Paardenstaartenfamilie

De paardenstaartfamilie (Equisetaceae) is een familie bestaande uit sporenplanten die slechts één geslacht kent: paardenstaart (Equisetum)

Paardenstaartenfamilie
Equisetum pratense
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten) Stam: Embryophyta (Landplanten) Clade: Tracheophyta Clade: Euphyllophyta Clade: Monilophyta Klasse: Equisetopsida Orde: Equisetales
Familie
Equisetaceae DC. (1804)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Paardenstaartenfamilie op Wikispecies
Portaal    Biologie

Classificatie

De toedeling van de familie aan taxa van hogere orde staat ter discussie. Als één of meer groepen binnen de varens minder verwant is aan een andere groep binnen de varens dan dat de paardenstaarten verwant zijn aan een andere groep binnen de varens, dan moeten de paardenstaarten logischerwijze tot de varens gerekend worden.

Zijn echter de paardenstaarten minder verwant met enige groep binnen de varens dan alle groepen binnen de varens tot elkaar, dan kunnen de paardenstaarten een groep naast de echte varens vormen, en/of tot een grotere groep gerekend worden die zowel varens als paardenstaarten omvat (dit is een vereenvoudigde weergave).

Deze discussie vindt haar weerslag in de classificaties die in flora's gehanteerd worden. In de Heukels' Flora van Nederland bijvoorbeeld vallen in de 23e druk de paardenstaarten in de orde Filicales, waar ze in de 22e druk nog de enige familie was in de monotypische klasse Equisetopsida, een plaatsing die in alle 20e-eeuwse literatuur te vinden is.

De recentere classificatie van Smith et al. (2006), gebaseerd op DNA-onderzoeken op verschillende genen van deze planten, plaatst de Equisetaceae terug in de klasse Equisetopsida, als zusterklasse van de primitieve varens van de klasse Psilotopsida. Later onderzoek wijst echter uit dat paardestaarten fylogenetisch niet tussen maar naast de overige varens staan en dat herclassificatie van de hogere taxonomische niveaus mogelijk voorbarig is.

Externe links

• (en) Equisetaceae in de NCBI Taxonomy Browser

Reuzenpaardenstaart (Equisetum telmateia)

• Pictures of Equisetites arenaceus on page 65 (PDF page 15)

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie Equisetaceae van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Ordes, families en geslachten van de klasse Equisetopsida

Orde Equisetales Familie Archaeocalamitaceae † – Geslacht: Archaeocalamites Familie Calamitaceae – Geslachten: Annularia · Arthropitys · Asterophyllites · Astromyelon · Calamites · Calamocarpon · Calamostachys · Cingularia · Mazostachys · Paleostachya Familie Equisetaceae – Geslacht: Equisetum Orde Pseudoborniales † Familie Pseudoborniaceae – Geslacht: Pseudobornia Orde Sphenophyllales † Familie Sphenophyllaceae – Geslacht: Sphenophyllum

Fylogenetische classificatie van de families van de wolfsklauwen en varens volgens PPG I-systeem (2016)

Klasse Lycopodiopsida (wolfsklauwen, met ordes en families)

Orde Lycopodiales:	Lycopodiaceae
Orde Isoëtales:	Isoëtaceae
Orde Selaginellales:	Selaginellaceae

Klasse Polypodiopsida (varens, met ordes en families)

Onderklasse Equisetidae

Orde Equisetales:

Equisetaceae

Onderklasse Ophioglossidae

Orde Psilotales:	Psilotaceae
Orde Ophioglossales:	Ophioglossaceae

Onderklasse Marattiidae

Orde Marattiales:

Marattiaceae

Onderklasse Polypodiidae (leptosporangiate varens)

Orde Osmundales:	Osmundaceae (koningsvarenfamilie)
Orde Hymenophyllales:	Hymenophyllaceae (vliesvarenfamilie)
Orde Gleicheniales:	Matoniaceae, Dipteridaceae, Gleicheniaceae
Orde Schizaeales:	Ligodiaceae · Schizaeaceae · Anemiaceae
Orde Salviniales:	Salviniaceae (vlotvarenfamilie) · Marsileaceae (pilvarenfamilie)
Orde Cyatheales:	Thyrsopteridaceae · Loxsomataceae · Culcitaceae · Plagiogyriaceae · Cibotiaceae · Metaxyaceae · Dicksoniaceae · Cyatheaceae
Orde Polypodiales:	Superfamilies: Saccolomatineae · Lindsaeineae · Pteridineae · Dennstaedtiineae · Polypodiineae (eupolypods I) · Aspleniineae (eupolypods II)

Orde Polypodiales (cathetogyrates, met superfamilies en families)

Klasse Zaadplanten