Tatragems

Tatragems; IUCN-status: Niet bedreigd (2020)
	Een volwassen tatragems.
	Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Chordata (Chordadieren)
Klasse:	Mammalia (Zoogdieren)
Orde:	Artiodactyla (Evenhoevigen)
Familie:	Bovidae (Holhoornigen)
Geslacht:	Rupicapra (Gemzen)
Soort:	Rupicapra rupicapra (Gems)
	ondersoort
	Rupicapra rupicapra tatrica; Blahout, 1971
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Portaal	Biologie ; Zoogdieren

De tatragems (Rupicapra rupicapra tatrica) is een ondersoort van de gems (Rupicapra rupicapra). De tatragems heeft een geïsoleerd voorkomen en is endemisch voor het westen van de Karpaten.^[2] De aantallen worden geschat op minder dan 200 individuen en staat daarom als kritiek vermeld op de Rode Lijst van de IUCN.^[1]

Taxonomie bewerken

In de recent uitgebrachte publicaties van Wilson & Mittermeier (2011) en Groves & Grubb (2011) wordt de tatragems beschouwd als een van de vier ondersoorten van de gems, samen met de alpengems (R. r. rupicapra), balkangems (R. r. balcanica) en chartreusegems (R. r. cartusiana).^[3]^[4] In het iets oudere Mammal Species of the World van Wilson & Reeder (2005) geldt de tatragems eveneens als ondersoort van Rupicapra rupicapra, maar is het een van de zes erkende ondersoorten.^[5]

Verspreiding en leefgebied bewerken

De tatragems komt voor in de Poolse en Slowaakse kant van de Hoge Tatra en werd tussen 1969 en 1976 geherintroduceerd in de Lage Tatra in Slowakije.^[1]^[2]^[6] Ze leven er op kiezelhoudende puinhellingen in de alpiene zone, berghooilanden en alpiene en boreale graslanden.^[7]

Status en bedreigingen bewerken

De ondersoort staat op Annex II van de Habitatrichtlijn en Appendix III van de Conventie van Bern. Op de nationale rode lijsten van Polen en Slowakije staat de ondersoort als kritiek vermeld.^[2]^[6] Mogelijke bedreigingen voor de populatie in de Lage Tatra zijn hybridisering met de alpengems (Rupicapra rupicapra rupicapra), die geïntroduceerd werd in de bergen van de Grote Fatra en het Slowaaks Paradijs.^[2] In de Hoge Tatra bedreigt vooral het hoge aantal toeristen de populatie tatragemzen. Omdat beide populaties relatief klein zijn is de soort kwetsbaar voor genetische verarming en stochastische factoren.^[1]

Galerij bewerken

Tatragems in Nationaal Park Tatra.
Twee vrouwelijke en twee juveniele tatragemzen.
Tatragemzen langs een bergpad in hun natuurlijk leefgebied.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b ^c ^d (en) Tatragems op de IUCN Red List of Threatened Species.
↑ ^a ^b ^c ^d (en) Bačkor, P. (2015). Re-establishment of Tatra chamois (Rupicapra rupicapra tatrica, Blahout 1971) to the Nízke Tatry Mts. - historical overview. Chamois International Congress, 1: 151-154.
↑ (en) Wilson, D.E. & Mittermeier, R.A. (Eds.). (2011). Handbook of the Mammals of the World, Vol. 2 Hoofed Animals. Barcelona, Spanje: Lynx Edicions. ISBN 978-84-96553-77-4
↑ (en) Groves, C. & Grubb, P. (2011) Ungulate Taxonomy. Baltimore, Verenigde Staten: Johns Hopkins University Press. ISBN 9781421400938
↑ (en) Grubb, P. (2005). Order Artiodactyla. In: D.E. Wilson & D.M. Reeder (Eds.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference. Baltimore, Verenigde Staten van Amerika: Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0
↑ ^a ^b (pl) Zięba, F. & Krzan, P. (2008). 4006: Kozica tatrzańska (Rupicapra rupicapra tatrica, Blahout 1971). Geraadpleegd op 22 november 2015.
↑ (en) Bačkor, P. (2008). Brief information on the restitution of the Tatra Chamois (Rupicapra rupicapra tatrica) in the Nízke Tatry Mts., central Slovakia (Artiodactyla: Bovidae). Lynx (Praha), n. s., 39(1): 25-30.

[IUCN-1] (en) Tatragems op de IUCN Red List of Threatened Species.

[Backor-2] (en) Bačkor, P. (2015). Re-establishment of Tatra chamois (Rupicapra rupicapra tatrica, Blahout 1971) to the Nízke Tatry Mts. - historical overview. Chamois International Congress, 1: 151-154.

[Wilson-3] (en) Wilson, D.E. & Mittermeier, R.A. (Eds.). (2011). Handbook of the Mammals of the World, Vol. 2 Hoofed Animals. Barcelona, Spanje: Lynx Edicions. ISBN 978-84-96553-77-4

[Grubb-4] (en) Groves, C. & Grubb, P. (2011) Ungulate Taxonomy. Baltimore, Verenigde Staten: Johns Hopkins University Press. ISBN 9781421400938

[Reeder-5] (en) Grubb, P. (2005). Order Artiodactyla. In: D.E. Wilson & D.M. Reeder (Eds.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference. Baltimore, Verenigde Staten van Amerika: Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0

[Zieba-6] (pl) Zięba, F. & Krzan, P. (2008). 4006: Kozica tatrzańska (Rupicapra rupicapra tatrica, Blahout 1971). Geraadpleegd op 22 november 2015.

[Backor2-7] (en) Bačkor, P. (2008). Brief information on the restitution of the Tatra Chamois (Rupicapra rupicapra tatrica) in the Nízke Tatry Mts., central Slovakia (Artiodactyla: Bovidae). Lynx (Praha), n. s., 39(1): 25-30.

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]