1517

Het jaar 1517 is het 17e jaar in de 16e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

1517

Eeuwen:	15e eeuw · 16e eeuw · 17e eeuw
Decennia:	1500-1509 · 1510-1519 · 1520-1529
Jaren:	<< · < · 1516 · 1517 · 1518 · > · >>
Jaartelling in verschillende culturen

Ab urbe condita:		2270 MMCCLXX
Armeense jaartelling:		966 – 967 ԹՎ ՋԿԶ – ՋԿԷ
Chinese jaartelling:		4213 – 4214 癸子 – 甲丑
Christelijke jaartelling:		1517 MDXVII
Ethiopische jaartelling:		1509 – 1510
Hebreeuwse jaartelling:		5277 – 5278
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		1572 – 1573
- Shaka Samvat		1439 – 1440
- Kali yuga		4618 – 4619
Iraanse jaartelling:		895 – 896 ۸۹۵ – ۸۹۶
Islamitische jaartelling:		922 – 923 ٩٢٣ – ٩٢٢
Maçonnieke jaartelling:		5516 – 5517
Juliaanse kalender van 1517

Gebeurtenissen bewerken

20-28 januari - Beleg van Sneek: Stadhouder Floris van Egmont belegert de stad Sneek, maar geeft op als de dooi invalt.
22 januari - Slag bij Ridaniya: De Ottomanen onder Selim I verslaan de Mamelukken nabij Caïro en nemen de stad in. Einde van het Mamelukse rijk, Egypte en een groot deel van Arabië worden bij het Ottomaanse Rijk gevoegd.
23 januari - Begin van de Oorlog van Urbino: Francesco Maria I della Rovere komt aan bij Urbino, dat hij tracht te heroveren nadat hij het het voorgaande jaar aan paus Leo X is verloren, en verslaat een pauselijke condottiere.
8 februari - Vertrek van een Expeditie westwaarts onder leiding van Francisco Hernández de Córdoba in opdracht van gouverneur Diego Velázquez de Cuéllar van Cuba. Hij ontdekt Yucatán en de Mayabeschaving.
14 maart - Stadsbrand van Enschede: Enschede wordt vrijwel volledig door brand verwoest.
9 mei - Gedwongen door Karel van Luxemburg legt de bisschop van Utrecht Frederik van Baden zijn ambt neer.
24 juni - Begin van het Beleg van Medemblik door Friese opstandelingen onder Pier Gerlofs Donia en Wijerd Jelckama.
1 juli - Paus Leo X creëert 31 nieuwe kardinalen, tot 1946 het grootste aantal kardinalen dat in een keer benoemd wordt.
26 augustus - Verdrag van Rouen: Frankrijk en Schotland beloven wederzijdse hulp in geval van een aanval door Engeland.
8 september - Karel I vertrekt uit de Nederlanden naar Spanje. Margaretha van Oostenrijk neemt de taak van landvoogdes van de Nederlanden weer op.
september - Francesco Maria I della Rovere, die de strijd heeft moeten opgeven vanwege gebrek aan geld om zijn soldaten te betalen, verzoent zich met paus Leo X, die hem ontslaat van kerkelijke censuur en vrijelijk naar Mantua laat vertrekken.
31 oktober - Maarten Luther schrijft zijn 95 stellingen tegen de handel in aflaten, volgens traditie door ze aan de kerkdeur in Wittenberg te spijkeren.
Sultan Selim I zet de Abbasidische kalief van Caïro af. De titel kalief wordt van nu af door de Ottomaanse sultans gedragen.
Einde van de Oorlog van de Liga van Kamerijk.
Dayan Khan van de Noordelijke Yuan belegert Beijing.
Einde van het Vijfde Lateraans Concilie.
Fernão Pires de Andrade bezoekt Kanton en begint de Portugese handel met China.
Karel van Luxemburg en Edzard I van Oost-Friesland komen tot een overeenkomst die de Saksische Vete beëindigt. Edzard wordt erkend als rijksgraaf van Oost-Friesland, maar geeft zijn aanspraken op Groningen en Friesland op.
Een nieuw ontstekingsmechanisme voor vuurwapens wordt uitgevonden dat gebruik maakt van vuursteen, en daarmee het pistool.
Stichting van Le Havre.
Stichting van San Juan op Puerto Rico.
Stichting van het dorp Breskens.
De Orde van de Matigheid en de Heilige Christoffel wordt ingesteld.

Literatuur bewerken

Cornelius Aurelius: Divisiekroniek
Francysk Skaryna: Bijbel in Oudroetheens

Beeldende kunst bewerken

Rafaël: Visitatie
Titiaan: Maria Hemelvaart
Andrea del Sarto: Madonna van de harpijen
Andrea del Sarto: Disputatie over de drieëenheid
Antonio da Correggio: La Zingarella
Lorenzo Lotto: Susanna en de ouderlingen

Opvolging bewerken

patriarch van Antiochië (Syrisch-Orthodox) - Ignatius Jacobus I opgevolgd door Ignatius David I
Delhi - Sikandar Lodi opgevolgd door zijn zoon Ibrahim Lodi
Navarra - Catharina opgevolgd door haar zoon Hendrik II
Naxos - Giovanni IV Crispo als opvolger van Francesco III Crispo
Sicilië (onderkoning) - Ettore Pignatelli e Caraffa als opvolger van Hugo de Moncada
Utrecht - Frederik van Baden opgevolgd door Filips van Bourgondië-Blaton

Afbeeldingen bewerken

Selim I op expeditie in Egypte
route van de expeditie van Francisco Hernández de Córdoba
graftombe van Sikandar Lodi
kathedraal van Granada (voltooid 1517)
titelpagina van de Divisiekroniek
grafmonument van Frederik van Baden
Sint Anthonygasthuis, Groningen (gesticht 1517)
Grutte Pier (Pier Gerlofs Donia)

Geboren bewerken

29 maart - Carlo Carafa, Italiaans kardinaal
9 april - Maximiliaan Morillon, Zuid-Nederlands prelaat
18 juni - Ogimachi, keizer van Japan (1557-1586)
16 juli - Frances Brandon, Engels edelvrouw
20 juli - Peter Ernst I van Mansfeld, Duits edelman
juli - Juan de Vargas, Spaans jurist
23 augustus - Frans I, hertog van Lotharingen
20 augustus - Antoine Perrenot de Granvelle, Bourgondisch kardinaal en staatsman
29 juni - Rembert Dodoens, Zuid-Nederlands arts en plantkundige
Pierre Belon, Frans natuuronderzoeker
Margaretha van Egmont, Nederlands edelvrouw
Bernard Gilpin, Engels theoloog
Nicolaas Goudanus, Nederlands theoloog
Gerard van Groesbeek, Zuid-Nederlands prelaat
Lodewijk Casimir van Hohenlohe-Neuenstein, Duits edelman
Francisco de Holanda, Portugees humanist
Godhard Kettler, Duits edelman
Ngagchang Künga Rinchen, Tibetaans geestelijk leider
Jacques Pelletier du Mans, Frans humanist en wiskundige
Guidobaldo II della Rovere, hertog van Urbino
Arnoud Sasbout, Noord-Nederlands jurist
Gioseffo Zarlino, Italiaans muziektheoreticus en componist
Otto IV van Schaumburg, Duits edelman (jaartal bij benadering)
Henry Howard, Engels edelman en dichter (jaartal bij benadering)
Hubert Waelrant, Zuid-Nederlands componist (jaartal bij benadering)

Overleden bewerken

5 januari - Francesco Raibolini, Italiaans schilder
12 februari - Catharina (~46), koningin van Navarra (1483-1517)
7 maart - Maria van Aragon (34), echtgenote van Emanuel I van Portugal
26 maart - Heinrich Isaac, Zuid-Nederlands componist
15 april - Jan Smeken, Zuid-Nederlands rederijker
16 juli - Alfonso Petrucci (~26), Italiaans kardinaal
27 augustus - Jeroen van Busleyden, Zuid-Nederlands politicus en humanist
augustus - Hessel van Martena, Fries hoofdeling
21 september - Dyveke Sigbritsdochter (~27), minnares van Christiaan II van Denemarken
24 september - Frederik van Baden (59), bisschop van Utrecht (1496-1517)
31 oktober - Fra Bartolomeo (44), Florentijns schilder
8 november - Francisco Jiménez de Cisneros (~81), Spaans kardinaal en staatsman
21 november - Sikandar Lodi, sultan van Delhi (1489-1517)
Balim Sultan (~60), Grieks soefimeester
Barnard Flower, Zuid-Nederlands glazenier
John Gordon, Schots edelman
Nicolaas Jonghelinck, Zuid-Nederlands zakenman en kunstverzamelaar
Godhard I Kettler zu Neu-Assen, Duits edelman
Johannes Murmellius (~37), Nederlands humanist
Luca Pacioli (~72), Italiaans wiskundige
Kaspar von Silenen, Zwitsers legerleider
Ludovico di Varthema (~49), Italiaans ontdekkingsreiziger
Birgitta van York (~37), Engels prinses
Giovanni Battista Cima, Venetiaans schilder (jaartal bij benadering)

Zie de categorie 1517 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.