Col du Galibier

bergpas in de Franse Alpen

De Col du Galibier is een bergpas in de Franse Alpen Hij verbindt Saint-Michel-de-Maurienne en Briançon via de Col du Télégraphe in het noorden en de Col du Lautaret in het zuiden. De pas is in de winter gesloten. De bergrug waar de Col du Galibier deel van uitmaakt vormt een verbinding tussen het Massif des Arves en Massif des Cerces.

Col du Galibier
Col du Galibier
Top 2646 m
Coördinaten 45° 4′ NB, 6° 24′ OL
Locatie Franse Alpen
Noordzijde Zuidzijde
Startplaats Valloire Col du Lautaret
Hoogteverschil 1226 m 588 m
Lengte 17.000 m 8.000 m
Stijgings-% 7,2% 7,4%
Steilste km 10% 9%
Col du Galibier (Frankrijk)
Col du Galibier
Portaal  Portaalicoon   Wielersport

Geschiedenis bewerken

De eerste begaanbare weg werd geopend in 1876 op een vroegere landsgrens. Tot het Verdrag van Turijn van 1860 lag de noordelijke beklimming in het Hertogdom Savoye, een van de vorstendommen binnen het Koninkrijk Piëmont-Sardinië; de zuidelijke beklimming lag op dat moment al op Frans grondgebied. Sinds 1860 vormt het de grens tussen de departementen Savoie en Hautes-Alpes.

Fietsen bewerken

De bergpas is vooral bekend vanwege wielrenetappes in de Ronde van Frankrijk. Op de Galibier is ook een monument geplaatst ter nagedachtenis aan Henri Desgrange, de eerste directeur van de Ronde van Frankrijk.

 
Col du Galibier

Omdat de Galibier alleen te bereiken is als de Col du Télégraphe of de Col du Lautaret is bedwongen, maakt dit deze bergpas tot een van de zwaarste Alpencols in de wielergeschiedenis.

Profiel van de beklimming bewerken

De top van de pas is zowel vanaf de noord- als de zuidkant te bereiken. Vanaf de zuidkant lopen twee wegen omhoog, die elkaar enkele kilometers voor de top ontmoeten.

Vanuit het noorden bewerken

 
Profiel van de beklimming van de noordkant vanaf Saint-Michel-de-Maurienne.

Vanaf Saint-Michel-de-Maurienne is de lengte van de beklimming 34.5 km met een stijgingspercentage van gemiddeld 6,6 %. De beklimming van de col du Télégraphe beslaat de eerste 12 km met gemiddeld 7 % stijging; na een lichte afdaling naar het dorp Valloire begint de daadwerkelijke beklimming van de Col du Galibier. Het gemiddelde stijgingspercentage van de Galibier is 6,9 %, waarbij vooral de laatste kilometers pittig zijn met een percentage van zo'n 8,5 % (tegen de top aan zelfs ruim 10 %).

Tot 1976 bestond de enige overgang naar de andere kant van de pas uit een tunnel van 370 m lang, die echter in zulke slechte staat bleek te zijn dat hij werd gesloten. Er werd een nieuwe weg aangelegd die helemaal over de top van de pas voert en gemiddeld met 10% stijgt. Na renovatie werd de tunnel in 2002 weer geopend voor autoverkeer, waarbij stoplichten regelen vanaf welke kant het verkeer gebruik mag maken van de tunnel. Voor fietsers is de tunnel verboden.

Vanuit het zuiden bewerken

Vanuit het zuiden kan men de pas vanuit Briançon of vanuit Bourg d'Oisans beklimmen. Vanuit het zuidoosten (Briançon) is de klim 37 km lang. De eerste 14 kilometers tot aan Monêtier zijn eigenlijk meer vals plat, met een stijgingspercentage van gemiddeld 3 %. De 14,5 km naar de Col du Lautaret op 2058 m hoogte stijgen wat meer, maar het blijft relatief bescheiden met 4 tot 5 %. Daarna blijven er, vanaf het monument voor Henri Desgrange, nog 8 pittige kilometers over, waar het stijgingspercentage tussen de 9 en 12 % bedraagt.

Men kan de klim ook maken vanuit het zuidwesten, vanaf Bourg d'Oisans (onderaan de Alpe d'Huez).

Beklimmingen tijdens de Ronde van Frankrijk bewerken

 
Monument Henri Desgrange

De allereerste beklimming van de Galibier in de Ronde dateert al van de Ronde van Frankrijk 1911. Van dat jaar af, tot en met de editie van 1939, werd de Galibier elk jaar opgenomen in het rondeboek.

Op de beklimming van de Galibier staat het monument voor Henri Desgrange, de oprichter van de Ronde van Frankrijk. Sinds 1947 is er een prijs voor degene die als eerste in de tour de Col du Galibier overkomt, het Souvenir Henri Desgrange. Als de Galibier niet in de route van de tour opgenomen is, dan wordt deze prijs uitgereikt op de hoogste bergpas waar de ronde overheen komt, behalve als dit de Col du Tourmalet is (hier is al een prijs aan verbonden, de Souvenir Jacques-Goddet), dan wordt voor de tweede hoogste col gekozen. Dit was in bijvoorbeeld 2012 het geval, toen de eerste passage van de Col de la Croix-de-Fer het Souvenir Henri Desgrange opleverde.

Jaar Eerste boven Land Cat.
1911 Émile Georget   FRA
1912 Eugène Christophe   FRA
1913 Marcel Buysse   BEL -
1914 Henri Pélissier   FRA -
1919 Honoré Barthélémy   FRA -
1920 Firmin Lambot   BEL -
1921 Honoré Barthélémy   FRA -
1922 Émile Masson   BEL -
1923 Henri Pélissier   FRA -
1924 Bartolomeo Aimo   ITA -
1925 Lucien Buysse   BEL -
1926 Omer Huyse   BEL -
1927 Antonin Magne   FRA -
1928 Auguste Verdyck   BEL -
1929 Gaston Rebry   BEL -
1930 Pierre Magne en
Benoît Faure
  FRA -
1931 Jef Demuysere   BEL -
1932 Francesco Camusso   ITA -
1933 Vicente Trueba   ESP -
1934 Federico Ezquerra   ESP -
1935 Gabriel Ruozzi   FRA -
1936 Federico Ezquerra   ESP -
1937 Gino Bartali   ITA -
1938 Mario Vicini   ITA -
1939 Dante Gianello   FRA -
1947 Fermo Camellini   ITA 1
1948 Lucien Teisseire   FRA 2
1952[1] Fausto Coppi   ITA 1
1954[1] Federico Bahamontes   ESP 1
1955 Charly Gaul   LUX 1
1957 Marcel Janssens   BEL 1
1959[1] Charly Gaul   LUX 2
1964 Federico Bahamontes   ESP 1
1966[1] Julio Jiménez   ESP 1
1967[1] Julio Jiménez   ESP 1
1969 Eddy Merckx   BEL 1
1972[1] Joop Zoetemelk   NED 1
1973[1] Luis Ocaña   ESP 1
1974[1] Vicente López Carril   ESP 1
1979[1] Lucien Van Impe   BEL HC
1980[1] Johan De Muynck   BEL HC
1984[1] Francisco Rodríguez   COL HC
1986[1] Luis Herrera   COL HC
1987[1] Pedro Muñoz   ESP HC
1989[1] Gert-Jan Theunisse   NED HC
1992[1] Franco Chioccioli   ITA HC
1993[1] Tony Rominger   SUI HC
1996[2] doorkomst geneutraliseerd HC
1998[1] Marco Pantani   ITA HC
1999[1] José Luis Arrieta   ESP HC
2000[1] Pascal Hervé   FRA HC
2002[1] Santiago Botero   COL HC
2003[1] Stefano Garzelli   ITA HC
2005[1] Alexandre Vinokourov   KAZ HC
2006[1] Michael Rasmussen   DEN HC
2007[1] Mauricio Soler   COL HC
2008[1] Stefan Schumacher   GER HC
2011 (1)[1] Andy Schleck   LUX HC
2011 (2) Andy Schleck   LUX HC
2015 route gewijzigd, geen passage Galibier HC
2017[1] Primož Roglič   SLO HC
2019[3] Nairo Quintana   COL HC
2022 (1)[1] Warren Barguil   FRA HC
2022 (2) Anthony Perez   FRA HC

In 1935 viel Francisco Cepeda hard tijdens de afdaling van de galibier, waarbij hij een schedelbasisfractuur opliep. In 1936 legde Theo Middelkamp op deze bergpas de basis voor de eerste Nederlandse etappeoverwinning in de Ronde van Frankrijk.

In 1998 kleineerde Marco Pantani Jan Ullrich. De Italiaan Pantani vloog tijdens hagelbuien en lage temperaturen weg van Ullrich die op de top tien minuten verloor.

In 2011 wordt de col voor de eerste maal op twee opeenvolgende dagen beklommen, en werd bij de eerste van die twee beklimmingen voor het eerst in de geschiedenis gefinisht op de top van de Galibier. Boven op de Galibier was het Andy Schleck die met overmacht won voor zijn broer Fränk en Cadel Evans. Ook de opvolgende dag kwam Schleck als eerste boven.

In 2013 werd de Galibier tijdens de vijftiende etappe van de Ronde van Italië beklommen. Vanwege de slechte weersomstandigheden werd de etappe ingekort tot 4,2 kilometer onder de top van de col. De finish lag bij het monument voor Marco Pantani. De Italiaan Giovanni Visconti won de etappe.

In 2015 stond de Galibier in de route. De Tunnel du Chambon op de route stond echter op instorten, waardoor de tourorganisatie aanpaste tot over de Col de la Croix-de-Fer.[4]

Panorama bewerken

Vanaf de top voert een wandelpad naar een uitzichtpunt op 2704 m. Vanaf hier kan men in het zuiden de gletsjers van de Barre des Écrins en de La Meije zien, de piek van de Rochebrune in het zuidoosten, in het noordoosten de Mont Blanc en tot slot de Grand Galibier (3229 m).

Panorama op de Col du Galibier

Externe links bewerken

Zie de categorie Col du Galibier van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.