Vair (heraldiek)

heraldisch pelswerk

Met vair wordt in de heraldiek een pelswerk aangeduid, een heraldische kleur die een regelmatige verdeling is van twee tinten. Vair wordt met verschillende tinten gebruikt en er bestaan verscheidene varianten van die elk een eigen naam hebben. De pels waarop dit pelswerk teruggaat is een eekhoornsoort met een grijzig blauwe pels met een witte buik.

Vair
Vair

Kleuren bewerken

Het pelswerk vair kan met verschillende tinten worden gebruikt, maar alleen lazuur (blauw) op zilver wordt zonder meer aangeduid als vair. Alle andere schakeringen worden omschreven als vair van waarbij vervolgens eerst het metaal wordt genoemd en dan de kleur.

Varianten bewerken

De vorm van het vair laat meer variaties toe dan die van het hermelijn. Veel van die variaties hebben een eigen naam gekregen. Zo zijn onder andere apart gedefinieerd:

Heel oude afbeeldingen geven het vair weer zonder rechte kanten en hoeken. Dit levert een soort golflijn op, maar dan met heel diepe dalen en hoge toppen. Indien deze stijl opzettelijk wordt gebruikt, wordt dat aangeduid met gegolfd vair. Sommige illustratoren interpreteren dit echter als puntvair, wat enige verwarring schept. Een andere variant is het zgn. krukkenvair, analoog aan het krukkenkruis. Ook hierop zijn diverse varianten mogelijk.

Voorbeelden van pelswerk in de heraldiek bewerken

Vair in de volkscultuur bewerken

De "glazen muiltjes" van Assepoester waren van vair. In het Frans klinken 'vair' en 'verre' (glas) hetzelfde, waardoor een begripsverwarring heeft kunnen optreden. Het spreekt vanzelf dat glas ongeschikt is om dansschoentjes van te maken.

Zie ook bewerken

Zie de categorie Vair (fur) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.