Marathon Rotterdam

hardloopwedstrijd in Rotterdam
(Doorverwezen vanaf Rotterdam Marathon)

De Marathon Rotterdam is een jaarlijks terugkerend evenement, dat gehouden wordt in Rotterdam. De eerste editie dateert uit 1981. In Nederland staat deze marathon op de eerste plaats, op basis van het aantal deelnemers in 2023. De marathon van Rotterdam, sinds 2015 officieel NN Marathon Rotterdam geheten, trekt jaarlijks vele toeschouwers en staat in de top 10 op de lijst van grootste marathons in Europa en is door het blad Runner's World bij de top tien gerangschikt.

Marathon Rotterdam
Joshua Chelanga wint de Marathon Rotterdam in 2007
Gehouden in Rotterdam
Eerste editie Marathon Rotterdam 1981
Portaal  Portaalicoon   Sport
Het marathonbeeld bij de Erasmusbrug

In 1985, 1988 en 1998 werden hier twee wereldrecords bij de mannen en een bij de vrouwen gelopen.

De marathon wordt meestal in de maand april gelopen. Start en finish zijn op de Coolsingel voor het stadhuis. Sinds 2018 wordt echter gestart op de Schiedamsedijk aan de voet van de Erasmusbrug en gefinisht op de Coolsingel. Door middel van een kanonschot wordt steeds het startschot gegeven. Sinds 2022 is dit kanonschot vanwege de oorlog in Oekraïne vervangen door een scheepshoorn. Sinds jaar en dag wordt dit startschot ingeluid door You'll Never Walk Alone, vanuit een hoogwerker gezongen door Lee Towers. In 2023 en 2024 zong hij het lied echter niet vanaf de hoogwerker, maar op de grond vanaf een stoel, omdat hij eerder dat jaar tijdens een valpartij in zijn nieuwe woning zijn heup brak en moest revalideren. Hierdoor was het voor hem niet mogelijk om in de hoogwerker te klimmen.[1] In 2024 zong hij het voor de 30e en laatste keer. Desondanks zal het lied vanaf 2025 nog wel te horen zijn bij de start, maar dat gebeurt dan op een andere manier.[2] In 2024 werd bij de start tevens een minuut stilte gehouden ter nagedachtenis van de Keniaanse marathonloper Kelvin Kiptum die dat jaar ook in Rotterdam zou starten, maar in februari van dat jaar was omgekomen bij een verkeersongeluk. De minimumleeftijd om te mogen deelnemen is twintig jaar.

Geschiedenis bewerken

Eerste editie meer dan 100 jaar geleden bewerken

De eerste marathon in de Maasstad werd officieel gehouden op 23 mei 1909 en de winnaar was Niset, een inmiddels totaal vergeten Belgische hardloper. Ook werd het Nederlands kampioenschap marathon driemaal in Rotterdam gehouden voor de jaarlijkse marathon van Rotterdam. Dit was in 1937, 1950 en 1973. Deze wedstrijden werden gewonnen door respectievelijk Bram Groeneweg (1937; 2:54.03,6), Ad Moons (1950; 2:58.12) en Johan Kijne (1973; 2:24.30). Ook hield de Rotterdamse atletiekvereniging Metro in de jaren zestig viermaal een marathon op een parcours door het Kralingse Bos.In 1972 organiseerde Metro voor het eerst een marathon in Rotterdam. In het organisatiecomité zaten Wim Teerlink sr, Gerard van Maurik, Piet Schoonen, Freek van der Griendt en Lou Schriel. Vergeleken met de huidige Rotterdam Marathon waren de marathons van de jaren 70 zeer eenvoudig van opzet. Gerda Honkoop: “Het was heel primitief. Gewoon buiten met een tafel en de atleten konden zich inschrijven.” De AW schreef: “Drieduizend harde guldens gooide Metro er tegen aan, waarvan slechts zeer weinig door sponsors zou worden terugbetaald.” De overwinning ging naar Berney Allen in 2:16.35, een toptijd in die dagen. Het jaar daarop gold de door Metro georganiseerde marathon als NK en was het Johan Kijne die won in 2:24.30.

Marathon voorrang boven kunststofbaan bewerken

Het idee van een internationale marathon ontstond in 1980. Op 17 mei 1980 organiseerde de Rotterdamse Atletiekvereniging PAC ter gelegenheid van het 85-jarig bestaan het Nederlands kampioenschap over 25 kilometer. Gerard Rooijakkers, ambtenaar van de Gemeente Rotterdam, nam het initiatief en ging in gesprek met enkele vertegenwoordigers van de Rotterdamse clubs. Deze clubs bleken liever een nieuwe kunststof atletiekbaan te willen dan een marathon. Omdat de marathon gemakkelijker te realiseren was, werd dit plan uitgevoerd. Het houden van het evenement in september 1980 bleek wat te ambitieus en zo werden plannen gesmeed om dit evenement een jaar later doorgang te laten vinden. Inspiratie over hoe een marathon goed dient te worden georganiseerd, werd opgedaan in onder meer New York, Stockholm en Kaapstad.

Op 23 mei 1981 vond het jaarlijkse evenement voor het eerst plaats. Bij de eerste editie kwamen ruim 200 deelnemers aan de start. De regen kwam hierbij met bakken uit de hemel. De Schot John Graham arriveerde na een indrukwekkende solo van zes ronden door het Kralingse Bos als eerste op de meet. Zijn finishtijd van 2:09.28 gaf het evenement direct een goede internationale reputatie. De eindtijd van de Schot, later de derde tijd van het jaar, bleek zo snel, dat NOS Teletekst durfde te stellen dat het parcours niet correct gemeten zou zijn. Voor zijn overwinning kreeg Graham 750 Engelse pond aan prijzengeld. Jacques Valentin eindigde als eerste Nederlander op de derde plaats.

Wereldrecords bewerken

Bij de mannen werd tweemaal een wereldrecord gelopen. Op 20 april 1985 werd voor het eerst binnen de twee uur en acht minuten gelopen. De Portugese atleet Carlos Lopes legde het parcours van 42,195 kilometer af in een tijd van 2:07.12. Belayneh Densamo verbeterde op 17 april 1988 deze prestatie tot 2:06.50. Hij won deze wedstrijd ook in 1987, 1989 en 1996. Dit record hield elf jaar stand, totdat het door Ronaldo da Costa bij de marathon van Berlijn werd verbeterd tot 2:06.05. Het parcoursrecord werd in 2008 verbeterd door William Kipsang, die de klassieke afstand in 2:05.49 overbrugde.

In 2007 werd halverwege de marathon afgelast voor recreanten, vanwege de gevolgen van een ongebruikelijk hoge temperatuur. Aan het begin van de middag was het al bijna 25 graden Celsius, de maximumtemperatuur werd uiteindelijk 27,1. De wedstrijdlopers waren echter voor de afgelasting al gefinisht. Het parcoursrecord staat sinds 2021 met 2:03.36 op naam van Bashir Abdi. In 2010 finishte de Keniaan Patrick Makau in een tijd van 2:04.48, de snelste marathontijd van het seizoen 2010.

Sinds 1990 ook voor vrouwen interessant bewerken

Vrouwen speelden lange tijd geen grote rol in deze wedstrijd. De eerste internationale editie werd gewonnen door de Nederlandse Marja Wokke in 2:43.23. Pas in 1990 zette Carla Beurskens de wedstrijd internationaal echt op de kaart met haar parcoursrecord van 2:29.47. Dat het parcours wel degelijk snel was, bewees de Keniaanse Tegla Loroupe in 1997 met haar 2:22.07. Een jaar later was zij bij de Marathon Rotterdam opnieuw sneller en verbeterde er het wereldrecord tot 2:20.47. Het evenement had toen gedurende enkele jaren het wereldrecord bij zowel de mannen als de vrouwen in handen.

Editie 2020 bewerken

 
Checkpunt voor coronatoegangsbewijzen van de publiekstribune in de buurt van de finish voor het stadhuis (2021)

Op 12 maart 2020 werd bekendgemaakt dat de editie van 2020, waarvan alle evenementen op 4 en 5 april zouden plaatsvinden, werd verplaatst in verband met de wereldwijde dreiging van het coronavirus.[3] De nieuwe data werden 24 en 25 oktober 2020.[4] Op 20 juli 2020 is de editie van dat jaar definitief afgelast.[5] De editie van 2021 werd wederom uitgesteld, deze kon wel gelopen worden, op zondag 24 oktober 2021.

Statistieken bewerken

Parcoursrecords bewerken

Top 10 finishtijden bewerken

Met een gemiddelde tijd van 2:04.14,3 over de snelste tien finishtijden ooit gelopen bij deze wedstrijd, is de Marathon Rotterdam de snelste marathon van Nederland, de gemiddelde tijd van Amsterdam is 2:04.29,7. Wereldwijd staat Rotterdam nu op de zevende plaats van de lijst van snelste marathonsteden.

Rang Naam Land Tijd Jaar Plek
1 Bashir Abdi   BEL 2:03.36 2021 1
2 Bashir Abdi   BEL 2:03.48 2023 1
3 Timothy Kiplagat   KEN 2:03.50 2023 2
4 Marius Kipserem   KEN 2:04.04 2021 2
5 Marius Kipserem   KEN 2:04.11 2019 1
6 Duncan Kibet   KEN 2:04.27 2009 1
7 James Kwambai   KEN 2:04.27 2009 2
8 Dawit Wolde   ETH 2:04.27 2021 3
9 Abdi Nageeye   NED 2:04.45 2024 1
10 Patrick Makau   KEN 2:04.48 2010 1

(bijgewerkt t/m 15-04-2024)

Top 10 snelste Nederlanders bewerken

Plek Man Tijd (jaar)
1 Abdi Nageeye 2:04.45 (2024)
2 Marti ten Kate 2:10.04 (1989)
3 Greg van Hest 2:10.05 (1999)
4 Kamiel Maase 2:10.08 (1999)
5 Bert van Vlaanderen 2:10.27 (1998)
6 Björn Koreman 2:10.32 (2022)
7 Koen Raymaekers 2:10.35 (2012)
8 Khalid Choukoud 2:10.52 (2014)
9 Luc Krotwaar 2:10.59 (2002)
10 Michel Butter 2:11.00 (2017)

(tabel bijgewerkt t/m 2024)

Uitslagen bewerken

Editie Datum Snelste man Land Tijd Snelste vrouw Land Tijd
43 14 april 2024 Abdi Nageeye   Nederland 2:04.45 Ashete Bekere   Ethiopië 2:19.30
42 16 april 2023 Bashir Abdi   België 2:03.48 Eunice Chumba   Bahrein 2:20.31
41 10 april 2022 Abdi Nageeye   Nederland 2:04.56 Haven Hailu   Ethiopië 2:21.59
40 24 oktober 2021 Bashir Abdi   België 2:03.36 Stella Barsosio   Kenia 2:22.07
39 7 april 2019 Marius Kipserem   Kenia 2:04.11 Ashete Bekere   Ethiopië 2:22.55
38 8 april 2018 Kenneth Kipkemoi   Kenia 2:05.44 Visiline Jepkesho   Kenia 2:23.47
37 9 april 2017 Marius Kimutai   Kenia 2:06.04 Meskerem Assefa   Ethiopië 2:24.17
36 10 april 2016 Marius Kipserem   Kenia 2:06.11 Letebrhan Haylay   Ethiopië 2:26.15
35 12 april 2015 Abera Kuma   Ethiopië 2:06.47 Asami Kato   Japan 2:26.30
34 13 april 2014 Eliud Kipchoge   Kenia 2:05.00 Abebech Afework   Ethiopië 2:27.50
33 14 april 2013 Tilahun Regassa   Ethiopië 2:05.38 Jemima Jelagat   Kenia 2:23.27
32 15 april 2012 Yemane Tsegay   Ethiopië 2:04.48 Tiki Gelana   Ethiopië 2:18.58
31 10 april 2011 Wilson Chebet   Kenia 2:05.27 Philes Ongori   Kenia 2:24.20
30 11 april 2010 Patrick Makau   Kenia 2:04.48 Aberu Kebede   Ethiopië 2:25.29
29 5 april 2009 Duncan Kibet   Kenia 2:04.27 Nailja Joelamanova   Rusland 2:26.30
28 13 april 2008 William Kipsang   Kenia 2:05.49,0 Ljoebov Morgoenova   Rusland 2:25.10
27 15 april 2007 Joshua Chelanga   Kenia 2:08.20,5 Hiromi Ominami   Japan 2:26.36,1
26 9 april 2006 Sammy Korir   Kenia 2:06.37,7 Mindaye Gishu   Ethiopië 2:28.29,3
25 10 april 2005 Jimmy Muindi   Kenia 2:07.49,1 Lornah Kiplagat   Nederland 2:27.35,7
24 4 april 2004 Felix Limo   Kenia 2:06.14 Zhor El Kamch   Marokko 2:26.10
23 13 april 2003 William Kiplagat   Kenia 2:07.42 Olivera Jevtić   Joegoslavië 2:25.23
22 21 april 2002 Simon Biwott   Kenia 2:08.39 Takami Ominami   Japan 2:23.43
21 22 april 2001 Josephat Kiprono   Kenia 2:06.50 Susan Chepkemei   Kenia 2:25.45
20 16 april 2000 Kenneth Cheruiyot   Kenia 2:08.22 Ana Isabel Alonso   Spanje 2:30.21
19 18 april 1999 Japhet Kosgei   Kenia 2:07.09 Tegla Loroupe   Kenia 2:22.48
18 19 april 1998 Fabián Roncero   Spanje 2:07.26 Tegla Loroupe   Kenia 2:20.47 (WR)
17 20 april 1997 Domingos Castro   Portugal 2:07.51 Tegla Loroupe   Kenia 2:22.07
16 28 april 1996 Belayneh Densamo   Ethiopië 2:10.30 Lieve Slegers   België 2:28.06
15 23 april 1995 Martín Fiz   Spanje 2:08.57 Mónica Pont   Spanje 2:30.34
14 17 april 1994 Vincent Rousseau   België 2:07.51 Miyoko Asasina   Japan 2:25.52
13 18 april 1993 Dionicio Cerón   Mexico 2:11.06 Anne van Schuppen   Nederland 2:34.15
12 5 april 1992 Salvador García   Mexico 2:09.16 Aurora Cunha   Portugal 2:29.14
11 21 april 1991 Robert de Castella   Australië 2:09.42 Joke Kleijweg   Nederland 2:34.18
10 22 april 1990 Hiromi Taniguchi   Japan 2:10.56 Carla Beurskens   Nederland 2:29.47
9 16 april 1989 Belayneh Densamo   Ethiopië 2:08.40 Elena Murgoci   Roemenië 2:32.03
8 17 april 1988 Belayneh Densamo   Ethiopië 2:06.50 (WR) Xiao Hongyan   China 2:37.46
7 18 april 1987 Belayneh Densamo   Ethiopië 2:12.58 Nelly Aerts   België 2:53.47
6 19 april 1986 Abebe Mekonnen   Ethiopië 2:09.09 Ellinor Ljungros   Zweden 2:41.06
5 20 april 1985 Carlos Lopes   Portugal 2:07.12 (WR) Wilma Rusman   Nederland 2:35.32
4 14 april 1984 Gidamis Shahanga   Tanzania 2:11.12 Carla Beurskens   Nederland 2:34.56
3 9 april 1983 Robert de Castella   Australië 2:08.37 Rosa Mota   Portugal 2:32.27
2 22 mei 1982 Rodolfo Gómez   Mexico 2:11.57 Mathilde Heuing   West-Duitsland 2:54.03
1 23 mei 1981 John Graham   Verenigd Koninkrijk 2:09.28 Marja Wokke   Nederland 2:43.23

Finishers bewerken

Jaar Marathon waarvan
vrouwen
10 km waarvan
vrouwen
5 km waarvan
vrouwen
2018 13.980 3.321 13.806[6] 6879 1735[7] 983
2017 13.063 ? 12.677[6] ? 1552[7] ?
2016 12.798 ? 12.526[6] ? 1795[7] ?
2015 11.879 2372 11.529[6] 6044 1929[7] 1071
2014 10.658 2077 10.366 5375 2018[7] 1223
2013 7798 1555 9786 4630 1563 901
2012 7525 1299 6856 3103 1940 1088
2011 7328 1202 6443 2765 1638 795
2010 7856 1258 4623 1922 1437 621
2009 6444 1037 3789 1625 1342 562
2008 6841 1120 3171 1338 654 328
2007 4340[8] 547 2230 878 370 197
2006 7323 1326 niet gehouden

Nederlands kampioenschap bewerken

In totaal werd het Nederlands kampioenschap op de marathon twintig keer gehouden in Rotterdam:

Aantal Datum Man Vrouw Uitslagen
Naam Nationaliteit Tijd Plaats Naam Nationaliteit Tijd Plaats
20 14 april 2024 Abdi Nageeye   NED 2:04.45 1 Anne Luijten   NED 2:28.47 12 Uitslagen
19 16 april 2023 Abdi Nageeye   NED 2:05.32 3 Anne Luijten   NED 2:30.59 43 Uitslagen
18 12 april 2015 Abdi Nageeye   NED 2:11.33 9 Miranda Boonstra   NED 2:32.13 4 Uitslagen
17 11 april 2010 Koen Raymaekers   NED 2:11.09 9 Merel de Knegt   NED 2:38.41 10 Uitslagen
16 15 april 2007 Luc Krotwaar   NED 2:15.27,4 10 Nadezhda Wijenberg   NED 2:37.24,4 6 Uitslagen
15 9 april 2006 Kamiel Maase   NED 2:10.44,2 10 Kristijna Loonen   NED 2:43.13,2 10 Uitslagen
14 10 april 2005 Kamiel Maase   NED 2:12.50,1 11 Lornah Kiplagat   NED 2:27.35,7 1 Uitslagen
13 4 april 2004 Luc Krotwaar   NED 2:11.56,0 7 Nadezhda Wijenberg   NED 2:38.38,1 8 Uitslagen
12 13 april 2003 Kamiel Maase   NED 2:10.28 11 Anne van Schuppen   NED 2:35.52 5 Uitslagen
11 21 april 2002 Luc Krotwaar   NED 2:10.59 5 Vivian Ruijters   NED 2:37.36 7 Uitslagen
10 22 april 2001 Peter van Egdom   NED 2:19.24 24 Nadezhda Wijenberg   NED 2:30.25 4 Uitslagen
9 28 april 1996 Aiduna Aitnafa   ETH 2:11.46 6 Anne van Schuppen   NED 2:31.26 3 Uitslagen
8 23 april 1995 Bert van Vlaanderen   NED 2:10.36 2 Carla Beurskens   NED 2:32.39 3 Uitslagen
7 17 april 1994 Aart Stigter   NED 2:15.38 13 Carla Beurskens   NED 2:29.43 3 Uitslagen
6 18 april 1993 Bert van Vlaanderen   NED 2:13.17 6 Anne van Schuppen   NED 2:34.15 1 Uitslagen
5 5 april 1992 Bert van Vlaanderen   NED 2:11.53 4 Mieke Pullen   NED 2:38.06 4 Uitslagen
4 21 april 1991 Bert van Vlaanderen   NED 2:12.48 8 Joke Kleijweg   NED 2:34.18 1 Uitslagen
3 7 juli 1973 Johan Kijne   NED 2:24.30 2? Geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
2 22 juli 1950 Ad Moons   NED 2:58.12 1 Geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
1 11 juli 1937 Bram Groeneweg   NED 2:54.03,6 2 Geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen

Trivia bewerken

  • In 2005 ging de Nederlander Joop Rüter de strijd aan met de Canadees Ed Whitlock, met als inzet het wereldrecord 70+. Ed Whitlock kwam als eerste over de finish in een tijd van 2:58.40
  • De marathon van Rotterdam speelt een belangrijke rol in de film "De Marathon". In deze film lopen de eigenaars van een garage gesponsord de marathon van Rotterdam om hun bedrijf te redden. Voor deze film zijn opnames gemaakt tijdens de marathon van 2012.
  • Deelnemers die de marathon van Rotterdam minimaal 10 keer hebben gelopen, worden Super Marathon Master genoemd en krijgen een eervolle vermelding en erespeld. Per 30 april 2023 waren dat 906 mannen en 92 vrouwen. Lopers die de marathon van Rotterdam minimaal 19 keer hebben voltooid, mogen vanaf de twintigste keer gratis deelnemen. Lopers die de marathon van Rotterdam minimaal 25 keer hebben voltooid, ontvangen VIP-tribunekaarten voor hun fans.[9]
Zie de categorie Marathon Rotterdam van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.