Wikipedia

Leusden

gemeente in de provincie Utrecht, Nederland
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Jcb (overleg | bijdragen) op 5 sep 2010 om 13:01. (→Winkelgebieden)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Zie Leusden (schip) voor het slavenschip van de WIC.

Leusden (uitspraakⓘ) is een gemeente en plaats in de Nederlandse provincie Utrecht. De gemeente telt Sjabloon:Inwonertal NL gemeente inwoners (Sjabloon:Inwonertal NL datum, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 62,02 km² (waarvan 0,34 km² water).

Leusden
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Locatie van de gemeente Leusden (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
Provincie Utrecht
Coördinaten 52°7'59"NB, 5°25'48"OL
Algemeen
Oppervlakte 58,89 km²
- land 58,54 km²
- water 0,35 km²
Inwoners
(1 januari 2024) 		31.669?
(541 inw./km²)
Bestuurs­centrum Leusden
Belangrijke verkeersaders Sjabloon:A-wegNL Sjabloon:N-wegNL Sjabloon:N-wegNL
Politiek
Burgemeester (lijst) Annemieke Vermeulen (VVD)
Zetels
VVD
CDA
PvdA
66
ChristenUnie/SGP
GroenLinks
D Leusden '90 		21
6
5
3
2
2
2
1
Economie
Gemiddeld inkomen (2019) € 30.400 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019) € 317.000
WW-uitkeringen (2014) 37 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 3830 t/m 3834
Netnummer(s) 033
CBS-code 0327
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Website www.leusden.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Leusden
Bevolkingspiramide (2023)
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Mededeling
Foutief gebruik van Sjabloon:Infobox gemeente Nederland. De volgende parameters dienen niet handmatig te worden ingevoerd:
oppervlakte, oppervlakte land, oppervlakte water, inwoners, datum inwoners en dichtheid.
Een klein parkje in de wijk Claverenblad
Heiligenberg
Koeien in een weiland vlakbij Leusden

Overige kernen

 

Behalve de plaats Leusden zelf, omvat de gelijknamige gemeente de dorpen Achterveld, Leusden-Zuid en Stoutenburg, en een aantal buurtschappen, onder andere Oud-Leusden, Snorrenhoef, Musschendorp en Asschat.

De gemeente Leusden bestaat sinds de fusie met Stoutenburg in 1969 in zijn huidige vorm. De oorspronkelijke gemeente Leusden bestond uit twee kleine dorpen, Leusbroek en Hamersveld, die in de jaren zestig resp. zeventig van de 20e eeuw grote uitbreidingen ondergingen en werden omgedoopt in Leusden-Zuid en Leusden-Centrum (later Leusden zonder meer). Pas sinds die tijd komt het huidige Leusden als plaats op de kaart voor. Op tal van oude kaarten staat wel een plaats Leusden getekend, maar dit is dan altijd wat nu Oud-Leusden heet.


Oorsprong

De naam Leusden is al zeer oud en net zoals het Belgische Lesdain en de Franse plaatsjes Lesdain en Lesdins afkomstig van de Latijnse woorden Ledinium, Lesdinium, Lusdinium of Lisdinum. Al in het jaar 777 werd in een oude bisschoppelijke oorkonde de naam Villa Lisiduna genoemd voor het huidige Oud-Leusden. Uit Lisiduna, Lusiduna, Lusdune, Lusdine, Loesden, Luesden of Lusden werd tenslotte Leusden.

De oorsprong van de gemeente Leusden ligt niet in de huidige gelijknamige plaats, maar in de buurtschap Oud-Leusden aan de zuidwestkant van Amersfoort. De Dodeweg verbond het dorp Leusbroek met de kerk en begraafplaats in Oud-Leusden. Daar staat nog een bijzonder oude kerktoren (zichtbaar vanaf de A28). Mogelijk is dit zelfs de oudste kerktoren van het land, al is dat lang niet zeker. De bijbehorende kerk is rond 1827 gesloopt. Het zwaartepunt van Leusden was toen al veel oostelijker komen te liggen en de nieuwe kerk, een zogenaamde waterstaatkerk, werd dan ook gebouwd bij de buurtschap Bavoort aan de (toen ook nieuwe) weg van Amersfoort naar Arnhem, de huidige N226. Dit kerkje is nog altijd in gebruik in wat nu Leusden-Zuid heet.

Geografie

Leusden ligt deels in de Gelderse Vallei en deels op de Utrechtse Heuvelrug. Dit laatste deel omvat de Leusderheide, grotendeels militair terrein, en het landgoed Den Treek. Leusden is in 1999 eerste geworden in de categorie groenste stad van Nederland en in 2000 als tweede van Europa.

Aan de oostzijde van Leusden ligt de Grebbeliniedijk langs het Valleikanaal. Deze herbergt nog veel resten uit de Tweede Wereldoorlog, zoals bunkers, een tankkering bij de Asschatterkeerkade. Over de liniedijk is een wandeltraject.

Rond Leusden liggen een aantal landgoederen met zeer grote landhuizen die momenteel veelal in gebruik zijn als kantoren. Leusden vierde op 8 juni 1977 haar 1200-jarig bestaan.

Leusden beschikt over de oudste drive-in woningen van Nederland, in de wijk Rozendaal. In de volksmond heten deze woningen, die eind jaren 60 gerealiseerd werden, De Eurowoningen (naar de gelijknamige projectontwikkelaar en de straatnamen). In de jaren 80 van de 20ste eeuw werd in het stadscentrum de grootste jaarmarkt van Midden-Nederland georganiseerd.

Woonwijken

  • Akkerhoeve
  • Alandsbeek
  • Bosveld
  • Claverenblad
  • Groenhouten
  • Hamershof (Centrum)
  • Hamersveld
  • Langenbeek
  • Leusden-Zuid
  • Munnikhove
  • Noordwijck
  • Rossenberg
  • Rozenboom
  • Rozendaal (Eurowoningen)
  • Tabaksteeg
  • 't Ruigeveld
  • 't Vliet
  • Wetering
  • Wildenburg
  • Zwanenburg

Bedrijfsterreinen

  • Ambachtsweg
  • De Horst
  • Paardenmaat
  • Princenhof
  • 't Ruigeveld
  • 't Spieghel

Economie

Het bedrijfsleven van Leusden bestaat, naast de agrariërs in het buitengebied, voor het grootste deel uit dienstverlenende bedrijven.

Bekende bedrijven die hun (Nederlandse) hoofdkantoor in Leusden hebben:

Verder heeft Leusden het SBC, een handelsgebouw voor sportkleding etc. Inkoop voor de sportdetailhandel en herbergt bijna alle sportmerken met een eigen winkel.

Overheidsinstellingen:

Bekende horecaondernemer:

Winkelgebieden

Leusden heeft een vrij uitgebreid aanbod van winkels, het beschikt over twee Winkelcentra:

  • Winkelcentrum de Hamershof
  • Winkelcentrum de Biezenkamp
  • Winkelcentrum de Bieshaar (in Leusden-Zuid)

Winkelcentrum de Hamershof is de grootste met meer dan 80 winkels, de eerste winkels openden hun deuren in 1980, in de Hamershof bevinden zich ook verschillende eetgelegenheden. De Openbare Bibliotheek is in dit winkelcentrum gevestigd, op de 1e verdieping is sinds 26 februari 2010 een VVV-kantoor geopend, naar idee van wethouder Ago Salverda. Winkelcentrum de Biezenkamp is een kleinschalig winkelcentrum, verder liggen er nog een aantal winkels, restaurants en cafés aan de Hamersveldseweg en de Zwarteweg die allebei door het centrum van Leusden lopen. Winkelcentrum de Bieshaar zal vervangen worden door een nieuw winkelcentrum in de Tabaksteeg.

Openbaar vervoer

Het openbaar vervoer in Leusden wordt verzorgd door streekbussen van Veolia en Connexxion, Met eindbestemmingen van Leusden naar Amersfoort, Veenendaal, Doorn en Utrecht (Rijnsweerd).

Lijn Route Vervoerder Bijzonderheden
77 Leusden – Amersfoort Connexxion Stadslijn Leusden
78 Leusden – Amersfoort Connexxion Stadslijn Leusden
80 Amersfoort - Leusden – Woudenberg – Scherpenzeel – Renswoude – De Klomp - Veenendaal Connexxion
82 Amersfoort – Leusden – Woudenberg – Maarsbergen – Maarn - Doorn Connexxion
605 Nijkerk - Hoevelaken - Leusden – De Glind – Achterveld - Barneveld Veolia Buurtbus
299 Leusden – Utrecht Rijnsweerd Connexxion Spitsbus

Zetelverdeling gemeenteraad

De gemeenteraad van Leusden telt 21 zetels, verdeeld over zeven fracties, te weten:

Het College van B&W bestaat uit al deze bovengenoemde partijen.

Bezienswaardigheden

  • St. Jozefkerk, een Rooms Katholieke Kerk die dateert uit 1841
  • Boerderij bij de openbare bibliotheek die dateert uit 1878
  • Scrum, een kunstwerk uit 1987 bij de Kooikersgracht in Winkelcentrum de Hamershof

(zie voor meer beelden: Lijst van beelden in Leusden)

  • Dodeweg 6, herenhuis uit 1916
  • Landhuis Heiligenberg, gebouwd rond 1815 door Ernst Louis van Hardenbroek
 
Landhuis Heiligenberg
  • Heiligenbergerweg 3, koetshuis dat tussen 1850 en 1900 werd gebouwd
  • Duiventil aan het Zwanenwater op de buitenplaats van De Heiligenberg, dateert uit ongeveer 1827-1837
  • Hamersveldseweg 138, dateert uit 1929
  • Grebbeliniedijk Noord- en oostrand Leusden. Met veel oorlogsbunkers, dateert uit 1935-1945
  • Asschatterkeerkade nabij de Hagenouwselaan, tankkeer opstelling in de dijk, dateert uit 1940-1945
  • Torentje Oud-Leusden, Vlooswijkerweg. Naar zeggen de oudste toren van Nederland, waaraan ooit een kerkgebouw vastgezeten heeft.[bron?] Waarschijnlijk van voor het jaar 1000.

Rijksmonumenten

Skyline

  • 2010 - KPN-tv mast - 127,4 meter - Lockhorsterweg, Afslag Leusden-Zuid

Geboren

Aangrenzende gemeenten

   Aangrenzende gemeenten   
        Amersfoort (U)        
             
 Zeist (U)   Barneveld (G) 
           
        Woudenberg (U)        

Zie ook

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Leusden&oldid=22524048"