Hortense de Beauharnais

Hortense Eugénie Cécile de Beauharnais (Parijs, 10 april 1783 – Slot Arenenberg in Thurgau, 5 oktober 1837) was koningin van het Koninkrijk Holland en de moeder van keizer Napoleon III. Ze was de dochter van Alexandre de Beauharnais en Joséphine Tascher de La Pagerie, later bekend als Joséphine de Beauharnais, die na de executie van haar echtgenoot hertrouwde met Napoleon Bonaparte.

Hortense de Beauharnais
1783 - 1837
Hortense de Beauharnais met haar zoon Napoleon Karel (1806-1807), François Gérard, privécollectie
Koningin-gemalin van Koninkrijk Holland
Periode	1806-1810
Geboren	10 april 1783 Parijs, Frankrijk
Overleden	5 oktober 1837 Slot Arenenberg in Thurgau,  Zwitserland
Vader	Alexandre de Beauharnais
Moeder	Joséphine Tascher de La Pagerie
Dynastie	Huis Beauharnais
Partner	Lodewijk Napoleon Charles Joseph de Flahaut
Kinderen	Napoleon Karel, Napoleon Lodewijk, Napoleon III, Charles Auguste Louis Joseph

Biografie

In 1802 werd zij tegen haar zin, uitgehuwelijkt aan Napoleons broer Lodewijk Napoleon, terwijl ze verliefd was op generaal Géraud Duroc. Het was een zeer ongelukkig huwelijk. Lodewijk was ziekelijk en uitermate jaloers. In 1806 werd ze de eerste en uiteindelijk enige koningin van het nieuwe Koninkrijk Holland. Ook dit maakte Hortense verdrietig, want ze bleef veel liever in Frankrijk wonen dan in Amsterdam.

Koningin Hortense met haar twee zonen Napoleon Lodewijk en Lodewijk Napoleon
(1812), Marie-Éléonore Godefroid, Musée napoléonien (Île-d'Aix)

In 1810 gingen de twee uit elkaar. Wel werden er drie zoons uit geboren, onder wie de latere keizer Napoleon III (van wie ook wordt beweerd dat graaf Carel Hendrik Ver Huell de eigenlijke vader is). Met haar minnaar Charles Joseph de Flahaut kreeg ze een zoon, Charles Auguste Louis Joseph, die door zijn halfbroer Napoleon III in 1862 tot hertog van Morny werd verheven.

Van 1 juli tot 13 juli 1810 was zij regentes voor haar zoon Napoleon Lodewijk die door zijn vader tot koning van Holland benoemd was.

Na de verbanning van Napoleon in 1814 kon Hortense onder bescherming van tsaar Alexander I in Parijs blijven maar – ondanks het feit dat haar moeder en Napoleon waren gescheiden – steunde zij haar stiefvader na zijn terugkeer van Elba in 1815. Na diens definitieve ondergang ontvluchtte ze Frankrijk. Ze reisde door Duitsland en Italië en kocht uiteindelijk het Slot Arenenberg in het Zwitserse kanton Thurgau waar ze tot haar dood in 1837 zou blijven wonen. Ze is begraven in de Sint-Petrus en Pauluskerk te Rueil-Malmaison.

Hortense kreeg samen met Lodewijk Napoleon drie kinderen:

• Napoleon Karel (10 oktober 1802 – 4 mei 1807).
• Napoleon Lodewijk (11 oktober 1804 – 17 maart 1831), groothertog van Berg, korte tijd koning van Holland.
• Karel Lodewijk Napoleon (20 april 1808 – 9 januari 1873), keizer der Fransen.

Composities en beeldende kunst

Zij is ook als componiste bekend en schreef circa 140 'Romances' voor sopraan en piano of harp, waaronder het in de eerste helft van de negentiende eeuw erg populaire "Partant pour la Syrie" (Le Beau Dunois), van 1852 tot 1870 het Franse volkslied. De kunstzinnige koningin kon ook goed tekenen: zij portretteerde Charles de La Bédoyère en ontwierp de versierselen van de Orde van de Unie.

Galerij

• 

  Hortense de Beauharnais
  (1808), Robert Lefèvre

• 

  Hortense de Beauharnais
  19e eeuw, gravure, Jean Nicolas Laugier

• 

  Villa Arenenberg in Salenstein aan de Bodensee

• 

  Graftombe in Rueil-Malmaison

Publicaties

• Dominik Gügel en Christina Egli: Was für ein Theater! Krönungen und Spektakel in napoleonischer Zeit, Arenenberger Kataloge, Frauenfeld/ Stuttgart/ Wenen, 2004, 136 p., ISBN 3 71931352 2
• Heinz Bothien: Napoleons Liebesschwüre und andere Köstlichkeiten aus den Hofbibliotheken der Königin Hortense, Napoleonmuseum Arenenberg, Fondation Napoléon, Frauenfeld/ Stuttgart/ Wenen, 2003, 152 p., ISBN 3 71931312 3 en ISBN 3 71931313 1
• Pierre Grellet en Dominik Gügel: Les saisons et les jours d'Arenenberg – Königin Hortense auf Arenenberg, Frauenfeld/ Stuttgart/ Wenen, 2001, 285 p., ISBN 3 71931262 3
• Hortense Eugénie de Beauharnais en Napoleon Victor Bonaparte: Um Napoleon. Memoiren der Königin Hortense, F. Bruckmann, München, 1928, 387 p.
• Thera Coppens: Hortense, de vergeten koningin van Holland, Meulenhoff, 2006, 380 p., ISBN 90-290-7787-5

Koningen en koninginnen van Nederland

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie Hortense de Beauharnais van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.