Jonas Daniël Meijerplein

plein in Amsterdam-Centrum, Nederland

Het Jonas Daniël Meijerplein, vaak afgekort tot J.D. Meijerplein, is een plein in Amsterdam. Aan de noordkant wordt het plein begrensd door het Mr. Visserplein en aan de zuidkant door de Nieuwe Herengracht, bij het Hortusplantsoen. De M.S. Vaz Diasbrug (brug 238) verbindt het plein met de Weesperstraat. Het plein ligt aan stadsroute S112. De zuidpunt van het plein is ingericht als speelplaats.

Jonas Daniël Meijerplein
Het Jonas Daniël Meijerplein
Het Jonas Daniël Meijerplein
Geografische informatie
Locatie       Amsterdam-Centrum
Begin Mr. Visserplein
Eind Nieuwe Herengracht
Breedte max. 75 m
Algemene informatie
Genoemd naar Joodse advocaat Jonas Daniël Meijer
Naam sinds 19e eeuw (naam daarvoor Deventer Houtmarkt)
Overig Locatie beeld De Dokwerker
Portaal  Portaalicoon   Amsterdam

Aan het plein, midden in de voormalige Joodse buurt, staat de Portugees-Israëlietische Synagoge (Snoge) uit 1675, ooit de grootste synagoge ter wereld. Ook staan hier vier voormalige synagoges van de Hoogduitse gemeente die sinds 1987 in gebruik zijn als het Joods Historisch Museum.

De eerste grote Duitse razzia's onder de Joodse bevolking van Amsterdam vonden plaats op het Jonas Daniël Meijerplein. Op 22 en 23 februari 1941 werden op het plein 425 Joodse mannen samengedreven en weggevoerd naar de concentratiekampen Mauthausen en Buchenwald. Deze razzia's waren de aanzet tot de Februaristaking. In 1952 onthulde koningin Juliana het beeld De Dokwerker ter nagedachtenis aan de Februaristaking. Elk jaar, op 25 februari, vindt een herdenking van de Februaristaking plaats bij dit beeld.

Het plein heette oorspronkelijk de 'Deventer Houtmarkt'. In de 19e eeuw werd de naam veranderd in Jonas Daniël Meijerplein, naar Jonas Daniël Meijer (1780-1834), de eerste Joodse advocaat in Nederland. Op 14 augustus 1942, tijdens de Duitse bezetting, werd de naam van het plein op last van burgemeester Voûte veranderd in "Houtmarkt", als onderdeel van een aantal hernoemingen van naar Joodse personen genoemde straten. In 1945, direct na de bevrijding, werd de naam weer terugveranderd in Jonas Daniël Meijerplein.[1]

Literatuur

bewerken

Jaap Meijer: Het Jonas Daniël Meijerplein: bezinning op drie eeuwen Amsterdams Jodendom. Amsterdam: J.H. de Bussy, 1961

Referenties

bewerken
  1. Alles over straatnamen. Gearchiveerd op 27 augustus 2023.
Zie de categorie Jonas Daniël Meijerplein van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.