Semmeringspoorlijn

spoorlijn in Oostenrijk

De Semmeringbahn is een onderdeel van de Oostenrijkse Südbahn (of zuidelijke spoorweg). De lijn loopt van Gloggnitz over de Semmeringpas naar Mürzzuschlag en was de eerste normaalsporige bergspoorweg in Europa. Kijkende naar het zware terrein en het hoogteverschil wordt zij ook als eerste ter wereld beschouwd. De gehele lijn, geopend in 1854 en 41 kilometer lang, is nog steeds van groot belang voor de Oostenrijkse spoorwegen. In 1959 werd de hele lijn geëlektrificeerd.

Semmeringspoorlijn
Werelderfgoed cultuur
Semmeringspoorlijn
Land Vlag van Oostenrijk Oostenrijk
UNESCO-regio Europa en Noord-Amerika
Criteria ii, iv
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr. 785
Inschrijving 1998 (22e sessie)
UNESCO-werelderfgoedlijst
Schifferstadt - Wörth
Semmeringspoorlijn op de kaart
Totale lengte41,825 km
Spoorwijdte(normaalspoor) 1435 mm
Geopend1854
Huidige statusin gebruik
Geëlektrificeerdja
Aantal sporen2
Baanvaksnelheid140 km/u
Beveiliging of treinbeïnvloedingIndusi
Treindienst doorÖBB
Traject
STR Südbahn van Wenen
BHF 74,902 Gloggnitz 439 m ü. A.
BHF 77,694 Schlöglmühl 458 m ü. A.
BS2c1BS2+r
KHSTaBHF 81,961 Payerbach-Reichenau 493 m ü. A.
STRrSTR (LPHG) naar Hirschwang
BS2c2BS2r
STRo Schwarzatal-Viadukt (L: 228 m; H: 25 m)
STRo Payerbachgraben-Viadukt (L: 61 m; H: 15 m)
BHF 84,798 Küb 543 m ü. A.
STRo Kübgraben-Viadukt (L: 42 m; H: 17 m)
TUNNEL2 Pettenbachtunnel (185,25 m)
STRo Höllgraben-Viadukt (L: 82 m; H: 28 m)
TUNNEL2 Steinbauer-Tunnel (87,66 m)
STRo Abfaltersbachgraben-Viadukt (L: 93 m; H: 30 m)
BHF 88,222 Eichberg 609 m ü. A.
TUNNEL2 Eichberg-Tunnel (88,80 m)
TUNNEL2 Geyregger-Tunnel (80,95 m)
TUNNEL2 Rumpler-Tunnel (52, 36 m)
BHF 92,284 Klamm-Schottwien 699 m ü. A.
TUNNEL2 Klamm-Tunnel (190,83 m)
STRo Wagnergraben-Viadukt (L: 142 m; H: 39 m)
STRo Gamperlgraben-Viadukt (L: 111 m; H: 37 m)
TUNNEL2 Gamperl-Tunnel (78,2 m)
STRo Rumplergraben-Viadukt (L: 41 m; H: 19 m)
TUNNEL2 Weinzettelwand-Tunnel (drei Tunnel, zwei Galerien) (688 m)
TUNNEL2 Weinzettelfeld-Tunnel (238,96 m)
BHF 97,574 Breitenstein 791 m ü. A.
TUNNEL2 Kleiner Krausel-Tunnel (13,82 m)
STRo Krausel-Klause-Viadukt (L: 87 m; H: 36 m)
TUNNEL2 Polleros-Tunnel (337 m)
STRo Kalte-Rinne-Viadukt (L: 184 m; H: 46 m)
STRo Adlitzgraben-Viadukt (L: 151 m; H: 24 m)
TUNNEL2 Weberkogel-Tunnel (406,91 m)
TUNNEL2 Wolfsberg-Tunnel (439,53 m)
BHF 102,098 Wolfsbergkogel 883 m ü. A.
STRo Kartnerkogel-Viadukt (L: 44 m; H: 16 m)
TUNNEL2 Kartnerkogel-Tunnel (201,16 m)
BHF 103,412 Semmering 896 m ü. A.
BS2+lBS2+r
TUNNEL1TUNNEL1 Alter/neuer Semmering-Tunnel (1434 bzw. 1512 m, Scheitelp. 898 m)
BS2lBS2r
STRo Steinhaus-Viadukt (L: 71 m; H: 17 m)
BHF 107,685 Steinhaus 838 m ü. A.
STRo Holzergraben-Viadukt (L: 82 m; H: 13 m)
STRo Viadukt bei Jauern (L: 30 m; H: 11 m)
BHF 110,486 Spital am Semmering 789 m ü. A.
STRo Fröschnitzbach-Viadukt (L: 25 m; H: 11 m)
BHF 116,727 Mürzzuschlag 681 m ü. A.
STR Südbahn naar GrazSpielfeld-Straß bzw. Klagenfurt

De spoorlijn werd door bouwmeester Carl Ritter von Ghega zodanig aangelegd, dat de natuur en de techniek met elkaar concurreren zonder elkaar in de weg te zitten. Het is daarom ook dat de spoorlijn in 1998, destijds als de enige spoorlijn, op de Werelderfgoedlijst werd opgenomen.

Beschrijving bewerken

De lijn is 41 kilometer lang en overwint een hoogteverschil van 460 meter. Onderweg zijn 14 tunnels, waaronder de 1,4 kilometer lange Scheiteltunnel, 16 viaducten, meer dan 100 stenen bruggen en 11 kleinere spoorwegbruggen gebouwd. Van de totale lengte heeft 60% van de lijn een stijgingspercentage van 20 tot 25 promille. De lijn is bijna geheel gelegd in bochten en geheel dubbelsporig. Het hoogste viaduct is de Kalte Rinne met een hoogte van 43 meter. Voor de invoer van de euro stond dit viaduct op het biljet van 20 schilling, samen met de beeltenis van Ghega.

Geschiedenis bewerken

De spoorlijn werd tussen 1848 en 1854 gebouwd en op 23 oktober 1853 reden de eerste locomotieven over de pas. Op 17 juli 1854 was het eerste personenverkeer mogelijk. Het dorp Semmering veranderde daarna in een luftkurort voor de Weense beau monde. Er kwamen luxe hotels, skiliften, zwembaden en een casino.[1]

Toekomst bewerken

 
Een trein

De Semmeringspoorlijn is als onderdeel van de Südbahn een van de meest bereden spoorlijnen van Oostenrijk en veroorzaakt bedrijfsmatige beperkingen. De duur van de rit (één uur van Wiener Neustadt naar Mürzzuschlag) stoort vooral het personenvervoer. Gecombineerd vervoer (het laden van vrachtwagens op de trein) is niet mogelijk, omdat vrachtwagens net als dubbeldeks-personenwagons te hoog zijn voor het traject. Ondanks de problemen stijgt de vraag naar vervoer via de Semmering, mede door de toetreding van Slovenië tot de EU in 2004.

In 1989 werden plannen voor een Semmeringbasistunnel gemaakt. De reistijd op de spoorlijn zou met 30 minuten gereduceerd kunnen worden en ook andere problemen behoren dan tot het verleden. De bergbaan moet na de ingebruikname van de tunnel alleen nog regioverkeer verwerken. De tunnel was aanvankelijk controversieel. Er waren bezwaren gerezen vanwege het milieu, met name water. Het Bundesland (provincie) Niederösterreich en enkele burgergroeperingen, ondersteund door de Kronen Zeitung, hebben zich verzet tegen de plannen.

Niettemin is in 2012 uiteindelijk toch begonnen met de werken aan de 27,3 km lange Semmeringbasistunnel. In 2024 zouden de werken voltooid moeten zijn.

Zie ook bewerken

Externe link bewerken

Zie de categorie Semmering Railway van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.