Gebruiker:I90Christian/Republiekwording van Zuid-Afrika

Met de Republiekwording van Zuid-Afrika kwam er op 31 mei 1961 een einde aan de Unie van Zuid-Afrika en werd de Republiek van Zuid-Afrika gesticht. Met de republiekwording werd het streven van de Afrikaners om te ontsnappen aan Britse heerschappij werkelijkheid. Dit streven begon nadat Willem V van Oranje-Nassau de Britse koning vroeg om de Nederlandse bezittingen overzee tijdelijk over te nemen ten tijde van de Franse tijd in Nederland, zodat deze niet in Franse handen zouden vallen. Tussen 1795 en 1961 werden verschillende conflicten uitgevochten, waaronder de Grote Trek, een taalstrijd tussen het Nederlands en het Engels en de Boerenoorlogen.

Aanloop

Dankzij de Engels-Nederlandse oorlogen en de twisten tussen de Britse Oost-Indische Compagnie en de Verenigde Oost-Indische Compagnie werden de Britten in het gehele Nederlands-koloniale Rijk gedurende de zeventiende en achttiende eeuw gehaat.

Na de Brieven van Kew namen de Britten het gezag in de Nederlandse Kaapkolonie over. Omdat Commissaris-Generaal Sluysken de Nederlandse Kaapkolonie weigerde over te dragen, werd op 7 augustus 1795 de Slag om Muizenberg uitgevochten. Hoewel de Britten de slag wonnen, bleven Nederlandse troepen en burgers rondom Stellenbosch en Riebeek-Kasteel zich verzetten. De Frans-Nederlandse Bataafse Republiek probeerde de Kaap hierop nog terug te veroveren, maar de Nederlandse vloot capituleerde een jaar later in Saldanhabaai. Na de Vrede van Amiens in 1802 werd de Kaapkolonie weer Nederlands, maar na de Slag van Blaauwberg in 1806 kwam de Kaapkolonie definitief in Britse handen. Nederland accepteerde dit met het Verdrag van Londen in 1814.

Echter, anders dan in de andere door Groot-Brittannië overgenomen koloniën, woonden in de Nederlandse Kaapkolonie 18.000 Nederlandssprekende Europeanen (vooral van Nederlandse afkomst), een veelvoud aan Nederlandssprekende slaven, waaronder de zogenoemde Kaap-Maleiers, en oorspronkelijke, maar inmiddels Nederlandssprekende inlanders. Waar de slaven al gauw hun vrijheid verkregen dankzij het nieuwe Britse bewind, werden de nieuwe Britse machthebbers met wantrouwen aanschouwd door de aanwezige Nederlanders en inlanders.