Vishnu

Vishnu of Visjnoe (IAST viṣṇu, Devanagari विष्णु ), ook Narayana, Vasudeva, Mádhava en Trikrama (drie stappen) genoemd, is een god in de hindoeïstische mythologie. Voor de Vaishnavas (Vishnuvereerders) is Vishnu de beschermergod.

Vishnu
विष्णु, Narayana, Vasudeva, Mádhava en Trikrama, Visjnoe
Vishnu
Oorsprong	Hindoeïstische mythologie / Trimurti
Dierlijke verschijning	de adelaar garoeda als vahana (rijdier)
Associatie	Beschermgod
Verwantschap
Partner	Lakshmi
Nakomelingen	Kamadeva
Sculptuur Vishnu en met zijn attributen en zijn tien avatars, 11e eeuw.
Portaal    Religie

Brahma, Vishnu en Shiva zitten samen met hun respectievelijke partner Sarasvati, Lakshmi en Parvati op een lotus, ca. 1770

Vishnu zit op Garoeda die op Badawang staat, Tropenmuseum

Vishnu zit op de slang Shesha en Lakshmi masseert zijn voeten, terwijl Brahma op een lotus met vier hoofden geboren wordt uit Vishnus navel, 1780-1790

Garoeda draagt Vishnu en Lakshmi, ca. 1820

Vishnu is binnen de Trimurti het onderhoudende, zorgzame of beschermende aspect van God in de schepping. Vishnu is het aspect van God dat alle dingen in het universum doordringt en onderhoudt. Het scheppende of creatieve deel van God wordt verbeeld door Brahma en het transformerende of vernietigende aspect door Shiva.

Samen met zijn gezellin Lakshmi, de liefdesgodin, heeft Vishnu als nakomeling Kamadeva.

Mythologische weergave

Vishnu wordt meestal afgebeeld al zittend op een grote adelaar, Garoeda, samen met zijn vrouw Lakshmi, de godin van overvloed, schoonheid en geluk. Vishnu wordt dan zwart of blauw afgebeeld met vier armen, waarmee hij een trompetschelp, een lotusbloem, een discus en een knuppel vasthoudt, die diverse mythologische eigenschappen van deze god verbeelden.

Vishnu wordt binnen het Vaishnavisme gezien als de oergodheid, waaruit de hele schepping en alle andere goden voortgekomen zijn. In die hoedanigheid wordt hij vaak afgebeeld tijdens het karnen van de oceaan van melk), onderdeel van het scheppingsproces. Zijn blauwe keel (Nilakantha) komt van het gif Halahala vrijgekomen bij het karnen.

Avatars

Volgens bepaalde hindoestromingen (met name binnen het Vaishnavisme) zou Vishnu tien keer op aarde komen in de vorm van tien zogenaamde avatara's (speciale incarnaties van God), om de wereld en de mensheid in verschillende perioden van de geschiedenis van de ondergang te redden. De tien avatara's van Vishnu zijn volgens deze stromingen:

1. Matsya, de vis
2. Koerma, de schildpad
3. Varaha, het wilde zwijn
4. Narasimha, de man-leeuw
5. Vamana, de dwerg
6. Parasurama, de krijger
7. Rama, de ideale zoon, man en koning
8. Krishna, koeienhoeder, vertelt de wijze van het leven
9. Boeddha
10. Kalkin, de ruiter op het witte paard, die nog moet komen

De twee belangrijkste van deze avatara's in het tegenwoordige Vaishnavisme zijn Krishna en Rama. De belangrijkste literaire werken over Krishna zijn de Mahabharata en in het bijzonder het deel daarvan dat de Bhagavad gita wordt genoemd, en de Srimad bhagavatam. In de Mahabharata is Krishna de wagenmenner van Arjuna, een van de Pandava's. De belangrijkste werken over Rama zijn de Ramayana en de Maharamayana.

De tien avatara's van Vishnu

Trivia

Op verzoek van Arjuna toont Vishnu hem zijn ware gedaante met tien extra hoofden en tien paar extra armen

• Shiva en Vishnu werden op Bali soms vereerd als één god.

Externe link

• Vishnu in de Indiase kunst

Bronnen, noten en/of referenties

Godheden en oerwezens in de hindoeïstische mythologie

Mediabestanden

Zie de categorie Vishnu van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.