Wijnbouw in Kroatië

Wijnbouw in Kroatië stamt al uit de tijd van het oude Griekenland. Wijnbouw vindt plaats in verschillende regio's van het land Kroatië. Het land is verdeeld in drie grotere regio's.

Wijnbouwregio's in Kroatië

Deze wijnbouwgebieden hebben te maken met verschillende klimaatzones die in het land te vinden zijn. De drie grotere wijnbouwgebieden zijn weer onderverdeeld in subregio's. De drie grotere regio's zijn Primorje (Kroatische/Dalmatische kust), Centraal-Kroatië en Oost-Kroatië/Slavonië. Centraal- en Oost-Kroatië hebben een meer continentaal klimaat en Primorje een mediterraan klimaat. In de diverse grotere regio's gebruikt men dus andere druivensoorten, omdat deze soorten beter aansluiten op het terroir en het klimaat. Centraal-Kroatië en Slavonie mogen dan een gelijkmatig klimaat hebben. Ze bestaan uit erg verschillende landschappen en bodems. Centraal-Kroatië is heuvelachtig, Slavonië maakt onderdeel uit van de Pannonische laagvlakte. Een uniek wijnbouwgebied dat expliciet genoemd moet worden is het eiland Biševo.

Het land heeft in totaal ongeveer zo'n 60.000 hectare aan wijngaarden. Er zijn in Kroatië ruimt 17.000 wijnhuizen. De wijnbouw in Kroatië is redelijk gelijkmatig verdeeld over continentaal Kroatië (49%) en het kustgebied (51%). Drie grootste druivensoorten zijn goed voor 47% van de totale productie van de wijngebieden in Kroatië. Dit zijn de Graševina, Malvasia, Plavac Mali en Pošip.[1]

Druivenrassen

bewerken

De druivenrassen die in Kroatië worden geteeld, kunnen voor veel buitenlanders erg verwarrend zijn, niet alleen omdat de Kroatische namen niet bekend zijn, maar omdat veel van de rassen buiten een zeer beperkt gebied mogelijk niet worden geteeld. Er worden uiteraard ook veel buitenlandse "internationale" druivensoorten geteeld in Kroatië, maar dankzij de lange geschiedenis van wijnbouw zijn er enrom veel inheemse druivensoorten, vooral in de meer afgelegen gebieden, welke het ook goed doen in de meer extreme groeiomstandigheden. Sommige hiervan zijn zo succesvol geweest dat ze op grote schaal worden gebruikt in Kroatië, maar toch relatief onbekend blijven buiten het land. Een daarvan is Plavac Mali, de basis van vele hoog aangeschreven Dalmatische rode wijnen.

De bekende Napa Valley-wijnmaker Miljenko "Mike" Grgich is van oorsprong uit Kroatië. Hij heeft lange tijd betoogd dat de Zinfandel afstamt van de Plavac Mali-druif. DNA-testen hebben daarna ook aangetoond dat Plavac Mali in afstamt van de Zinfandel, en de Zinfandel is een weinig aangeplante druif uit hetzelfde gebied met de naam Crljenak Kaštelanski.

Na de verwoesting van de wijnstokken door druifluis aan het einde van de 19e eeuw, werden de Kroatische wijngaarden herplant door de traditionele druivensoorten op Amerikaanse wortelstokken te enten. Slechts een paar wijnstokken hebben deze druifluis overleefd, ze zijn vandaag nog steeds te vinden op een paar eilanden (Korčula en Susak). In de afgelopen jaren hebben buitenlandse wijnmakers en investeerders veel belangstelling getoond voor de vele inheemse druivenrassen van Kroatië. Naarmate de strijd tegen druifluis voortduurt, kan het verbreden van de genenpoel een manier zijn om herhaling te voorkomen.

De onderstaande tabellen geven een overzicht van de veel voorkomende rassen, alternatieve namen en waar ze worden geteeld.

Witte druiven

bewerken
Druif Oorsprong / andere namen Gebruik / aangeplant in
Bogdanuša Oorsprong: Stari Grad Plain on Hvar Centraal en Zuid-Dalmatië, voornamelijk Hvar
Bratkovina Oorsprong: Dalmatië Centraal & Zuid-Dalmatië, voornamelijk Korčula
Cetinjka Bijela Cetinka, Oorsprong: Korčula Centraal & Zuid-Dalmatië, voornamelijk Korčula, Hvar, Mljet, Pelješac
Chardonnay Moslavina, Plešivica, Podunavlje, Pokuplje, Prigorje – Bilogora, Slavonia, Zagorje – Međimurje, Istrië, Kroatische kust, Noord-Dalmatië, achterland van Dalmatië (overal behalve Centraal & Zuid-Dalmatië)
Debit Oorsprong: Naar Dalamtië gebracht vanuit Apulia, Italië, maar de oorsprong is waarschijnlijk vanuit Anatolië
Ook bekend als pagadebit en puljižanac.
Noord-Dalmatië, achterland van Dalmatië, Centraal en Zuid-Dalmatië
Gegić Debeljan Kroatische kust, voornamelijk de eilanden zoals Pag en Rab
Graševina Oorsprong: Mogelijk Frankrijk.
Welschriesling, Laški rizling, Italiaanse Riesling, Olaszriesling
Wijd aangeplant door geheel continentaal Kroatië. Slavonië produceert de grootste aantallen van zeer hoge kwaliteit/premium wijn.
Grk Oorsprong: Lumbarda op het eiland Korčula Centraal & Zuid-Dalmatië, voornamelijk Korčula, Mljet, en Pelješac
Kraljevina Oorsprong: Zeline, Prigorje Moslavina, Prigorje – Bilogora, Zagorje-Međimurje
Kujundžuša Oorsprong: Imotski.
Ook bekend als Kojunđuša, Tvrdac, Tvrdorijez, Žutac, Ruderuša bijela
Achterland van Dalmatië. De meest gebruikte witte druivensoort in Imotski.
Kurtelaška bijela Inheemse druivensoort van Dalmatië Centraal & Zuid-Dalmatië, vooral Vis en nabij gelegen eilanden. Niet wijdverspreid, alleen gebruikt in cuvee wijnen.
Malvazija Istarska Mogelijk Malvasia, maar moet nog nader uitgezocht worden Istrië, noord Kroatische kust
Malvasia Dubrovačka Oorsprong: Hoogstwaarschijnlijk Griekenland
Italian Malvasia delle Lipari, Malvasia di Sardegna, Greco di Gerace, en Spaanse Malvasia de Sitges
Centraal & Zuid-Dalmatië, voornamelijk Konavle
Maraština Oorsprong: Dalmatië
Also Krizol, Rukatac, Đurđevina, Kačebelić, Kače-debić, Kukuruz, Mareština, Marinkuša
Kroatische Kust, Noord-Dalmatië, Centraal & Zuid-Dalmatië, vooral Korčula en Pelješac, achterland van Dalmatië
Manzoni bijeli Incrocio manzoni. Kruising van Pinot blanc/Duitse Riesling Moslavina, Plešivica, Podunavlje, Prigorje-Bilogora, Slavonia
Moslavac Oorsprong: mogelijk Hongarije.
Ook bekend als šipon, mosler, furmint
Aangeplant door geheel continentaal Kroatië
Muškat bijeli Muscat Blanc à Petits Grains Plešivica, Pokuplje, Prigorje-Bilogora, Zagorje-Međimurje, Istrië (dessert wijn)
Muškat žuti Gele Muskaat, Muškat momjanski Plešivica, Pokuplje, Prigorje – Bilogora, Zagorje-Međimurje, Istrië, Kroatische Kust (dessert wijn)
Muškat ottonel Muskaat Ottonel Plešivica, Podunavlje, Pokuplje, Slavonia, Zagorje-Međimurje, Istrië (dessert wijn)
Neuburger Oostenrijkse druivensoort Plešivica, Pokuplje
Parč Inheemse druivensoort van Hvar Centraal & Zuid-Dalmatië, vooral Hvar
Pinot Bijeli Pinot blanc Continentaal Kroatië, Istrië, Kroatische kust, achterland van Dalmatië
Pinot Sivi Pinot gris Continentaal Kroatië, Istrië, Kroatische kust, achterland van Dalmatië
Plavec Žuti Oude druivenras van Noord-West Kroatië Moslavina, Podunavlje, Pokuplje, Prigorje-Bilogora
Pošip Oorsprong: Smokvica on Korčula. Noord-Dalmatië, Centraal & Zuid-Dalmatië, eilanden in Dalmatië
(Rajnski) Rizling German Riesling Aangeplant door geheel Continentaal Kroatië, gebruikt voor met name kwaliteits / premium wijnen
Rizvanac bijeli Müller-Thurgau Aangeplant door geheel Continentaal Kroatië
Rkatsiteli Moldavian variety Noord-Dalmatië
Ružica Crvena Hungarian Dinka Prigorje, Slavonia
Sauvignon (bijeli) Sauvignon blanc Continentaal Kroatië, Istrië, Kroatische kust
Silvanac zeleni Sylvaner Aangeplant door geheel Continentaal Kroatië
Šipelj Inheemse druivenras van Noord-West Kroatië Pokuplje
Škrlet Oorsprong: Moslavina Moslavina, Prigorje-Bilogora
Traminac Gewürztraminer, Traminac Mirisni Aangeplant door geheel Continentaal Kroatië
Trbljan bijeli Kuč, Trebbiano romagnolo Kroatische Kust, Noord-Dalmatië, Centraal & Zuid-Dalmatië
Trebbiano toscano Istrië, Noord-Dalmatië, Centraal & Zuid-Dalmatië
Verduzzo Istrië
Vugava Oorsprong: Vis. Bugava, Ugava, Viškulja Centraal & Zuid-Dalmatië, vooral Vis
Zelenac Zelinika Plešivica, Slavonia, Zagorje-Međimurje
Žilavka Oorsprong: Herzegovina Zuid-Dalmatië
Žlahtina Oorsprong: Kroatische kust Istrië, Kroatische kust, vooral Krk

Blauwe druiven

bewerken
Druif Oorsprong / andere namen Gebruik / aangeplant in
Alicante Bouschet Franse kruising van Grenache en Petit Bouschet Moslavina, Podunavlje, Prigorje-Bilogora, Istrië
Babić Oorsprong: in de buurt van Primošten, Dalmatië Koratische kust, Noord-Dalmatië, Central & Zuid-Dalmatië
Barbera Istrië
Borgonja Crna Cultivar van Modra Frankinja Istrië
Cabernet Franc Moslavina, Podunavlje, Prigorje-Bilogora, Slavonië, Istrië, Noord-Dalmatië, Central & Zuid-Dalmatië
Cabernet Sauvignon Moslavina, Podunavlje, Prigorje-Bilogora, Slavonië, Istrië, Koratische kust, Noord-Dalmatië, achterland van Dalmatië, Central & Zuid-Dalmatië
Carignan Noord-Dalmatië
Crljenak Kaštelanski Zinfandel, Primitivo, een 'ouder' van Plavac Mali Hvar, Pelješac heel weinig aangeplant
Dobričić Inheemse ras van Šolta, andere 'ouder' van Plavac Mali Central & Zuid-Dalmatië, voornamelijk Šolta
Drnekuša Darnekuša, Drnekuša Crna Central & Zuid-Dalmatië, esp. Hvar
Frankovka Blaufränkisch, Kékfrankos, Lemberger, Frankonia Continentaal Kroatië, Koratische kust
Gamay bojadiser Gamay Moslavina, Prigorje-Bilogora, Zagorje-Međimurje
Grenaš crni Grenache Noord-Dalmatië, achterland van Dalmatië
Hrvatica Croatina, Croattina, croatizza. Originates from North Italië Istrië
Jarbola Related to Hrvatica Koratische kust
Lasina Oorsprong: Noord-Dalmatië Noord-Dalmatië
Lovrijenac St Laurent Moslavina, Plešivica, Pokuplje, Prigorje-Bilogora, Zagorje-Međimurje
Merlot Podunavlje, Pokuplje, Prigorje-Bilogora, Slavonië, Istrië, Koratische kust, Noord-Dalmatië, achterland van Dalmatië, Central & Zuid-Dalmatië
Muškat ruža crni Moscato delle rose nero, Muscat des roses noir, Rosenmuskateller blauer Istrië, Central & Zuid-Dalmatië
Nebbiolo Italië Koratische kust
Ninčuša Inheemse druivenras van Dalmatië Achterland van Dalmatië, Central & Zuid-Dalmatië
Okatac Ružica crvena, Glavinuša Achterland van Dalmatië, Central & Zuid-Dalmatië
Pinot crni Burgundac crni, Pinot noir Continentaal Kroatië, Istrië, Koratische kust
Plavac Mali Oorsprong: Central and Zuid-Dalmatië. Achterland van Dalmatië, Central & Zuid-Dalmatië
Plavina Oorsprong: Dalmatië. Plavka, Plajka, Brajda, Brajdica Istrië, Koratische kust, Noord-Dalmatië, Central & Zuid-Dalmatië
Portugizac Blauer Portugieser, Oostenrijk Continentaal Kroatië
Refošk Refosco Oorsprong: Italië. Istrië
Susac Crni Sansigot, sujćan, tvardo grozje, sanseg, Sušćan crni Noord-Dalmatië voornamelijk Susac, Lošinj, Cres, en de eilanden in de Kvarner
Svrdlovina crna Galica Noord-Dalmatië
Syrah Shiraz Slavonië, Istrië, Koratische kust, Noord-Dalmatië, achterland van Dalmatië
TeranTeran Terrano Istrië
Tocai Friulano Istrië
Trnjak Rudežuša Achterland van Dalmatië, Central & Zuid-Dalmatië
Vranac Vranec Noord-Dalmatië
Zadarka crna Noord-Dalmatië
Zweigelt Continentaal Kroatië

Afbeeldingen

bewerken

Zie ook

bewerken

Kroatische keuken