Imperfectum (Latijn)

Latijnse werkwoordstijd
(Doorverwezen vanaf Imperfectum)

Het imperfectum is een ander woord voor een tempus in het Latijn dat het meest overeenkomt met de onvoltooid verleden tijd (OVT) in het Nederlands.

Vervoeging

bewerken

Het imperfectum wordt gevormd door praesensstam - (e)ba - uitgang.

Uitgangen

bewerken
a-stam e-stam i-stam mk-stam esse (zijn) posse (kunnen) velle (willen) nolle (niet willen) malle (liever willen) ire (gaan) vertaling clamare
clamabam timebam audiebam dicebam eram poteram volebam nolebam malebam ibam ik riep
clamabas timebas audiebas dicebas eras poteras volebas nolebas malebas ibas jij riep
clamabat timebat audiebat dicebat erat poterat volebat nolebat malebat ibat hij/zij/het riep
clamabamus timebamus audiebamus dicebamus eramus poteramus volebamus nolebamus malebamus ibamus wij riepen
clamabatis timebatis audiebatis dicebatis eratis poteratis volebatis nolebatis malebatis ibatis jullie riepen
clamabant timebant audiebant dicebant erant poterant volebant nolebant malebant ibant zij riepen
De vertaling in het Nederlands
riep vreesde hoorde zei was kon wilde wilde niet wilde liever ging
De Infinitivus van het Praesens
clamare timere audire dicere esse posse velle nolle malle ire

Vertaling

bewerken

Het imperfectum kan het beste vertaald worden met onvoltooid verleden tijd (ik riep, ik liep, ik werkte etc.).

Woordaccent

bewerken

In de vormen met -eba- is zowel de e als de a een lange vocaal, zodat de klemtoon op de voorlaatste lettergreep mogelijk is: audiebam quod volebat. En dus in de meervoudsvormen (nos/vos): audiebamus omnia quae dicebatis.

In de vormen met -era- van esse en posse is de e een korte, maar de a een lange vocaal. Bij posse kan zodoende het accent op de o of op de a komen: erat, eramus, poterat, poteratis, poterant.

Voorbeelden

bewerken
  • Servi non clamabant. - De slaven schreeuwden niet.
  • Puella fortis fortiter pugnabat. - Het dappere meisje streed dapper.
  • Iupiter bene audiebat. - Jupiter luisterde goed.

Zie ook

bewerken