Tirol (deelstaat)

deelstaat van Oostenrijk

Tirol (Beiers: Tiroi, Nederlands ook wel Tirool) is een deelstaat (Bundesland) van de federale republiek Oostenrijk en vormt het Oostenrijkse deel van de regio Tirol. De hoofdstad is Innsbruck, dat tevens de grootste stad van de deelstaat is. Tirol grenst zowel aan de deelstaten Karinthië, Vorarlberg en Salzburg, alsook aan de landen Duitsland (Beieren), Zwitserland (Graubünden) en Italië (Zuid-Tirol en Belluno).

Tirol
Deelstaat van Oostenrijk Vlag van Oostenrijk
Ligging van Tirol in Oostenrijk
Situering
Hoofdstad Innsbruck
Coördinaten 47°NB, 11°OL
Algemeen
Oppervlakte 12.640 km²
Inwoners
(01-01-2020)
757.634
(55,5 inw./km²)
Politiek
Gouverneur Anton Mattle (ÖVP)
Coalitie ÖVP
SPÖ
Overig
Districten 1 Statutarstadt
8 Bezirke
Gemeenten 279
ISO 3166-2 AT-7
Detailkaart
Onderverdeling van Tirol in steden en districten
Onderverdeling van Tirol in steden en districten
Portaal  Portaalicoon   Centraal-Europa

Geschiedenis bewerken

Demografie bewerken

In 2019 had Tirol 754.705 inwoners en een bevolkingsdichtheid van 60 inwoners per km². Daarmee is Tirol in termen van inwoners de vijfde van de negen deelstaten van Oostenrijk. De levensverwachting in Tirol voor vrouwen is 85 jaar en voor mannen is dat 80 jaar.

Bevolkingsontwikkeling in Tirol:

jaar bevolking
1990 624.114
2000 671.492
2010 707.517
2018 754.705
 
Bevolkingsontwikkeling Tirol per district (2018)
Bevolking naar het land van herkomst (2018)
staat aantal absoluut percentage geboortebalans
Oostenrijk 613.907 81,3 0,2
Duitsland 40.594 5,4 -0,1
Nederland 2.168 0,3 0,1
Italië 9.439 1,3 0,5
België 505 0,1 -0,5
Turkije 17.114 2,3 0,7
 
Bevolkingsprognose Tirol; inclusief percentages autochtoon/allochtoon (TirStat2018)

Verschil per district in Tirol bewerken

In 2018 zagen zes van de negen Tiroolse districten de bevolking groeien. Net als het jaar daarvoor werd in het district Kufstein de hoogste bevolkingsgroei waargenomen (+ 1,1%). In de districten Imst en Innsbruck-Land is de bevolking met respectievelijk 0,8% en 0,9% gestegen.

Als men kijkt naar het migratiesaldo op districtsniveau, levert dat migratiewinst op voor zes van de negen Tiroolse districten. De districten Innsbruck-Land en Kufstein boekten de meest aanzienlijke winsten. In het district Lienz in Oost-Tirol zijn zowel een negatief migratiesaldo als een negatief geboortecijfer verantwoordelijk voor de bevolkingsafname.

Onderverdeling bewerken

De deelstaat Tirol is onderverdeeld in één zelfstandige stad (Statutarstadt) en acht politieke districten (Bezirke).

Zelfstandige steden bewerken

Districten bewerken

Noord-Tirol:

Oost-Tirol:

Tirol is verder onderverdeeld in 279 politiek afhankelijke gemeenten.

De tien grootste van die gemeenten zijn:

   Naam Aantal inwoners
1. Innsbruck 132.236
2. Kufstein 18.973
3. Telfs 15.582
4. Hall in Tirol 13.801
5. Schwaz 13.606
6. Wörgl 13.537
7. Lienz 11.945
8. Imst 10.371
9. St. Johann in Tirol 9.425
10. Rum 9.063
11. Kitzbühel 8.341
12. Zirl 8.134

Geografie bewerken

De deelstaat Tirol heeft een oppervlakte van 12.640 km² (waarmee het de derde van de negen deelstaten is, na Neder-Oostenrijk en Stiermarken), waarvan 12.534 km² land (99,1%) en 114 km² water (0,9%). Het is gelegen op 46° 39' – 47° 45' NB, 10° 06' – 12° 58' OL.

Het hoogste punt van Tirol is de Großglockner in Oost-Tirol, met 3797 meter tevens het hoogste punt van Oostenrijk. Het laagste punt (465 m) is gelegen bij het dorp Erl, gelegen aan de Inn, vijftien kilometer ten noorden van Kufstein, dichtbij de grens met het Duitse Beieren.

Gebergten in Tirol:

Dalen en noemenswaardige zijdalen:

Rivieren en noemenswaardige zijrivieren:

Politiek bewerken

Zetelverdeling Landtag Tirol
(2022-)
3
3
7
14
2
7
14 
De 36 zetels zijn als volgt verdeeld:

De landdag (Landtag), oftewel het parlement van Tirol, telt 36 zetels. Het kende van 2013 tot 2022 een links-conservatieve regering van ÖVP en Die Grünen. Bij de verkiezingen voor de landdag van Tirol op 25 september 2022 werd de ÖVP met afstand de grootste partij. Het ging daarna regeren met de sociaaldemocratische SPÖ. Daarmee werd de turquoise-groene regering (naar de partijkleuren türkis-grün) van ÖVP en de Groenen beëindigd.

Anton Mattle (ÖVP) is sinds 2022 gouverneur (Landeshauptmann) van Tirol.[1]

Toerisme bewerken

aantal overnachtingen in Tirol (2019)
Zomerseizoen Winterseizoen Totaal
22.161.313 27.486.459 49.647.772

Externe links bewerken

Commons heeft mediabestanden op de pagina Tirol.