Kale jonker
De kale jonker (Cirsium palustre) is een twee- of meerjarige vederdistel in de onderfamilie Carduoideae van de composietenfamilie. Ze overwintert met winterknoppen onder of net boven de grond. Ze is monocarp.
- Fries: Houtstikel
- Engels: Marsh thistle
- Frans: Cirse des marais
- Duits: Sumpf-Kratzdistel
| Kale jonker | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||
| Cirsium palustre | |||||||||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| soort | |||||||||||||||||||||||
| Cirsium palustre (L.) Scop. (1772) | |||||||||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||||||||
Kale jonker op  Wikispecies
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
BeschrijvingBewerken
De 60-120 cm hoge plant is zeer algemeen op open, vochtige omgewerkte grond. Langs de stengel staan de stekelige, tot aan de top gevleugelde bladeren. Deze bladeren zijn bochtig veerspletig, met twee- tot drielobbige slippen. De stengel is meestal hooguit aan de top vertakt.
De roodpaarse bloemhoofdjes zijn kort gesteeld en staan in kluwens. Zeldzaam komen ook witte bloemhoofdjes voor. De kluwens zijn vrijwel bladloos. De bloeiperiode valt in de periode juni tot en met september. De omwindselbladen zijn vaak paars aangelopen en zwak stekelig.
De kruising Cirsium dissectum × palustre is een tussenvorm tussen de beide ouders die op dezelfde plaatsen als Cirsium dissectum voorkomt.
EcologieBewerken
Het verspreidingsgebied beslaat Noord- en Midden-Europa, en loopt in Azië door tot in West-Siberië. In Midden-Siberië is ze zeldzaam. In Noord-Amerika is ze ingevoerd.
Ze komt o.a. voor in de plantensociologische groep Molinietalia. Ze is gastheerplant voor Aethes cnicana, Epiblema cirsiana, Scrobipalpa acuminatella, Scrobipalpa pauperella en in Finland voor Autographa gamma.
PlantengemeenschapBewerken
De kale jonker is een kensoort voor de Molinietalia, een de orde van plantengemeenschappen van bloemrijke, vochtige graslanden op matig voedselrijke bodems.
Externe linksBewerken
- Kale jonker (Cirsium palustre) op SoortenBank.nl (gebaseerd op de Heukels23, dit is de voorlaatste uitgave)
- Kale jonker (Cirsium palustre) in: van Uildriks, F. & V. Bruinsma (1898) - Plantenschat; op de
(Nederlandstalige) Wikisource. - Kale jonker (Cirsium palustre), verspreiding in Nederland, volgens de atlas van Floron.
| Soorten van het geslacht Cirsium (Vederdistel) |  |
|---|---|
|
... · C. acaule (Aarddistel) · C. arvense (Akkerdistel) · C. dissectum (Spaanse ruiter) · C. eriophorum (Wollige distel) · C. erisithales (Bleekgele vederdistel) · C. heterophyllum (Sombere vederdistel) · C. oleraceum (Moesdistel) · C. palustre (Kale jonker) · C. vulgare (Speerdistel) · ... |