Zeeburgereiland

kunstmatig eiland en wijk in Amsterdam, Nederland

Het Zeeburgereiland is een driehoekig eiland aan de oostkant van Amsterdam, in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Het ligt tussen de Oranjesluizen en de Diemerzeedijk en wordt aan de oostzijde begrensd door het Buiten IJ.

Zeeburgereiland
wijk van Amsterdam
Ligging binnen Amsterdam
Kerngegevens
Gemeente Amsterdam
Stadsdeel Oost
Coördinaten 52°22'20"NB, 4°57'52"OL
Oppervlakte 325 ha.  
Inwoners
(2017)
2.175[1]
Overig
Postcode(s) 1095
Wijknummer M34 (a/c/d/f/g)
Foto's
Zeeburgereiland, luchtfoto vanuit het noorden (2007)
Zeeburgereiland, luchtfoto vanuit het noorden (2007)
IJburggebied rond 1916, met links het baggerdepot dat later Zeeburgereiland werd
Luchtfoto uit 1944 met de marinehaven voor watervliegtuigen.

Geschiedenis bewerken

Het terrein werd begin 20e eeuw aangeplempt met baggerslib afkomstig uit het IJ en het Oostelijk Havengebied. Het was lang een afgelegen gebied dat in gebruik was als militair terrein met schietbanen en de watervliegtuigbasis Marinevliegkamp Schellingwoude.

In de jaren zeventig werd de Rioolwaterzuiveringsinrichting Oost aangelegd op het voormalige militaire terrein tussen de Zuiderzeeweg en de toen nog toekomstige ringweg. In 2006 is ter vervanging hiervan een nieuwe installatie in het Westelijk Havengebied in gebruik genomen. Ook was er enige bedrijvigheid, zo stonden er gebouwen van het centraal instituut voor hersenonderzoek en een laboratorium algemene plantkunde aan de andere kant van de Zuiderzeeweg.[2]

Verkeer en vervoer bewerken

In 1957 werd de Zuiderzeeweg voor het verkeer opengesteld met daarin de Amsterdamsebrug en de Schellingwouderbrug. Hierdoor kwam via het Zeeburgereiland een verbinding tussen Amsterdam-Oost en Amsterdam-Noord tot stand en werd het uit zijn isolement verlost. Vier jaar later kwam er ook een busverbinding, sinds 1983 rijdt er bus 37.

Sinds 1990 sluiten ook de Zeeburgerbrug en de Zeeburgertunnel, als onderdeel van de Ringweg Oost, aan op het Zeeburgereiland. In dat jaar werd het eiland naamgever van het toenmalige stadsdeel Zeeburg.

Sinds 1997 verbindt de Piet Heintunnel Zeeburg met het Oostelijk Havengebied en sinds 2001 vormt de Enneüs Heermabrug de verbinding met het Steigereiland van de nieuwe wijk IJburg. In 2005 is tramlijn 26 hier gaan rijden, in eerste instantie met een enkele halte Zuiderzeeweg ter hoogte van de gelijknamige straat. In augustus 2015 kreeg de tram een tweede halte Bob Haarmslaan aan de oostkant van het eiland. Op het Zeeburgereiland is een opstelterrein voor de trams van deze lijn aangelegd.

Door het bebouwen van Zeeburgereiland en de uitbreiding van IJburg met woningen op Centrumeiland en Strandeiland komen er nog circa 20.000 inwoners bij. De bestaande capaciteit van tramlijn 26 is niet voldoende om het extra vervoer dat dit oplevert op te vangen. Daarom heeft de gemeente in februari 2018 voorstellen gedaan voor uitbreiding. De kosten zijn begroot op 330 miljoen euro.

In eerste instantie werd de dienst op de bestaande lijn uitgebreid: vanaf de zomer van 2018 ging lijn 26 in de ochtend- en avondspits 15 keer per uur rijden (vierminutendienst). Sinds de zomer van 2020 wordt met gekoppelde trams gereden en werd de frequentie verminderd door de grotere capaciteit.

Bij de oplevering van de woningen op Centrumeiland zou lijn 26 omstreeks 2023 hierheen verlengd kunnen worden, als ook de woningen op Strandeiland opgeleverd worden kan lijn 26 omstreeks 2026 daarheen verlengd worden.

Ter aanvulling op lijn 26 wordt er ook gedacht aan een tweede tramverbinding tussen Amsterdam-Oost en IJburg, via het Zeeburgereiland. Vanaf het Flevopark moet er dan een extra trambrug over het Amsterdam-Rijnkanaal komen, de tramlijn sluit dan ten oosten van de ingang van de Piet Heintunnel aan op de bestaande tramlijn. Deze verbinding zou eventueel ook een busdienst kunnen worden, dit wordt nog onderzocht.[3]

Herontwikkeling bewerken

Na sloop van het oude rioolzuiveringscomplex kwam er op de vrijkomende locatie ruimte voor woningbouw, hier is de Sportheldenbuurt gebouwd. In juli 2012 zijn de eerste heipalen voor de woningbouw geslagen. In 2013 en 2014 kwamen de eerste door zelfbouwers gerealiseerde woningen gereed. Drie grote silo's van de rioolzuivering zijn gehandhaafd.

Andere te ontwikkelen buurten zijn:

Zie de categorie Zeeburgereiland van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.