Tarentola

geslacht van hagedissen die behoren tot de gekko's

Tarentola is een geslacht van hagedissen die behoren tot de gekko's en de familie Phyllodactylidae. De verschillende soorten staan ook wel bekend als de muurgekko's.

Tarentola
Dreighouding van de soort Tarentola chazaliae, exemplaar uit Marokko.
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Lacertilia (Hagedissen)
Infraorde:Gekkota (Gekko's)
Familie:Phyllodactylidae
Geslacht
Tarentola
Gray, 1825
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Tarentola op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Naam en indeling bewerken

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door John Edward Gray in 1825. De hagedissen werden eerder aan andere geslachten toegekend, zoals Gecko, Geckonia, Platydactylus en Ascalabotes. Er zijn 30 soorten, inclusief drie soorten die pas in 2012 voor eerste wetenschappelijk zijn beschreven.[1]

Uiterlijke kenmerken bewerken

Veel soorten hebben rijen knobbels, stekelachtige bultjes of zelfs huidflappen op het lichaam om de camouflage te vergroten, veel soorten leven tegen boomschors en vallen vrijwel volledig weg tegen de ondergrond. Alle soorten hebben brede tenen met grote hechtlamellen of lamellae en kunnen goed klimmen.

Levenswijze bewerken

Alle soorten zijn nachtactief en verstoppen zich overdag in bomen of tussen stenen. Ze hebben om 's nachts beter te kunnen zien een verticale pupil. De vrouwtjes zetten eieren af.

Verspreiding en habitat bewerken

De hagedissen komen voor in delen van Afrika en leven in de landen en deelgebieden Algerije, Antillen, Bahama's, Benin, Burkina Faso, Canarische Eilanden, Centraal-Afrikaanse Republiek, Cuba, Djibouti, Egypte, Eritrea, Ethiopië, Gambia, Guinea, Guinee-Bissau, Guinee, Ivoorkust, Jamaica, Kaapverdië, Kameroen, Libië, Mali, Marokko, Mauritanië, Niger, Nigeria, Oeganda, Senegal, Sierra Leone, Sinaï, Soedan, Somalië, Tsjaad, Tunesië en Westelijke Sahara. De muurgekko (Tarentola mauritanica) komt als enige soort ook voor in Europa en is daarnaast geïntroduceerd in delen van Noord-, Midden- en Zuid-Amerika.[1]

De habitat bestaat uit rotsige omgevingen, droge tropische en subtropische scrublands, gematigde en mediterrane scrublands, hete woestijnen en droge tropische en subtropische savannen. Ook in door de mens aangepaste streken zoals landelijke tuinen, stedelijke gebieden en weilanden kunnen de hagedissen worden gevonden.

Beschermingsstatus bewerken

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan alle soorten een beschermingsstatus toegewezen. Van de soorten worden er 25 beschouwd als 'veilig' (Least Concern of LC), twee als 'onzeker' (Data Deficient of DD), twee als 'kwetsbaar' (Vulnerable of VU) en een als 'gevoelig' (Near Threatened of NT). De soort Tarentola gigas ten slotte staat te boek als 'bedreigd' (Endangered of EN).[2]

Soorten bewerken

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam Auteur Verspreidingsgebied Beschermingsstatus
Tarentola albertschwartzi Sprackland & Swinney, 1998 Jamaica
 
Tarentola americana Gray, 1831 Antillen, Cuba, Bahama's, Isla de la Juventud
 
Tarentola angustimentalis Steindachner, 1891 Canarische Eilanden
 
Egyptische muurgekko
(Tarentola annularis)
Geoffroy Saint-Hilaire, 1827 Egypte, Marokko, Westelijke Sahara, Libië, Mauritanië, Mali, Tsjaad, Soedan, Ethiopië, Eritrea, Somalië, Kameroen, Centraal-Afrikaanse Republiek, Sinaï, Senegal, Niger, Oeganda, Djibouti, mogelijk in Saoedi-Arabië, Kaapverdië, Gambia, Burkina Faso
 
Tarentola boavistensis Joger, 1993 Kaapverdië
 
Tarentola bocagei Vasconcelos, Perera, Geniez, Harris & Carranza, 2012 Kaapverdië
 
Tarentola boehmei Joger, 1984 Marokko, Westelijke Sahara, mogelijk in Mauritanië
 
Tarentola boettgeri Steindachner, 1891 Canarische Eilanden
 
Tarentola caboverdiana Schleich, 1984 Kaapverdië
 
Tarentola chazaliae Mocquard, 1895 Senegal, Mauritanië, Westelijke Sahara, Marokko
 
Tarentola crombiei Díaz & Hedges, 2008 Cuba
 
Tarentola darwini Joger, 1984 Kaapverdië
 
Tarentola delalandii Duméril & Bibron, 1836 Kaapverdië
 
Tarentola deserti Boulenger, 1891 Algerije, Marokko, Tunesië, Libië
 
Tarentola ephippiata O'Shaughnessy, 1875 Marokko, Westelijke Sahara, Algerije, Mauritanië, Centraal-Afrikaanse Republiek, Mali, Burkina Faso, Niger, Nigeria, Kameroen, Soedan, Tsjaad, Benin, Senegal, Guinee-Bissau, Ivoorkust, mogelijk in Gambia
 
Tarentola fascicularis Daudin, 1802 Tunesië, Libië, Egypte Niet geëvalueerd
Tarentola fogoensis Vasconcelos, Perera, Geniez, Harris & Carranza, 2012 Kaapverdië
 
Tarentola gigas Bocage, 1875 Kaapverdië
 
Tarentola gomerensis Joger & Bischoff, 1983 Canarische Eilanden
 
Tarentola maioensis Schleich, 1984 Kaapverdië
 
Muurgekko
(Tarentola mauritanica)
Linnaeus, 1758 Portugal, Spanje, Gibraltar, Balearen, Italië, Sardinië, Frankrijk, Corsica, Malta, Madeira, Azoren, Kroatië, Griekenland, Albanië, Marokko, Westelijke Sahara, Algerije, Tunesië, geïntroduceerd in Chili, Uruguay, Verenigde Staten, Argentinië, mogelijk in Mexico
 
Tarentola mindiae Baha El Din, 1997 Egypte, Libië
 
Tarentola neglecta Strauch, 1887 Algerije, Libië, Tunesië, Soedan
 
Tarentola nicolauensis Schleich, 1984 Kaapverdië
 
Tarentola parvicarinata Joger, 1980 Mali, Sierra Leone, Guinea, Mauritanië, Westelijke Sahara, Senegal
 
Tarentola pastoria Trape, Chirio & Trape, 2012 Guinee
 
Tarentola protogigas Joger, 1984 Kaapverdië
 
Tarentola raziana Schleich, 1984 Kaapverdië
 
Tarentola rudis Boulenger, 1906 Kaapverdië
 
Tarentola substituta Joger, 1984 Kaapverdië
 

Bronvermelding bewerken