|
[[Bestand:Bladmoes kiemplanten.jpg|thumb|280px|Tweezaadlobbige kiemplanten van Bladmoes]]
{{Taxobox
| type=plant
| naam=
| afbeelding= Bladmoes kiemplanten.jpg
| afbeeldingtekst= Tweezaadlobbige kiemplanten
| rijk = [[Planten|Plantae]] (Planten)
| stam = [[Embryophyta]] (Landplanten)
| klasse = [[Spermatopsida]] (Zaadplanten)
| clade1 = [[Bedektzadigen|Angiospermae]] (Bedektzadigen)
| taxon = [[clade]]
| w-naam = Dicotyledones / Magnoliopsida
| afbeeldingII=
| afbeeldingIItekst=
}}
'''Tweezaadlobbigen''' of '''dicotylen''' zijn [[planten]] die samen met de [[eenzaadlobbigen]] of monocotylen de [[Anthophyta|bloemplanten]] of [[bedektzadigen]] vormen. Veel van de tweezaadlobbigen hebben per zaad twee [[zaadlob]]ben of cotylen, waarin het reservevoedsel, nodig voor de [[kieming]] en eerste groei van de jonge plant, zit opgeslagen. Bij meer dan de helft van de monocotylen is er één zaadlob per zaad.
De wetenschappelijke naam voor deze groep is ''Dicotyledones'' (soms ook ''Dicotyledoneae''). Bij [[Cronquist]] heette deze groep ''[[Magnoliopsida]]'' (in de vertaling van de 22e druk van de ''[[Heukels' Flora van Nederland|Heukels]]'': ''Magnoliidae'').
Het [[Angiosperm Phylogeny GroupInIn het [[APG-systeem]] worden de tweezaadlobbigen niet meer erkend; ze worden beschouwd als een [[parafyletisch]]e groep. Het overgrote deel van de oude tweezaadlobbigen vormt daar wél een monofyletische (goede) groep, die door de APG de ''eudicots'' wordt genoemd (eu- = echt). Merk op dat de 23e druk van de ''Heukels'' (2005) deze groep van de eudicots aanduidt met tweezaadlobbigen. De naam wordt dan gebruikt voor een meer beperkte groep, dus in afwijking van de traditionele opvatting die ruimer was.
In het [[APG IV-systeem]] vormen de [['Nieuwe' tweezaadlobbigen|'eudicots']] met de [[zustergroep]] van de [[Ceratophyllales]] de oorspronkelijke groep van de tweezaadlobbigen.
{|class="wikitable vatop" style="background-color:azure;"
|-
! Gedeeltelijke fylogenetische stamboom volgens APG IV, 2016
|-
|{{Stamboom2}}
* {{Stamboom2/einde tak}} [[Bedektzadigen|'angiosperms', bedektzadigen, Angiospermae]]
** [[Amborellales]] <small>{{WoordKleur|khaki|dotted|thin|slategray|8}}(→ [[ANA-groep]])</span></small>
** {{Stamboom2/einde aftakking}}
*** [[Nymphaeales]] <small>{{WoordKleur|khaki|dotted|thin|slategray|8}}(→ ANA-groep)</span></small>
*** {{Stamboom2/einde aftakking}}
**** [[Austrobaileyales]] <small>{{WoordKleur|khaki|dotted|thin|slategray|8}}(→ ANA-groep)</span></small>
**** {{Stamboom2/einde tak}} 'mesangiosperms'
***** [[Magnoliiden|'magnoliids', magnoliiden]], [[Magnoliopsida]]
***** {{Stamboom2/einde aftakking}}
****** '[[monocots]]', [[Eenzaadlobbigen|Monocotyledoneae, eenzaadlobbigen]], [[Liliopsida]]
****** {{Stamboom2/einde tak}} [[tweezaadlobbigen]], Dicotyledoneae
******* [[Ceratophyllales]]
******* {{Stamboom2/einde tak}} 'eudicots', Asteropsida, 'nieuwe' tweezaadlobbigen
{{Stamboom2/einde}}
|}
== Verschillen tussen monocotylen en dicotylen ==
Er zijn enkele verschillen tussen [[Eenzaadlobbigen|monocotylen]] en dicotylen, maar ditDit zijn geen 'harde' verschillen: er zijn tal van uitzonderingen.
{| class="wikitable"
|-
! width="50%" | Eenzaadlobbigen, monocotylen !! width="50%" | Tweezaadlobbigen, dicotylen
! Tweezaadlobbigen, dicotylen
|-
| kiemplant met één [[zaadlob]] (cotyl)|| twee zaadlobben
| kiemplant met twee zaadlobben
|-
| [[stuifmeel]]korrels met één '[[kiemopening']] (monoporaat)|| stuifmeelkorrels met drie kiemopeningen
| stuifmeelkorrels met drie kiemopeningen
|-
| [[blad]]eren met parallelle [[Nerf (blad)|nerven]] in [[blad]]eren || vertakte nerven in bladeren
| bladeren met vertakte nerven
|-
| bloemdelen in meervoud van drie || bloemdelen met een ander grondgetal
| bloemdelen met een ander grondgetal
|-
| alleen [[bijwortel]]s na kiemplantstadium alleen|| vertakte hoofd[[bijwortelWortel (plant)|wortel]]s
| na kiemplantstadium [[Wortel (plant)|hoofdwortel]], vertakt met [[zijwortel]]s
|-
| dwarsdoorsnede[[vaatbundel]]s vanverspreid de stengel met|| vaatbundels in een ring ▼| dwarsdoorsnede van de stengel met verspreide [[vaatbundel]]s
▲| dwarsdoorsnede van de stengel met vaatbundels in een ring
|-
| stengels zondergeen [[secundaire diktegroei]] || secundaire diktegroei mogelijk
| stengels mogelijk met secundaire diktegroei
|}
{{Appendix|2=
{{References}}
'''Literatuur'''
* {{en}} {{aut|Holt, J. & C. Iudica}} (2016) [http://comenius.susqu.edu/biol/202/taxa.htm ''Diversity of Life''] Geraadpleegd: 15-05-2017.
* {{en}} {{aut|Holt, J. & C. Iudica}} (2016) ''Diversity of Life.'' [http://comenius.susqu.edu/biol/202/archaeplastida/viridiplantae/flowering%20plants/default.htm ''DESCRIPTION OF THE PHYLUM ANGIOSPERMOPHYTA (Berry 1915'')] Geraadpleegd: 15-05-2017.
* {{en}} {{aut|Holt, J. & C. Iudica}} (2016) ''Diversity of Life.'' [http://comenius.susqu.edu/biol/202/archaeplastida/viridiplantae/flowering%20plants/nymphaeopsida/default.htm ''CLASS NYMPHAEOPSIDA (Brongniart 1843) & ANGIOSPERM ORIGINS''] Geraadpleegd: 08-06-2017.
* {{en}} {{aut|Holt, J. & C. Iudica}} (2016) ''Diversity of Life.'' [http://comenius.susqu.edu/biol/202/archaeplastida/viridiplantae/flowering%20plants/magnoliopsida/default.htm ''CLASS MAGNOLIOPSIDA (Brongniart 1843)''] Geraadpleegd: 08-06-2017.
* {{en}} {{aut|Holt, J. & C. Iudica}} (2016) ''Diversity of Life.'' [http://comenius.susqu.edu/biol/202/archaeplastida/viridiplantae/flowering%20plants/liliopsida/default.htm ''CLASS LILIOPSIDA (Batsch 1802)''] Geraadpleegd: 08-06-2017.
* {{en}} {{aut|Holt, J. & C. Iudica}} (2016) ''Diversity of Life.'' [http://comenius.susqu.edu/biol/202/archaeplastida/viridiplantae/flowering%20plants/ceratophyllidopsida/default.htm ''CLASS CERATOPHYLLIDOPSIDA Holt & Iudica''] Geraadpleegd: 08-06-2017.
* {{en}} {{aut|Holt, J. & C. Iudica}} (2016) ''Diversity of Life.'' [http://comenius.susqu.edu/biol/202/archaeplastida/viridiplantae/flowering%20plants/asteropsida/default.htm ''CLASS ASTEROPSIDA (Brongniart 1843)''] Geraadpleegd: 08-06-2017.
}}
[[Categorie:Plantentaxonomie]]
| 