Genus (wiskunde)

wiskunde

In de wiskunde heeft het begrip genus een aantal verschillende, maar nauw verwante betekenissen.

Topologie

bewerken

Oriënteerbaar oppervlak

bewerken

Het genus van een samenhangend oriënteerbaar oppervlak is een geheel getal dat het maximum aantal doorsnijdingen voorstelt langs gesloten simpele krommen (die onderling elkaar niet snijden) zonder dat de resulterende variëteit onsamenhangend wordt. Het genus is gelijk aan het aantal handvatten op de variëteit. Een alternatieve definitie van het genus is in termen van de Euler-karakteristiek  , rekening houdend met de relatie   voor gesloten oppervlakken, waarin   het genus is. Voor oppervlakken met   randen is de vergelijking als volgt:

 

Bijvoorbeeld:

  • Een sfeer, schijf en cirkelring hebben alle genus 0.
  • Een torus heeft genus 1, net zoals het oppervlak van een theekopje met één oortje.

Een expliciete constructie van oppervlakken van genus   kan worden gedefinieerd met behulp van fundamentele veelhoeken.

Niet-oriënteerbaar oppervlak

bewerken

Het (niet-oriënteerbare) genus van een samenhangend, niet-oriënteerbaar gesloten oppervlak is een positief geheel getal dat het aantal kruisbanden weergeeft dat is vastgemaakt aan een sfeer. Op alternatieve wijze kan een gesloten oppervlak worden gedefinieerd in termen van de Euler-karakteristiek  , via the relatie  , waarin   het niet-oriënteerbare genus is.

Bijvoorbeeld:

Het genus van een knoop   wordt gedefinieerd als het minimale genus van alle seifert-oppervlakken voor  . Een seifert-oppervlak van een knoop is echter een variëteit met grens, waar de grens de knoop is, dat wil zeggen homeomorf aan de eenheidscirkel. Het genus van een dergelijk oppervlak wordt gedefinieerd als het genus van de twee-variëteit die ontstaat door de eenheidsschijf langs de grens te lijmen.

Algebraïsche meetkunde

bewerken

Er zijn twee gerelateerde definities van genus van een projectief algebraïsch schema  : het rekenkundige genus en het meetkundige genus. Wanneer   een algebraïsche kromme is met als definitieveld de complexe getallen, en als   geen singuliere punten heeft, dan komen deze beide definities overeen en vallen zij samen met de topologische definitie, die geldt op het riemann-oppervlak van   (zijn variëteit van complexe punten). De definitie van een elliptische kromme uit de algebraïsche meetkunde is een niet-singuliere kromme van genus 1 met een gegeven rationaal punt op de kromme.

Zie ook

bewerken