Pogonia

geslacht uit de geslachtengroep Pogonieae
(Doorverwezen vanaf Pogonia ophioglossoides)

Pogonia[1] is een geslacht uit de orchideeënfamilie (Orchidaceae) en de onderfamilie Vanilloideae.

Pogonia
Pogonia ophioglossoides
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:Eenzaadlobbigen
Orde:Asparagales
Familie:Orchidaceae (Orchideeën)
Onderfamilie:Vanilloideae
Geslachtengroep:Pogonieae
Subtribus:Pogoniinae
Geslacht
Pogonia
Juss. (1789)
Typesoort
Pogonia ophioglossoides (L.) Ker-Gawl. (1816)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Pogonia op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Het is een klein geslacht met ongeveer tien soorten uit de gematigde klimaatzones van Oost-Azië en Noord-Amerika.

Naamgeving en etymologie

bewerken

De botanische naam Pogonia is afgeleid van het Oudgriekse πωγωνίας, pōgōnias (bebaard) en slaat op de 'bebaarde' lip van de bloemen.

Engels: Beard flower

Kenmerken

bewerken

Pogonia-soorten zijn tot 30 cm hoge, kruidachtige, terrestrische orchideeën. De wortels zijn dun en kruipend, met ver uiteenstaande scheuten. De bloemstengel is slank met halverwege één enkel rechtopstaand blad, tamelijk vlezig of lederachtig.

 
Pogonia ophioglossoides: detail van de bloem met de opvallende lip

De bloeiwijze is een eindstandige tros met één of enkele bloemen. De schutbladeren zijn opvallend groot en lijken op de gewone bladeren.

De bloemen zijn geresupineerd, dus de lip staat onderaan. De lip draagt opvallend gekleurde adaxiale kammen, uitlopend in talrijke cilindrische uitwassen. De randen van de lip zijn gekarteld; het geheel geeft de indruk van een zware baard. Het gynostemium draagt een meeldraad met 2 pollinia zonder viscidium en een vlakke stempel.

Habitat en voorkomen

bewerken

Pogonia-soorten komen vooral voor in gematigde streken van Oost-Azië. Eén soort, (Pogonia ophioglossoides) komt van nature voor in Noord-Amerika. Ze groeien voornamelijk in moerassen en laagveengebieden.

Recent onderzoek van het rbcL-gen van Pogonia toon aan dat dit geslacht samen met het zustergeslacht Isotria en een aantal soorten uit het geslacht Cleistes een monofyletische groep vormen[2].

De typesoort van Pogonia is Pogonia ophioglossoides (L.) Ker-Gawl. (1816).

Naargelang de gevolgde taxonomie worden bij Pogonia drie tot wel dertig soorten ingedeeld. Veel van deze soorten worden tegenwoordig echter bij het zustergeslacht Cleistes ingedeeld.

bewerken