degene die ontbreekt. Sylhouet _contact 26 okt 2018 16:13 (CEST)

    Ik zie het ja, bedankt voor het opletten. Mathijsloo (overleg) 26 okt 2018 17:18 (CEST)

12. Goed dat het artikel een hoofdstuk 'Historiografie' heeft – in anderstalige Wikipedia's ontbreekt het – maar het is wel erg cryptisch. Het hoofdstuk zou sterk aan waarde winnen als je wat achtergronden toelicht. Bijvoorbeeld dat historici uit de 19e eeuw de minder positieve kanten van Lodewijks bewind naar voren haalden om er hun gelijk mee te halen: Ernest Lavisse om de republikeinse staatsvorm te promoten, Pierre Goubert om de onderdrukking van de arme burger te benadrukken en George Peabody Gooch om de het falen van de erfelijke monarchie aan te tonen. Ook lijkt het aangewezen nader in te gaan op de achtergronden van het historisch debat over het absolutistische karakter van het bewind van Lodewijk XIV. Wat waren de verschillende standpunten en hoe werden die beargumenteerd? Sylhouet _contact 30 okt 2018 20:53 (CET)

    Bedankt voor je advies. Ik heb het een en ander aangepast en uitgebreid, dus ik hoop dat het nu wat beter leesbaarder is geworden. Mathijsloo (overleg) 31 okt 2018 11:26 (CET)

13. Beste Mathijsloo, als laatste heb ik een afbeelding toegevoegd die naar mijn mening niet mag ontbreken in een artikel over de Zonnekoning. Hiermee heb ik de zee leeggedronken. Ik zal mijn tegenstem doorhalen. Groet, Sylhouet _contact 31 okt 2018 21:27 (CET)

    Bedankt voor al je inzet nog aan het artikel! Mathijsloo (overleg) 1 nov 2018 11:10 (CET)

Archivering Review Lodewijk XIV van Frankrijk 7 november 2018

Ondanks het al bestaande artikel over Lodewijk XIV vind ik het huidige artikel op een aantal punten tekort komen. Dat heeft geresulteerd in een totaal nieuw artikel wat momenteel nog op mijn kladblok staat. Het feit dat het daar momenteel staat en niet in de hoofdruimte staat heeft een aantal redenen waarvan de voornaamste reden is of het artikel, in de de vorm zoals ik die nu heb geschreven, logisch is opgebouwd. Daarnaast vraag ik mij ook af of ik in dit artikel nog dingen vergeten ben om te benoemen. Ik heb zoveel mogelijk proberen uit te lichten, maar het kan zijn dat ik iets vergeten ben. Ik hoor graag jullie inhoudelijke en ook taalkundige commentaar. Mathijsloo (overleg) 26 aug 2018 15:40 (CEST)

Je hebt er behoorlijk werk van gemaakt. Om het volledige artikel te lezen en daarop commentaar te geven, zal me wat tijd kosten. Ik zal mijn best doen. Ik zal de pagina controleren. Hou de pagina dus in de gaten voor mijn bewerkingen en voor mijn vragen in de overlegsectie. Wereldburger758 (overleg) 26 aug 2018 17:15 (CEST)

Ik heb het artikel bijna helemaal doorgenomen. Het artikel kan het bestaande artikel over Lodewijk XIV in zijn totaliteit vervangen. Goed werk! Wereldburger758 (overleg) 26 aug 2018 23:21 (CEST)

Bedankt voor je hulp. Ik wacht nog een paar reacties af. Mathijsloo (overleg) 27 aug 2018 10:38 (CEST)

Je werk is een enorme vooruitgang ten aanzien van het bestaande lemma. Het behandeld veel verschillende aspecten en je hebt niet nagelaten om ook Nederlandse aspecten mee te nemen. Complimenten! Als je er ook wat online bronnen bij kan vinden zou ik dat geweldig vinden. Vergeet je ook de sjablonen commonscat & navigatie koningen Frankrijk niet toe te voegen? oSeveno (Overleg) 30 aug 2018 12:08 (CEST)

Bedankt voor je complimenten, de commonscat enzo zal ik laten staan bij het overzetten van de info naar de hoofdnaamruimte. Ik heb vandaag nog een enkele online bron kunnen toevoegen. Mathijsloo (overleg) 2 sep 2018 16:01 (CEST)

Heb eerst het lemma op het kladblok van commentaar voorzien en ook aanpassingen verricht, en heb nu het huidige Nederlandstalige lemma in de hoofdnaamruimte gelezen, maar zie zo geen gegronde redenen om dit lemma in zijn geheel te verwijderen en te vervangen door een compleet ander geschreven lemma. De schrijfstijl lijkt zeer OK, en de tekst is ook niet onduidelijk. Er zullen best verbeterpuntjes zijn, maar verwijderen lijkt mij niet aan de orde. Mocht dat toch gewenst worden, dan zou het ter beoordeling voor verwijdering voorgedragen moeten worden op de TBP-lijst voordat het in zijn geheel (want dat is het) vervangen gaat worden. Het lijkt mij dan ook dat eerst aangegeven gaat worden wat aan het huidige lemma mankeert dat het de prullenbak in moet. Er zijn ruim 1000 bewerkingen gedaan om tot het huidige lemma te komen. Dat was zeker veel werk voor heel wat schrijvers. Om dat nu zonder nadere uitleg allemaal te verwijderen, lijkt mij niet helemaal de koninklijke weg. Hoop dat daar begrip voor is. mvg. HT (overleg) 31 aug 2018 12:16 (CEST)

Het huidige artikel kent in mijn ogen toch een aantal gebreken, zo is het in verschillende aspecten enorm kort door de bocht en worden bepaalde uitspraken die in het artikel gedaan niet bebrond zijn en daardoor ook discutabel zijn. Ik heb in mijn eigen artikel getracht zoveel mogelijk info uit het bestaande artikel te dekken. Mathijsloo (overleg) 2 sep 2018 16:01 (CEST)

Een twaalftal interlinks linken naar doorverwijspagina's. Voor de rest is deze versie duidelijk beter (vollediger, leesbaarder en beter bebrond). Mogelijk bevat het bestaande artikel nog wat vermeldenswaardige details die je niet hebt meegenomen. Als je deze nog verwerkt, eventueel in noten, dan lijkt het mij geen probleem om het artikel te vervangen, daar er geen info verloren gaat. Een andere optie is info naar die artikels verhuizen waar ze relevanter is. heinnlein'' 2 sep 2018 09:13 (CEST)

Ik heb de DP's al reeds verwerkt en daarnaast heb ik mijn artikel uitgebreid met wat informatie uit het huidige artikel over de dood van Lodewijk XIV en wat er met zijn graf is gebeurd (goed bebrond ook weer). Daarmee heb ik nagenoeg zo'n beetje alles uit het bestaande artikel verwerkt in het nieuwe, mocht ik nog ergens overheen hebben gekeken dan hoor ik het graag. Mathijsloo (overleg) 2 sep 2018 16:01 (CEST)

Mooi! Het artikel is vollediger dan het huidige, maar ik mis hier en daar nog wat (in mijn ogen) relevante informatie, zoals wat meer over Lodewijks bouwprojecten en zijn rol als beschermheer van kunstenaars. (En misschien wat over de man in het fluwelen/ijzeren masker?) Een poos geleden las ik over Bernini's verblijf aan het hof en hoe Lodewijks idiote wensen hem vaak tot wanhoop brachten. Een beschrijving over Bernini's projecten zou wat meer licht kunnen brengen op het karakter van de koning. Het Engelse zusterartikel bevat wellicht nog meer vermeldenswaardige zaken. Een ander puntje: niet iedereen zal heel het artikel door lezen, maar zoeken naar specifieke informatie (meestal aan de hand van de inhoudsopgave). Elke kopje zou dus als het ware een klein mini-artikel moeten zijn. Het subonderkopje Spaanse Successieoorlog begint echter met "Ook...", een verwijzing naar het onderkopje erboven. Zonder die context is de zin onbegrijpelijk voor de lezer. Verder zou ik altijd heel terughoudend zijn met het gebruik van een kopje 'Zie ook'. Gebruik liever de sjablonen boven de relevante kopjes of verwerk de interlinks in de tekst. Persoonlijk vind ik dat de Lodewijk XIV-stijl sowieso wat meer aandacht verdient. Dat was het voor nu; ik heb goede hoop dat dit prachtige artikel onze sierkast straks een lekker pompeus tintje zal geven! heinnlein'' 4 sep 2018 09:00 (CEST)

Aanvullend: je gebruikt nogal lange zinnen, waarin soms moeilijk het verband is te vinden. Zinnen opsplitsen zal hier en daar de leesbaarheid goed doen. Verder heb ik soms het idee dat wat tekst is weggevallen. "Ze duidde haar tweede zoon consequent aan als "ma petite fille" (mijn kleine meisje) en hij verkreeg evenmin een noemenswaardige opvoeding." Het is niet uit de context op te maken waar "evenmin" op slaat. Twee goede manieren om genoemde euvels te verhelpen is (1) de 'Elsschotproef' en (2) de tekst hardop voorlezen. Klinkt gek, maar het werkt echt (weet ik uit ervaring). Succes! heinnlein'' 4 sep 2018 15:56 (CEST)

Ik heb wat info toegevoegd over Lodewijk als patroon voor de kunsten, al is het niet veel. Ook heb ik een paragraafje toegevoegd over Bernini en alsook het een ander over het beroemde verhaal van de man met het masker. Ik zou heel graag iets over de Lodewijk XIV-stijl willen inpassen, maar ik kan vooralsnog geen goede bron vinden om dit in te passen. Ik zal de komende dagen de tekst goed nalopen en het nodige verbeteren. Bedankt voor je hulp. Mathijsloo (overleg) 5 sep 2018 13:38 (CEST)

Ik heb de afgelopen twee dagen die proef toegepast en ik heb taalkundig gezien nog het nodige aan het artikel kunnen verbeteren. Mathijsloo (overleg) 18 sep 2018 11:17 (CEST)

Het hart van Lodewijk XIV belandde uiteindelijk in de handen van de schilder Alexandre Pau die het hart in 1819 schonk aan de graaf van Pradel. Hij zorgde ervoor dat het hart ten ruste werd gelegd in de kathedraal van Saint-Denis. Een andere legende vertelt dat het hart naar het ziekenhuis van Val-de-Grâce gebracht.[142] dat is wel heel vaak hart. Hans Erren (overleg) 3 sep 2018 23:19 (CEST)

Ik heb de tekst aangepast. Ik hoop dat het nog goed leesbaar is. Mathijsloo (overleg) 5 sep 2018 13:38 (CEST)

Frankrijk was in 1715 niet zomaar "onherroepelijk arm", het was financieel geruineerd; het zat compleet aan de grond. De huidige tekst noemt zelfs dat Louis XIV zò impopulair was geworden, dat hij tijdens de begravenisoptocht door het volk werd uitgejouwd. De positieve wijze waarop Voltaire de koning beschreef wordt daardoor als een herwaardering afgeschilderd. Deze informatie komt niet in het nieuwe artikel terug. Wat is daar de reden van?

Het is ook lastig een artikel te reviewen dat in iemands persoonlijke ruimte staat, zodat de reviewer niet in staat is spel- en grammaticale fouten te verbeteren. Woudloper _overleg 4 sep 2018 05:34 (CEST)

Ik heb de term "onherroepelijk arm" gebruikt omdat dit zo letterlijk uit mijn bron komt, als ik een bron voor ogen krijg die iets anders beweerd dan zal ik het aanpassen. Dat de koning werd uitgejouwd tijdens zijn begrafenisoptocht heb ik geen bron voor. Mijn bronnen vertellen hier iets anders over en deze informatie heb ik dan ook aan het artikel toegevoegd. De positieve noot van Voltaire over Lodewijk XIV komt wel degelijk terug onder het kopje "historische waardering". Ik hoop dat ik hiermee voldoende je vragen heb beantwoord. Mathijsloo (overleg) 5 sep 2018 13:38 (CEST)

Uiteraard heb je dat en dank daarvoor. Ik vond dit een opvallend verschil tussen de beide versies. Dit roept dan wel weer de vraag op waar die informatie vandaan kwam, maar het is geen vereiste dit uit te zoeken. Woudloper _overleg 6 sep 2018 06:47 (CEST)

Beste Mathijsloo, een mooi en interessant artikel heb je ervan gemaakt. Hieronder heb ik een opsomming gemaakt van punten die verduidelijking nodig hebben. Iets dat mij opviel is dat aardig wat onderwerpen onduidelijk zijn voor de lezer omdat de context ontbreekt. Een kleine toelichting of inleiding kan dit verhelpen.

• Hoofdstuk familie zou ik beter inleiden. Als ik dit lees weet je niet waar het heen gaat. Lodewijk XIII en Anna worden genoemd. Ik zou meteen beginnen dat die twee de ouders zijn van XIV en koning en koningin.
• Hoofdstuk Biografie: onophoudelijk zuigen van de baby moest er tot zeven maal toe een nieuwe voedster komen. is dit echt van belang om te vermelden?
• en hun moeder maakte duidelijk onderscheid tussen haar kinderen. Ze duidde haar tweede zoon consequent aan als "ma petite fille" (mijn kleine meisje) en hij verkreeg evenmin een noemenswaardige opvoeding Het is niet meteen duidelijk wat hier bedoeld wordt. Waarschijnlijk dat moeder voorkeur had voor Lodewijk. Ik zou dit explicieter opschrijven.
• Het parlement verwierp het testament van Lodewijk XIII en droeg de absolute en volledige heerschappij over aan de koningin-regentes Het is mij niet duidelijk hoe dit verschilt met het testament van XIII.
• Ondanks de aan de koningin verleende macht koos ze voor Mazarin als eerste minister en zij zouden samen tijdens de eerste jaren van Lodewijks minderjarigheid als koning de Franse politiek bepalen. Ondanks zou ik weghalen. Het was niet ongewoon om een eerste minister te benoemen en zelf de uiteindelijke macht te houden.
• Via hem leerde Lodewijk zijn voorganger en naamgenoot Lodewijk IX in plaats van voorganger zou ik kiezen voor voorouder
• Daarnaast was zijn Latijn niet al te best ontwikkeld en had hij in die taal het niveau van een gemiddelde schooljongen. ik zou zegen dat zijn Latijn matig was ipv zoveel woorden gebruiken.
• wat was zijn moeders invloed op godsdienstig gebied?
• Hoofdstuk La Fronde begint met de Dertigjarige Oorlog. Ik zou nog wat context toevoegen. Bijvoorbeeld De Dertigjarige Oorlog waar Frankrijk zich in mengde vanaf... begonnen onder XIII
• De term Grote Condé komt hier uit de lucht vallen.
• tekst over de Grote Condé die wordt opgepakt door Mazarin is onbegrijpelijk. Waarom kregen die ruzie wat uitmondde in een oorlog?
• het hoofdstuk heet La Fronde (opstand) maar er wordt geen referentie gemaakt naar deze naam
• hoofdstuk regentschap van Mazarin: Fraans-Spaanse Oorlog zou ik toelichten. Waarom was er oorlog? Werd de noordfranse grens bedreigd of was het Frankrijk die de zuidelijke grens van de Nederlanden bedreigde?
• De vrede maakt ook een einde aan de aspiraties van de Grote Condé Is niet duidelijk uit de tekst wat de aspiraties waren van de Grote Condé
• De keuze voor de huwelijkskandidaat zorgde dan ook voor stijgende spanning tussen de koning die in zijn huwelijkskeuze liever zijn hart wilde volgen en zijn eerste minister klopt het dat de eerste minister bepaalde met wie XIV trouwde?
• De koning wist Fouquet zo ver te krijgen dat hij zijn positie als procureur-generaal verkocht en op 6 september werd hij vervolgens door D'Artagnan gearresteerd en overgebracht naar het Kasteel van Angers Beetje onduidelijk dit. Werd Fouguet gearresteerd omdat hij zijn functie had verkocht?
• Het proces tegen Fouquet zou drie jaar aanhouden, maar zonder het gewenste effect voor Lodewijk XIV. wat gebeurde er met Fougeut en wat was het gewenste resultaat?
• en ook de Brabantse arts Arnold Fey kon haar niet redden. ik zou vermelden dat hij bekend stond om operaties van borstkanker, anders weet je als lezer niet waarom dit relevant is. Daarnaast is 'ook' in deze zin niet juist gebruikt. Er is geen ook.
• hoofdstuk Devolutieoorlog. Meer context is nodig. Waarom een nieuwe oorlog met Spanje? Ik had eens gelezen dat XIV de grenzen van Frankrijk wilde uitbreiden tot haar natuurlijke grenzen. Klopt dit?
• De Republiek moest leren dat het niet in de weg van de "grote" Zonnekoning moest staan en daarom stelde Lodewijk XIV veel in het werk om de Republiek van haar bondgenoten te ontdoen. Was het ook niet zo dat XIV met jaloezie keek naar de Republiek en haar Gouden Eeuw. Misschien kan dit toegelicht worden in hoofdstuk De oorlog met de Republiek
• Omstreeks 1680 werd het hof van Versailles opgeschrikt door de zogenaamde Gifaffaire. Ik zou kort uitleggen wat dit inhoud. Als lezer wil je niet doorklikken om een tekst te kunnen begrijpen.
• Madame de Montespan komt bij de Gifaffaire uit de lucht vallen
• In 1683 had Colbert de staatsschuld teruggebracht naar 10 miljoen Franse ponden, maar in september van dat jaar overleed de minister. Kort daarvoor was ook de echtgenote van Lodewijk XIV, Maria Theresia, overleden.[65] Op aanraden van zijn nieuwe vrouw. Madame de Maintenon, richtte Lodewijk XIV in 1686 het Institut Saint-Cyr op waar jonge meisjes uit de verarmde adel opgeleid konden worden.[66] In 1 alinea 3 zinnen die geen verband met elkaar houden past niet.
• Desondanks streefde Lodewijk XIV ernaar om van zijn land één geheel te maken en ook op religieus gebied Deze zin hoort niet te beginnen met desondanks. Het is geen tegenstelling van de vorige alinea. Misschien iets als: desondanks droeg hij het katholicisme een warm hart toe. Hoe liep het af met de 35 vacante bisschopszetels?
• Hierdoor ontstonden er ook problemen met zijn ingewanden. Zo kreeg hij last van een fistel in zijn anus heel apart gevolg van een kaakoperatie.
• wat hielden de herenigingskamers in? Het moet aardig succesvol zijn geweest als hiermee meer werd veroverd dan in 6 jaar oorlog. Herenigingskamers doet ook niet denken aan oorlog en verovering? Is veroverd wel een goed woord of past verworven beter.
• Het bezoek van de Marokkaanse ambassadeurs was een groot succes Ik zou uitleggen waarom het een groot succes was of de zin weglaten.
• Na de dood van Karel II van de Palts schoof Lodewijk XIV zijn schoonzus Lieselotte van de Palts naar voren als nieuwe keurvorst en in vrees voor en Franse aanval op de Duitse staat sloten verschillende Duitse vorstendommen, aangevuld met Zweden in 1686 de Liga van Augsburg.[83] hoe liep dit af.
• Door de brute aanvallen van de Fransen verplaatste was dit brute optreden in Metz en Koblenz? Dan zou ik het melden om het verband van de eerste zin (Lodewijk XIV drong ook aan om hard op te treden bij de inname van steden als Mainz en Koblenz, ondanks de adviezen van zijn ministers die daar anders over dachten.) te leggen met deze zin.
• Lodewijk XIV bemoeide zich ook actief met de verkiezing van de nieuwe paus in 1691. was de nieuwe paus de favoriet van XIV? dan zou ik het vermelden. Dan is het logisch dat in de volgende zin wordt vermeld dat de banden weer goed zijn.
• Pas onder diens opvolger Innocentius XII werd er tot een oplossing gekomen over de Gallicaanse Artikelen.[92] dit zou ik toelichten of verwijderen
• Pas in mei 1690 schaarden ook Engeland en de Republiek zich bij de Liga van Augsburg waarom pas in mei 1690? Waarom was het laat? je kan ook kiezen voor het neutrale In mei 1690...
• waarom werd een monsterverbond gecreeerd? werd Frankrijk te machtig, of gedroeg het te agressief?
• beleg van Namen, was Frankrijk ook in oorlog met Spanje?
• ik zou ook vermelden dat de oorlog bekend staat als de Negenjarige Oorlog.
• Een antwoord op de repliek werd nooit gegeven, maar het quiëtisme waar Fénelon zich hard voor maakte werd wel aangepakt en dan met name door monde van de hoftheoloog Jacques-Bénigne Bossuet.[102 hoe?
• hoofdstuk Spaanse successie: ik zou uitleggen wat het probleem was, anders is de alinea niet te begrijpen
• De plannen konden weer de kast in nadat in 1699 Jozef Maximiliaan van Beieren overleed en werden er plannen gemaakt voor een tweede verdelingsverdrag, maar op diens doodsbed had Karel II de kleinzoon van Lodewijk XIV welke Karel II wordt hier bedoeld
• Toch sloeg pas echt de vlam in de pan toen Lodewijk XIV na de dood van Jacobus II diens zoon Jacobus Frans Eduard Stuart erkende als de rechtmatige koning van Engeland. Gedreven door rancune vanwege de beslissing van de Zonnekoning, maar ook vanwege de handelsbelangen die in het geding waren kreeg Willem III verschillende Europese landen zover om op 2 mei 1702 Frankrijk de oorlog te verklaren.[112][n 14] iets meer achtergrond zodat de tekst beter te begrijpen is. Verder, welke oorlog werd hier begonnen en met welke landen?
• hoofdstuk Spaanse Successieoorlog, waarom is de Spaanse Successieoorlog begonnen?
• De Torcy was bereid ver te gaan, maar niet zover om Filips V van zijn troon te laten stoten waarop de onderhandelingen vastliepen.[120] Filips V komt uit de lucht vallen.

Succes groetjes Druifkes (overleg) 9 sep 2018 16:46 (CEST)

Bedankt voor je kritische blik Druifkes! Je hebt er een aantal onvolkomenheden eruit gehaald waar ik mee bezig ben geweest om deze op te vullen. Ik heb een aantal suggesties van je overgenomen en geprobeerd het een en ander te verduidelijken. Ik wil één inhoudelijke opmerking plaatsen, de jaloezie van Lodewijk XIV richting de Republiek vanwege diens Gouden Eeuw heb ik niet kunnen terugvinden in mijn literatuur. Daar worden met name het zoeken naar de gloire van Lodewijk en de rol die de Republiek speelde in de Devolutieoorlog genoemd als aanleidingen voor de Hollandse Oorlog. Mocht iemand hier een goede bron over hebben dan hoor ik het graag. Ik hoop dat ik al je punten heb kunnen behandelen. Mathijsloo (overleg) 12 sep 2018 10:43 (CEST)

Beste Mathijsloo, uit het boek De Republiek van J.I. Israel staat het een en ander over de achterliggende strategie van XIV: zoals blz. 859: In de jaren zestig had het steeds verder doordringen van de Nederlandse handel in Frankrijk veel kwaaad bloed gezet onder Franse kooplieden en fabrikanten, terwijl Lodewijk, die erop gebrand was de maritieme en koloniale macht van de Nederlanders en Engelsen te evenaren, een begin maakte met een ambitieus programma van mercantilistische maatregelen die op vele punten botsten met de Nederlandse belangen, zowel in Europa als in Indië. Na de Devolutieoorlog, blz. 863: Vanaf dit moment kregen zowel zijn diplomatie als zijn mercantilisme een agressief anti-Nederlands karakter. Verder op blz. 865: In de herfst van 1669 waren Lodewijk en Karel in beginsel overeengekomen een gecombineerde aantal te land en ter zee op de Verenigde Provinciën uit te voeren, teneinde hun macht te breken, de Nederlanders te straffen voor hun 'ondankbaarheid' en een deel van hun grondgebied en hun koloniën af te nemen.

Ook de reden van de Devolutieoorlog was meer dan vanwege de achterblijvende bruidsschat. Lodwijk was gebrand op gebieds- en machtuitbreiding. Succes! Druifkes (overleg) 13 sep 2018 21:43 (CEST)

Dank voor je zoekwerk. Ik heb direct de nodige informatie toegevoegd. Mathijsloo (overleg) 13 sep 2018 22:38 (CEST)

Beste Mathijsloo. Spijtig voor al het werk dat je erin gestoken hebt, maar ik adviseer je het artikel te laten rusten. Het wordt gewoon te veel werk om een en ander op orde te brengen. Daarnaast is er geen reden om het huidige lemma in zijn geheel te verwijderen. Oneffenheden kan je daar gewoon aanpassen en je kunt er volgens het principe VJVEGJG aanvullingen doen zonder dat je meteen een compleet ander verhaal zou moeten schrijven. Je schrijft over dat lemma dat het een "aantal gebreken" heeft, "in verschillende aspecten enorm kort door de bocht" zou zijn en doordat niet alles bebrond is zou het "ook discutabel" zijn, maar dat is te oppervlakkig verwoord om een lemma in zijn geheel te verwijderen. De eventuele gebreken worden niet benoemd, noch wat 'enorm kort door de bocht' zou zijn. Bronnen zijn overigens volgens de richtlijnen - wat ik betreur - niet verplicht. Je kan wel nog altijd een bronvraag stellen. Je eigen lemma roepen weer andere vragen op (zie b.v. het laatste commentaar direct hierboven en op de OP van je kladblokversie). Mocht je toch willen blijven proberen dat jouw versie de huidige vervangt, wil je dan aangeven of je er iets in ziet om het huidige lemma op de TBP-pagina voor te dragen ter verwijdering, naar mijn mening de formele manier voor een aanvraag ter verwijdering? Mocht de gemeenschap kiezen voor behoud, dan denk ik dat het sowieso geen zin heeft energie in een alternatief te steken. Succes verder! mvg. HT (overleg) 10 sep 2018 12:13 (CEST)

Ik zie geen bezwaar om het origineel te vervangen als de nieuwe beter is en de goede punten van het bestaande artikel bevat. Eerst verwijderen is onwenselijk omdat je dan alles kwijt ben terwijl het nieuwe ook elementen van het oude bevat. Druifkes (overleg) 10 sep 2018 19:25 (CEST)

Ik ben het met Druifkes eens dat het geen volledige verwijdering betreft. Genoeg bestaande info van het huidige artikel staat in het huidige artikel en is behoorlijk uitgebreid. In mijn versie staat momenteel nog op mijn kladblok om de eventuele lacunes van het artikel te verbeteren zodat het straks zonder problemen de hoofdnaamruimte kan. Mathijsloo (overleg) 12 sep 2018 10:43 (CEST)

@Mathijsloo Je schrijft direct hierboven dat jouw versie `geen volledige verwijdering` is van het bestaande lemma, maar volgens mij is niet één zin overgenomen. Bij je nominatie (helemaal bovenin) schrijf je verder zelf dat je een `totaal nieuw artikel` hebt geschreven. Kan je aangeven waarom echt alles veranderd moest worden? Alvast bedankt. HT (overleg) 12 sep 2018 22:50 (CEST)

Meen je dit serieus? Als een artikel wordt uitgebreidt voor de Etalage blijft er vrijwel nooit een spaan heel van de bestaande tekst. Mathijsloo hoeft hier echt geen verantwoording voor af te leggen. heinnlein'' 13 sep 2018 06:00 (CEST)

Er staat geschreven:
"Lodewijk XIV overleed in 1715 op 76-jarige leeftijd na een regering van 72 jaar." En hij werd koning op 5-jarige leeftijd. Een korte rekensom leert me dat dit niet klopt. Wereldburger758 (overleg) 26 aug 2018 17:14 (CEST)

Ik heb de leeftijd van zijn troonsbestijging aangepast. Hij was nog maar vier. Mathijsloo (overleg) 27 aug 2018 10:37 (CEST)

In het hoofdstuk "Histiografie" staat het volgende:
"De Fransman werd hierin gevolgd door zijn landgenoot Jean-Christian Petitfils wiens boek evenwichtiger was qua militaire verwikkelingen.[179]"
Twee opmerkinge hierover:
1. De referentie refereert niet naar een boek van Jean-Christian Petitfils maar naar "John Wilkinson (2016): Lodewijk XIV, introductie." Wordt misschien het boek "Louis XIV. La Gloire et les Épreuves" van Petitfils bedoeld?
2. De woorden "militaire verwikkelingen" zijn nogal vaag. Kun je dit wat meer verduidelijken? Wereldburger758 (overleg) 27 aug 2018 09:08 (CEST)

De referentie klopt, want de informatie in de tekst is afkomstig van Wilkinson. Om het wat te verduidelijken heb ik de titel van het boek Petitfils duidelijk in de tekst vermeld. Wat betreft het tweede heb ik een aantal dingen door elkaar gehaald en klopt de inhoud nu wel. Mathijsloo (overleg) 27 aug 2018 10:37 (CEST)

In het lemma staat dat in 1672 het begrotingstekort acht miljoen pond bedroeg. ik vermoed dat ze in Frankrijk in franken rekenden. Mocht je ponden willen aanhouden, gaat het dan om Britse of Vlaamse ponden? Verderop komt het woord nog een keer terug als geschreven wordt over een schuld bij zijn overlijden van 2,5 miljoen pond. Ook hier is niet duidelijk welke soort pond. Lodewijk XIV ging zich op een gegeven moment "christelijk gedragen". Moet dat soms "christelijker" zijn? Er staat ook: "Uiteindelijk verloor Madame de Montespan haar positie aan de pleegmoeder van haar kinderen:..." ik denk dat erbij moet "haar positie als minnares". Dan is het wat logischer. De zin: "Het absolutisme werd door de hertog van Orléans wel afgebroken en deze stelde de nodige regeringsraden in", zou ik anders omschrijven. Dat het absolutisme werd 'afgebroken' komt bij mij raar over. Er staat over Versailles dat "ook de aristocratie" er woonde. Dat komt ook vreemd bij mij over. De hele aristocratie van Frankrijk? Want dat staat er eigenlijk, maar dat lijkt mij niet. mvg. HT (overleg) 28 aug 2018 01:10 (CEST)

Ik heb het even opgezocht wat betreft de ponden, het betreft hier een aanduiding voor de livre tournois. Die zin over het absolutisme heb ik aangepast en doet nu wat beter recht aan de situatie. Ik duik nog even in de aristocratie van Versailles hoe het precies zit, maar volgens betrof het vooral de zgn. Pairs. Mathijsloo (overleg) 28 aug 2018 11:03 (CEST)

Nou, dank je wel voor de snelle reactie. De andere zinnen zijn door jou goed verbeterd, waarvoor eveneens dank. Ik zie nu wel ook livres in de tekst terugkomen. Misschien iets om overal 'pond' of 'Franse pond' te gebruiken? Soms zie ik in je tekst herhalingen die eigenlijk onnodig zijn. Ik heb er zojuist om 12:38 uur twee verwijderd, aangezien het al duidelijk is zonder de info nog een keer te noemen. Je schrijft ook "218 mensen gearresteerd, hadden 65 mensen levenslang gekregen en waren er 36 mensen..." ik zou zelf niet drie keer een woord als 'mensen' in één zin schrijven. Ik zou afwisselen, bijvoorbeeld door de tweede keer 'ervan' te schrijven en de derde keer 'beschuldigden' of 'personen', in elk geval iets anders. Bij de tweede keer kan je het zelfs nog zo schrijven dat er helemaal niets achteraan hoeft. Er staan hier en daar ook wat andere overbodigheden in. Bij: "Op 7 juni 1654 vond de officiële kroning van Lodewijk XIV plaats", kan denk ik "officiële" gewoon weg. Bij "Lodewijk werd in de regering van Frankrijk bijgestaan door een ministersteam,.." zou ik 'in de regering van Frankrijk' gewoon weglaten. Dit begrijpt de lezer al. Zo zijn er hier en daar nog wel wat overbodigheden. Je hebt in elk geval veel tijd besteed aan dit interessant personage. Mooi zo! Ik kijk de komende dagen nog de rest van het lemma na. Hartelijke groet, HT (overleg) 28 aug 2018 12:51 (CEST)

Ik zou de Gifaffaire iets verduidelijken, nu er geen blauwe interne link is, of alsnog de link blauw maken, wellicht zelfs nog beter. Je schrijft over die Gifaffaire: 'omstreeks 1680' begonnen, in 1683 met onderzoek ernaar gestopt en dan zijn er in drie jaar tijd 218 personen opgepakt. Dan is het dus volgens je tekst toch in 1680 gestart, lijkt mij. Tenzij na het beëindigen van het onderzoek nog mensen zijn opgepakt. Maar misschien moet 'omstreeks' weg of 'drie jaar'. Ingewikkelde kwestie :) mvg. HT (overleg) 28 aug 2018 13:34 (CEST)

Je schrijft: "de paus weigerde nieuwe bisschoppen te erkennen". Is het niet benoemen? Bij 'referenties' sluit je meestal af met een punt, maar regelmatig doe je dat niet. Ik denk dat overal een punt erachter moet of nergens. Overigens denk ik zelf dat het gewoon zonder punt kan. Dan kan je ook niet vergeten hem erbij te zetten.:) In de aanhef staat: "Door middel van oorlogen met de grote buitenlandse mogendheden, met name Spanje en de Republiek, wist Lodewijk XIV de grenzen van Frankrijk te verleggen." Kan je verduidelijken hoe Frankrijk zijn landsgrenzen kon verleggen door oorlog te voeren met de Republiek? Als ik namelijk naar de landkaart in het lemma kijk, zie ik geen gebieden van de Republiek die door Lodewijk XIV definitief zouden zijn ingenomen. Alvast bedankt! mvg. HT (overleg) 28 aug 2018 13:50 (CEST)

Je schrijft: “Hij werd opgevolgd door zijn achterkleinzoon Lodewijk XV nadat eerder zijn zoon en kleinzoon waren overleden.” Het ligt iets anders. Bij zijn overlijden waren nog twee van zijn vijf zonen in leven. Wat zijn kleinzonen betreft, was er bij zijn overlijden in elk geval nog zijn kleinzoon Filips in leven die koning van Spanje was.

Verderop staat: “Het overlijden van zijn enige zoon had de koning diep geraakt.” Hij had toen echter nog twee andere zonen en twee anderen waren al overleden.

Je schrijft: “Op 8 juni 1701 nam monsieur het in een heftig gesprek op voor zijn zoon, maar de krachtmeting tussen de twee leidde nog tot een beroerte bij ‘’monsieur’’ diezelfde avond en de volgende dag zou hij overlijden.” :::::Dat ‘monsieur’ komt uit de lucht vallen en zou ik eventueel verduidelijken of weglaten. Uit de context haal ik dat het om de vader van Filips gaat, die eerst ‘hertog van Chartres’ genoemd wordt, maar twee regels verderop ‘graaf van Chartres’.

Je schrijft: “Op 13 augustus 1704 leden de Fransen hun grootste nederlaag tijdens het bewind van Lodewijk XIV in de slag bij Blenheim, maar de slag bij Ramillies in 1707 was een grotere nederlaag voor het rijk.” Hier ontgaat mij de logica.

Je schrijft: “In 1708 waren de Franse oorlogsuitgaven tot 200 miljoen gestegen terwijl er nog niet eens 53 miljoen binnenkwam.” Hier ontbreekt de geldeenheid.

Er staat dat “zelfs de Brabantse arts Arnold Fey” kon zijn moeder niet redden. Bij borstkanker in die tijd lijkt mij dat sowieso onmogelijk. Daarom zou ik zelf van ‘zelfs’ liever ‘ook’ maken.

Je schrijft: “De Torcy was bereid ver te gaan, maar niet zover om Filips V te laten vallen waarop de onderhandelingen vastliepen.” Wat bedoeld wordt met “Filips V te laten vallen” komt geheel uit de lucht vallen en is erg vaag omschreven. Verderop lees ik dat Filips V zijn aanspraken op de Franse troon zou moeten opgeven. Mogelijk wordt dit bedoeld. Ik zou het in elk geval verduidelijken.

De tekst: “In een poging iets van zijn gezicht te redden deed Lodewijk XIV op 12 mei 1709 een opmerkelijke daad; hij richtte zich persoonlijk tot zijn volk, verantwoordde zijn beleid en vroeg om steun van het volk. In een pamflet, dat mede was geschreven door Torcy, werden de woorden door het rijk verspreid.” Dit leest niet lekker. Vooral de zin “in een pamflet werden de woorden door het rijk verspreid” klinkt voor mij niet lekker, ook omdat je ‘door het rijk’ op twee manieren kunt lezen. Het tweede ‘volk’ heb ik verwijderd, dat is al duidelijk. Dit is ook een van de meerdere onnodige herhalingen. Van 'gezicht' maakte ik al ‘gezichtsverlies’. Iets verderop gebruik je het woord paternalisme. Dat zou ik herschrijven. Veel mensen zullen niet weten wat het betekent (heb er zojuist een blauwe interne link van gemaakt, dat kan natuurlijk ook).

Je schrijft: “Hij stuurde zijn kleinzoon en gedroomde troonopvolger, de hertog van Bourgondië, naar het front om daar in de leer te gaan bij de Hertog van Vendôme, maar die keus bleek slecht uit te pakken voor de krijgsverrichtingen. Door de aanhoudende oorlog en een strenge winter stegen de broodprijzen in Frankrijk enorm. Dit leidde onder de bevolking tot een stemming tegen de heersende klasse die zelfs de raadkamers van Versailles bereikte. Ook de stemming op het hof zelf sloeg over en wilde de hovelingen akkoord gaan met een harde vrede.” Het lijkt alsof er staat dat het lesgeven aan zijn kleinzoon slecht uitpakte voor de krijgsverrichtingen. Mogelijk wordt bedoeld dat de kleinzoon een slecht bevelhebber werd. Ik zou het in elk geval verduidelijken. De twee zinnen vanaf ‘Dit leidde..’’ lopen niet lekker. Ik zou dat geheel anders schrijven. De omschrijving “harde vrede” zou ik ook verduidelijken. Ik vermoed dat bedoeld wordt dat de hovelingen grote concessies wilden doen om voorgoed een eind aan de oorlog te maken. Het lijkt ook dat de koning toegaf aan zijn hovelingen. Een verduidelijking lijkt mij op zijn plaats. Waar het ‘front’ zich bevindt zou ik ook noemen. Elders lees ik ook over ‘de coalitie’, zonder dat verduidelijkt wordt wie dat is.

Je schrijft: “De Republiek moest leren dat het niet in de weg van de grote Zonnekoning moest staan..” Niets moest, lijkt mij. ‘grote’ lijkt mij hier verder gebracht als een POV, of je zou grote tussen aanhalingstekens moeten zetten.

Er staat: “… en dit kon zelfs drie miljoen worden bij een eventuele oorlog tegen de Hollanders.” Dat is onduidelijk. Wordt hier soms bedoeld dat als Engeland aan de Republiek de oorlog zou verklaren, dat het bedrag dan een miljoen hoger zou worden?

Dat de bouw van het Hôtel des Invalides drie jaar duurde, lijkt mij onnodig te vermelden. Ik heb het al ingekort om herhalingen te voorkomen, maar het kan - lijkt mij - helemaal weg.

De zin: “Tussen 1665 en 1667 werd het Franse leger uitgebreid van 50.000 naar 80.000 soldaten.” Zou ik verplaatsen naar het begin van de volgende alinea. Het staat nu wat alleen.

Het woord ‘purgeringen’, een anglicisme, heb ik aangepast naar het voor lezers meer begrijpelijke ‘laxeermiddelen’, maar wat mij betreft hoeft de oplossing voor zijn obstipatie niet genoemd te worden. Gaat het trouwens niet om ‘voortdurend terugkerende obstipatie’, of zoiets?

Wat betreft zijn lichaam dient nog vermeld te worden dat zijn ingewanden wel nog in ongeschonden staat behouden zijn gebleven. Althans, de plek waar ze begraven werden is nog ongeschonden.

Wat ergens ontbreekt in de aanhef is dat Lodewijk XIV een lid is van het Huis van Bourbon. Persoonlijk geef ik er de voorkeur aan ook ergens zijn Franse koningsnaam te vermelden, Louis. En dat Lodewijk de naam is zoals hij in de Nederlandstalige literatuur vermeld wordt…. Als je wilt kijk ik het lemma de komende dagen nog verder na. Succes!! mvg. HT (overleg) 29 aug 2018 07:01 (CEST)

Had dit nog gevonden. Je schreef: "Tijdens de Frans-Spaanse Oorlog onderhield zij ook via geheim briefcontact met haar broer en andere hoge Spaanse edellieden." Is er na 'via' iets weggevallen? Anders kan het 'ook via' weg. Overigens lijkt mij niet dat dit in het lemma van Lodewijk XIV vermeld hoeft te worden. Het gaat nu eenmaal over haar zoon. Bij de omschrijving "en op kerstdag van dat jaar", moet daar vooraf aan kerstdag 'eerste' of 'tweede' bij? Of is het toch iets anders? In plaats van kerstdag 'Kerstmis'? mvg. HT (overleg) 29 aug 2018 20:34 (CEST)

Je schrijft: "Vanuit rancune had het parlement tegen de erfenis van de overleden koning gestemd." Is het soms 'tegen het testament'? En als het toch klopt, dan komt de 'erfenis' wel erg plotseling uit de lucht vallen. Er staat nu ook: "Tussen 2005 en 2007 werd in Parijs de musical Le Roi Soleil opgevoerd, die over het leven van Lodewijk XIV ging. In de musical werd de rol van de Zonnekoning geportretteerd door de zanger Emmanuel Moire.[191] In 2015 kwam er ook een Japanse versie van deze musical uit en daar werd de rol van Lodewijk XIV geportretteerd door Reon Yuzuki." Dat tweede 'musical' is overbodig. Dat die rol in de musical geportretteerd wordt is al duidelijk uit de context van deze alinea. Vervolgens komt 2x geportretteerd. Ik zou op het één keer houden en de tweede keer een synoniem of andere omschrijving gebruiken, bijvoorbeeld het woord 'vertolkt'. Als je het eens bent over die onnodige herhalingen, zou je de tekst nog eens in zijn geheel daarop kunnen doornemen. mvg. HT (overleg) 30 aug 2018 07:54 (CEST)

Hartelijk dank voor al je feedback HT. Ik zal er de komende dagen druk mee aan de slag gaan. Er zal sowieso een artikel komen over de Gifaffaire en die hoop ik ook de komende dagen te publiceren. Mathijsloo (overleg) 30 aug 2018 11:56 (CEST)

Succes!! Overigens, direct hierboven bij 'Vanuit rancune', denk ik dat het 'Uit rancune' moet zijn. Er staat ook nog twee keer 'tekorten aan te vullen'. Had dat al een keer aangepast naar 'tekorten te dichten', bij aanvullen denk ik zelf eerder aan 'vergroten'; 'tekorten verminderen', kan volgens mij ook. mvg. HT (overleg) 31 aug 2018 06:09 (CEST)

Ik ben aan de slag gegaan met je commentaar en heb een aantal van je suggesties overgenomen. Wat betreft de "erkenning van de bisschoppen door de paus" heb ik de huidige tekst gehandhaafd, omdat mijn bron (Panhuysen in dit geval) deze zelfde woordkeuze heeft. Voor de rest heb ik de twee zinnen over het Hôtel de Invalides naar de paragraaf over Parijs verplaatst, waar het wat beter tot zijn recht komt. Ik hoop dat ik al je commentaar heb kunnen verwerken, mocht ik nog iets gemist hebben dan hoor ik het graag. Mathijsloo (overleg) 1 sep 2018 13:53 (CEST)

Beste Mathijs, in je kladblokversie wordt naar de volgende DP's gelinkt: The Spectator (in een referentienoot), Duinkerken, Roodvonk, Roussillon, Lille, Bastille, Dauphin, Koblenz, Utrecht, Vrede van Utrecht, Apollo, La Fronde. heinnlein'' 2 sep 2018 11:42 (CEST)

De DP's zijn verholpen! Mathijsloo (overleg) 2 sep 2018 14:24 (CEST)