12 februari

12 februari is de 43ste dag van het jaar in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 322 dagen (323 dagen in een schrikkeljaar) tot het einde van het jaar.

Inhoud

Gebeurtenissen

•  Algemeen
  • 1541 - Santiago in Chili wordt gesticht door Pedro de Valdivia.
  • 1912 - China gaat over op de gregoriaanse kalender.

•  Bouwkunst en architectuur
  • 1929 - Stadhuis van Leiden afgebrand.

•  Criminaliteit en veiligheid
  • 1993 - Gruwelijke moord op James Bulger. Twee jongens van tien jaar oud ontvoeren, martelen en vermoorden een peuter van drie jaar oud.

•  Economie
  • 2019 - Speelgoedwinkelketen Intertoys vraagt surséance van betaling aan.

•  Infrastructuur
  • 1920 - Het vrachtschip de West Aleta, met een lading van 15.000 vaten wijn, vergaat voor de kust van Terschelling, het bergen van de wijn neemt negen maanden in beslag.

•  Media
  • 1904 - Eerste editie van de Deense sensatiekrant Ekstra Bladet.
  • 1931 - Ingebruikneming van Radio Vaticana door Paus Pius XI. De zendinstallatie is ontworpen door Guglielmo Marconi.
  • 1962 - De Deense overheid legt beslag op een van de zendschepen van zeezender Radio Mercur.

•  Politiek
  • 1832 - Ecuador annexeert de Galápagoseilanden.
  • 1912 - Er komt een eind aan de Mantsjoe Qing-dynastie met de abdicatie van de 12-jarige keizer van China Pu-Yi.
  • 1974 - Aleksandr Solzjenitsyn wordt door de Sovjet-Unie zijn staatsburgerschap ontnomen en uitgewezen.
  • 1985 - Minister Elco Brinkman weigert de P.C. Hooft-prijs uit te reiken aan Hugo Brandt Corstius.
  • 1994 - Na de rechtse blanke partijen besluit ook de Inkatha Vrijheidspartij niet deel te nemen aan de eerste algemene verkiezingen die eind april worden gehouden in Zuid-Afrika.
  • 2015 - De jaarlijkse toespraak tot het parlement van de Zuid-Afrikaanse president Jacob Zuma ontaardt in een vechtpartij, waarbij onder meer de leden van de protestpartij Economic Freedom Fighters (EFF) zijn betrokken.

•  Religie
  • 1922 - Kroning van paus Pius XI in Rome.
  • 1957 - Bisschopswijding van Wilhelmus Marinus Bekkers, Nederlands bisschop-coadjutor van 's-Hertogenbosch.
  • 1994 - Bisschopswijding van Ad van Luyn, bisschop van Rotterdam

•  Sport
  • 1905 - Het Zwitsers voetbalelftal speelt de eerste officiële interland uit zijn geschiedenis. In Parijs wordt met 1-0 verloren van Frankrijk .
  • 1917 - In Toluca wordt de Mexicaanse voetbalclub Deportivo Toluca FC opgericht.
  • 1922 - Oprichting van de Slowaakse voetbalclub Partizán Bardejov onder de naam ŠK Bardejov.
  • 1939 - Het Peruviaans voetbalelftal wint voor de eerste keer de Copa América door in de slotwedstrijd met 2-1 te winnen van Uruguay.
  • 1944 - Oprichting van de Colombiaanse voetbalclub Deportivo Pereira.
  • 1964 - Oprichting van de Belgische volleybalclub Knack Roeselare.
  • 1967 - Kees Verkerk wordt in Oslo wereldkampioen hardrijden op de schaats.
  • 1996 - Thomas Muster lost Andre Agassi af als nummer één op de wereldranglijst der tennisprofessionals; de Oostenrijker moet die positie al na één week weer afstaan aan Agassi's landgenoot Pete Sampras.
  • 2006 - Ireen Wüst wint goud op de 3000 m tijdens de Olympische Spelen in Turijn vóór landgenote Renate Groenewold en de Canadese Cindy Klassen.
  • 2010 - De Olympische Winterspelen in Vancouver worden geopend.
  • 2010 - De Georgische rodelaar Nodar Koemaritasjvili komt bij een zwaar ongeluk op een training van de Olympische Spelen om het leven.
  • 2014 - Op de Olympische Winterspelen in Sotsji wint Stefan Groothuis de 1000 meter voor de Canadees Denny Morrison. Michel Mulder voegt aan zijn goud op de 500 meter een bronzen medaille toe.

•  Wetenschap en technologie
  • 1904 - In Amsterdam wordt de eerste tentoonstelling van de Rijwiel- en Automobielindustrie (RAI) geopend.
  • 2005 - De nieuwe Ariane 5 ECA wordt succesvol gelanceerd, met aan boord de Sloshsat-FLEVO satelliet.
  • 2009 - Het DNA-profiel van de neanderthaler is in kaart gebracht.

Geboren

Frans II van Oostenrijk
geboren 12 feb. 1768

Charles Darwin
geboren 12 feb. 1809

Silvia Saint
geboren 12 feb. 1976

Jennifer Stone
geboren 12 feb. 1993

• 1584 - Barlaeus, Nederlands dichter (overleden 1648)
• 1637 - Jan Swammerdam, Nederlands natuurwetenschapper (overleden 1680)
• 1768 - Keizer Frans II, laatste keizer van het Heilige Roomse Rijk en eerste keizer van Oostenrijk (overleden 1835)
• 1777 - Friedrich de la Motte-Fouqué, Duits schrijver (overleden 1843)
• 1791 - Jan David Zocher, Nederlands architect en stedenbouwkundige (overleden 1870)
• 1800 - John Edward Gray, Brits zoöloog (overleden 1875)
• 1809 - Charles Darwin, Engels bioloog (overleden 1882)
• 1809 - Abraham Lincoln, Amerikaans president (overleden 1865)
• 1828 - George Meredith, Engels dichter en romanschrijver (overleden 1909)
• 1851 - Hendrik van Bourbon-Parma, hertog van Bardi (overleden 1905)
• 1864 - Johannes Hendrik Carpentier Alting, Nederlands hoogleraar (overleden 1929)
• 1869 - Kien Phuc, regerend keizer van Vietnam (overleden 1884)
• 1877 - Louis Renault, autofabrikant (overleden 1944)
• 1884 - Johan Laidoner, Estisch opperbevelhebber (overleden 1953)
• 1888 - Anders Ahlgren, Zweeds worstelaar (overleden 1976)
• 1888 - Hans von Sponeck, Duits generaal (overleden 1944)
• 1893 - Omar Bradley, Amerikaans militair leider (overleden 1981)
• 1893 - Marcel Minnaert, Belgisch bioloog, astrofysicus, didacticus, flamingant en marxist (overleden 1970)
• 1893 - Steingrímur Steinþórsson, IJslands politicus (overleden 1966)
• 1898 - David Bruce, Amerikaans diplomaat (overleden 1977)
• 1900 - Pink Anderson, Amerikaans bluesmuzikant (overleden 1974)
• 1900 - Vasili Tsjoejkov, Russisch militair (overleden 1982)
• 1905 - Arvo Närvänen, Fins voetballer (overleden 1982)
• 1906 - Jan Broeksz, Nederlands journalist, omroeppionier, politicus en radiopresentator (overleden 1980)
• 1909 - Bernabé Ferreyra, Argentijns voetballer (overleden 1972)
• 1910 - Bernard Slicher van Bath, Nederlands landbouwhistoricus (overleden 2004)
• 1910- Georgette Rejewsky, Vlaams actrice en logopediste (overleden 2014)
• 1911 - Charles Mathiesen, Noors schaatser (overleden 1994)
• 1913 - Tony Bell, Vlaams zanger en acteur (overleden 2006)
• 1914 - Nello Celio, Zwitsers politicus (overleden 1995)
• 1914 - Jacob Kraal, Nederlands verzetsstrijder (overleden 1944)
• 1915 - Lamberto Avellana, Filipijns film- en toneelregisseur (overleden 1991)
• 1915 - Lorne Greene, Canadees acteur (overleden 1987)
• 1916 - Fritz Kahlenberg, Nederlands fotograaf en verzetsstrijder (overleden 1996)
• 1916 - Damián Iguacén Borau, Spaans bisschop
• 1920 - Heleno de Freitas, Braziliaans voetballer (overleden 1959)
• 1920 - Jack Turner, Amerikaans autocoureur (overleden 2004)
• 1921 - Walter Goddijn, Nederlands theoloog (overleden 2007)
• 1922 - Hussein Onn, Maleisisch politicus (overleden 1990)
• 1923 - Nand Buyl, Vlaams acteur en regisseur (overleden 2009)
• 1923 - Franco Zeffirelli, Italiaans filmregisseur (overleden 2019)
• 1931 - Janwillem van de Wetering, Nederlands schrijver, zakenman en avonturier (overleden 2008)
• 1933 - Costa-Gavras, Frans-Grieks filmregisseur
• 1933 - Vladimír Suchánek, Tsjechisch grafisch kunstenaar
• 1934 - Annette Crosbie, Brits actrice
• 1934 - Anne Krüger, Amerikaans econoom en hoogleraar
• 1935 - Jan Roeland, Nederlands kunstschilder (overleden 2016)
• 1936 - Fang Lizhi, Chinees natuurkundige en dissident (overleden 2012)
• 1937 - Charles Dumas, Amerikaans atleet (overleden 2004)
• 1937 - Sipke van der Land, Nederlands predikant en televisiepresentator (overleden 2015)
• 1939 - Walter Glechner, Oostenrijks voetballer (overleden 2015)
• 1939 - Ray Manzarek, Amerikaans toetsenist (overleden 2013)
• 1941 - Dominguinhos, Braziliaans componist, zanger en accordeonist (overleden 2013)
• 1942 - Ehud Barak, Israëlisch generaal en premier (1999-2001)
• 1945 - Luc Dupanloup, Belgisch tekenaar (overleden 2000)
• 1945 - David Friedman, Amerikaans econoom
• 1946 - Ever Meulen, Belgisch illustrator
• 1947 - Jaap Dekker, Nederlands componist en pianist
• 1949 - John Blankenstein, Nederlands voetbalscheidsrechter (overleden 2006)
• 1950 - Angelo Branduardi, Italiaans musicus en componist
• 1950 - Steve Hackett, Brits musicus (o.a. Genesis)
• 1952 - Patrick Gaillard, Frans autocoureur
• 1952 - Michael McDonald, Amerikaans zanger
• 1952 - Henry Rono, Keniaans atleet
• 1953 - Gerry Tolman, Amerikaans musicus, manager en producent (overleden 2005)
• 1953 - Helmut Wechselberger, Oostenrijks wielrenner
• 1954 - Majalli Whbee, Druzisch-Israëlisch politicus
• 1954 - Philip Zimmermann, Amerikaans informaticus en cryptograaf
• 1956 - Ad Melkert, Nederlands politicus en bewindvoerder bij het IMF
• 1957 - Lupo Quiñónez, Ecuadoraans voetballer
• 1957 - Willie Smits, Nederlands bosbouwkundige, dierenrechtenactivist en natuurbeschermer
• 1958 - Mary Chapin Carpenter, Amerikaans singer-songwriter en countryzangeres
• 1961 - Tonnie Dirks, Nederlands atleet
• 1961 - Lucas Sang, Keniaans atleet (overleden 2008)
• 1962 - René Scheuer, Luxemburgs voetballer
• 1965 - Brett Kavanaugh, Amerikaans opperrechter
• 1966 - Jeroen Fischer, Belgisch atleet
• 1967 - Hermione Norris, Engels actrice
• 1968 - Josh Brolin, Amerikaans acteur
• 1968 - Chris McCandless, Amerikaans avonturier (overleden 1992)
• 1968 - Ioan Sabău, Roemeens voetballer
• 1968 - Mark van der Werf, Nederlands schaker
• 1969 - Darren Aronofsky, Amerikaans filmregisseur en -producer
• 1969 - Steve Backley, Brits atleet
• 1969 - Hong Myung-Bo, Zuid-Koreaans voetballer
• 1970 - Bryan Roy, Nederlands voetballer
• 1971 - Nathan Kahan, Belgisch atleet
• 1971 - Sanne Wallis de Vries, Nederlands cabaretière
• 1973 - Gianni Romme, Nederlands schaatser
• 1973 - Tara Strong, Canadees (stem)actrice
• 1973 - Sandra Swennen, Belgisch atlete
• 1974 - Geert Omloop, Belgisch wielrenner
• 1974 - Dmitri Loskov, Russisch voetballer
• 1976 - Niki Leferink, Nederlands voetballer
• 1976 - Silvia Saint, Tsjechisch pornoster
• 1976 - Grzegorz Sposób, Pools hoogspringer
• 1977 - Paul Di Bella, Australisch atleet
• 1978 - Simon van der Geest, Nederlands schrijver, dichter en theaterdocent
• 1979 - Michela Ponza, Italiaans biatlete
• 1979 - Jesse Spencer, Australisch acteur
• 1980 - Juan Carlos Ferrero, Spaans tennisser
• 1980 - Tine Kristiansen, Noors handbalster
• 1980 - Christina Ricci, Amerikaans actrice
• 1980 - Gucci Mane, Amerikaans rapper
• 1981 - Terefe Yae, Ethiopisch atleet
• 1982 - Alo Bärengrub, Estisch voetballer
• 1982 - Steven Nyman, Amerikaans alpineskiër
• 1982 - Matías Schulz, Argentijns handballer
• 1982 - Loúis Tsátoumas, Grieks atleet
• 1983 - Tyler Butterfield, Bermudaans-Amerikaans triatleet en wielrenner
• 1983 - Gaolesiela Salang, Botswaans atleet
• 1984 - Alexandra Dahlström, Zweeds actrice
• 1984 - Caterine Ibargüen, Colombiaans atlete
• 1984 - Andrei Sidorenkov, Estisch voetballer
• 1984 - Peter Utaka, Nigeriaans voetballer
• 1984 - Peter Vanderkaay, Amerikaans zwemmer
• 1985 - Wendy Den Haeze, Belgisch atlete
• 1985 - Josphat Ndambiri, Keniaans atleet
• 1985 - Przemysław Stańczyk, Pools zwemmer
• 1986 - Hanny Allston, Australisch oriëntatieloopster
• 1986 - Frankie Provenzano, Italiaans autocoureur
• 1987 - Guilherme Guido, Braziliaans zwemmer
• 1988 - Mathieu Dossevi, Frans-Togolees voetballer
• 1988 - Scott Durant, Brits roeier
• 1988 - David Hubert, Belgisch voetballer
• 1988 - Dilšod Vasiev, Tadzjieks voetballer
• 1990 - Ismo (Ismail Houllich), Nederlands rapper
• 1990 - Scott Thwaites, Engels wielrenner
• 1990 - Michael Tumi, Italiaans atleet
• 1991 - Nick McBride, Australisch autocoureur
• 1991 - Ragnhild Haga, Noors langlaufster
• 1991 - Michael Schimpelsberger, Oostenrijks voetballer
• 1991 - Bart Swings, Belgisch inline-skater en langebaanschaatser
• 1992 - Mosinet Geremew, Ethiopisch atleet
• 1993 - Anaïs Chevalier, Frans biatlete
• 1993 - Jennifer Stone, Amerikaans actrice
• 1993 - Rafael Alcântara, Braziliaans-Spaanse voetballer
• 1995 - Ed Jones, autocoureur uit de Verenigde Arabische Emiraten
• 2000 - Mylène en Rosanne Waalewijn, Nederlands zangduo

Overleden

Immanuel Kant
overleden 12 feb. 1804

Grethe Sønck
overleden 12 feb. 2010

Gordon Banks
overleden 12 feb. 2019

• 1371 - Gerlach van Nassau (~49), aartsbisschop en keurvorst van Mainz
• 1554 - Jane Grey (16), koningin van Engeland
• 1689 - Marie Louise van Orléans (26), koningin van Spanje
• 1692 - Hendrik Hamel (62), Nederlands zeevaarder en VOC-boekhouder
• 1763 - Pierre Carlet de Marivaux (75), Frans schrijver
• 1770 - Christopher Middleton, Engels marineofficier
• 1798 - Stanislaus II August Poniatowski (66), laatste koning van een zelfstandig Polen
• 1804 - Immanuel Kant (79), Duits filosoof
• 1882 - Thomas van Leent (74), Nederlands kunstschilder
• 1903 - José Palma (27), Filipijns dichter
• 1916 - Richard Dedekind (84), Duits wiskundige
• 1919 - Harold Gilman (43), Engels kunstschilder. Hij wordt gerekend tot het postimpressionisme.
• 1929 - Lillie Langtry (75), Brits actrice
• 1935 - Auguste Escoffier (88), Frans chef-kok
• 1938 - Maurits Sabbe (65), Vlaams schrijver
• 1939 - Potenciano Gregorio (58), Filipijns musicus en componist
• 1945 - Walraven van Hall (39), Nederlands bankier en verzetsstrijder
• 1947 - Kurt Lewin (56), Duits psycholoog
• 1951 - Marinus Petrus Antonius den Ouden, Nederlands militair, commandant Nederlands Detachement Verenigde Naties (Korea)
• 1952 - Rudolf Strnisko (71), Tsjechisch bierbrouwer
• 1959 - George Antheil (58), Amerikaans componist
• 1960 - Jean-Michel Atlan (47), Frans kunstschilder
• 1960 - Oskar von Hindenburg (77), Duits generaal
• 1975 - Lies Koning (57), Nederlands atlete
• 1976 - Sal Mineo (37), Amerikaans acteur
• 1977 - Herman Dooyeweerd (82), Nederlands filosoof
• 1978 - Cecilia Callebert (93), Vlaams pianiste en componiste
• 1983 - Jan Klaassens (51), Nederlands voetballer
• 1984 - Julio Cortázar (70), Argentijns schrijver
• 1987 - Dennis Poore (70), Brits autocoureur
• 1989 - Thomas Bernhard (58), Oostenrijks schrijver
• 1991 - K.W.L. Bezemer (91), Nederlands maritiem historicus
• 1999 - Michel Seuphor (97), Belgisch kunstenaar
• 1999 - Jo Zanders, (90), Nederlands burgemeester van Venlo tijdens WOII
• 2001 - Walraven van Heeckeren van Molecaten (86), lid Nederlandse adel
• 2001 - Kristina Söderbaum (88), Zweeds-Duits actrice
• 2005 - Marinus van der Goes van Naters (104), Nederlands politicus
• 2005 - Rob Punt (47), Nederlands motorcoureur
• 2005 - Maurice Trintignant (87), Frans autocoureur
• 2007 - Peter Ellenshaw (93), Brits special-effectsontwerper
• 2007 - Paolo Pileri (62), Italiaans motorcoureur
• 2007 - Dé Stoop (87), Nederlands sportbestuurder
• 2008 - Johan Kasantaroeno (62), Surinaams politicus
• 2008 - Badri Patarkatsisjvili (52), Georgisch zakenman en oppositieleider
• 2008 - Jean Prouff (88), Frans voetballer en voetbalcoach
• 2009 - Álvaro Bardón (68), Chileens neo-liberaal econoom
• 2009 - Hermann Becht (69), Duits operazanger
• 2009 - Hercules Bellville (69), Amerikaans filmproducent
• 2009 - Alison Des Forges (66), Amerikaans mensenrechtenactiviste
• 2009 - Lis Hartel (87), Deens amazone
• 2009 - Georges Labica (78), Frans marxistisch filosoof
• 2009 - Hugh Leonard (82), Iers toneelschrijver
• 2009 - Mat Mathews (84), Nederlands jazzaccordeonist
• 2009 - Coleman Mellett (34), Amerikaans jazzgitarist
• 2009 - Johan Mittertreiner (93), Nederlands balletdanser
• 2009 - Gerry Niewood (65), Amerikaans jazzsaxofonist, -fluitist en -klarinettist
• 2009 - Claude Nollier (89), Frans actrice
• 2010 - Nodar Koemaritasjvili (21), Georgisch rodelaar
• 2010 - Werner Krämer (70), Duits voetballer
• 2010 - Grethe Sønck (80), Deens actrice
• 2011 - Peter Alexander (84), Oostenrijks zanger en acteur
• 2011 - Betty Garrett (91), Amerikaans actrice
• 2011 - Fedor den Hertog (64), Nederlands wielrenner
• 2014 - Sid Caesar (91), Amerikaans komiek en acteur
• 2014 - Josef Röhrig (88), Duits voetballer
• 2015 - Movita Castaneda (98), Amerikaans actrice
• 2015 - Désiré Dondeyne (93), Frans componist en dirigent
• 2015 - Cornelis Pieter van den Hoek (93), Nederlands verzetsstrijder en Ridder in de Militaire Willems-Orde
• 2015 - Tomie Ohtake (101), Japans-Braziliaans beeldhouwster, schilderes en grafica
• 2015 - Steve Strange (55), Brits zanger
• 2016 - Dominique D'Onofrio (62), Belgisch voetbaltrainer
• 2016 - Marie de Sousberghe (111), oudste vrouw van België
• 2017 - Stacy Bromberg (60), Amerikaans dartster
• 2017 - Al Jarreau (76), Amerikaans zanger
• 2017 - Albert Malbois (101), Frans bisschop
• 2018 - Martin van der Borgh (83), Nederlands wielrenner
• 2018 - Jef Geys (84), Belgisch kunstenaar
• 2018 - Alfred Gilgen (87), Zwitsers politicus
• 2018 - Klaasje van der Wal (69), Nederlands bassist
• 2019 - Gordon Banks (81), Engels voetballer
• 2019 - Leo van Gansewinkel (80), Nederlands ondernemer
• 2019 - Anke de Graaf (91), Nederlands schrijfster
• 2019 - Pedro Morales (76), Puerto Ricaans showworstelaar

Viering/herdenking

• VS - verjaardag van Abraham Lincoln
• Chili - Onafhankelijkheidsdag (1818)
• 2002 - Chinees Nieuwjaar
• 2009 - 200 jaar Darwin
• Rooms-katholieke kalender:
  • Heilige Benedictus van Aniane († 821) (bisdom Aken & Straatsburg)
  • Heilige Alexis van Moskou († 1378)
  • Heilige Damianus van Alexandrië

Weerextremen

Nederland

Dagrecords

• 1929 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur −12,7 °C
• 2002 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 11,4 °C
• 1929 - Laagste minimumtemperatuur −18,1 °C
• 2002 - Hoogste maximumtemperatuur 13,3 °C
• 1904 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 14,9 m/s
• 1999 en 2008 - Langste zonneschijnduur 8,9 uur
• 1963 - Langste neerslagduur 20,9 uur
• 2005 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 24,6 mm
• 1985 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 62 %

België

Dagrecords

• 1929 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur −11,5 °C
• 2001 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 11,9 °C
• 1929 - Laagste minimumtemperatuur −15,7 °C
• 1998 - Hoogste maximumtemperatuur 15,1 °C
• 1996 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 23,3 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1938 - Windstoten tot 142 km/h in Zeebrugge en de schade aan de kust is aanzienlijk.
• 1962 - 82 mm neerslag in Robertville (Waimes).

Bronnen, noten en/of referenties

Zie de categorie 12 February van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.