1672
Eeuwen: 16e eeuw · 17e eeuw · 18e eeuw
Decennia: 1660-1669 · 1670-1679 · 1680-1689
Jaren: << · < · 1671 · 1672 · 1673 · > · >>
Jaartelling in verschillende culturen
Ab urbe condita: 2425 MMCDXXV
Armeense jaartelling: 1121 – 1122
ԹՎ ՌՃԻԱ – ՌՃԻԲ
Chinese jaartelling: 4368 – 4369
戊亥 – 己子
Christelijke jaartelling: 1672 MDCLXXII
Ethiopische jaartelling: 1664 – 1665
Hebreeuwse jaartelling: 5432 – 5433
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat 1727 – 1728
- Shaka Samvat 1594 – 1595
- Kali yuga 4773 – 4774
Iraanse jaartelling: 1050 – 1051
۱۰۵۰ – ۱۰۵۱
Islamitische jaartelling: 1082 – 1083
١٠٨٣ – ١٠٨٢
Maçonnieke jaartelling: 5671 – 5672
Juliaanse kalender van 1672
Gregoriaanse kalender van 1672

1672 is het 72e jaar in de 17e eeuw volgens de christelijke jaartelling en staat in Nederland bekend als het Rampjaar.

Lodewijk XIV trekt bij het Tolhuis bij Lobith de Rijn over, 12 juni 1672 door Adam Frans van der Meulen, Rijksmuseum
Het Franse leger voor Naarden op 20 juli 1672 door Adam Frans van der Meulen, Rijksmuseum
De bestorming van Coevorden eind december 1672 door Pieter Wouwerman, de broer van Philips Wouwerman

Gebeurtenissen

bewerken
januari
  • 26 - De Groninger kapitein Prott wordt naar Kassel gestuurd om kolonel Rabenhaupt te engageren voor de verdediging van Groningen tegen een mogelijke aanval vanuit Munster.
maart
april
mei
  • 17 - Turenne en Condé verzamelen hun troepen in de Franse Ardennen en trekken richting de Maas. Het Franse leger van 100.000 man ligt voor Wezet. De aanvoerders zijn het oneens of Maastricht aangevallen moet worden. Turenne is tegen en laat 10.000 man achter als rugdekking.
  • 28 - Condé is gevorderd tot Kaiserswerth. Von Galen, die zich blijkbaar goed heeft voorbereid, sluit zich op het laatste moment aan.
juni
juli
augustus
  • 1 - Op 1 augustus blijkt dat de sluisdeuren bij Makkum bij eb niet zijn dichtgehouden en de inundatie dreigt te mislukken.
  • 5 - Von Galen bezet de Dijlerschans, tussen Weener en Bellingwolde, gedurende een tiental jaren een heet hangijzer en aanleiding tot conflicten.
  • 18 - De Münstersen vallen in de nacht van 18 op 19 augustus Heerenveen tot driemaal toe aan, maar ze worden steeds gestopt. Daardoor kunnen ze Friesland niet verder binnendringen.
  • 20 - Raadspensionaris van Holland Johan de Witt, de belangrijkste staatsman van dat moment, wordt samen met zijn broer Cornelis de Witt, lid van de Staten-Generaal, gelyncht door een woedende menigte. Dit gebeurt in Den Haag, in en bij de Gevangenpoort, waar Cornelis zojuist gevangen is gezet wegens een vermeende beraming van een moordaanslag op Willem III. Die werd met steun van de Oranjepartij tot stadhouder benoemd. In meerdere Hollandse steden wordt de wet verzet en regenten ontslagen.
  • 23 - De bevolking van Blokzijl weet met hulp van Friese troepen en een Hollandse vloot de Munsterse troepen te verdrijven.
  • Maarschalk de Luxembourg laat tot genoegen van zijn manschappen kastelen langs de Vecht en de Rijn plunderen.
  • 28 - Na een beleg van amper een maand geeft de bisschop van Münster zijn troepen opdracht de belegering van Groningen op te heffen en zijn opmars in Noord-Nederland wordt gestuit.
september
oktober
  • 12 - Luxembourg laat zich weglokken voor Naarden en verslaat prins Willem III bij een aanval op het door de Fransen bezette Woerden.
  • Luxembourg moet 15.000 man afstaan aan Turenne, die zich opstelt tussen Wesel en Koblenz, langs de Rijn.
  • 27 - Oudeschans capituleert voor de bisschop.
november
  • 6 - De Fransen steken het dorp Abcoude in brand.
  • 30 - Een nieuwe Franse aanval op Slot Abcoude wordt afgeslagen. De aanvallers druipen af met achterlating van gevangenen.
december
  • Het Staatse leger onder bevel van de stadhouder bedreigt Charleroi; deze operatie mislukt.
  • 22 - Het beleg van Charleroi is opgeheven.
  • 23 - Ontdekking van de Saturnusmaan Rhea door Giovanni Cassini.
  • 28 en 29 - Tocht van Luxembourg over de bevroren Hollandse Waterlinie bij Zegveld. Nadat hij Zwammerdam en Bodegraven heeft laten uitmoorden, wil hij oprukken naar Den Haag. Als het vervolgens begint te dooien, willen de Fransen zich terugtrekken richting Utrecht, maar dat blijkt niet meer mogelijk langs eerder genomen route. Omdat de Hollandse troepen zijn gevlucht, kunnen de Fransen langs de dijken van de Oude Rijn terug.
  • 30 - Coevorden wordt heroverd.
zonder datum

Literatuur

bewerken
  • Molière: Première van Les Femmes savantes (Geleerde dames)

Beeldende kunst

bewerken

Bouwkunst

bewerken

Geboren

bewerken
juni
september

Overleden

bewerken
 
Peter Stuyvesant
april
mei
augustus
november
december
datum onbekend
Zie de categorie 1672 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.