Marathon van Berlijn

De marathon van Berlijn (bekend als Berlin-Marathon, officieel BMW Berlin-Marathon) is een hardloopwedstrijd over 42,195 km in de Duitse hoofdstad Berlijn. Na de val van de Muur in 1989 groeide de marathon van Berlijn uit tot een van de grootste loopwedstrijden ter wereld. Het parcours is snel: er werd drie keer een vrouwen- en acht keer een mannen-wereldrecord gelopen, waaronder de zeven laatste records.

Lopers tijdens de marathon van Berlijn 2007
Tijdens de wedstrijd van 2009

De loop behoort sinds 2006 tot de World Marathon Majors, samen met die van Londen, New York, Boston, Chicago, Tokio, het WK marathon en de Olympische Marathon.

Geschiedenis bewerken

1974 - 1990 bewerken

De eerste stadsloop vond plaats in 1974 in West-Berlijn in het zuidwestelijke stadsdeel Grünewald. Na 8 jaar werd het parcours verlegd naar het centrum van de stad, met start voor het Rijksdaggebouw en finish op de Kurfürstendamm. De lopers kwamen ook langs Checkpoint Charlie, waardoor de organiserende atletiekclub SCC Berlin de westerse bezettingsmachten bij de organisatie betrok. Vanwege het groeiend aantal deelnemers werd de start in 1987 een stukje verplaatst naar de Straße des 17. Juni, de minisnelweg door de Tiergarten.

1990 bewerken

Na de val van de Berlijnse Muur (1989) werd in 1990 voor het eerst door Oost-Berlijn gelopen, met een passage door de Brandenburger Tor. De belangstelling voor deelname aan deze editie was zo groot dat de organisatie voor het eerst belangstellenden moest afwijzen.

1990 - heden bewerken

Ronaldo da Costa was, in 1998, de eerste man die in Berlijn een wereldrecord liep: 2:06.05. In 1999 en 2001 werd in Berlijn het wereldrecord bij de vrouwen verbeterd; Naoko Takahashi liep in 2001 in Berlijn als eerste vrouw sneller dan 2:20. In 2003 werden start en finish verlegd naar de Brandenburger Tor. Paul Tergat scherpte in dat jaar het wereldrecord aan tot 2:04.55, de eerste keer dat iemand onder de 2:05 dook. Tergats rivaal Haile Gebrselassie liep in 2007 in Berlijn een nieuw wereldrecord, 2:04.26. In 2008 scherpte Gebrselassie dit aan tot 2:03.59. Drie jaar later stond de opvolger van de Ethiopiër, de Keniaan Patrick Makau Musyoki, op hetzelfde parcours klaar om hem zijn wereldrecord afhandig te maken en die opzet lukte: Makau, ook al winnaar in 2010, kwam in de 2011-editie tot 2:03.38, 21 seconden sneller dan zijn legendarische opponent, die zelf ook meeliep, maar de strijd na 27 km met ademhalingsproblemen moest opgeven.

Tijdens de 40e editie in 2013 werd opnieuw een mannen-wereldrecord gelopen: de winnaar, de Keniaan Wilson Kipsang, beëindigde de wedstrijd in een recordtijd van 2:03.23, een verbetering van het vorige record van Makau met vijftien seconden. Ook dit record hield evenwel niet lang stand en werd al tijdens de volgende editie in 2014 verder aangescherpt: de Keniaan Dennis Kimetto liep de wedstrijd uit in een tijd van 2:02.57 en dook zo als eerste in de geschiedenis onder de 2:03. Vier jaar later was het opnieuw raak en was het Eliud Kipchoge, die in Berlijn geschiedenis schreef door als eerste de barrière van 2:02 te doorbreken en 2:01.39 voor zich te laten registreren. In 2022 verbrak Eliud Kipchoge opnieuw het wereldrecord met een tijd van 2:01.09.

In 2019 had de marathonafstand meer dan 44.000 gefinishte deelnemers, waarmee de marathon van Berlijn op de derde plaats staat van de grootste marathons in Europa.

Statistiek bewerken

Wereldrecords bewerken

In Berlijn werd dertienmaal een wereldrecord verbeterd:

Datum Geslacht Naam Land Tijd
10 september 1977 Vrouw Christa Vahlensieck   FRG 2:34.48
20 september 1998 Man Ronaldo da Costa   BRA 2:06.05
26 september 1999 Vrouw Tegla Loroupe   KEN 2:20.43
30 september 2001 Vrouw Naoko Takahashi   JPN 2:19.46
28 september 2003 Man Paul Tergat   KEN 2:04.55
30 september 2007 Man Haile Gebrselassie   ETH 2:04.26
28 september 2008 Man Haile Gebrselassie   ETH 2:03.59
25 september 2011 Man Patrick Makau   KEN 2:03.38
29 september 2013 Man Wilson Kipsang   KEN 2:03.23
28 september 2014 Man Dennis Kimetto   KEN 2:02.57
16 september 2018 Man Eliud Kipchoge   KEN 2:01.39
25 september 2022 Man Eliud Kipchoge   KEN 2:01.09
24 september 2023 Vrouw Tigst Assefa   ETH 2:11.53

Erelijst bewerken

Editie Datum Tijd Winnaar Land Tijd Winnares Land
48 24 september 2023 2:02.42 Eliud Kipchoge   KEN 2:11.53 Tigst Assefa   ETH
47 25 september 2022 2:01.09 Eliud Kipchoge   KEN 2:15.37 Tigst Assefa   ETH
46 26 september 2:05.45 Guye Adola   ETH 2:20.09 Gotytom Gebreslase   ETH
Afgelast omwille van de corona-pandemie
45 29 september 2019 2:01.41 Kenenisa Bekele   ETH 2:20.14 Ashete Bekere   ETH
45 16 september 2018 2:01.39 Eliud Kipchoge   KEN 2:18.11 Gladys Cherono   KEN
44 24 september 2017 2:03.32 Eliud Kipchoge   KEN 2:20.23 Gladys Cherono   KEN
43 25 september 2016 2:03.03 Kenenisa Bekele   ETH 2:20.45 Aberu Kebede   ETH
42 27 september 2015 2:04.00 Eliud Kipchoge   KEN 2:19.25 Gladys Cherono   KEN
41 28 september 2014 2:02.57 Dennis Kimetto   KEN 2:20.18 Tirfi Tsegaye   ETH
40 29 september 2013 2:03.23 Wilson Kipsang   KEN 2:21.13 Florence Kiplagat   KEN
39 30 september 2012 2:04.15 Geoffrey Mutai   KEN 2:20.30 Aberu Kebede   ETH
38 25 september 2011 2:03.38 Patrick Makau   KEN 2:19.44 Florence Kiplagat   KEN
37 26 september 2010 2:05.08 Patrick Makau   KEN 2:23.58 Aberu Kebede   ETH
36 20 september 2009 2:06.08 Haile Gebrselassie   ETH 2:24.47 Atsede Habtamu   ETH
35 28 september 2008 2:03.59 Haile Gebrselassie   ETH 2:19.19 Irina Mikitenko   GER
34 30 september 2007 2:04.26 Haile Gebrselassie   ETH 2:23.17 Gete Wami   ETH
33 24 september 2006 2:05.56 Haile Gebrselassie   ETH 2:21.34 Gete Wami   ETH
32 25 september 2005 2:07.41 Philip Manyim   KEN 2:19.12 Mizuki Noguchi   JPN
31 26 september 2004 2:06.44 Felix Limo   KEN 2:19.41 Yoko Shibui   JPN
30 28 september 2003 2:04.55 Paul Tergat   KEN 2:26.32 Yasuko Hashimoto   JPN
29 29 september 2002 2:06.47 Raymond Kipkoech   KEN 2:21.49 Naoko Takahashi   JPN
28 30 september 2001 2:08.47 Joseph Ngolepus   KEN 2:19.46 Naoko Takahashi   JPN
27 10 september 2000 2:07.42 Simon Biwott   KEN 2:26.15 Kazumi Matsuo   JPN
26 26 september 1999 2:06.44 Josephat Kiprono   KEN 2:20.43 Tegla Loroupe   KEN
25 20 september 1998 2:06.05 Ronaldo da Costa   BRA 2:25.22 Marleen Renders   BEL
24 28 september 1997 2:07.41 Elijah Lagat   KEN 2:23.44 Catherina McKiernan   IRL
23 29 september 1996 2:09.15 Abel Antón   ESP 2:26.35 Colleen De Reuck   RSA
22 24 september 1995 2:07.02 Sammy Lelei   KEN 2:25.37 Uta Pippig   GER
21 25 september 1994 2:08.31 António Pinto   POR 2:25.15 Katrin Dörre   GER
20 26 september 1993 2:10.57 Xolile Yawa   RSA 2:26.20 Renata Kokowska   POL
19 27 september 1992 2:08.07 David Tsebe   RSA 2:30.22 Uta Pippig   GER
18 29 september 1991 2:10.57 Steve Brace   WAL 2:27.36 Renata Kokowska   POL
17 30 september 1990 2:08.16 Steve Moneghetti   AUS 2:28.37 Uta Pippig   GER
16 1 oktober 1989 2:10.11 Alfredo Shahanga   TAN 2:28.45 Päivi Tikkanen   FIN
15 9 oktober 1988 2:11.45 Suleiman Nyambui   TAN 2:29.16 Renata Kokowska   POL
14 4 oktober 1987 2:11.11 Suleiman Nyambui   TAN 2:31.22 Kerstin Preßler   GER
13 28 september 1986 2:11.03 Boguslaw Psujek   POL 2:32.10 Charlotte Teske   GER
12 29 september 1985 2:11.43 Jimmy Ashworth   ENG 2:34.10 Magda Ilands   BEL
11 30 september 1984 2:13.35 John Skovbjerg   DEN 2:39.32 Agnes Jakab   HUN
10 25 september 1983 2:13.37 Karel Lismont   BEL 2:40.32 Karen Holdsworth   GBR
9 26 september 1982 2:14.46,0 Domingo Tibaduiza   COL 2:47.04,1 Jean Lochhead   GBR
8 27 september 1981 2:15.41,8 Ian Ray   ENG 2:47.23,5 Angelika Stephan   GER
7 28 september 1980 2:16.48 Ingo Sensburg   GER 2:47.18 Gerlinde Püttmann   GER
6 30 september 1979 2:21.09 Ingo Sensburg   GER 3:07.06,6 Jutta von Haase   GER
5 3 september 1978 2:20.02,6 Michael Spöttel   GER 2:57.09,0 Ursula Blaschke   GER
4b 10 september 1977 2:16.20,7 Norman Wilson   GBR 3:10.26,8 Angelika Brandt   GER
4a 10 september 1977 2:15.18,3 Günter Mielke   GER 2:34.47,5 Christa Vahlensieck   GER
3 26 september 1976 2:23.08 Ingo Sensburg   GER 3:04.12 Ursula Blaschke   GER
2 28 september 1975 2:47.08 Ralf Bochröder   GER 3:59.15 Kristin Bochröder   GER
1 13 oktober 1974 2:44.53 Günter Hallas   GER 3:22.01 Jutta von Haase   GER

Top 10 snelste overall bewerken

Met een gemiddelde tijd van 2:02.33,8 staat Berlijn op de eerste plaats van de Lijst van snelste marathonsteden.

Rang Naam Land Tijd Jaar Plek
1 Eliud Kipchoge   KEN 2:01.09 (WR) 2022 1
2 Eliud Kipchoge   KEN 2:01.39 2018 1
3 Kenenisa Bekele   ETH 2:01.41 2019 1
4 Eliud Kipchoge   ETH 2:02.42 2023 1
5 Birhanu Legese   ETH 2:02.48 2019 2
6 Dennis Kimetto   KEN 2:02.57 2014 1
7 Kenenisa Bekele   ETH 2:03.03 2016 1
8 Emmanuel Mutai   KEN 2:03.13 2014 2
9 Wilson Kipsang   KEN 2:03.13 2016 2
10 Vincent Kipkemoi   KEN 2:03.13 2023 2

(bijgewerkt t/m 2023)

Deelnemers bewerken

In de tabel hieronder staat het aantal gefinishte marathonlopers vermeld:

Jaar Gefinisht Percentage
Totaal Mannen Vrouwen Mannen Vrouwen
2022 34.777 23.263 11.514 67% 33%
2021 23.097 16.731 6.366 72% 28%
2019 44.065 30.775 13.290 70% 30%
2018 40.781 28.452 12.329 70% 30%
2017 39.234 28.162 11.072 72% 28%
2016 36.054 26.807 9.247 74% 26%
2015 36.820 27.897 8.923 76% 24%
2014 28.999 22.209 6.790 77% 23%
2013 36.544 27.549 8.995 75% 25%
2012 34.350 26.451 7.899 77% 23%
2011 32.986 25.572 7.414 78% 22%
2010 34.225 26.726 7.499 78% 22%
2009 35.035 27.965 7.070 80% 20%
2008 35.783 28.354 7.429 79% 21%
2007 32.486 25.994 6.492 80% 20%
2006 30.182 24.094 6.088 80% 20%
2005 30.373 24.501 5.872 81% 19%
2004 28.022 22.800 5.222 81% 19%
2003 30.709 25.108 5.601 82% 18%
2002 25.286 20.880 4.406 83% 17%
2001 25.792 21.669 4.123 84% 16%
2000 22.879 19.332 3.547 84% 16%
1999 19.129 16.537 2.592 87% 13%
1998 21.004 17.795 3.209 85% 15%
1997 14.982 13.120 1.862 88% 12%
1996 16.529 14.489 2.040 88% 12%
1995 13.088 11.682 1.406 89% 11%
1994 12.263 10.980 1.283 90% 10%
1993 14.107 12.586 1.521 89% 11%
1992 13.225 11.918 1.307 90% 10%
1991 14.849 13.456 1.393 91% 9%
1990 22.806 20.415 2.391 90% 10%
1989 13.433 12.233 1.200 91% 9%
1988 13.117 11.986 1.131 91% 9%
1987 12.674 11.651 1.023 92% 8%
1986 11.450 10.574 876 92% 8%
1985 9.810 9.146 664 93% 7%
1984 7.297 6.875 422 94% 6%
1983 5.121 4.886 235 95% 5%
1982 3.448 3.318 130 96% 4%
1981 2.561 2.418 149 94% 6%
1980 294 276 18 94% 6%
1979 222 207 15 93% 7%
1978 197 187 10 95% 5%
1977 230 219 11 95% 5%
1976 311 296 15 95% 5%
1975 236 232 4 98% 2%
1974 244 234 10 96% 4%

Zie ook bewerken

Externe links bewerken

Zie de categorie Berlin Marathon van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.