Kogelvingergekko's
Kogelvingergekko's[1] (Sphaerodactylus) zijn een geslacht van hagedissen die behoren tot de gekko's en de familie Sphaerodactylidae.
Kogelvingergekko's | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sphaerodactylus fantasticus, exemplaar uit Guadeloupe, Kleine Antillen. | |||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Geslacht | |||||||||||||||
Sphaerodactylus Wagler, 1830 | |||||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||||
Kogelvingergekko's op Wikispecies | |||||||||||||||
|
Naam en indeling
bewerkenDe wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Johann Georg Wagler in 1830. Er zijn 107 soorten, inclusief twee soorten die pas bekend zijn bij de wetenschap sinds 2013.[2]
De geslachtsnaam Sphaerodactylus betekent vrij vertaald 'balvinger' en slaat op de bolvormige uiteinden van de vingers en tenen.
Uiterlijke kenmerken
bewerkenVeel soorten hebben een onopvallende bruine tot grijze lichaamskleur maar er zijn ook soorten met bonte kleuren zoals rood, geel en blauw. De meeste kogelvingergekko's zijn opmerkelijk klein. Twee soorten (Sphaerodactylus ariasae en Sphaerodactylus parthenopion) meten zelfs maar 1,6 cm snuit-cloaca lengte, en zijn daarmee de kleinst bekende reptielen op aarde.[3]
Verspreiding en habitat
bewerkenDe gekko's komen voor in delen van het Caribisch Gebied en leven in de landen en deelgebieden Dominicaanse Republiek, Haïti, Antillen, Puerto Rico, Jamaica, Bahama's, Amerikaanse Maagdeneilanden, Britse Maagdeneilanden, Cuba, Nicaragua, Panama, Colombia, Mexico, Costa Rica, Guatemala, Honduras, El Salvador, Belize, Antigua, Barbuda, Turks- en Caicoseilanden, Guyana, Venezuela, Isla Margarita, Trinidad, Tobago en de Kaaimaneilanden. Verschillende soorten zijn geïntroduceerd in de Verenigde Staten in de staat Florida.[2]
De habitat bestaat uit droge tropische en subtropische bossen, vochtige tropische en subtropische laaglandbossen, droge en vochtige tropische en subtropische scrublands en rotsige omgevingen. Ook in door de mens aangepaste streken zoals plantages, landelijke tuinen, stedelijke gebieden en aangetaste bossen kunnen de hagedissen worden gevonden.
Beschermingsstatus
bewerkenDoor de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan 100 soorten een beschermingsstatus toegewezen. Veertig soorten worden beschouwd als 'veilig' (Least Concern of LC), zes als 'onzeker' (Data Deficient of DD), drie als 'kwetsbaar' (Vulnerable of VU) en negen als 'gevoelig' (Near Threatened of NT). Verder worden 32 soorten gezien als 'bedreigd' (Endangered of EN) en tien soorten staan te boek als 'ernstig bedreigd' (Critically Endangered of CR).[4]
Soorten
bewerkenHet geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.
Bronvermelding
bewerkenReferenties
- ↑ Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 198, 199. ISBN 90 274 8626 3.
- ↑ a b Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Sphaerodactylus. Gearchiveerd op 18 augustus 2023.
- ↑ Pennsylvania State University (2001). World's Smallest Lizard Discovered in the Caribbean. geraadpleegd 26 January 2009.
- ↑ International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Sphaerodactylus - IUCN Red List.
Bronnen
- (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Sphaerodactylus - Website Geconsulteerd 15 december 2021