Midden-Babylonische Rijk

Het Midden-Babylonische Rijk of kortweg Midden-Babylonië is een periode van relatief herstel van de onafhankelijkheid van Babylonië van de 12e tot de 8e eeuw v.Chr. Na de eerste roemrijke anderhalve eeuw onder de Tweede dynastie van Isin, met het hoogtepunt tijdens het koningschap van Nebukadnezar I, boette Midden-Babylonië weer aan belang in tot het ten slotte door Assyriërs werd veroverd.

Bābili
 Karduniaš ca. 1155[1] – 729 v.Chr. Nieuw-Assyrische Rijk 
Algemene gegevens
Hoofdstad Babylon
Talen Babylonisch, Aramees
Religie(s) Babylonische mythologie
Regering
Regeringsvorm Koninkrijk
Dynastie Isin II (Babylon IV) (ca. 1160-1024)
Zeeland II (Babylon V) (ca. 1024-1003)
Bît-Bazi (Babylon VI) (ca. 1003-983)
Elamieten (Babylon VII) (ca. 983-977)
Babylon VIII (ca. 977-943)
Babylon IX (ca. 943-729)
Staatshoofd Koning

Deel van de serie geschiedenis van Mesopotamië.

Prehistorisch Mesopotamië pre–3100 v. Chr.
Hassunacultuur 6400-5800[2]
Samarracultuur 5500-4800
Halafcultuur 5500-4500
Obeidcultuur 5500-4000
Urukperiode 4000-3100
Sumerië
Jemdet Nasr-periode 3100-2900
Vroeg-dynastieke periode 2900-2350
Ebla 2500-2350Mari 2900- 1750
Akkadische Rijk 2350-2150
Guti-overheersing 2212–2120
Neo-Sumerische Rijk 2120–2004
Tijd van Isin en Larsa 2004–1763 v. Chr. Oud-Assyrische periode 2000–1756 v. Chr.
Babylonië
Oud-Babylonische Rijk 1750-1595
Karduniaš 1590-1100
Midden-Babylonische Rijk
Mitanni 15e eeuw
Midden-Assyrische Rijk 1400-1200
Hanigalbat 1400-1200
Nieuw-Assyrische Rijk 900-609
Nieuw-Babylonische Rijk 626-539
Portaal  Portaalicoon  Geschiedenis
Portaal  Portaalicoon  Mesopotamië

Midden-Babylonië ontstond nadat de Elamieten Babylon waren binnen gevallen en een einde hadden gemaakt aan het bewind van de laatste Kassieten-vorst Enlil-nadin-ahhe. Hoe en waarom de Elamieten weer de aftocht bliezen is niet duidelijk, maar na meer dan vierhonderd jaar kwam Babylon weer onder een inheems vorstenhuis, gesticht door een vorst van Isin. De tijd van Babylon IV was een moeilijke tijd voor Babylon, hoewel er zeker van een heropleving gesproken mag worden, waarbij Babylon zich zelfs weer in Assyrische zaken begon te mengen. Dit geldt vooral voor Nabû-kuduri-usur I (Nebukadnezar I, 1124-1103), die een periode van zwakte in Elam uitbuitte om de buren een lesje te lezen. Na zijn tijd kwamen zowel Assyrië als Babylon meer in het nauw. Er was een volksverhuizing op gang gekomen. Assyrië wist zich redelijk tegen de Arameeërs en de Sutû te verdedigen, maar onder Adad-appal-iddina moest Babylon toezien hoe de tempel van de zonnegod Sjamasj in Sippar geplunderd werd. In 1024 werd de dynastie aan de kant gezet door een Arameeër.

Nadien is er eigenlijk al niet meer te spreken van een midden-Babylonisch "rijk"; het wist nog net zijn zelfstandigheid te bewaren ten opzichte van de omringende staten, en zelfs dat werd nog kort onderbroken in de 10e eeuw toen er een Elamitische koning op de Babylonische troon zat. De Chaldeeën drongen op vanuit het zuiden en de Arameeën vanuit het westen. Vanaf de 9e eeuw kwam Babylon steeds meer in de invloedssfeer van het zich uitbreidende Nieuw-Assyrische Rijk, dat onder de heerschappij van Tiglat-Pileser III Midden-Babylonië ten slotte inlijfde in 729 v.Chr.

Zie ook bewerken

 
Het Nabije Oosten rond het jaar 1000 v.Chr.: Babylonië is onafhankelijk, maar geen grootmacht meer.
Antiek Syrië en Mesopotamië
Chronologie Nabije Oosten Syrië Noord-Mesopotamië Zuid-Mesopotamië
ca. 3500-2350 v.Chr. Semitische nomaden Sumerische stadstaten
ca. 2350-2200 v.Chr. Akkadische Rijk
ca. 2200-2100 v.Chr. Guti
ca. 2100-2000 v.Chr. Derde dynastie van Ur (Sumerische renaissance)
ca. 2000-1800 v.Chr. Mari e.a. Amoritische stadstaten Oud-Assyrische Rijk (Noord-Akkadiërs) Isin/Larsa e.a. Amoritische stadstaten
ca. 1800-1600 v.Chr. Oud-Hettitische Rijk Oud-Babylonische Rijk (Zuid-Akkadiërs)
ca. 1600-1400 v.Chr. Mitanni (Hurrieten) Karduniaš (Kassieten)
ca. 1400-1200 v.Chr. Midden-Hettitische Rijk Midden-Assyrië
ca. 1200-1150 v.Chr. brandcatastrofe ("Zeevolken") Arameeërs
ca. 1150-911 v.Chr. Fenicië Neo-Hettitische
stadstaten
Aram-
Damascus
Arameeërs Midden-Babylonië Chal-
dee-
en
911-729 v.Chr. Nieuw-Assyrische Rijk
729-609 v.Chr.
626-539 v.Chr. Nieuw-Babylonische Rijk (Chaldeeën)
539-331 v.Chr. Perzische Rijk (Achaemeniden)
336-301 v.Chr. Macedonische Rijk (Oude Grieken en Macedoniërs)
311-129 v.Chr. Seleucidische Rijk
129-63 v.Chr. Seleucidische Rijk Parthische Rijk
63 v.Chr.-243 n.Chr. Romeinse Rijk/Byzantijnse Rijk (Syria)
243-636 n.Chr. Sassanidische Rijk