Gijsbert van Tienhoven

Nederlands politicus

Gijsbert van Tienhoven (De Werken, 12 februari 1841Bentveld, 10 oktober 1914) was een Nederlandse liberale politicus uit de tweede helft van de negentiende eeuw. Hij was voorzitter van de Ministerraad (premier) van 1891 tot 1894.

Gijsbert van Tienhoven
Gijsbert van Tienhoven
Geboren De Werken, 12 februari 1841
Overleden Bentveld, 10 oktober 1914
Partij Liberaal
Lid Kiesvereniging Grondwet
Lid Kiesvereniging Burgerpligt
Religie Nederlands Hervormd
Titulatuur (prof.) mr.
Functies
1874-1889 Gemeenteraadslid in Amsterdam
1874-1880 Wethouder in Amsterdam
1874-1878 Lid Provinciale Staten van Noord-Holland
1878-1879 Lid Tweede Kamer
1880-1891 Burgemeester van Amsterdam[1]
1880-1891
1894-1897
Lid Eerste Kamer
1891-1894 Minister van Buitenlandse Zaken
1891-1894 Voorzitter van de Ministerraad
1897-1911 Commissaris van de Koningin in Noord-Holland
Website
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Levensloop bewerken

Gijsbert van Tienhoven werd geboren in De Werken in de gemeente De Werken en Sleeuwijk in Noord-Brabant als achtste kind in een gezin van dertien kinderen. Zijn moeder was Christina Klazina van den Boogaard (1806-1864). Vier kinderen gingen studeren, een van hen werd hofarts van koningin Emma.

Op 28-jarige leeftijd werd Van Tienhoven benoemd tot hoogleraar Romeins en hedendaags recht van het Athenaeum Illustre, de voorganger van de Universiteit van Amsterdam (UvA). Ook werd hij wethouder van financiën van Amsterdam. Hij zorgde ervoor dat de gemeente de eerste arbeidershuizen in Amsterdam bouwde.

Na lid van de Tweede Kamer te zijn geweest werd Van Tienhoven burgemeester van Amsterdam (1880-1891). In 1886 liet hij het Palingoproer neerslaan door het leger in te zetten tegen ongewapende burgers. Er vielen 26 doden en 136 gewonden waarvan 36 zwaargewonden. Daarna werd hij lid van de Eerste Kamer en commissaris van de Koningin in Noord-Holland. Koningin-regentes Emma had een hoge dunk van hem en toen de liberalen in 1891 de verkiezingen wonnen, stelde ze Van Tienhoven aan als formateur.

Het door hem geleide kabinet-Van Tienhoven struikelde over het kiesrechtvraagstuk. Van Tienhoven kwam daarna in conflict met Johannes Tak van Poortvliet over de kamerontbinding. Later werd hij Commissaris der Koningin in de provincie Noord-Holland.

Familie bewerken

Van Tienhoven trouwde in 1866 met de twintigjarige Anna Sara Maria Hacke (Loosdrecht, 5 maart 1846 – 10 december 1921) en woonde met haar aan de Keizersgracht. Hij overleed op 73-jarige leeftijd in Bentveld (gemeente Zandvoort). Ze hadden negen kinderen:

  • Gijsbert (1867-1900), advocaat en procureur, later scheepsexpert/dispacheur
  • Jan Conrad (1869-1920), directeur Twentsche Bank te Utrecht en Stichtsche Bank te Utrecht
  • Gerrit Pieter (1871-1907), koopman
  • Conrad Jan (1874-1961), dijkgraaf en hoogheemraad van Amstelland, gehuwd met Frederica, de oudste dochter van Jacob Nienhuys.
  • Pieter van Tienhoven (1875-1953), natuurbeschermer en medeoprichter van de Vereniging Natuurmonumenten
  • Janna Sara Maria (1878-1958)
  • Klasina Christina Daniela Egberta Henrica (1879-1904)
  • David Willem (1880-1915)
  • Agnes Emma Maria (1887-1910)

Gijsbert van Tienhoven en zijn vrouw Anna liggen in het familiegraf op de begraafplaats Westerveld in Driehuis.

Zijn achterkleinzoon Conrad Jan van Tienhoven (1934-2018) onthulde op 29 november 2002 een borstbeeld van zijn overgrootvader ter gelegenheid van de opening van het (Gijsbert van) Tienhovengebouw in Amsterdam.

Gijsbert van Tienhoven was een oom van schrijfster Christine Boxman.

Bibliografie bewerken

  • Beschouwingen over Regtspersoonlijkheid. Proefschrift aan de Hoogeschool te Utrecht, 1866
  • Rapport aan Hare Majesteit de Koningin, 1902

Externe links bewerken

Voorganger:
C. den Tex
Burgemeester van Amsterdam
1880-1891
Opvolger:
S. Vening Meinesz
Voorganger:
C. Hartsen
Minister van Buitenlandse Zaken
1891-1894
Opvolger:
J.C. Jansen
Voorganger:
Æ. Mackay jr.
Voorzitter van de Ministerraad
1891-1894
Opvolger:
J. Röell
Voorganger:
J.W.M. Schorer
Commissaris van de Koningin van Noord-Holland
1897-1911
Opvolger:
W.F. van Leeuwen
Zie de categorie Gijsbert van Tienhoven van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.