SSR-Leiden

studentenvereniging in Leiden

SSR-Leiden is een Nederlandse studentenvereniging, opgericht op 29 oktober 1901, en met ongeveer 1000 leden een van de grote vijf gezelligheidsverenigingen in Leiden. SSR kent een disputenstructuur, maar lidmaatschap van een dispuut is niet verplicht. Sinds 1953 is SSR-Leiden gevestigd in haar eigen sociëteit, S.C.R.E.D.

SSR-Leiden
SSR
SSR-Leiden
Type Studentenvereniging
Plaats Vlag Leiden Leiden
Instelling Universiteit Leiden
Locatie Hogewoerd 108
Oprichting 29 oktober 1901
Ledental 1000
Website https://www.ssr-leiden.nl/
Sociëteit S.C.R.E.D.
Opening 1953
S.C.R.E.D. in 2010
De Uniemaagd

Geschiedenis bewerken

Oprichting bewerken

SSR-Leiden ontstond op 9 februari 1886 (een dag na de dies natalis van de Leidse Universiteit), als allereerste vereniging van een Unie van Gereformeerde Studenten die later Societas Studiosorum Reformatorum zou gaan heten. Aan haar wieg stonden de studenten W. Dicke, T. van den Hoorn, D. Schermers en P. Wierenga, deels uit Amsterdam, deels uit Leiden. Binnen enkele jaren groeide het aantal Amsterdamse leden veel sneller dan het aantal Leidse en in 1889 richtten de Amsterdamse leden een Amsterdamse afdeling op. Hierdoor ontstond meteen ook een Leidse afdeling, ook al werd die nooit formeel opgericht. De Unie was de koepel over beide afdelingen. Evenmin als de Leidse afdeling formeel is opgericht, is zij formeel opgeheven; ergens in de jaren 90 van de 19e eeuw is zij echter in onbruik geraakt, of weggekwijnd, zo men wil. Dat betekent echter niet dat de Amsterdamse afdeling en de Unie hetzelfde waren; er waren ook niet-Amsterdammers lid van de Unie en die waren dan geen lid van de afdeling. Op 29 oktober 1901, ten huize van J. Wille (aan de Garenmarkt 28 te Leiden), richtte de bewoner samen met J.G. van Es en J.W.D.G. Hirschmann de Leidse afdeling opnieuw op. Als afdelingsnaam werd gekozen voor S.C.R.E.D. (Scientiae Caput Reverentia Est Dei, ofwel "De vreeze des Heeren is het begin der Wijsheid", Spreuken 1:7a).

Beginjaren bewerken

In 1905 wordt het eerste dispuut opgericht: S.T.R.E.N.U.E., de afkorting van "Studia Tacita Requirit Eruditio Nobilis Usus Eloquentiam". Het dispuut gaat snel teloor. Na een overmatige aanwas in 1911, 21 novieten op 16 ouderejaars, worden in 1912 drie disputen opgericht: T.E.R.A., M.O.C.C.A. en A.E.N.E.A.S.

De vraag of M.O.C.C.A. zich het oudste dispuut van SSR-Leiden mag noemen wordt met name betwist door het in 1923 opgerichte dispuut T.A.E.N.I.A. T.A.E.N.I.A. betwist de anciëniteit van M.O.C.C.A., omdat begin jaren 80 M.O.C.C.A. zou zijn overleden. Dit idee werd in het leven geroepen, omdat M.O.C.C.A., net als enkele andere traditionele disputen van SSR-Leiden, moeite had om eerstejaars binnen te halen in het begin van de jaren 80. Binnen M.O.C.C.A. ontstond het plan om buiten de vereniging als dispuut verder te gaan. S.S.R.-L. was niet erg blij met dit plan, aangezien ze niet een van de laatste vooroorlogse disputen wilden verliezen. Men kwam tot een compromis: M.O.C.C.A. mocht geen eerstejaars weigeren en S.S.R.-L. zou dan zorgen voor een groep eerstejaars. Dit had als gevolg dat vele van de mores verloren gingen, wat door T.A.E.N.I.A. als een bevestiging werd gezien dat er een nieuw dispuut was ontstaan. SSR-Leiden ziet M.O.C.C.A. echter als het oudste dispuut van de vereniging. Desalniettemin zorgen de verschillende visies van M.O.C.C.A. en T.A.E.N.I.A. voor discussies en een (meestal) vriendschappelijke rivaliteit. Het derde vooroorlogse dispuut, L.U.C.I.F.E.R. (1931), houdt zich buiten deze discussie.

Door toedoen van de Duitse bezetter werd de vereniging in de Tweede Wereldoorlog formeel opgeheven, hoewel het studentenleven ondergronds door is gegaan.

Na de oorlog bewerken

 
Diner van SSR (1949)

Na de oorlog ontstond de civitas-gedachte: alle studenten zouden lid moeten worden van één grote studentenvereniging (het corps). Overigens was dat eigenlijk niet één grote vereniging, maar twee, want jongens en meisjes bij elkaar kon natuurlijk niet. Voor SSR-L betekende dit geen opheffing, maar wel dat haar leden tevens lid werden van Leidsch Studenten Corps (voor de jongens) of Vereeniging van Vrouwelijke Studenten te Leiden (voor meisjes). Voor de gezelligheid ging men naar de sociëteit Minerva (waar LSC en VVSL al eerder kwamen), voor de vorming ging men naar de eigen (sub-)vereniging

Dit leidde al snel tot onvrede, en de S.S.R.-L. was de eerste vereniging die weer onafhankelijk werd. De leden betrokken in 1953 een eigen sociëteit aan de Hogewoerd 108. Nog steeds is de sociëteit daar gevestigd, al is zij stapsgewijs uitgebreid: eerst alleen de zolder, toen de ondergelegen verdieping erbij en ten slotte het hele pand. Het naastgelegen pand, Hogewoerd 106, is ook in gebruik genomen, maar begin jaren 90 afgestoten. Enkele jaren later is het echter teruggekocht en is het deels in gebruik als sociëteit; de keuken bevindt zich in Hogewoerd 106 en sinds 2001 ook de eetzaal; een cadeau van de vereniging - en haar alumni - aan zichzelf, ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van de heroprichting.

Wijziging van de grondslag bewerken

In 1966 werd de grondslag van de vereniging voor de eerste keer grondig gewijzigd, en werd S.S.R.-L. een algemeen-christelijke, in plaats van een gereformeerde vereniging. In 1984 veranderde de grondslag opnieuw, en werd hij voortaan gebaseerd op de Universele verklaring van de rechten van de mens. Daarmee verdwenen ook de puntjes uit de afkorting en werd de naam veranderd in "SSR-Leiden".

Sociëteit bewerken

In 1953 betrok SSR de zolderbar van Hogewoerd 108. Door de jaren heen werden de andere verdiepingen er ook bij gevoegd, met als laatste de begane grond waar voorheen de dansschool van de familie van Wijk gevestigd was. SSR had vanaf dat moment het hele pand in handen. Later werd ook de Hogewoerd 106 erbij betrokken en werd daar op de begane grond een mensa gebouwd. In 2017 heeft SSR ook het pand aan de Utrechtse Veer 3, het pand achter de huidige sociëteit, gekocht. In 2020 is het nieuwe pand in gebruik genomen.

Disputen bewerken

SSR kent 21 gemengde en ongemengde disputen. Daarnaast kent SSR nog een (mannelijk) gezelschap.

Gemengde disputen bewerken

Naam Oprichtingsjaar
M.O.C.C.A. 1912
L.U.C.I.F.E.R. 1931
L.D.G. Soixante-neuf 1992
Corduroy 1997
9X7 1997
K.I.N.K. ID 2001
BLOQ 2002
Zephyr 2006
Zoutkorrel 2006
Terra F. 2008
K.O.B.R.A. 2013
Perropates 2015
VINUM 2015
C.U.P.A. 2019
Kawako 2023
WafBlaf 2023

Herendisputen bewerken

Naam Oprichtingsjaar
T.A.E.N.I.A. 1923
Supra Modum 2016

Damesdisputen bewerken

Naam Oprichtingsjaar
Witte Wieven 2006
Volante 2010
Amaryllis 2013

Herengezelschappen bewerken

Naam Oprichtingsjaar
Gezelschap der Bokkerijders 1999

Externe links bewerken


Zie de categorie SSR Leiden van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.