Einsteinium

scheikundig element met symbool Es en atoomnummer 99

Einsteinium is een scheikundig element met symbool Es en atoomnummer 99. Het is een glanzend, zilverwit actinide. In zuivere vorm is het een sterk radioactief, zwaar metaal.

Einsteinium
1 18
1 H 2 Periodiek systeem 13 14 15 16 17 He
2 Li Be B C N O F Ne
3 Na Mg 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Al Si P S Cl Ar
4 K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr
5 Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe
6 Cs Ba Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn
7 Fr Ra ↓↓ Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og
 
Lanthaniden La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu
Actiniden Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Kwartsbuisje met ongeveer 300 µg einsteinium-253. De anodeluminescentie is afkomstig van het radioactief alfa-verval.
Algemeen
Naam Einsteinium
Symbool Es
Atoomnummer 99
Groep Scandiumgroep
Periode Periode 7
Blok F-blok
Reeks Actiniden
Chemische eigenschappen
Atoommassa (u) [252]
Elektronenconfiguratie [Rn]5f11 7s2
Oxidatietoestanden +3
Elektronegativiteit (Pauling) 1,3
1e ionisatiepotentiaal (kJ·mol−1) 619,44
Fysische eigenschappen
Smeltpunt (K) 1133
Kookpunt (K) 1269
Aggregatietoestand Vast
SI-eenheden en standaardtemperatuur en -druk worden gebruikt,
tenzij anders aangegeven
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Ontdekking bewerken

In 1952 is einsteinium voor het eerst geïdentificeerd door Albert Ghiorso van de Universiteit van Californië - Berkeley en G.R. Choppin van het Los Alamos National Laboratory. Beide teams deden onderzoek naar puin dat was achtergebleven na de eerste test met waterstofbommen (Operation Ivy). Zij ontdekten de isotoop 253Es die was ontstaan uit de fusie van een uraniumkern met 15 neutronen. Vanwege de Koude Oorlog werden de bevindingen geheimgehouden tot 1955.

In 1961 was er voldoende einsteinium geproduceerd voor verder onderzoek. 253Es werd onder andere gebruikt om mendelevium te produceren. Later werd in de hoge-fluxreactor in Tennessee ook einsteinium geproduceerd uit plutonium.

Einsteinium is genoemd naar Albert Einstein.

Toepassingen bewerken

Van einsteinium zijn geen toepassingen bekend, behalve, zoals gezegd, als tussenstadium bij de productie van mendelevium.

Opmerkelijke eigenschappen bewerken

Onderzoek heeft aangetoond dat einsteinium de eigenschappen heeft die typerend zijn voor een zwaar drievalent actinide.

Verschijning bewerken

Op aarde komt einsteinium van nature niet voor. Het kan in kernreactoren op kunstmatige wijze worden geproduceerd.

Isotopen bewerken

  Zie Isotopen van einsteinium voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Stabielste isotopen
Iso RA (%) Halveringstijd VV VE (MeV) VP
252Es syn 471,7 d α 6,760 248Bk
253Es syn 20,47 d α 6,739 249Bk
254Es syn 275,7 d α 6,618 250Bk
255Es syn 39,8 d α 5,200 251Bk

Er zijn 17 einsteiniumisotopen bekend. 252Es is daarvan met een halveringstijd van 471,7 dagen het stabielst. Andere relatief langlevende isotopen zijn 254Es en 255Es met halveringstijden van respectievelijk 275,7 en 39,8 dagen. De overige isotopen hebben halveringstijden van minder dan 40 uur.

Toxicologie en veiligheid bewerken

Over de toxicologie van einsteinium is niets bekend.

Externe links bewerken

Zie de categorie Einsteinium van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.