De ABe 4/4 I en ABDe 4/4 I waren elektrische motorrijtuigen bestemd voor het regionaal personenvervoer van de Rhätische Bahn (RhB).

ABe 4/4 I en ABDe 4/4 I
Historic RhB Trein ABe 4/4 met motorrijtuigen 30 en 34 op 12 augustus 2005 bij Station Alp Grüm
Aantal 17
Nummering 1-14 (eerste serie ABe)
21-23 (tweede serie ABDe)
zie tekst
Fabrikant Schweizerische Industrie-Gesellschaft (SIG)
Alioth
In dienst 1908-1911
Uit dienst 1969 …
Asindeling Bo’ Bo’
Spoorwijdte (meterspoor) 1000 mm
Massa 30 ton
Lengte over buffers 13.93 m (eerste serie)
14.66 m (tweede serie)
Breedte 2.50 m
Aantal zitplaatsen 1e klas: 12
2e klas: 31
Maximumsnelheid 55 km/h
Stroomsysteem = 1000 / 2200 volt[1]
Aandrijving elektrisch/mechanisch
Vermogen 395 kW
Trekkracht 102 kN
Motoren 4
Motorfabrikant Alioth
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer

Geschiedenis bewerken

Bij de opening van de Berninabahn in 1908 werden bij Schweizerische Industrie-Gesellschaft (SIG) en Elektrizitätsgesellschaft Alioth 17 motorrijtuigen in twee series met de aanduiding BCe 4/4 (later als ABe 4/4 I) en BCFe 4/4 (later als ABDe 4/4 I) besteld. In 1921 werd onder invloed van het publiek het motorrijtuig 13 vernummerd in 15. In 1946-1953 werden de motorrijtuigen door de Rhätische Bahn omgebouwd en vernummerd.

In 2010 waren er nog vijf motorrijtuigen beschikbaar.

Constructie en techniek bewerken

De motorrijtuigen zijn opgebouwd op een stalen frame. In de draaistellen zijn twee elektromotoren gemonteerd die via tandwielen ieder een as aandrijven.

Nummers bewerken

De motorrijtuigen werden door de Berninabahn als volgt genummerd en later door de Rhätische Bahn omgebouwd en vernummerd:

Lijst van de ABe 4/4 I en de ABDe 4/4 I
Nummer
Berninabahn
In gebruik Ombouw RhB
nummer
na ombouw
Laatste
nummer

geel
Beschildering
groen/crème

groen

rood
Opmerkingen Huidige
toestand
1 1908 1947 1) 31 31 1908 1947 1959 1963 buitendienst en afgebroken in 2009
2 1908 1946 1) 32 32 1908 1946 1957 1965 buitendienst en afgebroken in 2009
3 1908 3 1908 19.. 1957 -- buitendienst 1969, gesloopt
4 1908 1947 1) 34 34 1908
2001
1947 -- 1962 sinds 2001 Historisch voertuig (geel) in gebruik
5 1908 1946 1) 33 33 1908 1946 1956 -- 8 mei bij Alp Grüm door brand verwoest buitendienst 1962, gesloopt
6 1908 9921 1908 -- -- 1960 1960, Dienstvoertuig Xe 4/4 9921, bruinrood buitendienst 1969, gesloopt
7 1908 7 1908 19.. 1957 -- buitendienst 1965, gesloopt
8 1908 8 1908 19.. -- -- buitendienst 1967, gesloopt
9 1908 1953 9920 1908 -- 1953 1964/90 1951 door lawine vernield en als dienstvoertuig Xe 4/4 weer opgebouwd buitendienst 1998, gesloopt
10 1908 1949 35 35 1908 1949 -- 1962 buitendienst 2010, in gebruik bij Museumsbahn Blonay-Chamby (verkocht)
11 1909 11 1909 19.. -- 1964 buitendienst 1976, gesloopt
12 1909 1951 37 9923 1909 1951 1957 1965 1997 omgebouwd tot Xe 4/4 9923, Dienstvoertuig Poschiavo, oranje in gebruik
13 1909 15 1909 19.. -- -- 1921 vernummerd in 15 buitendienst 1969, gesloopt
14 1909 1950 36 9924 1909 1950 -- 1963 1998 omgebouwd tot Xe 4/4 9924, Dienstvoertuig Pontresina, oranje in gebruik
21 1911 1949 38 9922 1911 1948 -- 1962 bagage afdeling beibehalten, Bezeichnung ABDe 4/4
1992 omgebouwd tot Xe 4/4 9922, Dienstvoertuig Poschiavo, oranje
in gebruik
22 1911 1953 1) 30 30 1911
2000
1953 -- 1966 1953 bagage afdeling verwijderd, sinds 2000 Historisch voertuig (geel) in gebruik
23 1911 23 1911 1948 1956 -- 1956 bagage afdeling verwijderd buitendienst 1969, gesloopt

Treindiensten bewerken

De treinen van het type ABe 4/4 I en ABDe 4/4 I werden door de Rhätische Bahn (RhB) ingezet over de Berninabahn.

  • Sankt Moritz - Tirano
  • Chur - Arosa

Literatuur bewerken

  • Gian Brüngger: 100-jährige Bergsteiger, Geschichte der ersten Triebwagengeneration BCe 4/4 und BCFe 4/4 der Berninabahn. LOKI spezial 30, Lokpress AG, Zürich 2008, ISBN 978-3-9523386-1-2
  • Claude Jeanmaire: Die Gleichstromlinien der Rhätischen Bahn. Verlag Eisenbahn, Villigen 1975, ISBN 3-85649-020-5
  • Peter Willen; Lokomotiven der Schweiz 2, Schmalspur Triebfahrzeuge. Orell Füssli, Zürich 1972
  • Spoorwegen; diverse jaargangen. Gerrit Nieuwenhuis, Richard Latten. Uitgeverij de Alk BV, Alkmaar.

Zie ook bewerken

Externe link bewerken

  • (en) (fr) (de) RhB - Officiële site
Zie de categorie Bernina ABe 4/4 I van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.