Alfred Ost

Alfred Ost
	Alfred Ost
Persoonsgegevens
Geboren	Zwijndrecht, 14 februari 1884
Overleden	Antwerpen, 9 oktober 1945
Nationaliteit	België
Beroep(en)	kunstschilder
	RKD-profiel
Portaal	Kunst & Cultuur

Alfred Ost (Zwijndrecht, 14 februari 1884 – Antwerpen, 9 oktober 1945) was een Belgisch kunstschilder die vanaf 1901 het dagelijkse leven tekende en schilderde in Mechelen.

Levensloop

Hij woonde van 1892 tot 1902 in Rumst (in het oude brouwerijgebouw dat nu de cultuurdienst huisvest). Hij liep school in het Klein Seminarie van Hoogstraten.

Voor 1914 had Ost een optimistische kijk op het leven. Hij tekende daardoor ook veel kermissen en bedevaarten. Hij tekende in die tijd ook veel dieren. Ontwerpen voor een aantal affiches zijn ook van zijn hand verschenen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij, zoals zoveel andere kunstenaars, gevlucht naar het neutrale Nederland. In 1915 kwam hij aan in Amsterdam, met zijn ouders en zijn zuster Irma. Hij maakte toen veel prenten van vluchtelingen als steun voor noodlijdenden en krijgsgevangenen. In 1919 vestigde hij zich te Borgerhout.

Belgische vluchtelingen

Door de Eerste Wereldoorlog werd zijn werk pessimistischer en tekende hij veel droevige schilderijen. Hij vond dat een kunstenaar een werktuig van God is. Hij ondertekende daarom zijn grootste schilderijen niet of alleen met D.G. (Deo Gratias). Hij versierde ook verschillende gangen van het Borgerhoutse Xaveriuscollege van de Jezuïeten en het Brasschaatse Sint-Michielscollege van de Norbertijnen met zijn muurtekeningen.

Hij maakte in 1938 een tekening over de Hanswijkcavalcade (een 25-jaarlijks historisch ruiterevenement in Mechelen) voor het eerste exemplaar van het Guldenboek (periode 1889-1971) van de stad Mechelen. Hij tekende een reeks van elf prenten over deze Ommegang.

Ost schonk daarom een oeuvre-erfdeel aan de steden Mechelen (1936), Roosendaal (1937), Hoogstraten (1938), 's-Hertogenbosch (1938) en de Antwerpse Zoo (1945).

In het Xaveriuscollege werd hij opgevangen door de Jezuïetenpaters die het Xaveriuscollege bestuurden. Ost had veel moeilijkheden met het oorlogsregime vanaf 1940, dat werkte met voedselbonnen. Vaak verloor hij die of kwam hij te laat. De paters namen dit over voor hem. Dit laat ook vermoeden dat Ost leed aan bipolariteit.

Op 9 oktober 1945 stierf hij in Antwerpen in de Eeuwfeestkliniek. Er is een Alfred Oststraat in Antwerpen, in Zwijndrecht, in Hoogstraten en in Mechelen.

Olympische Spelen

Alfred Ost won een bronzen medaille op de Olympische Spelen van 1920 in Antwerpen met zijn schilderij De voetballer, een groot doek op posterformaat. Schilderkunst, literatuur, bouwkunst, architectuur en muziek waren sinds 1912 Olympische disciplines die werden afgeschaft na de Spelen van 1948. Op deze wijze wilde Pierre de Coubertin de Olympische Spelen, een feest ter ere van de god Zeus, eren met kunst.^[1] Alfred Ost had gehoopt hiermee internationale erkenning te krijgen, maar kunstmedaillewinnaars werden vlug vergeten. Zijn droom om hiermee leraar te worden aan de Antwerpse kunstacademie kwam niet uit.

Musea

Hoogstraten, Stedelijk Museum (meer dan 500 werken geschonken in 2011 door de kleinkinderen van Joseph Carette, kleermaker van Alfred Ost van wie hij regelmatig tekeningen en schilderijen kreeg als betaling in natura)
Mechelen, Stedelijke Musea
Oostende, Kunstmuseum aan Zee

Tentoonstellingen

1913 Brussel, Salle Boute, 'Exposition d'une grande quantité d'oeuvres de l'artiste peintre A. OST' (5 - 19/3)
1914 Antwerpen, Zaal Memling, 'Tentoonstelling van elke werken van den kunstschilder A. Ost', (10-20/3), 202 werken
1917 Maastricht, Zaal Modus
1917 Tilburg, Gemeentelijke Feestzaal
1917 Amsterdam, Stedelijk Museum
1918 Amsterdam, Salle Marnixstraat 102, 'Vlaamsche Kunst Tentoonstelling - enige werken van de belgische kunstschilder A. Ost' (2-15/2)
1920 Amsterdam, Zaal van de Maatschappij ter bevordering der Bouwkunst (2-15/2)
1920 Brussel, Zaal Aolien, (13-22/3)
1930 Antwerpen, Wereldtentoonstelling, Paviljoen van de Gemeente Borgerhout
1936 Borgerhout, Gemeentelijke Tentoonstellingszaal (5-15/12)
1936 Mechelen, Zaal Plantin (24-30/10)
1937 Hoogstraten, Vakschool (6de Kempisch Congress) (29/8 - 12/9)
1937 Roosendaal, Markt 51 (7-21/11)
1938 Mechelen, Deelname aan Beiaardtentoonstelling
1938 's-Hertogenbosch, Museum
1938 Arnhem, Korenbeurs, Artibus Sacrum (27/11 - 12/12)
1940 Antwerpen, Dierentuin (juni - juli)
1945 Antwerpen, Dierentuin (8 - 16/9)

Postume tentoonstellingen:

1947 Antwerpen, Rockoxhuis
1950 Boom, Gemeentelijke Feestzaal
1956 Zwijndrecht, Gemeentehuis
1956 Antwerpen, Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde
1957 Borgerhout, Xaverius College
1959 's-Gravenhage, Beneluxhuis
1962 Mechelen, Kultureel Centrum, 'Alfred Ost - Retrospectieve Tentoonstelling' (28/10-18/11)
1963 Borgerhout, Gemeentelijke Feestzaal, Kring voor de Heemkunde (14-29/9)
1964 Temse, Gemeentehuis, 'Scheldeland en Volk' (15-31/5)
1967 Sint-Amands, Verhaerenmuseum (6/9)
1968 Hasselt, Provinciaal Begijnhof (10/2 - 3/3)
1968 Roosendaal, 't Hederadey
1968 Oostende, Kursaal, 'Alfred Ost' (19/7 - 31/8)
1969 Sint-Job-in't Goor, Cultureel Centre Reinaert
1969 Lier, Convent
1971 Antwerpen, Zaal Campo, 'Retrospectieve Alfred Ost' (19/2 - ?)
1974 Turnhout, Cultureel Centrum Warande
1974 Leuven, Faculty Club
1976 Gent, Aymon Selectie
1977 Willebroek, Gemeentelijke Feestzaal
1978 Oostende, Museum voor Religieuze Kunst
1979 Antwerpen, A.C.W.
1979 Antwerpen, Luithagen
1980 Brussel, Philips Building
1980 Mechelen, Cultureel Centrum Burgemeester Antoon Spinoy (10-26/5)
1984 Ten Moortele (20-23/4)
1984 Mechelen-Leest, Stedelijke Lagere School, 'Alfred Ost thema; landelijke leven - prentkaarten en affiches', werkgroep 'Voetspoor' (21-23/4)
1984 Mechelen, Zaal O.C.M.W., '1884-1984 Alfred Ost - Aquarellen & Tekeningen' (9-17/6)
1984 Mechelen, Zaal Goedkope Woning, '1884-1984 Alfred Ost - Aquarellen & Tekeningen' (23-28/6)
1984 Hombeek, Oud-Gemeentehuis, '1884-1984 Alfred Ost - Aquarellen & Tekeningen' (30/6 - 8/7)
1984 Heffen, Stedelijke Lagere School, '1884-1984 Alfred Ost - Aquarellen & Tekeningen' (11-18/7)
1984 Borgerhout, Districtshuis Borgerhout, 'Alfred Ost Jubeltentoonstelling - Alfred Ost in Borgerhout' (15-30/9)
1984 Mechelen, Bovenzaal B.A.C., 'Het religieuze werk van Alfred Ost', V.Z.W. Hanswijckprocessie (20-30/10)
1984 Hoogstraten, Hotelschool Spijker, Tentoonstelling Ost-plakkaten' (21/10-4/11)
1985 Roosendaal (NL), Tongerlohuys, 'Alfred Ost 1884-1945', Stichting "De Ghulden Roos' (8/12/1985-14/1/1986)
1991 Wilrijk, Cultureel Centrum de Kern, 'Alfred Ost' (24/8-15/9)
1995 Antwerpen, Districtshuis Borgerhout en Museum Vleeshuis, 'De affiches van Alfred Ost - Een voorsmaakje. Huldetentoonstelling n.a.v. het vijftigjarige overlijden van de kunstenaar'
2005 Deurne-Zuid, Jef Huygh-theater, 'Alfred Ost. Schaduw over Deurne' (8-9/10)
2015: een zestigtal werken in de kerk van Rumst (zijn vroegere woonplaats)

Galerij

Het laatste avondmaal, 1908
Illustratie van het boek 'De Loteling' van Hendrik Conscience (1912)
Vluchtelingen 1, 1914-18
Vluchtelingen 2, 1914-18
Watersnood, 1914-18
Paarden, 1916
Het uitgehongerd joods kind, 1919
Graf op 't Schoonselhof

Literatuur

M. Bafcop, 'Mechelen in het oeuvre van A. Ost', Mechelen, 1980
Paul van Crombruggen, 'Bloemen uit den Besloten Hof', met buitentekstplaten van Alfred Ost,Pierredirix, Antwerpen, 1940(?)
Pol De Mont, 'De schilderkunst in België van 1830 tot 1921', 's-Gravenhage, 1921
A. De Neef, 'Een rondleiding langs de muurtekeningen van Alfred Ost in het Xaveriuscollege te Borgerhout, 1971
Léopold Godenne, 'Les Processions Cortèges - Calvalcades De Malines', Willy Godenne, Bruxelles, 48 pp, 1938
H. J. Haverkate, "Alfred Ost - het Vlaamse genie', Ons Amsterdam 41, pp 166-186, 1889
Bart Huysmans, 'Alfred Ost', Amssoms Wilrijk, 40 pp, 1991
Jan Mercelis, 'Lithographie : tentoonstelling plakkaten', Hoogstraten, 1984
Jan Mercelis en R. Raymaekers, 'Alfred Ost 1884-1945', Brussel, 1988
Jan Mercelis, conservator Stedelijk Museum te Hoogstraten, 'Ost-info', driemaandelijks tijdschrift 1984-2006, 82 nrs.
Frans Mertens, 'Alfred Ost, verheerlijken en beveiliger van het Mechelse Stede- en Monumentenschoon', Handelingen van de Kon. Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen 66, pp 157-176, 1962
Frans Mertens, 'Alfred Ost', Uitgeverij De Vroente, Kasterlee, 1971, 336 pp,
Frans Mertens, 'Geïllustreerde inventaris van tekeningen, aquarellen en plakkaten, Alfred Ostzaal', Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde van Antwerpen, 1971
Frans Mertens, 'De legendarische Ost', Liber Amicorum Jozef Lauwerys, Hoogstraten, 88 pp, 1973 (40 afb. in kleur)
Alfred Ost, 'Mechelen - de Dijle - de beiaard', J. Stevens, Mechelen, 1981,
R. van Passen, 'Kunstschilder Alfred Ost', Leuven, 1947
J. Philippen, 'De bedevaartvaantjes van Alfred Ost', driemaandelijks tijdschrift 'De Brabantse Folklore', maart 1983, nr 237, pp 20 - 54 (9 zw/w afb. waaronder een foto van Alfred Ost)
G. Prieels, 'De vrouw in het oeuvre van A. Ost', Gent 1981
K. Scheldeman, 'A. Ost in Borgerhout, elf herinneringen', Heemkundig handboekje voor de Antwerpse regio, 1985
René Turkry, 'Het religieuze werk van A. Ost', Mechelen, 1984
René Turkry, 'Beeld van de Kempen. 100 jaar Alfred Ost', Mechelen, 1984
René Turkry, 'Floralia. Bloemen-planten door Alfred Ost', Brussel, 1990
Karl Scheerlinck, 'De affiches van Alfred Ost - Een voorsmaakje', Verstraelen, Borgerhout, 32 pp, 1995
Karl Scheerlinck, 'Alfred Ost 1884-1945' Oeuvrecatalogus affiches/posters', uitg. Pandora/Snoeck Ducaju & Zoon, 1997
Karl Scheerlinck, 'Prentbriefkaarten Alfred Ost - Oeuvrecatalogus', uitg. Plakkaat & Co Antwerpen, meer dan 400 afb., 272 pp, 2020

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Het Nieuwsblad 20 september 2016: Hoe een Vlaamse leraar brons won met een schilderijtje

Zie de categorie Alfred Ost van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Het Nieuwsblad 20 september 2016: Hoe een Vlaamse leraar brons won met een schilderijtje

[1]