Paus Stefanus IX (X)

Duits priester (1020-1058)
(Doorverwezen vanaf Stefanus IX (X))

Stefanus IX (X)[1], geboren als Frederik van Verdun (Lotharingen, rond 1020[2] - Florence, 29 maart 1058) was benedictijn en paus. Hij was een zoon van Gozelo I van Verdun, hertog van Neder- en Opper-Lotharingen.[3] Hij was paus vanaf 2 augustus 1057.

Stefanus IX (X)
Frederik van Verdun
? – 1058
Illustratie uit The Lives and Times of the Popes by Chevalier Artaud de Montor (1842).
Paus
Periode 1057-1058
Voorganger Victor II
Opvolger Nicolaas II
Lijst van pausen
Portaal  Portaalicoon   Christendom

Biografie bewerken

Paus Stefanus was aanvankelijk kanunnik en aartsdiaken van het Lambertuskapittel in Luik.[3] Paus Leo IX leerde hem waarschijnlijk kennen tijdens diens reizen naar o.a. Luik en Maastricht. In 1050 haalde Leo IX hem naar Rome, waar hij op 12 maart 1051 werkzaam werd als diaken, bibliothecaris en kanselier. Stefanus vormde er met enige andere geestelijken rond Leo IX (met name Humbertus van Silva Candida, Petrus Damiani en Hildebrand) de kring van waaruit later de kerkhervormingen tegen simonie en nepotisme zouden uitgaan (zie Investituurstrijd). In 1054 begeleidde Stefanus Humbertus van Silva Candida naar Constantinopel, waar het tot het Grote Schisma zou komen. Nadat Stefanus terugkeerde naar Italië, vestigde hij zich in de Abdij van Monte Cassino. Hij werd er in mei 1057 tot abt gewijd en tegelijk in de Romeinse kerk opgenomen als kardinaal-priester (juni 1057).

Na het overlijden van Victor II werd Stefanus tegen zijn wens tot paus gekozen. Tijdens de korte tijd van zijn ambt zette Stefanus zich in voor verschillende hervormingen. Hij streed tegen simonie en steunde een consequente invoering van het celibaat. Hij betrok Petrus Damiani en de latere paus Alexander II bij zijn bestuur. Hij stierf in Florence, waar hij een veldtocht tegen de Noormannen beraamde.

Stefanus IX (X) geldt samen met Leo IX als een bezieler van kerkhervormingen, die hun hoogtepunt zouden bereiken met de pausen Alexander II en Gregorius VII.

Voorouders bewerken

Voorouders van Paus Stefanus IX
Overgrootouders Gozelo (911–943)

Uda van Metz (910-963)
Herman Billung (±900–973)

Hildegarde van Westerburg (?–?)
? (-)

? (–)
? (-)

? (-)
Grootouders Godfried van Verdun (±930–1002)
∞ 963
Mathilde van Saksen (942-1008)
? (-)

? (–)
Ouders Gozelo I van Verdun (963/970-1044)

? (-)
Paus Stefanus IX (-1058)

Noten bewerken

  1. Voorheen Stefanus X genoemd. Hij geldt sinds het schrappen van Stefanus (II) in 1961 als Stefanus IX, met als wetenschappelijke aanduiding Stefanus IX (X). Hij nam expliciet de naam Stephanus IX. Hij ondertekende al zijn officiële documenten als Stephanus Nonus Papa (Stefanus Negende Paus), hoewel sommige lijsten vanaf de tweede helft van de 16e eeuw tot de vroege 20e eeuw hem Stefanus X noemden.
  2. K. Mittermaier, Die deutschen Päpste. Benedikt XVI. und seine deutschen Vorgänger, 2006, p. 102.
  3. a b P. Healy, The Chronicle of Hugh of Flavigny: Reform and the Investiture Contest in the Late Eleventh Century, Ashgate Publishing, 2006, p. 50.