Dikvingergekko's

geslacht uit de familie gekko's

Dikvingergekko's[1] (Pachydactylus) is een geslacht van hagedissen dat behoort tot de gekko's (Gekkota) en de familie Gekkonidae.

Dikvingergekko's
Pachydactylus vansoni, exemplaar uit Soutpansberg, Zuid-Afrika.
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Lacertilia (Hagedissen)
Infraorde:Gekkota (Gekko's)
Familie:Gekkonidae
Geslacht
Pachydactylus
Wiegmann, 1834
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Dikvingergekko's op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Naam en indeling

bewerken

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Arend Friedrich August Wiegmann in 1834. De hagedissen werden eerder aan andere geslachten toegekend, zoals Lacerta, Tarentola en Stellio.

De dikvingergekko's worden vertegenwoordigd door 57 verschillende soorten, in de literatuur wordt vaak echter een lager soortenaantal aangegeven. De dikvingergekko's zijn een van de groepen waarvan er met enige regelmaat soorten wetenschappelijk worden beschreven. Voorbeelden zijn de pas in 2011 beschreven soorten Pachydactylus etultra en Pachydactylus maraisi uit Namibië.[2] Ook zijn sommige soorten aan een ander geslacht toegewezen, zoals de soort Chondrodactylus bibronii, die vroeger ook tot het geslacht Pachydactylus werd gerekend. De woestijngekko staat voornamelijk bekend onder zijn oude wetenschappelijke naam Palmatogecko rangei.

De geslachtsnaam Pachydactylus betekent vrij vertaald 'dikke vingers'.

Verspreiding en habitat

bewerken

De gekko's komen voor in delen van zuidelijk Afrika en leven in de landen Zuid-Afrika, Lesotho, Congo-Brazzaville, Congo-Kinshasa, Botswana, Namibië, Zimbabwe, Mozambique, Malawi, Zambia en Angola.[2] De habitat bestaat uit droge tropische en subtropische scrublands, droge savannen, graslanden, zowel hete als koude woestijnen en rotsige omgevingen.

Beschermingsstatus

bewerken

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan alle 57 soorten een beschermingsstatus toegewezen. Van de hagedissen worden er 56 beschouwd als 'veilig' (Least Concern of LC) en de soort Pachydactylus maraisi wordt gezien als 'gevoelig' (Near Threatened of NT).[3]

Soorten

bewerken

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam Auteur Verspreidingsgebied
Pachydactylus acuminatus FitzSimons, 1941 Namibië
Pachydactylus affinis Boulenger, 1896 Zuid-Afrika, Zimbabwe
Pachydactylus amoenus Werner, 1910 Zuid-Afrika
Pachydactylus angolensis Loveridge, 1944 Angola
Pachydactylus atorquatus Bauer, Barts & Hulbert, 2006 Zuid-Afrika
Pachydactylus austeni Hewitt, 1923 Zuid-Afrika
Pachydactylus barnardi FitzSimons, 1941 Zuid-Afrika, Namibië
Pachydactylus bicolor Hewitt, 1926 Namibië
Pachydactylus boehmei Bauer, 2010 Namibië
Pachydactylus capensis Smith, 1846 Zuid-Afrika, Lesotho, Congo-Brazzaville, Congo-Kinshasa, Botswana, Namibië, Zimbabwe, Mozambique, Malawi, Zambia
Pachydactylus caraculicus FitzSimons, 1959 Angola, Namibië
Pachydactylus carinatus Bauer, Lamb & Branch, 2006 Zuid-Afrika, Namibië
Pachydactylus etultra Branch, Bauer, Jackman & Heinicke, 2011 Namibië
Pachydactylus fasciatus Boulenger, 1888 Namibië
Pachydactylus formosus Smith, 1849 Zuid-Afrika, Namibië, Botswana
Pachydactylus gaiasensis Steyn & Mitchell, 1967 Namibië
Pachydactylus geitje Sparrman, 1778 Zuid-Afrika
Pachydactylus griffini Bauer, Lamb & Branch, 2006 Namibië
Pachydactylus haackei Branch, Bauer & Good, 1996 Zuid-Afrika, Namibië
Pachydactylus katanganus De Witte, 1953 Congo-Kinshasa, Malawi
Pachydactylus kladaroderma Branch, Bauer & Good, 1996 Zuid-Afrika
Pachydactylus kobosensis FitzSimons, 1938 Namibië
Pachydactylus kochii V. FitzSimons, 1959 Zuid-Afrika, Namibië
Pachydactylus labialis FitzSimons, 1938 Zuid-Afrika
Pachydactylus latirostris Hewitt, 1923 Zuid-Afrika
Pachydactylus macrolepis FitzSimons, 1939 Zuid-Afrika
Pachydactylus maculatus Gray, 1845 Zuid-Afrika, Swaziland
Pachydactylus maraisi Heinicke, Adderly, Bauer & Jackman, 2011 Namibië
Pachydactylus mariquensis Smith, 1849 Zuid-Afrika, Namibië
Pachydactylus mclachlani Bauer, Lamb & Branch, 2006 Namibië
Pachydactylus monicae Bauer, Lamb & Branch, 2006 Zuid-Afrika, Namibië
Pachydactylus montanus Methuen & Hewitt, 1914 Zuid-Afrika, Namibië
Pachydactylus namaquensis Sclater, 1898 Zuid-Afrika, Namibië
Pachydactylus oculatus Hewitt, 1927 Zuid-Afrika
Pachydactylus oreophilus McLachlan & Spence, 1967 Namibië, Angola
Pachydactylus oshaughnessyi Boulenger, 1885 Zuid-Afrika, Zimbabwe
Pachydactylus otaviensis Bauer, Lamb & Branch, 2006 Namibië
Pachydactylus parascutatus Bauer, Lamb & Branch, 2002 Namibië
Pachydactylus punctatus Peters, 1854 Zuid-Afrika, Namibië, Angola, Mozambique, Botswana, Zambia, Congo-Kinshasa, Zimbabwe
Pachydactylus purcelli Boulenger, 1910 Zuid-Afrika, Namibië
Woestijngekko
(Pachydactylus rangei)
Andersson, 1908 Zuid-Afrika, Namibië, Angola
Pachydactylus reconditus Bauer, Lamb & Branch, 2006 Namibië
Pachydactylus robertsi FitzSimons, 1938 Namibië
Pachydactylus rugosus Smith, 1849 Zuid-Afrika, Angola, Namibië, Botswana
Pachydactylus sansteynae Steyn & Mitchell, 1967 Namibië
Pachydactylus scherzi Mertens, 1954 Namibië, Angola
Pachydactylus scutatus Hewitt, 1927 Angola, Zuid-Afrika, Namibië
Pachydactylus serval Werner, 1910 Zuid-Afrika, Namibië
Pachydactylus tigrinus Van Dam, 1921 Zimbabwe, Zuid-Afrika, Botswana, Mozambique
Pachydactylus tsodiloensis Haacke, 1966 Botswana
Pachydactylus vansoni FitzSimons, 1933 Zuid-Afrika
Pachydactylus vanzyli Steyn & Haacke, 1966 Namibië, Angola
Pachydactylus visseri Bauer, Lamb & Branch, 2006 Zuid-Afrika, Namibië
Pachydactylus wahlbergii Peters, 1869 Zuid-Afrika, Namibië, Botswana, Angola
Pachydactylus waterbergensis Bauer & Lamb, 2003 Namibië
Pachydactylus weberi Roux, 1907 Zuid-Afrika, Namibië
Pachydactylus werneri Hewitt, 1935 Namibië

Bronvermelding

bewerken