Wikipedia

Graz

hoofdstad van de deelstaat Stiermarken, Oostenrijk

Graz (Beiers: Gráz, Sloveens: Gradec) is de op een na grootste stad van Oostenrijk en de hoofdstad van de deelstaat Stiermarken (Steiermark) en telde per 1 januari 2025 305.314 inwoners en heeft de status van Statutarstadt. De stad is gelegen aan de Mur aan de voet van de Alpen. Graz was in 2003 de culturele hoofdstad van Europa. Graz is bekend om zijn historische binnenstad, de grootste middeleeuwse binnenstad in Midden-Europa. Deze is sinds 1999 opgenomen in de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Graz is een belangrijke industriestad, onder andere Magna Steyr, AVL List, Anton Paar en Andritz AG. Verder bevindt zich in Puntigam de gelijknamige brouwerij die nu onderdeel is van het Heinekenconcern. Puntigamer Bier is het meest verkochte bier in Oostenrijk. Daarnaast is Graz een economisch knooppunt voor de regio met onder meer vier universiteiten (40.000 studenten). De Technische Universiteit beschikt over een vermaarde architectuuropleiding.

Graz
Gemeente in Oostenrijk Vlag van Oostenrijk
Wapen van Graz
Graz (Oostenrijk)
Graz
Situering
Deelstaat Vlag van de Oostenrijkse deelstaat Stiermarken Stiermarken
Coördinaten 47° 4′ NB, 15° 26′ OL
Algemeen
Oppervlakte 120,11 km²
Inwoners
(01-01-2020) 		291.072
(1982,5 inw./km²)
Hoogte 353 m.ü.A.
Burgemeester Elke Kahr (KPÖ)
Overig
Postcode A-801x, A-802x, A-803x
A-804x, A-805x
Netnummer 316
Kenteken G
Gemeente nr. 6 01 01
Website graz.at
Foto's
Portaal  Portaalicoon   Centraal-Europa

Het symbool van Graz is de Uhrturm am Schlossberg, een klokkentoren die dankzij zijn ligging op de Schlossberg midden in de stad in grote delen van de stad zichtbaar is.

Graz is de geboortestad van de componist Robert Stolz en zangeres Monika Martin. Ook filmster en gouverneur Arnold Schwarzenegger is in de buurt van Graz opgegroeid. Om die reden heette het Graz-Liebenau-Stadion, waar de clubs SK Sturm Graz en Grazer AK voetballen, van 1997 tot 2005 het Arnold Schwarzenegger-stadion. Controverse over Schwarzeneggers status als voorvechter van de doodstraf maakte hieraan een einde.

Geografie

bewerken

Stadsdistricten

bewerken
 
De 17 stadsdistricten van Graz

Graz is opgedeeld in 17 districten:

  1. Innere Stadt
  2. St. Leonhard
  3. Geidorf
  4. Lend
  5. Gries
  6. Jakomini
  7. Liebenau
  8. St. Peter
  9. Waltendorf
  10. Ries
  11. Mariatrost
  12. Andritz
  13. Gösting
  14. Eggenberg
  15. Wetzelsdorf
  16. Straßgang
  17. Puntigam

Klimaat

bewerken
Weergemiddelden voor Graz, Oostenrijk
Maand jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Jaar
Gemiddeld maximum (°C) 2,7 5,6 10,6 15,0 20,0 22,6 24,7 24,3 20,4 14,4 7,3 3,2 14,2
Gemiddeld minimum (°C) −3,6 −2,2 1,3 5,0 9,7 12,7 14,6 14,5 11,1 6,4 1,0 −2,3 5,7
Neerslag (mm) 26 32 47 52 85 125 110 117 83 70 57 39 841
Bron: WeerOpReis.com[1]

Verkeer en vervoer

bewerken

Grazer Verkehrsbetriebe (GVB) exploiteert zes tramlijnen, een kabelspoorweg (Schloßbergbahn) en meerdere buslijnen. De stad is een knooppunt in het intercitynetwerk van de Oostenrijkse Spoorwegen en heeft rechtstreekse verbindingen met buurland Slovenië. Het centraal station van Graz ligt niet in het eigenlijke stadscentrum, maar op ongeveer 1,5 kilometer afstand hiervan. Dagelijks maken ongeveer 40.000 passagiers vanuit 520 treinen gebruik van het station.

Verder heeft de stad een eigen vliegveld, met onder andere lijndiensten op Schiphol, Wenen en Zürich. De stad ligt nabij de A2, die Wenen met Villach en Italië verbindt. Graz wordt verder ontsloten door de Pyhrn Autobahn (A9), die het Sloveense Maribor met Salzburg en Linz verbindt.

Kunst en cultuur

bewerken
Stad Graz - historisch centrum en slot Eggenberg
Werelderfgoed cultuur
 
Land   Oostenrijk
UNESCO-regio Europa en Noord-Amerika
Criteria ii, iv
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr. 931
Inschrijving 1999 (23e sessie)
Uitbreiding 2010
UNESCO-werelderfgoedlijst

Geschiedenis

bewerken

De naam Graz is afgeleid van grad of Sloveens gradec, in de Slavische talen de aanduiding voor een burcht. In de 7e eeuw leefden hier mensen, die tot Slavische volkeren behoorden, en die in de 9e eeuw werden geassimileerd en tot het christendom bekeerd door leden van Germaanse stammen. Zie ook: Stiermarken. In 1156 werd Graz veroverd door markgraaf Ottokar III van Stiermarken, die de stad tot de hoofdstad van Stiermarken maakte.

Sport

bewerken

Graz was in 2003 gastheer van de Europese Kampioenschappen mountainbike. In 2010 was de stad een van de vijf speelsteden tijdens het EK handbal (mannen).

Uit Graz zijn twee voetbalclubs afkomstig die kampioen van Oostenrijk zijn geweest. SK Sturm Graz werd in 1998, 1999 en 2011 landskampioen. De club is nog steeds actief op het hoogste Oostenrijkse niveau en speelt haar wedstrijden in de Merkur Arena. Grazer AK werd in 2004 landskampioen, maar is door financiële problemen sinds 2007 op een lager niveau actief.

Politiek

bewerken

Communisten

bewerken

Graz was de eerste stad in Oostenrijk waar de communistische KPÖ opnieuw opkwam na de teloorgang van de partij midden 20e eeuw. Sinds 2003 is ze opnieuw sterk vertegenwoordigd in de stad, met tussen de 6 en 15 raadszetels. Haar grootste overwinning boekte zij tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 26 september 2021 met 28,9% van de stemmen en waarbij KPÖ-gemeenteraadslid Elke Kahr de nieuwe burgemeester werd.

Stedenbanden

bewerken

Graz heeft een stedenband met de volgende steden:[2]

Stad Land Sinds
Coventry   Verenigd Koninkrijk 1948
Montclair   Verenigde Staten 1950
Groningen   Nederland 1964
Darmstadt   Duitsland 1968
Trondheim   Noorwegen 1968
Pula   Kroatië 1972
Triëst   Italië 1973
Timișoara   Roemenië 1982
Maribor   Slovenië 1987
Pécs   Hongarije 1989
Dubrovnik   Kroatië 1994
Sint-Petersburg   Rusland 2001
Ljubljana   Slovenië 2001
Zababdeh   Palestina 2007

Bekende personen uit Graz

bewerken

Geboren

bewerken

Overleden

bewerken

Galerij

bewerken
bewerken
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Graz op Wikimedia Commons.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Graz&oldid=69467393"