Wikipedia

ISO 3166-3

Wikimedia-lijst

ISO 3166-3 is het onderdeel van de internationale standaard ISO 3166 voor landcodes[1] en legt de codes vast voor niet meer gebruikte landsnamen die voorheen in ISO 3166-1 waren opgenomen. De eerste uitgave verscheen in 1999 en werd verschillende malen bijgewerkt. De huidige en laatste uitgave is ISO 3166-3:2013. Mutaties verschijnen nu bij ISO Online.

Als begindatum voor opname van codes in ISO 3166-3 is, met terugwerkende kracht, voor 1974 gekozen (zie bij geschiedenis hieronder). Het verwijderen van landcodes uit ISO 3166-1 (en dus opname in 3166-3) kan gebeuren op de volgende gronden:

In zulke gevallen worden de overbodig geworden codes uit ISO 3166-1 verwijderd en met twee toegevoegde letters als alpha 4 code opgenomen in ISO 3166-3.

Geschiedenis bewerken

De wenselijkheid voor een codesysteem waarin ook niet meer bestaande landen een plaats hebben is al in de zeventiger jaren bij de eerste aanzetten voor het ontwikkelen van de ISO 3166-standaard onderkend.

Al snel kwam men er echter achter dat het beslist niet triviaal is eenduidig vast te leggen wat als 'historisch' land aangemerkt kan worden en van wanneer tot wanneer enzovoorts en wat niet. Uit pragmatische overwegingen is er besloten alleen te voorzien in codes voor landen die sinds het bestaan van de ISO 3166-standaard hier weer uit zijn verwijderd.

ISO 3166-3 legt dus uitsluitend "voorheen gebruikte landcodes" vast. Wat dit is wordt gedefinieerd als:

"name of a country, dependency, or other area of particular geopolitical interest removed from ISO 3166 since the first edition in 1974"

Ofwel, vrij vertaald: "Naam van een land, rijksdeel of ander gebied van geopolitiek belang die sinds de eerste editie van 1974 uit ISO 3166 verwijderd is"

Opbouw codes bewerken

ISO 3166-3 gebruikt vierletterige codes (en: alpha 4) waarvan de eerste twee letters de lettercombinatie is van de uit ISO 3166-1 verwijderde tweeletterige code. Voor de laatste twee letters kunnen de volgende codes in aanmerking komen:

  • De ISO 3166-1-code die de oude code vervangen heeft.
  • De ISO 3166-1-code van het land waarin het land met de verwijderde landcode is opgegaan.
  • De speciale code HH om aan te geven dat er niet eenduidig een code als 'opvolger' aan te wijzen is.

Voorbeelden bewerken

  • In 1989 is de naam van Birma veranderd in Myanmar. De oude ISO 3166-code was BU (van het Engelse Burma), de nieuwe code is MM geworden. Daaruit volgt dat de oude code verhuisd is naar ISO 3166-3 als BUMM.
  • In 1993 is Tsjecho-Slowakije (was CS) opgesplitst in Tsjechië (nu CZ) en Slowakije (nu SK). De oude code staat nu in ISO 3166-3 als CSHH omdat er geen eenduidige opvolger is.
  • In 1990 zijn de landen Zuid-Jemen (was YD) en Noord-Jemen (was YE) samengevoegd in Jemen (nu ook weer YE). De oude code voor Zuid-Jemen staat nu in ISO 3166-3 als YDYE.

Hergebruik codes bewerken

De tweeletterige codes die uit ISO 3166-1 verwijderd zijn blijven eerst nog voor een periode van vijftig jaar gereserveerd, omdat verwacht mag worden dat deze oude codes nog een tijd lang her en der in gebruik zullen blijven.

Na afloop van die vijftig jaar kan de code opnieuw worden toegekend aan een ander land of gebied. In het verleden is dit gebeurd met AI, CS, GE en SK.

Overzicht ISO 3166-3-codes bewerken

Uiteraard is de lijst van codes in ISO 3166-3 in principe aan verandering onderhevig. Veranderingen aan ISO 3166-3 zijn altijd en uitsluitend een direct gevolg van veranderingen in ISO 3166-1 en aanpassingen aan die lijst zijn slechts zeer sporadisch nodig. Aldus zijn er sinds het opzetten van ISO 3166-3 in 1999 maar drie nieuwsbrieven met veranderingen gepubliceerd door de ISO 3166/MA (MA: Maintenance Agency).

Onderstaande lijst van ISO 3166-3-codes is hier opgenomen als voorbeeld. Voor de actuele stand van zaken is het altijd beter de lijsten van ISO zelf te raadplegen. In deze lijst staat vooraan de oude, uit ISO 3166-1 afgevoerde tweeletterige code, gevolgd door de vierletterige ISO 3166-3-code, het jaartal van de wijziging en een beschrijving.

oud nieuw jaar land opmerkingen
AI AIDJ 1977   Afar- en Issaland Vervangen door DJ   Djibouti. De code AI is inmiddels hergebruikt voor   Anguilla.
AN ANHH[2] 2011   Nederlandse Antillen Vervangen door BQ   Caribisch Nederland, CW   Curaçao en SX   Sint Maarten.
BQ BQAQ 1979   Brits Antarctisch Territorium Valt nu onder AQ   Antarctica. De code BQ is inmiddels hergebruikt voor   Caribisch Nederland.
BU BUMM 1989   Birma Door naamwijziging naar MM   Myanmar.
CS CSHH 1993   Tsjecho-Slowakije Vervangen door CZ   Tsjechië en SK   Slowakije. De code CS is later hergebruikt voor   Servië en Montenegro (Srbija i Crna Gora), inmiddels vervangen door RS   Servië en ME   Montenegro.
CS CSXX[3] 2006   Servië en Montenegro Valt nu onder RS   Servië en ME   Montenegro
CT CTKI 1984    Canton en Enderbury Vervangen door KI   Kiribati.
DD DDDE 1990   DDR Valt nu onder DE   Duitsland.
DY DYBJ 1977   Dahomey Vervangen door BJ   Benin.
FQ FQHH 1979 Franse Zuidelijke en Antarctische Gebieden Valt nu onder AQ   Antarctica en TF   Franse Zuidelijke Gebieden.
FX FXFR[4] 1997 France métropolitaine Valt nu onder FR   Frankrijk.
GE GEHH 1979   Gilbert- en Ellice-eilanden Valt nu onder KI   Kiribati en TV   Tuvalu. De code GE is inmiddels hergebruikt voor   Georgië.
HV HVBF 1984   Opper-Volta Vervangen door BF   Burkina Faso.
JT JTUM 1986   Johnston Valt nu onder UM   Kleine afgelegen eilanden van de Verenigde Staten.
MI MIUM 1986   Midway Valt nu onder UM   Kleine afgelegen eilanden van de Verenigde Staten.
NH NHVU 1980    Nieuwe Hebriden Vervangen door VU   Vanuatu.
NQ NQAQ 1983   Koningin Maudland Valt nu onder AQ   Antarctica.
NT NTHH 1993 Saoedi-Iraakse neutrale zone Valt nu onder IQ   Irak en SA   Saoedi-Arabië.
PC PCHH 1986   Trustschap van de Pacifische Eilanden Vervangen door FM   Micronesië, MH   Marshalleilanden, MP   Noordelijke Marianen en PW   Palau.
PU PUUM 1986 Diverse pacifische eilanden van de V.S. Valt nu onder UM   Kleine afgelegen eilanden van de Verenigde Staten.
PZ PZPA 1980   Panamakanaalzone Valt nu onder PA   Panama.
RH RHZW 1980   Rhodesië Vervangen door ZW   Zimbabwe.
SK SKIN 1975   Sikkim Valt nu onder IN   India. De code SK is inmiddels hergebruikt voor   Slowakije.
SU SUHH 1992   Sovjet-Unie Vervangen door AM   Armenië, AZ   Azerbeidzjan, BY   Wit-Rusland, EE   Estland, GE   Georgië, KG   Kirgizië, KZ   Kazachstan, LT   Litouwen, LV   Letland, MD   Moldavië, RU   Rusland, TJ   Tadzjikistan, TM   Turkmenistan, UA   Oekraïne en UZ   Oezbekistan, waarvan BY en UA al bestonden.  De code SU is nog wel in gebruik voor internetdomeinnamen.
TP TPTL[5] 2002   Portugees-Timor Vervangen door TL   Oost-Timor na verkrijgen onafhankelijkheid. De code TP wordt nog wel voor Internet-domeinnamen gebruikt.
VD VDVN 1977   Vietnam Valt nu onder VN   Vietnam.
WK WKUM 1986   Wake Valt nu onder UM   Kleine afgelegen eilanden van de Verenigde Staten.
YD YDYE 1990   Zuid-Jemen Valt nu onder YE   Jemen.
YU YUCS[6] 2003   Joegoslavië Vervangen door CS   Servië en Montenegro (Srbija i Crna Gora). De code YU wordt nog wel voor Internet-domeinnamen gebruikt.
ZR ZRCD 1997   Zaïre Vervangen door CD   Congo-Kinshasa.

Zie ook bewerken

Externe links bewerken

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=ISO_3166-3&oldid=66878824"