Lijst van straten in Amsterdam

Wikimedia-lijst

Deze lijst bevat een uitleg van de betekenis van de naamgeving van straten in Amsterdam. De namen zijn gegroepeerd vanuit de binnenstad tegen de klok in per stadsdeel en per buurt en/of wijk. De lijst met straatnamen is niet volledig.

Zie ook: Buurten en wijken in Amsterdam.

Bewerk Deze lijst is (mogelijk) incompleet. U wordt uitgenodigd op bewerken te klikken om de lijst uit te breiden.

Stadsdeel Centrum bewerken

Namenlijst bewerken

Personen naar wie straatnamen in Amsterdam Centrum zijn genoemd (zie bij de buurten):

Zeevaarders e.d. zie: Zeeheldenbuurt

Burgwallen Nieuwe Zijde bewerken

Burgwallen Oude Zijde bewerken

Nieuwmarktbuurt en Lastage bewerken

Zuidelijke Grachtengordel en Weteringbuurt bewerken

Westelijke Grachtengordel bewerken

Enige straten hebben dierennamen

Jordaan bewerken

De namen zijn voornamelijk ontleend aan flora en fauna

Haarlemmerbuurt bewerken

Bij de Haarlemmerdijk, -straat en -plein

Sarphatibuurt bewerken

Plantagebuurt bewerken

Nagenoeg alle straatnamen beginnen met Plantage

Oosterdok bewerken

Nieuwe straten bij het Oosterdok

Oostelijke Eilanden bewerken

Kattenburg, Wittenburg en Oostenburg zijn halverwege de zeventiende eeuw aangelegd en staken naast elkaar in het IJ. Op Oostenburg had de VOC vanaf 1660 haar werven voor de oorlogs- en handelsvloot.

Kattenburg

Wittenburg

Oostenburg

Czaar Peterbuurt

Hoogte Kadijk en omgeving

Westerdok bewerken

Nieuwe straten bij het Westerdok

Westelijke Eilanden bewerken

De namen bij en op de Westelijke Eilanden hebben grotendeels te maken met werk op de in die buurt gelegen scheepswerven en andere bedrijfstakken.

Stadsdeel West bewerken

Zeeheldenbuurt bewerken

In de Zeeheldenbuurt zijn de straten voornamelijk vernoemd naar zeehelden en ontdekkingsreizigers:

Hier de naambetekenis van bovengenoemde straten:

Enkele van bovengenoemde namen vallen onder de Spaarndammerbuurt, te weten: Bontekoe, Le Maire, Van Nes, Tasman en Van Noort; Coen slaat op de Coenhaven

Houthavens bewerken

Bij de Houthavens zijn straten voornamelijk vernoemd naar buitenlandse havensteden gesitueerd ten noorden van Nederland:

Spaarndammerbuurt bewerken

In de Spaarndammerbuurt zijn de straten vernoemd naar plaatsen ten noordwesten van Amsterdam in de provincie Noord-Holland:

Overige straatnamen:

Enkele namen in de Spaarndammerbuurt zijn vernoemd naar actieve Nederlandse communisten en Domela Nieuwenhuis:

Westerpark bewerken

Straten op het terrein van de oude Westergasfabriek

Staatsliedenbuurt bewerken

In de Staatsliedenbuurt zijn de straten vernoemd naar Nederlandse staatslieden uit de 18e en 19e eeuw:

Frederik Hendrikbuurt bewerken

In de Frederik Hendrikbuurt zijn de straten vernoemd naar Frederik Hendrik en tijdgenoten:

Overige straten in de Frederik Hendrikbuurt

Kinkerbuurt bewerken

In de Kinkerbuurt zijn de meeste straten vernoemd naar Nederlandse schrijvers en staatkundigen uit vroeger eeuwen:

In de Kinkerbuurt zijn er vier straatnamen met een niet altijd even duidelijke historische achtergrond:

  • Caspar Flick - eigenaar chocoladefabriek en naamgever van de chocoladeflik
  • Jan Hanzen - grondeigenaar in het gebied waar nu de naar hem vernoemde straat is
  • Kwakersstraat en -plein - vernoemd naar een aldaar gevestigde groep Quakers
  • Wenslauer - grondeigenaar in het gebied waar nu de naar hem vernoemde straat is

Helmersbuurt bewerken

In de buurt van het Wilhelmina Gasthuis zijn straten vernoemd naar medici:

Trompbuurt, Chassébuurt en Admiralenbuurt bewerken

De Baarsjesweg, Slatuinenweg en Postjesweg herinneren nog aan de vroegere agrarische bestemming. De Krommert(straat) - is genoemd naar een bochtig slootje nabij de splitsing van de Admiraal de Ruijterweg met de Jan Evertsenstraat. Rondom de Admiraal de Ruijterweg zijn veel zeehelden en andere Nederlandse militairen en helden te vinden:

Mercatorbuurt bewerken

Rondom de Hoofdweg en het Mercatorplein zijn veel straten vernoemd naar Europese ontdekkingsreizigers die de wereld voor de Europeanen in kaart hebben gebracht:

West-Indischebuurt bewerken

In de West-Indischebuurt hebben de straatnamen betrekking op de vroegere West-Indische koloniën:

Bos en Lommer bewerken

In Bos en Lommer zijn straten vernoemd naar zeeslagen, zeehelden, ontdekkingsreizigers, naaste familie van Willem van Oranje en dichtwerken uit de Middeleeuwen en werken uit de Vlaamse literatuur

Omringende straten bewerken

Landlust bewerken

Naaste familie van Willem van Oranje bewerken

Zeehelden en ontdekkingsreizigers bewerken

Slagen en zeeslagen bewerken

Dichtwerkenbuurt bewerken

Laan van Spartaan bewerken

Na de werktitel ‘Sportparkstad’ ging men op zoek naar een naam die beter past bij de nieuwe woonwijk met namen van bekende Nederlandse sporters. Sport en Lommer haalde het niet. Laan van Spartaan klonk wat beter.

Sloterdijk bewerken

Bij het dorp Sloterdijk is een deel van de namen nog uit de tijd van de gemeente Sloten.

Oude namen bewerken

Westpoort bewerken

In het bedrijvengebied bij Sloterdijk en in het Westelijk Havengebied komen namen voor van elektronica - en nautische termen, plaatsen, rivieren en luchthavens.

Doorgaande wegen bewerken

Elektronica bewerken

Bij de Transformatorweg zijn enkele straten genoemd naar elektronica (Bedrijvengebied Sloterdijk I)

Rivieren bewerken

Bij de Basisweg zijn enkele straten genoemd naar rivieren in het buitenland (Bedrijvengebied Sloterdijk II):

Luchthavens bewerken

In Teleport zijn er namen van luchthavens; tussen haakjes de steden die daarbij horen

Nautische termen bewerken

Rondom de Afrikahaven zijn straten genoemd naar Afrikaanse steden:

Tevens de volgende namen

Werelddelen, rivieren en eilanden bewerken

Exoniemen bewerken

In Bedrijvengebied Sloterdijk III Zuid en Oost (bedrijventerrein Abberdaan zijn alle straatnamen in onbruik geraakte exoniemen van plaatsen in Groot-Brittannië, Ierland en Frankrijk zoals die voorkomen op zeekaarten uit de 16de en 17de eeuw:

  • Abberdaan - exoniem van de Schotse stad Aberdeen
  • Baldermoer - exoniem van de Ierse plaats Baltimore
  • Banterij - exoniem van de Ierse plaats Bantry
  • Bolstoen - exoniem van de Engelse plaats Boston
  • Bornhout - exoniem van de Engelse stad Burnham
  • Daveren - exoniem van de Engelse plaats Dover
  • Doblijn - exoniem van de Ierse hoofdstad Dublin
  • Dortmuiden - exoniem van de Engelse plaats Dartmouth
  • Galwin - exoniem van de Ierse stad Galway
  • Herwijk - exoniem van de Engelse plaats Harwich
  • Jarmuiden - exoniem van de Engelse plaats Yarmouth
  • Kurk - exoniem van de Ierse stad Cork
  • Limmerick - exoniem van de Ierse stad Limerick
  • Luvernes - exoniem van de Schotse stad Inverness
  • Pleimuiden - exoniem van de Engelse stad Plymouth
  • Poortland - exoniem van de Engelse plaats Portland
  • Portsmuiden - exoniem van de Engelse plaats Portsmouth
  • Scharenburg - exoniem van de Engelse plaats Scarborough
  • Tijnmuiden - exoniem van de Engelse stad Tynemouth
  • Vaalmuiden - exoniem van de Engelse plaats Falmouth
  • Watervoort - exoniem van de Ierse stad Waterford
  • Accason - exoniem van de Franse havenstad Arcachon
  • Baionen - exoniem van de Franse havenstad Bayonne
  • Benit - exoniem van de Franse havenplaats Binic
  • Berchvliet - exoniem van de Franse havenstad Barfleur
  • Bristou - exoniem van de Franse havenstad Brest
  • Diepen - exoniem van de Franse havenstad Dieppe
  • Pelerin - exoniem van de Franse havenstad Le Pellerin
  • Roesiel - exoniem van de Franse havenplaats La Rochelle
  • Sierenborch - exoniem van de Franse havenstad Cherbourg
  • Stapels - exoniem van de Franse havenstad Étaples

De Heining bewerken

Aardolie bewerken

Namen bij de Petroleumhaven

Overige namen in Westpoort nog nader in te delen

Stadsdeel Nieuw-West bewerken

Slotermeer bewerken

Burgemeesters bewerken

In Slotermeer zijn de hoofdstraten en grachten vernoemd naar Amsterdamse burgemeesters:

Schrijvers bewerken

In Buurt 1 zijn de straten vernoemd naar Nederlandse schrijvers en dichters en redders ter zee:

Verzetsstrijders bewerken

In Buurt 2 en Buurt 3 zijn de straten vernoemd naar strijders uit het Nederlands verzet in de Tweede Wereldoorlog in de jaren 1940-'45.

Rechtsgeleerden bewerken

In Buurt 4 zijn de straten vernoemd naar Nederlandse Rechtsgeleerden

Filosofen bewerken

In Buurt 5 zijn de straten vernoemd naar (Nederlandse en buitenlandse) Wijsgeren

Geuzenveld bewerken

Geuzen bewerken

In Buurt 6 en Buurt 7 zijn de straten vernoemd naar Nederlandse Geuzen

Bouwmeesters bewerken

In Buurt 7 zijn de straten vernoemd naar Nederlandse bouwmeesters

Beeldhouwers bewerken

In Buurt 6 zijn de straten vernoemd naar Nederlandse beeldhouwers

Politici bewerken

In Buurt 9 en Buurt 10 (De Eendracht) zijn de straten vernoemd naar Nederlandse politici.

Sport bewerken

In De Eendracht (Osdorper Binnenpolder-Noord) zijn de straten vernoemd naar Nederlandse sportlieden

Tuinstad Slotervaart bewerken

Geschiedschrijvers en taalgeleerden bewerken

Waterbouwkundigen bewerken

Toneelspelers bewerken

Oostoever Sloterplas bewerken

Voor de buurt Oostoever Sloterplas zijn namen van musea gebruikt: Nederlandse musea

Buitenlandse musea

Overige namen

  • Stefan Louwes - Louwesweg en Louweshoek (topambtenaar ministerie van Landbouw)

Overtoomse Veld bewerken

In Overtoomse Veld - Noord zijn de straatnamen vernoemd naar Nederlandse schilders uit de 19e en 20e eeuw:

In Overtoomse Veld - Midden zijn de straatnamen vernoemd onder andere naar filosofen:

Voor de Delflandpleinbuurt (Overtoomse Veld - Zuid) - zijn plaatsnamen uit het Delfland gebruikt:

Sportpark Riekerhaven bewerken

In het (voormalige) Sportpark Riekerhaven zijn straten vernoemd naar begrippen uit de balsport:

Staalmanpleinbuurt bewerken

Voor de Staalmanpleinbuurt (Slotervaart) - zijn namen gebruikt van personen die hun sporen hebben verdiend op maatschappelijk terrein:

Omgeving Sloterweg bewerken

Park Haagseweg: Jazzmuzikanten bewerken

  • Chet Bakerstraat - Chesney (Chet) Henry Baker, Jr. (1929-1988), Amerikaans trompettist en zanger.
  • Count Basiestraat - William (Count) Basie (1904-1984), Afro-Amerikaanse jazzpianist, organist, bigbandleider en zelfbenoemd "Count of Jazz".
  • John Coltranestraat - John Coltrane (1926-1967), jazzsaxofonist.
  • Ben Websterstraat - Benjamin Francis Webster (1909-1973), Amerikaanse jazzsaxofonist.
  • Charlie Parkerstraat - Charlie 'Bird' Parker, volledige naam: Charles Christopher Parker junior (1920-1955), Amerikaans componist en altsaxofonist.
  • Wessel Ilckenstraat - Wessel Ilcken (1923-1957), Nederlands jazzmusicus en slagwerker in de periode van de bebop.
  • Louis Armstrongstraat - Louis Daniel Armstrong (1901-1971), Amerikaans jazztrompettist, zanger en entertainer.
  • Boy Edgarstraat - Boy Edgar, pseudoniem van George Willem Fred. Edgar (1915-1980), Nederlands jazzdirigent, pianist en trompettist.
  • Billy Holidaystraat - Billie Holiday, werkelijke naam: Eleanora Fagan Gough (1915-1959), Amerikaanse jazz-zangeres.
  • Duke Ellingtonstraat - Edward Kennedy (Duke) Ellington (1899-1974), Amerikaans jazzpianist, orkestleider en componist.

Bedrijventerrein Riekerpolder: E bewerken

Nieuw-Sloten bewerken

Voor de wijk Nieuw-Sloten zijn namen van plaatsen, rivieren, provincies en landstreken in België gebruikt:

Osdorp bewerken

In Osdorp zijn straatnamen vernoemd naar oude plaatselijke benamingen en burgemeesters uit de vroegere gemeente Sloten en uit het Hoogheemraadschap van Rijnland, verdronken plaatsen (in Zeeland) en diverse personen (pedagogen, vakbondsleiders, economen, muzikanten cabaretiers en journalisten):

Oude namen uit de gemeente Sloten bewerken

Burgemeesters van de gemeente Sloten bewerken

Pedagogen bewerken

Journalisten en sportlieden bewerken

Cabaretiers en politieke tekenaars bewerken

Vakbondsleiders en pedagogen bewerken

Verdronken plaatsen in Zeeland bewerken

Hoogheemraadschap van Rijnland bewerken

Middelveldsche Akerpolder (De Aker) bewerken

In De Aker zijn straatnamen vernoemd naar verzetsstrijders, bergen, eilanden, meren en valuta:

Verzetsstrijders bewerken

Bergen bewerken

Eilanden bewerken

Meren bewerken

Valuta bewerken

overige namen

Sloten en Oud Osdorp bewerken

In de dorpen Sloten en Oud Osdorp dateert een deel van de namen nog uit de tijd van de gemeente Sloten:

Sloten bewerken

Oud Osdorp bewerken

Stadsdeel Zuid bewerken

Hoofddorppleinbuurt bewerken

De Hoofddorppleinbuurt behoorde tot in de instelling van de stadsdelen tot Amsterdam-West. In de deze buurt zijn de straten vernoemd naar plaatsen en landgoederen ten zuidwesten van Amsterdam:

Enkele namen dateren nog uit de tijd van de gemeente Sloten:
naar schilders:

Riekerhaven bewerken

In het Bedrijventerrein Riekerhaven zijn de straten vernoemd naar begrippen uit de luchtvaart:

Enkele namen dateren nog uit de tijd van de gemeente Sloten:

De Pijp bewerken

In De Pijp en andere delen van Amsterdam-Zuid zijn veel straten vernoemd naar Nederlandse schilders, beeldhouwers en bouwmeesters uit de 17e eeuw:

Omschrijvingen van schilders e.d. hierboven

Concertgebouw- en Apollobuurt bewerken

Achter het Concertgebouw en in de Apollobuurt zijn veel straten genoemd naar Nederlandse en buitenlandse toonkunstenaars:

Museumkwartier bewerken

Minervabuurt bewerken

Rond het Minervaplein zijn veel straten genoemd naar beeldende kunstenaars:

Ook werden er straten naar muzen genoemd, zoals de Cliostraat naar Clio. De Euterpestraat (naar Euterpe) werd na de oorlog vernoemd naar de verzetsheld Gerrit van der Veen.

Stadionbuurt bewerken

In de buurt van het Olympisch Stadion zijn veel straten genoemd naar sport:

en sportieve goden en helden uit de Griekse mythologie:

en uit de Germaanse mythologie:

en uit de Bijbel:

Rivierenbuurt bewerken

In de Rivierenbuurt zijn bijna alle straten genoemd naar rivieren in Nederland:

Uitzonderingen zijn de Borssenburgstraat en het Meerhuizenplein en -straat, die naar de nabijgelegen buitenplaatsen Borssenburg, resp. Meerhuizen zijn genoemd. Ook zijn enkele doorgaande straten hernoemd naar de geallieerde regeringsleiders tijdens de Tweede Wereldoorlog van Engeland en Amerika (Churchill, Roosevelt). Tot 1956 was de Vrijheidslaan vernoemd naar Stalin. Deze drie lanen heetten oorspronkelijk resp. Noorder Amstellaan, Zuider Amstellaan, en Amstellaan. In 1964 werd de Rivierenlaan vernoemd naar de een jaar eerder vermoorde charismatische Amerikaanse President Kennedy.

Strekenbuurt bewerken

In de buurt ten zuiden van de President Kennedylaan, tussen De Mirandalaan en de Europaboulevard zijn de straten vernoemd naar streken in Nederland:

Prinses Irenebuurt bewerken

In de buurt tussen Zuider Amstelkanaal en Station Zuid zijn straten genoemd naar Nederlandse prinsessen en componisten uit recentere tijden:

Zuidas bewerken

Op de Zuidas zijn straten vernoemd naar componisten uit recentere tijden:

Buitenveldert bewerken

In Buitenveldert zijn de hoofdstraten vernoemd naar vroegere baljuws van Amstelland, verder naar Nederlandse provincies en kleinere straten naar Nederlandse Kastelen (provinciegewijs) - en kleine zeilschepen.

Stadsdeel Oost bewerken

Weesperzijde en Oosterparkbuurt bewerken

Straten genoemd naar historische figuren, hoogleraren (Swammerdambuurt) - en ingenieurs (bij het Amstelstation):

Dapperbuurt bewerken

In de Dapperbuurt zijn de meeste straten genoemd naar geschiedschrijvers over Amsterdam, historici en schrijvers.

Overige straten in de Dapperbuurt en Oostpoort In Oostpoort zijn de straten vernoemd naar fictieve werelden.

Transvaalbuurt bewerken

In de Transvaalbuurt zijn de meeste straten genoemd naar begrippen en personen uit Zuid-Afrika:

Watergraafsmeer bewerken

Julianapark bewerken

De Omval bewerken

Tuindorp Amstelstation bewerken

Tuindorp Amstelstation vormt samen met De Wet Buurt het Amsteldorp

Voormalige buitenplaatsen en hofstedes in de Watergraafsmeer

  • Belvedereweg - voormalige hofstede aan de Schagerlaan
  • Buitenrustpad - buitenplaats aan de Kruislaan
  • Drieburgpad - buitenplaats aan de Weesperzijde
  • IJslandtpad - hofstede aan de Middenweg
  • Manenburgstraat -buitenplaats aan de Kruislaan
  • Middelhoffstraat - pleziertuin aan de Schagerlaan
  • De Peerelstraat - voormalige hofstede aan de Ooster Ringdijk
  • Rosendaalstraat - herberg aan de Ringdijk
  • Rusthofstraat - voormalige hofstede aan de Weesperzijde
  • Starrenboschstraat - buitenplaats aan de Kruislaan
  • Swedenrijkpad - hofstede aan het eind van de Middenweg
  • Vrijheit Blijheitpad - buitenplaats langs de Kruislaan
  • Zorgwijkstraat - hofstede aan het eind van de Middenweg

De Wet Buurt bewerken

De Wet Buurt vormt samen met Tuindorp Amstelstation het Amsteldorp

Straten vernoemd naar Natuurkundigen

Betondorp (Tuindorp Watergraafsmeer) bewerken

Met namen naar voornamelijk landbouw - gereedschappen e.d.

Overamstel bewerken

De Eenhoorn bewerken

Van Nobelweg tot de Wibautstraat

De Ringdijkbuurt bewerken

Middenmeer-Noord bewerken

Middenmeer-Zuid bewerken

Jeruzalem of Tuindorp Frankendael bewerken

  • Berzeliusstraat (Joris Jacob) (1770-1848) - Zweeds chemicus
  • Bolkstraat (Louis) (1866-1930) - Nederlands hoogleraar anatomie meteoroloog
  • Daltonstraat (John) (1766-1844) - Engels natuur- en scheikundige
  • Darwinplantsoen (Charles Robert) (1809-1882) - Engels natuuronderzoeker
  • F.C. Dondersstraat (Franciscus Cornelis) (1818-1889) - Nederlands oogheelkundige
  • Eijkmanstraat (Christiaan) (1858-1930) - Nederlands medicus, bacterioloog, ontdekker van de beriberi
  • Einthovenstraat (Willem) (1860-1927) - Nederlands hoogleraar fysiologie, hartspecialist, uitvinder van de snaargalvanometer
  • Eisingastraat (Eise) (1744-1828) - Nederlands astronoom, ontwerper planetarium Franeker
  • Ferrarisstraat (Galileo) (1847-1897) - Italiaans wis- en natuurkundige
  • Fibigerstraat (Johannes Andrea) (1867-1928) - Deens medicus
  • Flammarionstraat (Camillo) (1842-1925) - Frans astronoom
  • Glauberweg (Johann Rudolph) (1614-1670) - Duits chemicus
  • Van 't Hofflaan (Jacobus Henricus) (1852-1911) - Nederlands hoogleraar scheikunde
  • Von Humboldtstraat (Friedrich Heinrich Alexander) (1769-1859) - Duits wetenschapper
  • Ingenhouszhof (Jan) (1730-1799) - Nederlands natuurkundige
  • Jennerstraat (Edward) (1749-1823) - Engels geneeskundige - Deze straat heette eerst Emmalaan maar werd op 23 maart 1922 omgedoopt tot Jennerstraat
  • Kapteynstraat (Jacobus Cornelius) (1851-1922) - Nederlands astronoom
  • Robert Kochplantsoen (1843-1910) - Duits geneeskundige
  • Korteweghof (Diederik Johannes) (1848-1941) - Nederlands wis- en sterrenkundige
  • Kruislaan - Deze laan deelt de Watergraafsmeer in twee delen
  • Lorentzlaan (Hendrik Antoon) (1853-1928) - Nederlands natuurkundige
  • Maxwellstraat (James Clerk) (1831-1879) - Schots natuurkundige
  • Minckelersstraat (Jan Pieter) (1748-1824) - Nederlands natuurkundige
  • Ornsteinstraat (Leonarg Salomon) (1880-1941) - Nederlands natuurkundige
  • Ostwaldstraat (Wilhelm) (1853-1932) - Duits scheikundige
  • Pasteur (Louis) (1822-1896) - Frans chemicus en bacterioloog
  • Pekelharingstraat (Cornelis Adrianus) (1848-1922) - Nederlands geneeskundige
  • Ritzema Bosstraat (Jan) (1850-1928) - Nederlands botanicus
  • Röntgenstraat (Wilhelm Conrad) (1845-1913) - Duits natuurkundige
  • Saltetstraat (Rudolph Hendrik) (1853-1927 - Nederlands hoogleraar
  • De Sitterstraat (Willem) (1872-1934) - Nederlands astronoom en wiskundige
  • Snelliusstraat (Willebrordus) (1580-1626) - Nederlands wis- en natuurkundige
  • Stieltjesstraat (Thomas Johannes) (1856-1894) - Nederlands wiskundige
  • Hugo de Vrieslaan (1848-1935) - Nederlands botanicus
  • Pieter Zeemanlaan (1865-1943) - Nederlands natuurkundige

Park de Meer bewerken

Op de plaats waar nu de woonwijk Park de Meer is gebouwd stond van 1934 tot 1996 Stadion De Meer van Ajax, vernoemd naar het stadsdeel: de Watergraafsmeer. Toen de voetbalclub uit De Meer vertrok en verhuisde naar de ArenA besloot de deelraad de straten te noemen naar voetbalstadions in Europa waar Ajax historische overwinningen behaalde of legendarische wedstrijden speelde.

Science Park bewerken

Amsterdam Science Park is een internationaal centrum voor wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en ondernemen.

Indische Buurt bewerken

In de Indische Buurt zijn de straten vernoemd naar plaatsen en eilanden in Nederlands-Indië, het tegenwoordige Indonesië.

In de Indische Buurt-Oost, bij het Flevopark, zijn de volgende straten:

Oostelijk Havengebied bewerken

In het Oostelijk Havengebied zijn straten vernoemd naar vroegere vroegere koloniën, locaties op Java, beroepen in de haven, spoorwegen en architecten. Java Eiland en KNSM Eiland:

Sporenburg-Borneo-Vemenbuurt:

Rietlanden:

Entrepot - West I en II (o.a. architecten)

Zeeburgereiland bewerken

Straten zijn onder andere vernoemd naar sportlieden:

IJburg bewerken

Op IJburg zijn de straten vernoemd naar sportlieden, rietsoorten, schepen, wetenschappers uit vorige eeuwen, fotografen en filmers. De eilanden hebben de volgende namen: Steigereiland - Haveneiland (onderverdeeld in Haveneiland-Oost en Haveneiland-West) - Buiteneiland - Strandeiland - Centrumeiland - Rieteilanden (onderverdeeld in Grote Rieteiland, Kleine Rieteiland, en Rieteiland-Oost)

Steigereiland bewerken

Straatnamen van de Schepenbuurt op Steigereiland Noord:

Overige straatnamen (sterrenkundigen, wiskundigen, cartografen e.d.) - op het Steigereiland:

Haveneiland bewerken

Straten vernoemd naar fotografen en mensen en begrippen uit de filmwereld op het Haveneiland-West:

  • IJburglaan - genoemd naar de wijk IJburg
  • Cas Oorthuyskade (1908-1975) - Amsterdamse fotograaf
  • Joris Ivensplein (1898-1989) - Internationaal bekende Nederlandse cineast
  • Erich Salomonstraat (1886-1944) - Grondlegger van de parlementaire fotografie
  • Jean Desmetstraat (1875-1956) - Bioscoopexploitant en filmhandelaar
  • Daguerrestraat (Louis) (1787-1851) - Uitvinder van het daguerretype waarmee op grote schaal foto's kunnen worden ontwikkeld
  • Cineackade - Bioscooptype waar oorspronkelijk alleen Nieuwsjournaals draaiden
  • Henri Berssenbruggehof (1873-1959) - Fotograaf van vooral het straatleven
  • Bernhard Eilershof (1878-1951) - Fotograaf van wooninterieurs en het werk van heiers en grondwerkers
  • William Talbotstraat (1800-1877) - Uitvinder van het negatiefproces in de fotografie
  • Alexandrine Tinnehof (1835-1869) - Ontdekkingsreizigster en fotografe
  • Boulevard zone - straatnaam op het Haveneiland
  • Nicolaas Hennemanhof (1813-1898) - een van de vroege fotografen in Nederland
  • Gerard Ruttenhof (1902-1982) - Nederlands cineast
  • Paul Hufkade (1924-2002) - Nederlands fotograaf
  • Paul Schuitemahof (1897-1973) - Fotograaf en filmer
  • John Fernhouthof (1913-1987) - Cameraman en cineast
  • Maria Austriastraat (1915-1975) - Fotograaf
  • Ad Windighof (1912-1996) - Fotograaf
  • Violette Corneliushof (1919-1997) - Fotograaf en verzetsstrijder
  • Martien Coppenshof (1908-1986) - Fotograaf
  • Lumièrestraat (Louis Jean) (1864-1948) - Uitvinder van de bewegende film
  • Theo Frenkelhof (1871-1956) - Filmregisseur
  • Israël Kiekstraat (1811-1899) - Fotograaf
  • Willy Mullenskade (1880-1953) - Filmer en bioscoopeigenaar
  • Eva Besnyöstraat (1910-2003) - Hongaars-Nederlands fotograaf. Zij maakte portretten en fotografeerde architectuur
  • Pieter Oosterhuisstraat (1816-1885) - Maakte stadsgezichten op stereofoto’s.
  • Julius Pergerstraat (1840-1924) - Maakte vooral foto's van bruggen en spoorwegen
  • Krijn Taconiskade (1918-1979) - Fotojournalist, lid van de Ondergedoken Camera
  • Franz Zieglerstraat (1893-1939) - Portretfotograaf in Den Haag.
  • Bert Haanstrakade (1916-1997) - Filmregisseur van de films Fanfare, Zoo, Alleman en Bij de beesten af
  • George Christiaan Sliekerstraat (1861-1945) - Eerste Nederlandse filmvertoner; trok met zijn reisbioscoop langs kermissen en jaarmarkten
  • Mata Harihof (1876-1917) - Mata Hari werd geboren in Leeuwarden als Margaretha Geertruida Zelle. Het leven van Mata Hari (Maleis voor oog van de dag, zon) - werd vijf keer verfilmd.
  • Aart Kleinhof (1909-2001) - Nederlandse fotograaf en grondlegger van het agentschap Particam
  • Johan van der Keukenstraat (1938-2001) - Nederlandse fotograaf en filmer
  • Piet Zwarthof (1885-1977) - Nederlandse fotograaf en grafisch ontwerper
  • Peter Wotkehof (1800-1870) - Nederlandse fotograaf van panorama's
  • Ed van der Elskenhof (1925-1990) - Nederlandse filmer en fotograaf
  • Sanne Sanneshof (1937-1967) - Nederlandse fotograaf
  • Adriaan Ditvoorsthof (1940-1987) - Nederlandse cineast en regisseur

Straten met namen van filmbegrippen, filmers en fotografen op Haveneiland-Oost:

  • Pampuslaan - genoemd naar het eilandje ten oosten van IJburg
  • IJburglaan - genoemd naar de wijk IJburg
  • Fritz Dietrich Kahlenbergstraat (1916-1995) - Fotograaf, oprichter van de Ondergedoken Camera
  • Frits Rotgansstraat (1912-1978) - Fotograaf, meester van de panoramafoto
  • Adriënne Solserhof - Regisseerde en speelde hoofdrol in de film Bet, de koningin van de Jordaan gemaakt in 1924
  • Annie Boshof (1886-1975) - Nederlands filmactrice in de eerste jaren van Filmfabriek Hollandia
  • Max de Haasstraat - Nederlands cineast; o.a. De Ballade van den Hoogen Hoed, gemaakt in 1937
  • Ben van Meerendonkstraat (1913-2008) - Oprichter van het Algemeen Hollands Fotopersbureau
  • Sem Presserhof (1917-1985) - Fotograaf met een eigen fotopersbureau
  • Jaap Speyerstraat (1891-1952) - In de jaren voor 1930 als regisseur werkzaam in Duitsland. Kwam terug in Nederland en regisseerde de succesvolle film De Jantjes in 1934
  • Jan Vrijmanstraat (1925-1997) - Journalist en filmer
  • Loet C. Barnstijnstraat (1880-1953) - Bioscoopeigenaar, distributeur en filmproducent; schepper van Filmstad
  • Maurits H. Bingerplantsoen (1868-1923) - Directeur en regisseur bij de Filmfabriek Hollandia
  • Theo van Goghpark (1957-2004) - Filmmaker; maakte talloze films waaronder Blind Date en Interview
  • Rini Ottehof (1917-1991) - Had de hoofdrol in de film Jonge Harten
  • Profiltigracht - Productiemaatschappij met eigen journaal, later samen met Polygoon.
  • Emmy Andriessestraat (1914-1953) - Fotografe, vooral bekend om haar foto’s over de hongerwinter
  • Wim Noordhoekkade (1916-1995) - Fotograaf vooral bekend door zijn kleurenfotografie
  • Johan Huijsenstraat (1877-1959) - Portretfotograaf
  • Nico Jessekade (1911-1976) - Arts en fotograaf; bekend om zijn Vrouwen van Parijs
  • Peter Martensstraat (1937-1992) - Nederlands fotograaf
  • Marius Meijboomstraat (1911-1998) - Leidde fotostudio’s in Amsterdam

Rieteilanden bewerken

Straten met plantennamen op de Rieteilanden:

Centrumeiland bewerken

Straten met namen van strijders tegen kolonialisme en slavernij op het Centrumeiland:

Strandeiland bewerken

Straten die vernoemd zijn naar mensen op het gebied van wetenschap, filosofie, literatuur en kunst op het Strandeiland

  • Colettestraat (1873-1954) - Franse schrijfster
  • May Ziadehstraat (1886-1941) - Libanees-Palestijnse dichter, essayist en vertaler
  • Pearl Buckstraat (1892-1973) - Amerikaanse schrijfster
  • Alex La Gumapad (1924-1985) - Zuid-Afrikaanse romanschrijver en leider van de South African Colored People's Organization

Nog in vooruitgang

Stadsdeel Zuidoost bewerken

Venserpolder bewerken

De straatnamen in de Venserpolder zijn de schrijversnamen:

Bijlmermeer bewerken

In de Bijlmermeer zijn straten en flatcomplexen vernoemd naar oude boerderijen uit het hele land. De beginletters van de straat - c.q. complexnaam vormen buurten. Er bestond tussen de flats een stelsel van 'binnenstraten' die gelegen waren op de eerste verdieping. Na de sloop van diverse hoogbouwflats ontstonden weer buurten met straten waarin laagbouw werd toegepast.

Amsterdamse Poort en omgeving bewerken

D- en E-buurt bewerken

Wijk Nieuw Echtenstein/Eeftink: Namen in Zuid-Afrika

F-buurt bewerken

G-buurt bewerken

Nieuwe straten bij Grunder: de onderstaande namen vallen onder het thema sociaal en tevreden wonen

Feministes en voorvechtsters voor mensenrechten en leiders slavenopstand in Suriname:

H-buurt bewerken

Vogeltjeswei bewerken

K-buurt bewerken

Namen van palmsoorten

  • Arenpalmstraat - palmsoort ook wel suikerpalm genoemd
  • Dadelpalmstraat - palmsoort waar de eetbare dadels aan groeien
  • Dwergpalmstraat - behoort bij de soort van waaierpalmen
  • Oliepalmstraat - leverancier van de veelgebruikte palmolie
  • Lontarpalmstraat - ook wel fanpalm genoemd
  • Kokospalmhof - de palm van de kokosnoot
  • Kamerpalmhof - verwant aan de vetplant
  • Koningspalmplein - wordt als de mooiste palm beschouwd
  • Koolpalmhof - ook wel cabbagetree of graspalm genoemd

Namen van groenten-, kruiden- en fruitsoorten

  • Kemangiestraat - kruid ook wel citroenbasilicum genoemd
  • 1e, 2e en 3e Kekerstraat - peulvruchtensoort
  • Krulslaplantsoen - variant van kropsla
  • Kraailookstraat - zeldzame witte looksoort
  • Krootstraat - andere naam voor rode biet
  • Krombekstraat - witte bonen ras
  • Kerstomaatplantsoen - soort tomaat ook wel cherrytomaat genoemd
  • Kervelplantsoen - kruid in de middeleeuwen te vinden in kloostertuinen
  • Kemiriestraat - een noot die op amandel lijkt
  • Kerriestraat - kruidenmengsel afkomstig uit India
  • Korianderstraat - wordt ook wel wantsenkruid genoemd
  • Klaroenstraat - bladgroente afkomstig uit Suriname
  • Komijnstraat - plant die lijkt op venkel
  • Koolrabistraat - koolrabi is een van de vele teeltvormen van kool
  • Kousenbandstraat - lijkt op een uitgerekte sperzieboon
  • Kleefkruidstraat - de plant dankt haar naam aan het feit dat ze vast blijft zitten aan alles wat erlangs strijkt
  • Kleine Pimpernelstraat - wordt ook wel bloedkruid genoemd
  • Klaverbladstraat – etymologie van het woord klaver is onzeker

Bullewijk bewerken

Kantorenpark Zuidoost bewerken

Gaasperdam bewerken

In Gaasperdam zijn de straten voornamelijk vernoemd naar plaatsen, dorpen en gemeenten in Nederland, Amsterdamse verzetsmensen en Amsterdamse wethouders. Gaasperdam is genoemd naar de vroegere buurtschap Gaasperdam die lag aan het riviertje de Gaasp dat ten oosten van de wijk te vinden is.

Nellestein bewerken

Holendrecht bewerken

Reigersbos bewerken

Reigersbos I bewerken
Reigersbos II bewerken
Reigersbos III bewerken
Reigersbos IV bewerken

Gein bewerken

Gein I bewerken

De vier wijken met de naam Gein zijn genoemd naar het riviertje het Gein aan de oostkant van de wijk Gaasperdam.

Gein II bewerken
Gein III bewerken

Verzetshelden:

Gein IV bewerken

Amsterdamse wethouders:

  • Jan Schaeferpad (Johannes Lodewijk Nicolaas) (1940-1994) - Amsterdams wethouder in 1978-1986
  • Wethouder Steinmetz straat (Willem) (1891-1968) - Amsterdams wethouder in 1948-1962
  • Wethouder de Vries-plantsoen (Simon) (1869-1961) - Amsterdams wethouder in 1919-1925
  • Wethouder in 't Veldstraat (Arie) - Amsterdams wethouder in 1948-1962
  • Wethouder Insingerstraat (Albrecht Frederik) (1788-1872) - Amsterdams wethouder in 1843-1850
  • Wethouder Abrahamspad (Ephraim Joseph) (1875-1954) - 9 jaar Amsterdams wethouder
  • Wethouder Tabakstraat (Johannes) (1904-1978) - Amsterdams wethouder van Sociale Zaken van 1962-1968
  • Wethouder Vospad (Isodoor Henry Joseph) (1887-1943) - Amsterdams wethouder in 1921-1928 en 1933-1935
  • Wethouder Serrurier straat (Louis) (1844-1916) - 15 jaar Amsterdams wethouder
  • Wethouder Wierdelsstraat (Ferdnandus J.A.M.) (1862-1935) - Amsterdams wethouder in 1919-1925
  • Wethouder Driessenstraat (Bernard Herman Maria) (1828-1896) - Amsterdams wethouder in 1886-1891
  • Wethouder Den Hertogstraat (Herman Johannes) (1872-1952) - Amsterdams wethouder in 1914-1921
  • Wethouder Ed Polakstraat (Eduard) (1880-1962) - Amsterdams wethouder in 1923-1927 en 1929-1933
  • Wethouder Ramstraat (Bernard) (1894-1982) - Amsterdams wethouder van Arbeidszaken
  • Wethouder Seegersplein (Leendert) (1891-1970) - Amsterdams wethouder in 1945-1948
  • Wethouder Van Wijckstraat (Franciscus) (1901-1970) - Amsterdams wethouder van onder meer Gemeente Belangen
  • Wethouder De Roosplein (Albertus) (1900-1978) - 17 jaar Amsterdams wethouder

Driemond bewerken

Dorp Driemond aan de Gaasp en het Amsterdam-Rijnkanaal is een deel van Amsterdam-Zuidoost.

Stadsdeel Noord bewerken

Buurten in stadsdeel Noord (officiële lijst):

Straatnamen (behalve Banne Buikslootlaan) in Buiksloterham zijn ontleend aan scheepstypen en begrippen uit de scheepvaart.

  • Aakstraat
  • Ankerplaats
  • Bezaanjachtplein
  • Barkpad
  • Beurtschipper
  • Blazerpad
  • Botterstraat
  • Crabschuitstraat
  • Dekschuitstraat
  • Fluitschipstraat
  • Fokkemast
  • Fregatstraat
  • Galjoenstraat
  • Karveelstraat
  • Koopvaardersplansoen
  • Klipperstraat
  • Kofschipstraat
  • Korvetpad
  • Lichterstraat
  • Loggerhof
  • Loodskotterhof
  • Midscheeps
  • Parlevinker
  • Pinasstraat
  • Raderbootstraat
  • Schepenlaan
  • Schoenerstraat
  • Statenjachtstraat
  • Tjalkstraat
  • Treilerhof
  • Viermasterstraat
  • Vikingpad
  • Vishoekerpad
  • Westerlengte
  • Zeevaarthof

Buurten en wijken in stadsdeel Amsterdam-Noord

De dorpen van Landelijk Noord zijn: Buiksloot - Nieuwendam - Zunderdorp - Ransdorp - Schellingwoude - Durgerdam - Holysloot en delen van Oostzaan en Landsmeer

Dijkdorpen bewerken

Voor de annexatie door Amsterdam in 1921 bestonden er al aantal dijkdorpen aan de Waterlandse Zeedijk:

Landelijk Noord bewerken

In Landelijk Noord (gebied ten noorden van de Ringweg) - zijn er in de dorpen Durgerdam, Holysloot, 't Nopeind, Ransdorp en Zunderdorp straatnamen als:

Locaties in Noord bewerken

Van der Pekbuurt bewerken

In de Van der Pekbuurt zijn de meeste straten genoemd naar planten en bomen:

Enkele uitzonderingen zijn:

Vogelbuurt bewerken

Waterlandbuurt bewerken

Straten vernoemd naar dorpen en steden in Noord-Holland:

Natuurbuurt bewerken

Niet alleen naar dorpen, maar ook naar natuurgebieden zijn straten vernoemd:

Meer algemene namen zijn:

Station Noord bewerken

In de omgeving van metrostation Noord (Noord/Zuidlijn) namen van belangrijke spoorwegstations in Europese hoofdsteden:

Eilandenbuurt bewerken

Een buurt met straten vernoemd naar (voormalige) - eilanden in Nederland:

Banne Noord bewerken

Scheepvaartbegrippen I

Banne Zuid bewerken

Scheepvaartbegrippen II

Banne - Sportmensen en Architecten bewerken

Oostzanerwerf bewerken

Walvissenbuurt bewerken

Twiske-west bewerken

Kermisbuurt bewerken

Circus - Kermis - Beroepen

Molenwijk bewerken

Kadoelen bewerken

Kadoelen bewerken

Twiske-oost bewerken

Gereedschappen en werkplaatsen bewerken

Losse gereedschappen

Werkplaatsen, in de woonwijk:

Gebruikers van de gereedschappen:

Fruitbuurt bewerken

Sterrenbuurt bewerken

In Tuindorp Oostzaan zijn de meeste straten genoemd naar sterren en planeten:

Computerbuurt bewerken

Overhoeks bewerken

De straten zijn vernoemd naar wijken in andere steden die eenzelfde ontwikkeling, van industriegebied naar woonwijk, hebben doorgemaakt als Overhoeks.

Industrie bewerken

Personen bewerken

Personen die te maken hadden met gezondheidszorg:

Architecten bewerken

Overige personen bewerken

Weesp bewerken

Zie lijst van straten in Weesp

Tijdelijke naamswijzigingen bewerken

In 1942 werden in opdracht van de bezetter de volgende straatnamen gewijzigd:

in Centrum:

  • Lazarussteeg - Leprozensteeg
  • Jonas Daniël Meijerplein - Houtmarkt
  • Mozes en Aäronstraat - Poststraat
  • Sarphatikade - Vening Meineszkade
  • Sarphatistraat - Muiderschans
  • Spinozastraat - Andrieszstraat
  • Wertheimpark - Parktuin

in West:

  • Wilhelminastraat - Westergasthuistraat
  • Da Costakade - Goeverneurskade
  • Da Costaplein - van Koetsveldplein
  • Da Costastraat - van Tienhovenstraat
  • Jephtastraat - Badelochstraat
  • Jonathanstraat - Multatulistraat

in Noord:

  • Heimansplein - Eschdoornplein
  • Heimansweg - Eschdoornweg

in Oost:

  • Prins Bernhardpark - Frankendaelpark
  • Prins Bernhardplein - Gooiplein
  • Julianapark - Pauwenpark
  • Julianaplein - Amstelstationplein
  • Wibautstraat - Weesperpoortstraat

in Zuid:

  • Beatrixpark - Diepenbrockpark
  • David Blesstraat - Marius Bauerstraat
  • Herman Heijermansweg - Jacques Perkweg
  • Jozef Israëlskade - Tooropkade
  • Sarphatipark - Bollandpark

Bij raadsbesluit van 18 mei 1945 werden de wijzigingen weer ongedaan gemaakt.[2]

Literatuur bewerken

  • 'De naam van onze straat', door J.A. Wiersma, Geschiedenis en verklaring van de straatnamen in Amsterdam, Stadsdrukkerij van Amsterdam, 1977-1978. Derde druk in 1987.
  • 'Stadsatlas Amsterdam. Stadskaarten en straatnamen verklaard', Bakker, Martha (red.) (1998). Derde druk in 2006. Amsterdam Publishers [etc.]. ISBN 90-74891-31-4
  • 'Straten schrijven historie, Biografisch en Historisch Stratenboek van Amsterdam', door Jos F. Steussy, A.G. Schoonderbeek, Laren, 1951.
  • 'Verdwenen straatnamen', door B. de Ridder (1958). Gemeentelijke Commissie Heemkennis Amsterdam.
  • 'Plein '40-'45 en andere straatnamen als herinnering van het verzet' (1993), Stadsdeel Geuzenveld/Slotermeer

Externe links bewerken