Fiep Westendorpbrug (brug 385)

vaste brug in Amsterdam, Nederland
(Doorverwezen vanaf Brug 385)

De Fiep Westendorpbrug (brug 385) is een vaste brug in Amsterdam, op de grens van de stadsdelen Zuid en Nieuw-West.

Brug 385
Brug 385 over de Westlandgracht (maart 2019)
Algemene gegevens
Locatie Amsterdam
Coördinaten 52° 21′ NB, 4° 51′ OL
Overspant Westlandgracht
Breedte 28 m
Hoogte 2,99 +NAP m
Doorvaartbreedte 14,75 m
Brugnummer 385
Bouw
Bouwperiode 1959-1960
Opening april 1960
Gebruik
Huidig gebruik verkeersbrug, tram
Weg Heemstedestraat
Architectuur
Type vaste brug
Architect(en) Dienst der Publieke Werken
Peter Pennink
Materiaal beton
Bijzonderheden van oorsprong tevens voetgangersviaduct
Fiep Westendorpbrug (groot-Amsterdam)
Fiep Westendorpbrug
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer

De brug is gelegen in de Heemstedestraat. Ze overspant de Westlandgracht. Aan de oostzijde landt de brug op de kade die ook Westlandgracht heet, aan de westzijde ligt voetgangersgebied. De gracht vormde tot 1959 de grens tussen stedelijke bebouwing en tuinderijen. Een van de eerste uitbreidingen bestond uit het aanleggen van deze brug.[1] De brug zou een aantal jaren later de verbinding verzorgen naar de wijken Slotervaart en Osdorp.[2]

De brug werd werkelijk in het niets gelegd. De stadsbebouwing hield hier plotseling op, in de verre verte was nog het dorp Sloten te zien. Na de aanbesteding in januari 1959, werd er vanaf de zomer 1959 tot en met juli 1960 (oplevering) aan gebouwd. Het werd een betonnen brug (betonnen pijlers, betonnen overspanning) met stalen brugleuningen. De gemeente verwachtte veel verkeer en daardoor werd aan de westzijde van de brug een voetgangersviaduct ingebouwd. Zo konden schoolgaande kinderen gebruik maken van een scheiding tussen langzaam en snelverkeer. De Telegraaf constateerde in januari 1961 echter dat de onderdoorgang er weliswaar was, maar dat de gemeentelijke dienst Publieke Werken vergeten was het voetpad te bestraten. Het voetgangersgebied werd ter plaatse van de brug uitgebreid met zitjes, zoals dat ook in de tijd van bruggenbouwer Piet Kramer gebeurde. De architect van de brug is echter Peter Pennink, die maar een beperkt aantal bruggen ontwierp voor Amsterdam. Aan de noordwestzijde van de brug werd ook een speelruimte voor kinderen neergelegd, waarbij Jacoba Mulder en Aldo van Eyck hun invloed konden laten gelden. Hun werk is echter in 2006 tot een minimum teruggebracht (het gebouwtje kwam in diezelfde tijd als de herinrichting), ook de onderdoorgang werd dichtgemaakt, omdat de doorgang het domein was geworden van daklozen en mensen die in de openbare ruimte bier drinken.

Sinds 1975 draagt de brug tevens de tramrails van tram 2, die op 6 oktober 1975 werd verlengd, waarbij bus 23 van de brug verdween die hier sinds 10 juli 1960 reed. Tot dan toe reed de tram niet verder dan het Hoofddorpplein, maar het nieuw bebouwde gebied ten westen van de Johan Huizingalaan met onder meer het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis en Slotervaartziekenhuis hadden beter openbaar vervoer nodig. Op de brug staduitwaarts kwam de trambaan direct op een verhoogd niveau te liggen, de brug was dermate breed dat er ook voldoende ruimte was voor tramhaltes op de brug. Eind jaren negentig werden deze echter opgeheven om enkele jaren later na protesten weer terug te keren.

De brug is in 2021 vernoemd naar illustratrice Fiep Westendorp.[3][4] Het initiatief hiertoe kwam van inwoner M. Louis. Honderd meter westwaarts ligt de Heemstedebrug.

Onderzijde van brug 385 (maart 2019)
Trapje naar de voormalige speelplaats. Links is de afsluiting van de onderdoorgang te zien. (maart 2019)