Ronde van Spanje

Ronde van Spanje
Lokale naam	Vuelta Ciclista a España
Bijnaam	Vuelta
Regio	Spanje
Periode	Augustus/september
Organisator	Unipublic; Amaury Sport Organisation
Classificatie
Discipline	weg
Type	Grote Ronde
Internationale kalender	UCI World Tour
Geschiedenis
Eerste editie	1935
Aantal edities	78 (2023)
Eerste winnaar	Gustaaf Deloor
Laatste winnaar	Sepp Kuss
Laatste Bel. winnaar	Remco Evenepoel (2022)
Laatste Ned. winnaar	Joop Zoetemelk (1979)
Meeste zeges	Roberto Heras; (4 zeges)
Portaal	Wielersport

De Ronde van Spanje (Vuelta Ciclista a España, vaak afgekort tot Vuelta, uitspraak "Bwelta") is een meerdaagse wielerwedstrijd die jaarlijks wordt gehouden in Spanje. Samen met de Tour de France en de Giro d'Italia is het een van de drie Grote Rondes. De Ronde van Spanje werd voor het eerst verreden in 1935 en is sinds 1955 ieder jaar georganiseerd. Sinds 2011 behoort de ronde tot de UCI World Tour, nadat hij in 2008 in de Historische kalender werd opgenomen.

Sinds 1995 wordt de Vuelta in de late zomer (augustus-september) verreden. Daarvoor werd de etappekoers gehouden in het voorjaar (april-mei). De ronde heeft door de verplaatsing naar later in het jaar meer prestige gekregen en is daardoor internationaler van karakter geworden, ook omdat renners die in de Ronde van Frankrijk een teleurstellend seizoen hadden, in de Vuelta hun seizoen willen goedmaken. Een overwinning in de Vuelta wordt nu even belangrijk geacht als een overwinning in de Giro, wat voorheen veel minder was.

De Spanjaard Roberto Heras is met vier eindzeges (2000, 2003, 2004, 2005) tot op heden recordhouder.

Een van de opmerkelijkste edities was die van 1977. De Belg Freddy Maertens leidde het klassement toen vanaf de eerste dag en schreef 13 van de 19 etappes op zijn naam, een absoluut record.

De ronde is acht maal door een Belg gewonnen en tweemaal door een Nederlander.

Klassementen bewerken

Anders dan de Ronde van Frankrijk en de Ronde van Italië, heeft de Ronde van Spanje geen traditionele truien voor de klassementsleiders. In de loop van de jaren zijn de leiderstruien, meestal omdat er dan een nieuwe sponsor is gekomen, herhaaldelijk van kleur en uiterlijk veranderd. De trui voor het algemeen klassement was van 1946 tot 1950 wit, van 1955 tot 1976 geel, in 1977 oranje, van 1978 tot 1998 geel, van 1999 tot 2009 goud en vanaf 2010 rood, dit laatste omdat de goudgele trui verward werd met de gele trui in de Ronde van Frankrijk. De trui voor het puntenklassement is sinds 2009 groen (voorheen blauw met gele vissen en dáárvoor oranje) en de trui voor het bergklassement is vanaf 2010 wit met blauwe bolletjes.

Naast deze drie klassementen heeft de Ronde van Spanje vaak nog een vierde klassement, en ook dat verandert regelmatig. Vanaf 2019 is dit het jongerenklassement, zoals ook gebruikt wordt bij de Ronde van Frankrijk en de Ronde van Italië. De trui voor het jongerenklassement, is net als zijn voorganger wit van kleur. Tot en met 2018 was dat klassement het combinatieklassement, dat berekend werd door de klasseringen in de overige drie klassementen bij elkaar op te tellen. De renner met het laagste aantal punten was leider in het combinatieklassement en krijgt de witte trui (voordien zilvergrijs en daarna oranje-groen). Vaak was dit dezelfde renner als de eindwinnaar van het algemeen klassement. Voordat het combinatieklassement werd ingesteld was er een klassement voor de tussensprints, en daarvoor was er een regelmatigheidsklassement. Sinds 2011 wordt ook een prijs van de strijdlust uitgereikt.

Bekende beklimmingen bewerken

De Ronde van Spanje heeft lange tijd gezocht naar beklimmingen die zich naar status konden meten met de Alpe d'Huez en de Mont Ventoux in de Ronde van Frankrijk, of de Mortirolo in de Ronde van Italië. In 1999 werd voor het eerst gefinisht op de Alto de El Angliru, in Asturië. Deze klim is 12,55 km lang en heeft een gemiddeld stijgingspercentage van 10,1%. De laatste zes kilometer worden beklommen aan meer dan 13% gemiddeld. Het steilste stuk, beter bekend als Cueña les Cabres, op drie kilometer van de top, heeft een percentage van 23,6%. El Angliru is sindsdien zeven keer beklommen, maar heeft al de naam een van de zwaarste beklimmingen uit de wielersport te zijn. De klim staat bekend als 'de verschrikkelijke Angliru' en 'het beest van Asturië'. De organisatie van de Ronde van Spanje liet na 2002 weten dat El Angliru niet snel meer opgenomen zou worden in het parcours. Dit omdat renners in stormweer naar boven moesten en door de hevige regen de auto's niet boven geraakten op de steile stroken. Daardoor moesten bepaalde renners met lekke banden de berg oprijden. Sindsdien is de beklimming echter toch weer enkele malen opgenomen in het parcours.

Andere bekende beklimmingen zijn de Lagos de Covadonga (eveneens in Asturië), de Alto de Abantos, de Sierra Nevada, Arcalis (in Andorra), Rassos de Peguera en Cerler.

De Ronde van Spanje kent over het algemeen meer bergetappes en aankomsten bergop dan de andere twee grote rondes. Wel zijn deze bergetappes gemiddeld iets minder zwaar.

Lijst van winnaars bewerken

1935 · Gustaaf Deloor
1936 · Gustaaf Deloor
1941 · Julián Berrendero
1942 · Julián Berrendero
1945 · Delio Rodríguez
1946 · Dalmacio Langarica
1947 · Edward Van Dijck
1948 · Bernardo Ruiz
1950 · Emilio Rodríguez
1955 · Jean Dotto
1956 · Angelo Conterno
1957 · Jesús Loroño
1958 · Jean Stablinski
1959 · Antonio Suárez
1960 · Frans De Mulder
1961 · Angelino Soler
1962 · Rudi Altig
1963 · Jacques Anquetil
1964 · Raymond Poulidor
1965 · Rolf Wolfshohl
1966 · Francisco Gabica
1967 · Jan Janssen
1968 · Felice Gimondi
1969 · Roger Pingeon
1970 · Luis Ocaña
1971 · Ferdinand Bracke

1972 · José Manuel Fuente
1973 · Eddy Merckx
1974 · José Manuel Fuente
1975 · Agustín Tamames
1976 · José Pesarrodona
1977 · Freddy Maertens
1978 · Bernard Hinault
1979 · Joop Zoetemelk
1980 · Faustino Rupérez
1981 · Giovanni Battaglin
1982 · Marino Lejarreta
1983 · Bernard Hinault
1984 · Eric Caritoux
1985 · Pedro Delgado
1986 · Álvaro Pino
1987 · Lucho Herrera
1988 · Seán Kelly
1989 · Pedro Delgado
1990 · Marco Giovannetti
1991 · Melchor Mauri
1992 · Tony Rominger
1993 · Tony Rominger
1994 · Tony Rominger
1995 · Laurent Jalabert
1996 · Alex Zülle
1997 · Alex Zülle

1998 · Abraham Olano
1999 · Jan Ullrich
2000 · Roberto Heras
2001 · Angel Luis Casero
2002 · Aitor González Jiménez
2003 · Roberto Heras
2004 · Roberto Heras
2005 · Roberto Heras
2006 · Aleksandr Vinokoerov
2007 · Denis Mensjov
2008 · Alberto Contador
2009 · Alejandro Valverde
2010 · Vincenzo Nibali
2011 · Chris Froome
2012 · Alberto Contador
2013 · Chris Horner
2014 · Alberto Contador
2015 · Fabio Aru
2016 · Nairo Quintana
2017 · Chris Froome
2018 · Simon Yates
2019 · Primož Roglič
2020 · Primož Roglič
2021 · Primož Roglič
2022 · Remco Evenepoel
2023 · Sepp Kuss

* De zege van Heras uit 2005 werd hem twee maanden nadien ontnomen na een positieve test op epo. Deze schorsing is in 2011 echter teruggedraaid, waardoor Heras zijn overwinning heeft teruggekregen.^[1]

Meervoudige winnaars bewerken

Renners in het cursief gedrukt zijn renners die nu nog actief zijn.

Overwinningen	Renner	Land	Jaren
4	Roberto Heras	Spanje	2000 + 2003 + 2004 + 2005
3	Tony Rominger	Zwitserland	1992 + 1993 + 1994
	Alberto Contador	Spanje	2008 + 2012 + 2014
	Primoz Roglic	Slovenië	2019 + 2020 + 2021
2	Gustaaf Deloor	België	1935 + 1936
	Julián Berrendero	Spanje	1941 + 1942
	José Manuel Fuente	Spanje	1972 + 1974
	Bernard Hinault	Frankrijk	1978 + 1983
	Pedro Delgado	Spanje	1985 + 1989
	Alex Zülle	Zwitserland	1996 + 1997
	Chris Froome	Verenigd Koninkrijk	2011 + 2017

Overwinningen per land bewerken

Overwinningen	Land
32	Spanje
9	Frankrijk
8	België
6	Italië
5	Zwitserland
3	Duitsland, Verenigd Koninkrijk, Slovenië
2	Nederland, Colombia, Verenigde Staten
1	Ierland, Kazachstan, Rusland

Meeste etappezeges bewerken

Renners in het cursief gedrukt zijn renners die nu nog actief zijn.

#	Wielrenner	Nationaliteit	Overwinningen
1	Delio Rodríguez	Spanje	39
2	Alessandro Petacchi	Italië	20
3	Laurent Jalabert	Frankrijk	18
3	Rik Van Looy	België	18
5	Seán Kelly	Ierland	16
6	Gerben Karstens	Nederland	14
7	Freddy Maertens	België	13
	Tony Rominger	Zwitserland	13
	Alejandro Valverde	Spanje	13
10	Domingo Perurena	Spanje	12
	Marcel Wüst	Duitsland	12
	Primož Roglič	Slovenië	12
13	Julián Berrendero	Spanje	11
13	Agustín Tamames	Spanje	11
15	John Degenkolb	Duitsland	10
	Roberto Heras	Spanje	10
	Eddy Planckaert	België	10