Overleg:Sinaasappel

Appelsien

is appelsien de volksnaam voor sinaasappel? Ik heb ooit een Belg appelsien horen zeggen, maar nog nooit een Nederlander...

Jazeker, wij limburgers zeggen altijd "appelsien". Ik dacht dat dat in de andere Vlaamse provincies ook een erg voorkomend woord is? Appelsien is volgens het groene boekje per slot van rekening een correct nederlands woord, dus je kan zowel appelsien en sinaasappel zeggen. Met dit laatste woord ben ik echter weinig vertrouwd, dus mij zal je altijd "appelsien" horen zeggen :-) --Frank Puttemans 26 aug 2006 15:35 (CEST)

In Vlaanderen dus. Frank, met Limburg bedoel je hier neem ik aan de Vlaamse provincie Limburg? (Je schrijft immers: "in de andere Vlaamse provincies"). Artikel iets aangepast, of het in zuid-Nederland ook gebruikt wordt weet ik eigenlijk niet, maar laten we er eens vanuit gaan van wel. Nederlandse Limburgers, help even mee! Verder heb ik als geboren Nederlander nog nooit van die term gehoord (behalve dan op pakken vruchtensap van Appelsientje). --Daniel575 7 jun 2007 23:50 (CEST)

ps. het woord 'appelsien' wordt ook in het zuiden van nederland (noord-brabant en nederlands limburg) gebruikt! jan 10 jun 2007 00:51 (CEST)

Ook in het Gronings dialect is het appelsien. Zie bijvoorbeeld hier. Groet, ArjanHoverleg 6 jan 2009 09:26 (CET)

Appelsien lees je ook soms terug in oude Nederlandse boeken tot en met zeker de jaren veertig, wat doet vermoeden dat het vroeger in het algemeen een gebruikelijker naam was in heel Nederland. Bij mijn vader zei men het thuis ook (Rotterdam), en dan wel appelesienen. En vergeet het Duits niet: Apfelsinen. --Theemeraldbelt (overleg) 12 jan 2011 15:05 (CET)

Jeugdigheid?

Ik heb een vraag over de sinaasappel. Ooit heb ik eens gehoord dat vroeger de sinaasappel symbool stond voor jeugdigheid. Dat daarom vrouwen bij het poseren voor een portretschilderij met een sinaasappel in hun hand stonden. Kan iemand mij hier meer over vertellen? Of weet iemand waar ik meer te weten kan komen? Alvast bedankt.

Hand- of Perssinaasappel

Veel mensen vragen of er nou verschil zit tussen een hand- en een perssinaasappel. Meestal is er maar één ras tegelijkertijd bechikbaar (Valencia, Salustiana, Valencia-late, enz. enz.). Zowel de hand- als de perssinaasappel zijn altijd van hetzelfde ras, dan zijn de eigenschappen toch ook gelijk? En kan dus de ene sinaasappel niet (zogenaamd) meer vruchtvlees bevatten als de ander? (Eshuus 3 jun 2007 14:57 (CEST))

Inderdaad worden Valencia's zowel als pers- en als handsinaasappels gebruikt. In het algemeen is van de perssinaasappel de schil moeilijk verwijderbaar en hebben ze meer velletjes en zijn daarom ongeschikt als handsinaasappel.Rasbak 3 jun 2007 15:12 (CEST)

Ach, ik zie er geen verschil tussen. Ben toch een fervent schilletjeseter en pitteneter. Ik merk het verschil niet eens. Grote geheim van een sinaasappel is dat je 'm een weekje moet laten liggen voor consumptie! --Daniel575 7 jun 2007 23:53 (CEST)

jaffa

geachte daniel 575,

daarnet merkte ik dat je onder trivia de tekst over jaffa hebt gewijzigd. volgens mij deed je dat uit 'ideologische motieven'. ik zou je daarom vriendelijk willen verzoeken om de oorspronkelijke tekst weer te herstellen.

jaffa was tot 1948 een arabische (lees: palestijnse) stad, voornamelijk bewoond door christenen en moslims. jaffa maakte inderdaad deel uit van het ottomaanse, later het turkse rijk. na de eerste wereldoorlog werd 'palestina' toegewezen aan de britten als mandaatgebied. bij het ontstaan van de staat israël in 1948 werd de arabisch sprekende -palestijnse- bevolking uit de ommuurde stad verdreven, na een lange omsingeling van de stad, door israëlische milities. toen veranderden onder meer ook de sinaasappel-plantages van eigenaar.

---

De passage over de wijziging van het eigendom van het land door de vestiging van de staat Israël is een politiek getinte opmerking die niet relevant is voor het onderwerp "de sinaasappel". Verwijdering van de frase lijkt me daarom op zijn plek.

jan 10 jun 2007 00:51 (CEST)

China's appel

In dit artikel staat dat het woord sinaasappel is afgeleid van China's appel. Ik heb juist gehoord dat sinaasappel van Sina's Appel. Sina is een streek in Spanje waar veel Sinaasappels worden verbouwd.`Lars-f-94 3 jun 2009 17:32 (CEST)

Absoluut onjuist. Er bestaat überhaupt geen streek in Spanje dat Sina heet, laat staan een sinaasappelstreek. De latijnse naam Citrus sinensis lijkt me heel duidelijk. Sinensis betekent Chinees. Graag geen verwarring zaaien met ongegronde en niet onderzochte geruchten. "Ik heb gehoord dat" hoort niet thuis in een encyclopedie. --Theemeraldbelt (overleg) 12 jan 2011 15:05 (CET)

in de 15 eeuw voor het eerst uit china?

Volgens mij was de sinasappel al in de 13 eeuw in italie bekend--Emeeled 4 jun 2009 11:16 (CEST)

En heb je daar bronnen voor? "Volgens mij" is niet genoeg... Lexw 4 jun 2010 16:49 (CEST)

Groene sinaasappel

Volgens mij bestaat alleen een gekruiste versie die groen blijft en die groeit in Vietnam, de cam sành, Citrus reticulata × maxima. Alle andere rijpe sinaasappels zijn bij mijn weten oranje. Vandaar ook de engelse naam "orange". De kleur heeft met de rijping te maken en niet met de nachttemperatuur.

maar misschien wel met een verfbad? Het groene kelkje ("kroontje") is vaak net zo oranje als de schil, en dat lijkt me dan geverfd. mvrgr. PAvdK (overleg) 14 sep 2014 17:34 (CEST)

Sap en andere producten

Het stukje tekst in het artikel onder de bovenstaande kop lijkt me een (slechte) vertaling van iets. Kan iemand nagaan of dit een stukje plagiaat is, bijvoorbeeld m.b.v. een vertaalprogramma, of dat het originele slechte tekst is? mvrgr. PAvdK (overleg) 14 sep 2014 17:34 (CEST)

Het werd toegevoegd door een sysop van de Afrikaanstalige wiki. Die voegde ook een tabel toe die daar in het artikel lemoen was geplaatst, en waarvoor als bron FAO-stat was gegeven maar waarvoor ik op die website de benodigde data nergens kon vinden. Het stukje over sap enzovoort is in het afrikaanse artikel te vinden, en er is dus vermoedelijk uit het Afrikaans vertaald. Dat mag, mits met bron. Los van het probleem met de bron vind ik echter dat het stukje verre van neutraal was. Het gaat over kwaliteiten als "lekker," en het hele stukje ademt of iemand daar persoonlijk advies geeft, niet dat het uit een goede bron is gehaald.

Het lijkt me uitstekend als er aan ons aartikel meer wordt toegevoegd over de productie van de sinaasappel, en over het gebruik ervan, maar dan wel op een iets professionelere manier dan nu gebeurde. WIKIKLAAS overleg 14 sep 2014 17:57 (CEST)

Geagte heer Wikiklaas,

Die bron [1] is heeltemaal korrek, u moet net self "Orange" intik i.p.v. "Rice, paddy" (default) en "world" i.p.v. "Afganistan" en hoera ! u kry die antwoord ondertoe gewys op die webbladsy.... Aliwal2012 (overleg) 14 sep 2014 23:57 (CEST)

Uiteraard had ik gekeken onder "oranges" en niet onder "rice," alleen de truc met "world" had ik nog niet gezien. Maar dan nog rolt er geen tabel uit zoals u die geplaatst had maar moeten er 65 afzonderlijke waarden worden opgezocht, en is de rangschikking arbitrair (al zal Brazilië altijd bovenaan staan). WIKIKLAAS overleg 15 sep 2014 18:51 (CEST)

interwiki?

Waarom is dit artikel niet gelinkt aan (bijvoorbeeld) de artikelen "Orange" in het Duits en Engels? Omgekeerd ook niet. Iets mis na de nieuwe interwiki methode? Homeros (overleg) 25 jul 2015 17:49 (CEST)

Kijk even naar de lijst van interwiki's naast ons artikel (die is substantieel) en kijk dan even naar de lijst met interwiki's bij het Engelstalige artikel dat u bedoelt (ook die is substantieel). Een aanwijzing kunt u krijgen door te kijken naar de taalversies die in beide lijsten voorkomen. Ons artikel is gelinkt aan het Spaanstalige Citrus × sinensis; het Engelstalige artikel is gelinkt aan het Spaanstalige Naranja. De crux zit hem er dus dat sommige taalversies een artikel hebben over de botanische soort (of eigenlijk hybride) en tevens over de vrucht. Vervolgens zijn de artikelen op de taalversies met maar één artikel over de sinaasappel min of meer willekeurig gelinkt aan ofwel de botanische naam, danwel de vrucht. Het was dus maar net of degeen die de koppeling maakte de vrucht of de botanische naam in het artikel belangrijker vond. Zo. Nu weet u het antwoord op de waarom-vraag (eigenlijk meer de waardoor-vraag). Kunt u weer rustig slapen. WIKIKLAAS overleg 25 jul 2015 18:32 (CEST)

Bedankt. Vooral de afsluiting heeft me enorm geholpen. Homeros (overleg) 26 jul 2015 12:05 (CEST)

Ik begrijp het een beetje. Maar... in de Wikipedia in het Nederlands staat geloof ik maar één artikel over de sinaasappel/Citrus sinensis, dus er zou toch wel een link gemaakt kunnen worden naar een duidelijk gerelateerd artikel in het Engels? En in de Wikipedia in het Engels staat geloof ik ook maar één artikel over de sinaasappel/Citrus sinensis, en daar staat ook geen link naar een artikel in het Nederlands.

Ik denk te begrijpen dat dit niet automatisch gaat, maar iemand kan het toch wel met de hand toevoegen? (Mij is het niet gelukt, ik snap er kennelijk niet voldoende van.) Laurier (Overleg) 21 aug 2015 14:55 (CEST)

Ik vrees dat uitsluitend uw laatste conclusie juist is. De artikelen worden via Wikidata gelinkt. Voordat Wikidata actief werd, werden links inderdaad gemaakt op de manier zoals u aangeeft. Dat leidde dan regelmatig tot "scheve links". Nou is één scheve link geen probleem. Maar als ze deel uitmaken van een keten, dan is op zeker moment de wirwar van koppleingen niet meer te overzien. Het gebeurt niet vaak dat wij een artikel hebben over een onderwerp waarover de Engelstalige Wikipedia niets heeft (behoudens typisch nationale onderwerpen, en een flink aantal dierenlemma's) maar dit is kennelijk zo'n geval. Ons artikel gaat, gezien de erin opgenomen taxobox, over Citrus sinensis; de Engelstalige Wikipedia heeft daarover geen artikel. WIKIKLAAS overleg 21 aug 2015 19:18 (CEST)

Navelsinaasappel

Het woord navelsinaasappel komt in ons artikel niet voor, wat een pijnlijk gemis is. Klopt het, wat in Triviant gesteld wordt, dat navelsinaasappels geen pitten hebben? Ik neem aan dat ze dan door stekken vermeerderd worden. Wie weet hier iets van? — bertux 25 mrt 2020 20:30 (CET)

• Ze worden vermeerderd met behulp van een onderstam.[2]Rasbak (overleg) 25 mrt 2020 21:04 (CET)
  • Zie ook [3]Rasbak (overleg) 25 mrt 2020 21:35 (CET)
    • Zie ook [4]Rasbak (overleg) 25 mrt 2020 21:45 (CET)

Dat is nuttige kennis, maar onderstammen kunnen niet het hele verhaal zijn, want een nieuwe variëteit ontstaat bij sinaasappels meestal door een toevallige puntmutatie, gewoonlijk aan een loot van een boom:

Die loot wordt losgemaakt en opgekweekt en bij hardfruit gaat het dan verder met scheuren: de loot wordt in de lengte in twee of meer delen gescheurd; niet gesneden, want dat geeft meer schade aan de vaten. De kwekelingen worden dan opgekweekt en weer gescheurd, net zolang tot de vermeerderaar er honderden heeft, waarvan er enkele tientallen op een proefveldje gezet worden, inderdaad meestal op onderstammen. Intussen gaat het kweken en scheuren door. Een veelbelovende loot wordt nooit direct op een onderstam gezet, want dan gaat het tientallen of honderden jaren duren voor er voldoende boompjes beschikbaar zijn voor de verkoop. Onderstammen en tussenstammen dienen niet zozeer voor vermeerdering, maar voor grotere productie, betere kwaliteit, snellere groei en betere ziekteresistentie. Ik moet je wel bedanken voor het noemen van het woord onderstam, want dat haalde bovenstaande vergeten kennis weer op, ik heb lang naast een appelteler gewoond. Bij sinaasappels zal het niet veel anders gaan, maar daar moet natuurlijk wel een bron voor zijn.

Het verbaast me trouwens wel dat men in 2007 in Californië nog op deze manier werkte, want in de Nederlandse tuinbouw worden kwekelingen al tientallen jaren systematisch op celniveau bestudeerd en op jonge leeftijd gekruist. Zie meristeemcultuur en snelle vermeerdering. Ook worden allerhande kwellingen toegepast om de jonge loten van ellende te laten muteren. Het geciteerde artikel ontkent niet expliciet dat men deze methoden gebruikt, maar wekt de indruk minstens twintig jaar achter te lopen bij Nederland, wat op zich best kan: de Nederlandse tuinbouw is samen met de Israëlische koploper in innovatie.

In elk geval geeft het geciteerde artikel antwoord op mijn oorspronkelijke vraag: inderdaad hebben navels en veel andere cultivars geen pitten — bertux 25 mrt 2020 22:20 (CET)

Nieuwe rassen (varieteiten) ontstaan meestal niet door mutatie maar door kruising. Net zoals bij de appel. Bij appel heb je vervolgens wel kleurmutatanten, zoals bij Elstar en Jonagold.Rasbak (overleg) 26 mrt 2020 09:01 (CET)

Dat is de moeilijkheid natuurlijk bij navels: zonder pitten valt er niets te kruisen. Waar ik mij over verbaas is ook niet zozeer dat ze mutanten gebruiken, ze hebben weinig keus, maar dat ze kennelijk het mutatieproces niet een handje helpen met chemicaliën, straling, weet ik veel — bertux 26 mrt 2020 09:37 (CET)

Voor het kruisen heb je bloemen nodig met stuifmeel en stamper. Je neemt het stuifmeel van het ene ras dat je op de stamper van een ander ras aanbrengt. Na bevruchting ontstaat er een vrucht met pitten. Door de pitten te zaaien krijg je nieuwe nakomelingen, waarin je kan selecteren op de gewenste eigenschappen, waaronder parthenocarpie.Rasbak (overleg) 27 mrt 2020 11:56 (CET)

Lost dat het probleem op? De veredelaar moet dan selecteren op een eigenschap die minstens een van de ouders niet heeft. Dat zal dan een recessief gen zijn, maar vermoedelijk heb je verscheidene recessieve genen nodig om dit voor elkaar te krijgen en dan is het nog maar de vraag of je kruisingsproduct bruikbaar is. Duizenden telers op het hart drukken om hun miljoenen bomen, die ze toch jaarlijks een paar keer zien, te inspecteren op mutaties en dan contact op te nemen met een veredelaar is misschien nog wel zo kansrijk — bertux 27 mrt 2020 12:33 (CET)

---