Portaal:Nederlands/Dialectmaand/02

Snekers is het dialect van de stad Sneek in Friesland. Het is geen variant van het Fries, maar van het Hollands. Het dialect komt sterk overeen met dat van de steden Leeuwarden, Bolsward, Harlingen, Franeker, Stavoren, Dokkum en de dorpen Kollum en Heerenveen, die gezamenlijk als 'Stadsfries' bekend staan. Sterk hierop gelijkende dialecten zijn het Bildts, Midslands op Terschelling en het Amelands, die net als het Stadsfries terug te voeren zijn op Hollandse spreektalen van voor 1700, waarschijnlijk al van voor 1600.

Geschiedenis bewerken

Tot 1900 had het Snekers een zeker prestige: ook de maatschappelijke bovenlaag sprak Snekers. Buiten Holland was het aantal sprekers van Standaard Nederlands nog zeer beperkt. Net als in Vlaanderen tot ver na de oorlog het geval was, sprak iedereen thuis nog dialect.

Het dialect zal ontstaan zijn als taal van de elite, maar werd rond 1800 in alle bevolkingslagen gesproken. In Sneek was het Fries toen nauwelijks aanwezig, dit in tegenstelling tot kleinere steden als Bolsward en Dokkum. Overigens hebben veel dialectsprekers nog altijd een zeker dédain ten opzichte van het Fries, dat inmiddels maatschappelijk een veel hogere status gekregen heeft dan het Snekers.

In de loop van de twintigste eeuw gleed het dialect snel af in aanzien. Door de druk van scholing, mobiliteit en de media is - zoals overal - de rol van het dialect als omgangstaal veel minder belangrijk geworden. In het geval van Sneek komen daar de sterke instroom van plattelanders en vreemdelingen nog eens bij. Men spreekt tegen onbekenden Nederlands, soms Fries, maar zelden Snekers.

Meer...