Nieuwpoort (Zuid-Holland)

**Nieuwpoort**
Plaats in Nederland
	(Details) (Details)
	;
Situering
Provincie	Zuid-Holland
Gemeente	Molenlanden
Coördinaten	51° 56′ NB, 4° 52′ OL
Algemeen
Oppervlakte	0,75 km²
- land	0,56 km²
- water	0,19 km²
Inwoners ; (2023-01-01)	1.410 ; (1.880 inw./km²)
Woningvoorraad	704 woningen
Overig
Postcode	2965
Netnummer	0184
Woonplaatscode	1807
Belangrijke verkeersaders	N216
Detailkaart
	Locatie in de voormalige gemeente Liesveld
Foto's
	Binnenhaven
Portaal	Nederland

Nieuwpoort is een vestingstad en voormalige gemeente in de Nederlandse gemeente Molenlanden, provincie Zuid-Holland.

Etymologie bewerken

Het Latijnse portus staat voor haven. Nieuwpoort was naast Schoonhoven een nieuwe haven aan de Lek.

Geschiedenis bewerken

De stad kreeg al in 1283 stadsrechten. Vanwege de positie op de grens van Holland en Sticht Utrecht kreeg het veel strijd te verduren. Al in 1402 belegerden de troepen van Jan van Arkel de stad. De oorlog tegen Lodewijk XIV, in de jaren zeventig van de 17e eeuw, was de reden om de stad op te nemen in de Oude Hollandse Waterlinie en voor de aanleg van vestingwerken volgens het verbeterde oud-Nederlands vestingstelsel. Tientallen panden werden hiervoor gesloopt. In 1697 werd het stadhuis gebouwd, over de inundatiesluis heen, die daarmee was beschermd tegen mogelijk verzet van ontevreden boeren als hun land onder water zou worden gezet. In 1795 veroverden de Franse troepen, onder leiding van Daendels en Pichegru Nederland, en verloor de vesting zijn functie. Tijdens de watersnood van 1809 en de stormvloed van 1820 boden de vestingwallen bescherming tegen het hoge water. Tijdens de jaren vijftig en zestig van de 20e eeuw raakten diverse gebouwen in verval. In 1973 werd gestart met restauraties die in 1998 waren voltooid.

Nieuwpoort was een zelfstandige gemeente tot de gemeentelijke herindeling van 1986, toen de gemeente samen met Groot-Ammers, Langerak en Streefkerk opging in de fusiegemeente Liesveld. Deze gemeente is op 1 januari 2013 opgegaan in een nieuwe gemeente met de naam Molenwaard, die op haar beurt op 1 januari 2019 in de fusiegemeente Molenlanden is opgegaan.

Bezienswaardig bewerken

Historische binnenstad, waarvan een deel beschermd stadsgezicht.
Historisch stadhuis van Nieuwpoort met Museum Nieuwpoort (ook als maquette te vinden in Madurodam)
Vestingwerken in oud-Nederlands vestingstelsel
Ruim 50 rijksmonumenten
74 gemeentelijke monumenten

Partnersteden bewerken

Nieuwpoort (België)

Geboren in Nieuwpoort bewerken

Cornelis Janz (1550-?), voor zover nu bekend, de oudst bekende drager van de familienaam Nieuwpoort (Nieupoort)
Simon Bon (1904–1987), roeier
Ad Dekkers (1938–1974), beeldhouwer
Gert Schutte (1939-2022), ambtenaar en politicus (GPV)