Adema (orgels)

orgels

Adema's kerkorgelbouw is een Nederlands bedrijf dat kerkorgels bouwt. Het is in 1855 ontstaan te Leeuwarden en is gevestigd in Hillegom.

Adema-orgel uit 1871 in de Mozes en Aäronkerk (Amsterdam)
Adema-orgel uit 1901 in de Sint-Jan de Doperkerk (Wateringen), met pijpwerk afkomstig uit het vorige orgel van Abraham Meere uit 1796
Adema-orgel uit 1923 in de Kathedrale Basiliek Sint Bavo te Haarlem, in 1971 hierheen verplaatst vanuit de gesloopte Sint-Willibrorduskerk buiten de Veste in Amsterdam
Adema-orgel uit 1933 in de Sint-Jozefkerk (Hillegom)
Atelier van Adema in Hillegom, 2008

Leeuwarden

bewerken

De orgelmakerij werd begonnen door de gebroeders Carolus Borromeus Adema (1824-1905) en Petrus Josephus Adema (1828-1919). Een derde broer, Johannes Romanus Adema (1834-1862), werkte eveneens mee. Een vierde, Epko Adema, bouwde de kasten en ook de vijfde broer, de bouwkundige Adrianus Adema (1825-1870), hielp wel mee. Beide broers genoten hun opleiding bij de firma's Van Dam te Leeuwarden, Willem Hardorff te Leeuwarden, Bätz & Witte te Utrecht en Loret te Mechelen.

In deze tijd werden de volgende orgels gebouwd:

Leeuwarden en Amsterdam

bewerken

Nadat aldus vooral in Friesland orgels werden gebouwd, gingen de Adema's nu ook in Amsterdam werken, vanwege een grote opdracht voor de Mozes en Aäronkerk. De volgende orgels kwamen tot stand:

  • 1871 - Amsterdam, Mozes & Aaronkerk, officieel geheten de H. Antonius van Padua
  • 1871 - Valkoog, Hervormde kerk
  • 1872 - Ferwerd, Hervormde kerk
  • 1872 - Grouw, Doopsgezinde kerk
  • 1872 - Veenhuizen, R.K. kerk
  • 1873 - Ferwerd, Hervormde kerk
  • 1873 - Egmond aan Zee, Oud-katholieke kerk
  • 1873 - Sloten, Doopsgezinde kerk
  • 1874 - Oudkarspel, Hervormde Sint-Maartenskerk
  • 1874 - Amsterdam, Sint-Piusgesticht
  • 1875 - Deersum
  • 1876 - Bodegraven, Lutherse kerk
  • 1876 - Amsterdam, Sint-Jacobsgesticht
  • 1877 - Stadskanaal, R.K. Kerk
  • 1877 - Almkerk, Hervormde kerk

Leeuwarden

bewerken

In 1877 werd het bedrijf gesplitst. Het bedrijf in Leeuwarden bleef bestaan onder leiding van Carolus Borromeus en later diens zoons Lambertus Theodorus Adema (1864-1931) en Sybrandus Johannes Adema (1863-1941). Zij namen in 1905 het bedrijf over. In 1941 werd het opgeheven. De volgende orgels werden hier vervaardigd:

  • 1888 - Oude Pekela, RK kerk
  • 1890 - Lollum, Gereformeerde kerk
  • 1899 - Leeuwarden, Sint-Bonifatiuskerk
  • 1910 - Balk, Sint-Lugeruskerk
  • 1911 - Warga, Sint-Martinuskerk
  • 1923 - Bakhuizen, Sint-Odulphuskerk
  • 1926 - Irnsum, Sint-Marcuskerk
  • 1933 - Heerenveen, Heilige-Geestkerk

Amsterdam

bewerken

In Amsterdam ging Petrus Josephus verder, later aangevuld en opgevolgd door zijn zonen. Tot 1984 was dit bedrijf aan de Lauriergracht gevestigd. De volgende orgels werden gebouwd:

Ook werkten hier Sybrand Adema en Joseph Adema (1877-1943)

Van de hand van Sybrand zijn de orgels:

Van de hand van Joseph zijn de orgels:

Nadat Joseph Adema was overleden werd de leiding van het bedrijf voortgezet door diens neef Hubert Schreurs. Er werden de volgende orgels gebouwd:

  • 1944 - Groningen, Sint-Josephkathedraal, koororgel;
  • 1951 - Westervoort, Sint-Werenfriduskerk;
  • 1957 - Amsterdam, Martelaren-van-Gorcumkerk;
  • 1957 - Bloemendaal, Klooster Bethanie;
  • 1960 - Den Haag, Thomasklooster;
  • 1960 - Steenwijkerwold, studiecentrum Geldringen;
  • 1961 - Zevenaar, Ziekeninrichting voor de Liemers;
  • 1961 - Amsterdam, Onze-Lieve-Vrouw van Lourdeskerk;
  • 1963 - Amsterdam, Heilige Pius X kerk;
  • 1964 - Amsterdam, Pedagogische Academie Magister Vocat;
  • 1964 - Haarlem, Sint-Jan de Doperkerk;
  • 1965 - Amsterdam, Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Smartenkerk;
  • 1965 - Rotterdam, Kerk van de Heilige Kruisvinding;
  • 1970 - Amsterdam, Verpleegtehuis Vreugdehof;
  • 1970 - Heeswijk, Abdij van Berne;
  • 1974 - Oudkarspel, Allemanskerk.

Hubert Schreurs overleed in 1981 en zijn zoon Antoine Schreurs zette het bedrijf voort. Naast vele restauraties werd het volgende orgel nieuw gebouwd:

  • 1984 - Bodegraven, Sint-Willibrorduskerk (nieuwbouw);[1]
  • 1995 - Amsterdam, Dominicuskerk - demontage en wederopbouw hoofdorgel i.v.m. kerkrestauratie in samenwerking met organist Thom Jansen.

Vanaf 2002 werd het bedrijf voortgezet door een medewerker van het bedrijf, Ronald van Baekel. In 2003 verhuisde het bedrijf naar Hillegom. Het werd voortgezet onder de naam: Adema's Kerkorgelbouw, maar de familieband met de Adema's was nu verbroken. Naast restauraties werd nieuw gebouwd:

Deze lijst is (mogelijk) incompleet. U wordt uitgenodigd op bewerken te klikken om de lijst uit te breiden.

Externe bron

bewerken
Zie de categorie Adema organs van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.