Pantestudines

taxon

De Pantestudines[1] is de groep van alle tetrapoden die nauwer verwant zijn aan schildpadden dan aan enig ander dier. Het omvat zowel moderne schildpadden (Testudines) als al hun uitgestorven verwanten (ook bekend als stamschildpadden).

Pantestudines
Status: Uitgestorven
Kayentachelys
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Onderklasse:Diapsida
Clade
Pantestudines
Klein, 1760
Odontochelys semitestacea
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Pantestudines op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Classificatie bewerken

De identiteit van de voorouders en naaste verwanten van de schildpad-lijn was een al lang bestaand wetenschappelijk mysterie, maar nieuwe ontdekkingen en betere analyses in het begin van de 21e eeuw begonnen de schildpadverwantschappen te verduidelijken. Analyse van fossiele gegevens heeft aangetoond dat schildpadden diapside reptielen zijn, het nauwst verwant aan de archosauriërs (krokodillen, vogels en verwanten) of de lepidosauriërs (hagedissen, tuatara en verwanten). Genetische analyse ondersteunt sterk de hypothese dat schildpadden de naaste verwanten zijn van de archosauriërs, hoewel studies die alleen fossiel bewijs gebruiken, ze vaak blijven vinden als verwanten van lepidosauriërs. Studies die alleen fossielen gebruiken, evenals studies met een combinatie van fossiel en genetisch bewijs, suggereren beide dat sauropterygiërs, een groep van prehistorische mariene reptielen, waaronder de plesiosauriërs en de vaak oppervlakkig schildpadachtige Placodontia, zelf stamschildpadden zijn.

In 2004 werd door Joyce een klade Pantestudines benoemd voor de groep die de 'kroonschildpadden' omvat (de laatste gemeenschappelijke voorouder van de huidige schildpadden en zijn afstammelingen) en alle soorten nauwer verwant aan deze kroongroep dan aan andere nog bestaande groepen. Bij deze gelegenheid werd voorgesteld de namen van al zulke kladen te vormen door aan de naam van de huidige soorten, zoals Testudines het Grieks pan, 'al' toe te voegen.[2] Dat werd een populaire en in de PhyloCode zelfs voorgeschreven methode.

Het hieronder getoonde cladogram volgt het meest waarschijnlijke resultaat gevonden door een analyse van schildpadverwantschappen met behulp van zowel fossiel als genetisch bewijs door M.S. Lee, in 2013. Uit deze studie bleek dat Eunotosaurus, meestal beschouwd als een familielid van een schildpad, slechts in de verte verwant is aan schildpadden als lid van de clade Parareptilia.

Sauria  (=Ankylopoda)
Lepidosauromorpha

Lepidosauria


 Archosauromorpha met Archelosauria 


Choristodera





Trilophosaurus



Rhynchosauria




Archosauriformes




 Pantestudines 

Eosauropterygia




Placodontia




Sinosaurosphargis




Odontochelys


 Testudinata 

Proganochelys



Testudines









Het onderstaande cladogram volgt het meest waarschijnlijke resultaat dat is gevonden door een andere analyse van schildpadverwantschappen, deze met alleen fossiel bewijsmateriaal, gepubliceerd door Rainer Schoch en Hans-Dieter Sues in 2015. Deze studie wees uit dat Eunotosaurus een echte vroege stamschildpad is, hoewel andere versies van de analyse zwakke ondersteuning vonden voor een plaatsing als parareptiel.

Sauria (=Archelosauria)
 Archosauromorpha 

Archosauria


 Lepidosauromorpha met Ankylopoda 



Kuehneosauridae


 Lepidosauria 

Squamata



Rhynchocephalia




 Pantestudines 
Sauropterygia

Eosauropterygia




Sinosaurosphargis



Placodontia






Eunotosaurus




Pappochelys




Odontochelys


 Testudinata 

Proganochelys



Testudines










Tijdgekalibreerde fylogenie teruggevonden door Shaffer et al. (2017) dateerde de splitsing van Pantestudines van zijn zusterclade (de clade met archosauriërs en alle tetrapoden die nauwer verwant zijn aan archosauriërs dan aan andere levende dieren) tot het midden van het Carboon.