Tesselse Groene: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Invulling parameters sjabloon
Regel 1:
{{weg|1=Twijfelachtige inhoud. Misschien een kern van waarheid, maar in elk geval teveel aangedikt en bij elkaar gefantaseerd.|2=2021|3=05|4=05}}
De '''Tesselse Groene''' (ofwel '''Texelse Groene''') was een [[schapenkaas]] die tussen de [[14e eeuw|14de]] en [[20e eeuw|20ste eeuw]] erg populair was in [[Europa (werelddeel)|Europa]].{{bronBron?|Bron dat die erg populair was in Europa, in al die genoemde eeuwen|2021|05|06}}. Hij had een scherpe smaak die deed denken aan die van [[Parmezaanse kaas]]. Deze smaak ontleende hij aan het verteerde grassap in schapenkeutels.{{bronBron?||2021|05|06}} De Tesselse Groene was de populairste kaas uit de [[Waddeneilanden|regio]],{{bronBron?||2021|05|06}} en komt voor in veel gerechten uit de [[Waddeneilanden|Wadse]] keuken.{{bronBron?||2021|05|06}} Inmiddels is het verkopen van Tesselse Groene verboden.
 
== Bereidingswijze ==
Een aftreksel van verse schapenkeutels werd aan de [[schapenmelk]] toegevoegd. Dat versnelde de rijping,{{bronBron?||2021|05|06}} kleurde de kaas en zorgde voor een karakteristieke smaak.<ref>{{Citeer tijdschrift|achternaam=Alons|voornaam=Jan|taal=nl|titel=De groene Texelse Schapekaas. Iets over de geschiedenis en de bereidingswijze|jaargang=1991|tijdschrift=Historische Vereniging Texel|datum=juni|pagina's=4-7|URL=https://tijdschriften.archiefalkmaar.nl/issue/TEX/1991-06-01/edition/0/page/6?query=}}</ref>
 
== Ontstaansgeschiedenis ==
Naar verluidt is het procédé per ongeluk ontdekt.{{bronBron?||2021|05|06}} Bij het melken kon het voorkomen dat een schapenkeutel in de melkemmer belandde.{{bronBron?|wat zijn dat voor schapenmelkers op Texel?|2021|05|06}} Het was zonde om de melk weg te gooien. Het maken van groene kaas bleek voordelen te hebben: de kaas kreeg er een exquise smaak van en hij schimmelde en scheurde minder snel dan de witte variant.{{bronBron?|Bron gevraagd dat hij minder snel schimmelde en scheurde|2021|05|06}} Hij werd als Tesselse Groene bekend, maar werd ook (op minder grote schaal) gemaakt op [[Wieringen]]{{bronBron?||2021|05|06}}, [[Terschelling]]{{bronBron?||2021|05|06}} en [[Griend (zandplaat)|Griend]]{{bronBron?||2021|05|06}} ('Grindsche'). Aan het maken van de [[Friesland|Friese]] 'griene tsiis' kwamen geen schapenkeutels te pas.
 
== Populariteit ==
Tussen de 14de en 20ste eeuw werden er tienduizenden van deze kaasjes geëxporteerd naar landen binnen Europa.{{bronBron?|Ik lees dat niet in de toegevoegde bron|2021|05|06}}<ref>{{Citeer boek|titel=De zuivelexport van Nederland tot 1813|auteur=Pieter Nicolaas Boekel|datum=1929|url=https://research.wur.nl/en/publications/de-zuivelexport-van-nederland-tot-1813}}</ref> De Tesselse Groene werd tot in [[Italië]] geroemd om haar uitgesproken smaak, die volgens sommigen zelfs de smaak van de befaamde [[Parmezaanse kaas]] overtrof.<ref>{{Citeer boek|titel=Descrittione di tutti i Paesi Bassi|auteur=Ludovico Guicciardini|datum=1567}}</ref>
 
=== Verbod ===
Het gebruik van schapenkeutels bij de bereiding van Tesselse Groene was op [[Texel]] geen geheim. Toen dit eind [[19e eeuw|19de eeuw]] in heel Nederland bekend werd, heeft dat de populariteit van de kaas geen goed gedaan. Aan de massale export van de kaas kwam een eind door economische redenen: het exporteren van [[Lamsvlees en schapenvlees|schapenvlees]] (hoofdzakelijk naar [[Engeland]]) leverde meer winst op dan het exporteren van kazen.{{bronBron?||2021|05|06}}
 
{{Appendix}}