Vrouw

vrouwelijke volwassen mens
Voor de speelkaart die ook 'vrouw' genoemd wordt, zie Koningin (kaartspel).

Een vrouw is een (volwassen) mens van het vrouwelijk geslacht.

Symbool voor vrouw, oorspronkelijk voor de planeet Venus.
Marie Curie in 1903
Een volwassen vrouw van 40 jaar oud, lengte 166 cm, gewicht 47 kg en BMI 17,1, met kaalgeschoren geslachtsdeel en benen.
Collage van verschillende vrouwen, in verschillende culturen.

Leeftijd en terminologie bewerken

De term 'vrouw' wordt meestal gebruikt voor een volwassene na de puberteit en de eerste menstruatie, en die dus de vruchtbare leeftijd heeft bereikt, terwijl 'meisje' gewoonlijk gebruikt wordt voor kinderen, tieners of (vroege) twintigers.

In westerse culturen is het onderscheid tussen 'meisje' en 'vrouw' erg vaag. Daar wordt de term 'meisje' vaak nog gebruikt voor iemand van het vrouwelijk geslacht van meer dan 20 jaar. Soms wordt het woord 'meisje' gebruikt voor een maagdelijke of een ongetrouwde vrouw.[1] Afhankelijk van de situatie kan dit als denigrerend ervaren worden. In sommige culturen kan het juist kwetsend zijn als een ongehuwde of maagdelijke vrouw 'vrouw' genoemd wordt, omdat dat impliceert dat ze geen maagd meer is. Vele niet-westerse culturen hebben rituelen die symboliseren dat het meisje volwassen is geworden. Een voorbeeld is de Bat mitswa in het jodendom.

In het gewone spraakgebruik is er geen apart woord voor een vrouw die door de overgang is gegaan, en die de vruchtbare leeftijd achter zich gelaten heeft. Medici spreken dan van een 'postmenopauzale vrouw'.

De term 'vrouw' wordt ook gebruikt voor mensen van wie het juridisch geslacht 'vrouw' is, dus in juridische en ethische context zoals het 'vrouwenrechten'. Sommige personen met genderdysforie hebben wel de genderidentiteit van een vrouw, maar zijn chromosomaal gezien van het mannelijk geslacht.

Het biologisch geslacht is vastgelegd in geslachtschromosomen. Een mens heeft 23 paar chromosomen waarvan een paar geslachtschromosomen (heterosomen) het geslacht bepaalt. Bij een vrouw is het geslachtschromosomenpaar doorgaans XX; bij de man XY.

Kenmerken bewerken

Biologisch gezien heeft de vrouw vanaf haar prilste bestaan 'primaire geslachtskenmerken'. Dit zijn de kenmerken waaraan te zien is dat iemand een vrouw is. Pas later, tijdens de puberteit, rond het 11e levensjaar, ontstaan de zogenaamde secundaire geslachtskenmerken.

Primaire geslachtskenmerken bewerken

 
Zwangere vrouw, links in week 26 en rechts in week 40, vlak voor de bevalling, 2006.

De primaire geslachtskenmerken zijn de geslachtsorganen. Deze zijn bij volwassenheid betrokken bij de seksualiteit en de voortplanting.

De eierstokken produceren, naast hormonen, de vrouwelijke geslachtscellen, de eicellen, die de nieuwe individuen vormen wanneer ze bevrucht worden door de mannelijke geslachtscellen, de zaadcellen. De baarmoeder is een orgaan dat de groeiende foetus voedt, beschermt, verzorgt en uiteindelijk naar buiten drijft bij de bevalling. De vagina vormt de verbinding tussen baarmoeder en buitenwereld, en heeft een rol bij vaginale geslachtsgemeenschap en de geboorte van een kind. Het woord 'vagina' wordt vaak onterecht gebruikt voor de vulva of externe vrouwelijke geslachtsorganen, waarbij ook de schaamlippen, de clitoris en de urinebuis horen.

Secundaire geslachtskenmerken bewerken

De secundaire geslachtskenmerken, die in de puberteit ontstaan, hebben met name een rol bij het verzorgen van kinderen en het aantrekken van een partner. Als eerste beginnen de borsten te groeien. Eerst is er een klein bultje onder de tepel en vervolgens verlopen de borsten verschillende stadia totdat ze hun uiteindelijke vorm aannemen. De grootte van de borsten wordt bepaald door de hoeveelheid vetweefsel. Kort na de eerste zichtbare borstontwikkeling begint het schaamhaar te groeien. Vrijwel tegelijkertijd begint ook haargroei in de oksels en in mindere mate op de benen. Ongeveer zes maanden na het eerste groeien van het schaamhaar vindt de eerste menstruatie plaats. Vanaf dat moment kan een vrouw zwanger worden. Naarmate een vrouw ouder wordt worden ook haar schaamlippen groter. Hetzelfde geldt voor de heupen, die naar buiten toe kantelen. Ook de onderhuidse vetlaag wordt dikker.

Tertiaire geslachtskenmerken bewerken

Naast de bovengenoemde primaire en secundaire geslachtskenmerken, ontwikkelen zich ook tertiaire geslachtskenmerken.[2] Dit zijn kenmerken die sterk psychologisch en cultureel bepaald worden, en die dus per persoon, per (sub)cultuur en over de tijd heen drastisch kunnen variëren.

Tot deze kenmerken behoren bepaalde gedragskenmerken, een schoonheidsideaal en genderidentiteit.

Zie ook bewerken

Wikiquote heeft een of meer citaten van of over Vrouwen.
Zie de categorie Women van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.