Wikipedia

Economie van de Sovjet-Unie: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Sikjes (overleg | bijdragen)
6.343 bewerkingen
begin beetje geredigeerd
Regel 1:
[[Bestand:Malioutine1920.jpg|thumb|Poster ter gelegenheid van de [[Dag van de Arbeid]]]]
De '''economie van de Sovjet-Unie''' was een [[centraal geleide economie]] gebaseerd op een systeem van collectieve [[landbouw]], industriële productie en collectief eigendom van productiemiddelen. De economie werd gekenmerkt door staatscontrole over de investeringen, staatsbezit van industriële activa, macro-economische stabiliteit, verwaarloosbare [[werkloosheid]] en een hoge baanzekerheid, en. gedurendeIn de laatste dertien jaar (1973-1985) voor de implementering van de [[Perestrojka]] en de [[Glasnost]] doorwas er sprake van economische stagnatie. Nadat [[Michail Gorbatsjov]] aan de macht kwamwas gekomen, begon hij een proces van economische liberalisering die dehet economieland veranderde in een marktgeoriënteerde socialistische economie. Bij het uiteenvallen van de [[Sovjet-Unie]] eind 1991 erfde de [[Rusland|Russische Federatie]] een groeiende schuldstapel van $66 miljard dollar aan buitenlandse schulden en nauwelijks een paar miljard dollar aan goud en [[internationale reserve]]s.
 
Vanaf 1928 werd het volledige verloop van de economie gedirigeerdbepaald door een aaneenschakeling van [[vijfjarenplan]]nen. Tegen 1950 washad de Sovjet-Unie inmiddelszich geëvolueerdontwikkeld van een agrarische maatschappij naartot een industriële grootmacht. DitDoor deze omslagvermogenprestatie – door de Nationale Veiligheidsraad van de [[Verenigde Staten]] omschreven als een “bewezen vermogen om achtergebleven landen snel door de crisis van modernisering en industrialisering te leiden”loodsen” – zorgde ervoor datvoelden intellectuelen in [[ontwikkelingsland]]en in [[Azië]] zich aangetrokken voelden tot het [[communisme]]. De imposante groeicijfers gedurende de eerste drie vijfjarenplannen (1928-1940) warenvielen indes het bijzonderte opvallendmeer gegevenop datomdat deze periode vrijwel gelijk liep met de [[Grote Depressie]]. Desondanks was het land, vanwege de armoedige basis waarop de vijfjarenplannen voortbouwden, nog steeds arm bij het begin van [[Operatie Barbarossa]]. WaarKeerzijde van de Stalinistischestalinistische economische ontwikkeling, aan de ene kantdie zorgde voor economische groei en industrialisatie, zorgde het aan de andere kant voorwas een geschat aantal doden van 10 miljoen, waaronder voornamelijk slachtoffers van [[hongersnood]].
 
De complexe eisen van de modern economie en het inflexibele bestuur overweldigde en beperkte de centrale planmakers. [[Corruptie]] en gerommel met data kwam veelvuldig voor onder de bureaucraten die doelen en quota’s afdeden als zijnde gehaald, en daarmee dus de crisis verergerden. Tussen het Stalintijdperk en het vroege [[Leonid Brezjnev|Brezjnev]]tijdperk groeide de Sovjeteconomie veel langzamer dan de [[Japan]]se, maar iets sneller dan de Amerikaanse economie. In 1950 bedroeg het [[Bruto Binnenlands Product|BBP]] (in prijzen van 1990) van de Sovjet-Unie 510 (100%), dat van Japan 161 (100%) en dat van de Verenigde Staten 1.456 (100%) miljard [[Amerikaanse dollar]]. In 1965 waren de corresponderende waardes respectievelijk 1.011 (198%), 587 (365%) en 2.607 (179%). De Sovjet-Unie handhaafde zijn positie als tweede grootste economie ter wereld (zowel nominaal als gecorrigeerd naar [[koopkrachtpariteit|koopkracht]]) gedurende de [[Koude Oorlog]] tot aan 1988, toen de Japanse economie een nominale waarde had van meer dan drie biljoen Amerikaanse dollar.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Economie_van_de_Sovjet-Unie"